Dagblaðið Vísir - DV - 20.12.2000, Blaðsíða 32

36
MIÐVIKUDAGUR 20. DESEMBER 2000
Tilvera

1 í fi ö
Buttercup
spilar á Lauga-
veginum
Hin geysivinsæla hljómsveit
Buttercup skemmtir gestum og
gangandi í verslxmni Japís við
Laugaveg í dag. Sveitin hefur
upp raust sína kl. 17 og ekki við
öðru að búast en stemning verði
góð.
Leikhús
■ HVAR ER STEkKJÁRSTÁUR?
Ferðaleikritið Hvar er Stekkjarstaur?
eftir Pétur Eggerz veröur sýnt í IVIögu
leikhúsinu við Hlemm ki. 9.45 og
10.45 í dag. Uppselt.
■ JÓNAS TÝNIR JÓLUNUM Ferðaleil
ritiö Jónas týnlr jólunum eftir Pétur
Eggerz verður sýnt í Mögulelkhúsinu
við Hlemm kl. 8.30 í dag. Uppselt.
■ LÓMA Lóma - mér er alveg sama
þótt einhver sé að hlæja aö mér, leik
rit eftir Guörúnu Ásmundsdóttur, sýnt
í Möguleikhúsinu við Hlemm 1 dag kl.
12.30. Uppselt.
■ MISSA SOLEMNIS í dag kl. 17.3C
veröur sýndur 5. einleikurinn í ein-
leikjaröð Kaffileikhússins. Sá nefnist
Missa Solemnis eða í öörum heiml o '
er eftir finnsku leikkonuna og leikstjói
ann Kristiinu Hurmerinta. Leikari er
Jórunn Sigurðardóttir og leikstjóri er
höfundurinn sjálfur, Kristiina Hurmer-
inta.
■ VÖLUSPÁ Völuspá eftir Þórarin Elc -
járn sýnd í Möguleikhúsinu í dag kl.
11. Uppselt.
Myndlist
■ ANTIK BUfASAUMSTEPPl Um ]
helgina var opnuð sýning á antik- bút; -
saumsteppum í aðalsal Hafnarborgar
menningar- og listastofnunar Hafnar-
fjarðar. Teppin koma úr safni Marti og
Dicks Michells en safn þeirra er
stærsta einkasafn af þessum toga í
Bandaríkjunum. Á sýningunni verða
um þrjátíu teppi, þau elstu frá því um
1850.
■ ÍSUENSK RÝMISVERK Um
helgina var opnuð sýning í Listasafni
íslands á úrvali rýmisverka sem safn
ið hefur keypt á undanförnum árum
eftir starfandi listamenn. Á sýningunr
verða verk eftir Ragnhildi Stefánsdóti
ur, Rósu Gísladóttur, Brynhlldi Þor-
geirsdóttur, Steinunni Þórarinsdóttur,
Guöjón Ketilsson, Kristin E. Hrafns-
son og Daníel Magnússon.
■ TRÚIIM VIÐ Á ENGLA? Listnen>
arnir úr Hölbraut í Breiðholti, þær
Harpa Rún Ólafsdóttir og Inga Björk
Andrésdóttir, halda um þessar mund
ir sýningu á verkum sínum í Gallerí
Geysi.
Opnun
■ UPPJÚR KOSSUNUM Gailert
Listaháskóla Islands, Gallerí Nema i
Hvaö, Skólavörðustíg 22C, efnir til
jólagleði í dag og næstu daga.
Stórgfæsileg tilboð verða á
jólagjafavörum, allt að 90%, og um að
gera aö líta inn og gera góð kaup.
Galleríið er opin frá 14 til 17 alla dag i
en jólagleöinni lýkur á Þorláksmessu.
Síðustu forvöð
■ JOLAGLEÐII NEMA HVAÐ I dag
lýkur sölusýningu á höggmyndum í
stein eftir Susanne Christensen og
Einar Má Guövaröarson í sýningarrýrr
Ljósaklifurs í Hafnarfiröi. Sýningin
nefnist Upp úr kössunum. A sýning-
unni eru um 40 verk unnin T ýmsar
steintegundir sem þau hafa gert síö-
astliðin sjö ár. Leiðin að Ljósaklifi ligg
ur vestur Herjólfsgötu sé komiö frá
miðbæ Hafnarfjarðar en suöur Herj-
ólfsbraut sé komiö frá Álftanesvegi.
Aðgangur er ókeypis.
Sjá nánar: Lífiö eftlr vinnu á Vísi.is
Listakonan Ragnheiður Ólafsdóttir sækir kraftinn í vestfirska náttúru:
Vestfirsku Alparnir
mesta orkustöð heims
FjoisKyraumai

Ramadan, réttrúnaðarkirkj-
an, búdda og íslensk jól
Þórhallur
Heimisson
skrifar um
fjölskyldumál á
miövikudögum
Við Aðalstrætið á Þingeyri hefur
listakonan Ragnheiður Ólafsdóttir,
ásamt fleiri vestfirskum listamönn-
um, komið sér upp smekklegu lista-
galleríi sem kallast Steinar og
málmar og vísar nafnið til helstu
viðfangsefna þeirra. Ragnheiður
hefur sótt grjót og steina upp á
hæstu fjöll og í dýpsta sæ. Togara-
sjómenn hafa einnig fært henni sér-
kennilega steina sem komið hafa
upp á djúpslóðinni út af Vestfjörð-
um.
„Þetta svæði hérna, Dýrafjörður-
inn og Arnarfjörður, er kynngi-
magnað enda kallað vestfirsku Alp-
anir. Hér byrjaði landið að verða til
og þetta er einhver mesta orkustöð
sem til er í heiminum. Hér er elsta
bergið og mesti krafturinn enda
sérðu hvers slags atorkufólk Vest-
firðingar eru og það er ekkert sam-
bærilegt við Snæfellinga. Ég er alin
upp á Snæfellsnesi og þekki mun-
inn,“ segir listakonan og gefur lítið
fyrir þá orku sem talin er búa í
Snæfellsjöklinum. Hún minnir á að
úr þessum jarðvegi séu sprottnir
menn eins og Hrafn Sveinbjarnar-
son, fyrsti læknir á íslandi, og svo
að sjálfsögðu frelsishetjan Jón Sig-
urðsson sem kallaður var sómi ís-
lands sverð þess og skjöldur.
„Munir sem unnir eru úr steinum
af þessu svæði hjálpa fólki að
byggja upp orku með nærveru sinni
einni þannig að fólk skyldi aldrei
rengja það að steinar hafa kraft og
geislun."
Ragnheiður segir erfitt að vera
svo fjarri markaðnum sem raun
beri vitni en orkan bæti það upp og
Ragnheiöur og Sölvi
Listakonan Ragnheiöur Ólafsdóttir ásamt eiginmanni sínum, Sölva Pálssyni
segist hvergi annars staðar vilja
vera. Hún hélt í sumar sýningu á
verkum sínum í Straumi þar sem
komu langt á annað þúsund manns
og sýningarmunir seldust nánast
upp og er hún afar ánægð með þær
viðtökur sem hún fékk syðra. Hún
segir mann sinn vera orðin helsta
gagnrýnanda sinn og segir gott að fá
hreinskilna gagnrýni á það sem hún
sé að fást við.
Sölvi Pálsson, eiginmaður Ragn-
heiðar, fylgist stoltur með konu
sinni og segir ótrúlegt að sjá hvern
grjóthnullunginn á fætur öðrum
verða að hreinum listmunum og
segist hann fylgjast af sívaxandi
áhuga með starfl konu sinnar því
auðvitað sé þroskandi að vera þar
sem slik sköpunargleði svífur yfir
vötnum.
-GS
Jólin nálgast
„En þaö eru reyndarekki öll heimili iandsins á kafi íjólaundirbúningi. k undan-
förnum árum og áratugum hefur vaxandi hópur fólks flutt til islands og sest hér
aö, fólk sem ekki er vant því aö halda jól eins og viö, eöa er af annarri trú en
meginþorri landsmanna, “ segir sr. Þórhallur m.a. í pistli sínum.
„Við erum að verða fjölþjóðlegt sam-
félag, þar sem fjölskyldur með ólíka
siði og venjur búa saman og auðga
mannlífið. íslenskt samfélag væri fá-
tæklegra en ella ef enginn héldi upp á
ramadan eða jól að hætti rétttrúnaðar-
kirkjunnar."
Jæja, þá er farið að styttast í jólin,
bara nokkrir dagar til stefnu. Bama-
skólamir era að fara í jólafríið sitt og
á flestum heimilum landsins er jóla-
undirbúningurinn að nálgast hámark-
ið. Nú er það jólamaturinn sem bíður
og efalaust era miklar matarpælingar í
gangi út um allt land. Sumir halda fast
við sama matinn ár eftir ár og engu
má breyta. Aðrir prófa gjaman eitt-
hvað nýtt. En hvort sem er þá hafa
heimiliskokkamir ef að líkum lætur í
nógu að snúast.
En það era reyndar ekki öll heimili
landsins á kafi í jólaundirbúningi. Á
undanfómum árum og áratugum hef-
ur vaxandi hópur fólks flutt til íslands
og sest hér að, fólk sem ekki er vant
því að halda jól eins og við, eða er af
annarri trú en meginþorri lands-
manna. Þar má til dæmis nefna
múslíma, en það vill þannig til að í
jólamánuðinum að þessu sinni halda
múslímar upp á fóstumánuðinn rama-
dan. í ramadan eiga múslimar að fasta
frá sólarapprás til sólarlags, þannig að
jólahlaðborð vinnustaða í hádeginu
era nú ekkert fyrir þá. Svo býr hér
stór hópur fjölskyldna sem era í rétt-
trúnaðarkirkjunni svokölluðu, en það
er sú kirkja sem flestir Rússar, Rúm-
enar og Serbar tilheyra. Réttrúnaðar-
kirkjan notar annað tímatal en vest-
rænu kirkjudeildimar. Þar skeikar
viku og þess vegna era jólin haldin
viku síðar hjá rétttrúnaðarkirkjunni
en hér á landi og í Evrópu. Það sama á
við um páskana og aðrar hátíðir kirkj-
unnar. Þannig að aðfangadagur þeirra
er sem sagt viku seinna en okkar. Og
svo búa líka margir búddistar á ís-
landi, en fyrir þeim era jólin algjörlega
framandi siður.
Fordómar grafa um sig
Svona mætti lengi telja. island í dag
er ekki eins og það var fyrir fáeinum
áratugum, til allrar hamingju. Við
erum að verða fjölþjóðlegt samfélag,
þar sem Qölskyldur með ólíka siði og
venjur búa saman og auðga mannlifið.
íslenskt samfélag væri fátæklegra en
ella ef enginn héldi upp á ramadan eða
jól að hætti rétttrúnaðarkirkjunnar.
En að undanfómu hefur borið skugga
á þetta nýja samfélag okkar. Sam-
kvæmt skoðanakönnunum þá fer þeim
fjölgandi sem fmnst að hér búi of
margir af útlendum upprana. Þessa
skoðun er ekki bara að fmna á hjá
fólki af eldri kynslóðinni. Nýleg skoð-
anakönnun á meðal unglinga í grunn-
skóla sýnir aö á fáeinum áram hefúr
þeim unglingum fjölgað um ein 10%
sem vilja ekki að fleiri fái að flytjast
hingað til landsins til að setjast hér að.
Fyrir þessum skoðunum era svo sem
engin sérstök rök, nema þá ef vera
skyldi andúð á útlendingum. Að ein-
hveiju leyti hljóta skoðanir ungling-
anna að endurspegla skoðanir heimil-
anna. Hér þurfum við virkilega að
taka okkur á. Það er alltaf hættulegt að
leyfa fordómum að grafa um sig í sam-
félaginu eins og dæmin sýna frá lið-
inni öld. Forvamir og upplýsingar era
besta meðalið í baráttunni við for-
dóma. Oftast stafa fordómar okkar af
ákveðnu þekkingarleysi, því miður.
Þar hafa skólamir miklu hlutverki að
gegna. Það mætti t.d. að ósekju bjóða
upp á kennslu í trúarbragðafræðum í
framhaldsskólunum eins og gert er í
öðrum löndum Evrópu. En þó geta
skólamir og kennaramir ekki borið
alla ábyrgð. Við hin fullorðnu þurfum
líka að lita í eigin barm og endurskoða
okkar fordóma.
Og er ekki einmitt gott tækifæri til
þess, nú þegar era að koma jól? Hugs-
ið þið ykkur t.d. hvað jólaguðspjalliö
hefði orðið öðravísi ef hóteleigandinn í
sögunni hefði ekki vísað Maríu og
Jósef á dyr, heldur sagt glaðbeitt-
ur:„Jú, gangið þið endilega í bæinn,
það er alltaf pláss fyrir góða gesti“! Er
ekki nóg pláss hér á landi líka? Það er
gaman að hugsa til þess að innandyra
hjá okkur íslendingum er ekki aðeins
verið að borða hangikjöt, hamborgar-
hrygg og ijúpu á jólunum, heldur er
líka fasta hjá múslímum, ijósahátið hjá
gyðingum, aðventa hjá rétttrúnaðar-
kirkjunni og hvunndagur hjá búddist-
um . Við værum fátækir án þess.
Gleðikg jól.