Dagblaðið Vísir - DV - 03.08.2001, Síða 29
37
FÖSTUDAGUR 3. ÁGÚST 2001
DV____________________________________________________________________________________________________Helgarblað
DV-MYND GVA
Eiríkur Sigurösson, kaupmaður og skattakóngur
Þessi mynd er tekin um þaö ieyti sem hann var kominn með verslunarkeðj-
una 10-11 á góðan skrið. Keðjan sú gekk kaupum og sölum á tæplega 40
milljónir 1993 en seldist á 1,5 milljarða 1998.
frá 7 milljónunum sem Hagkaup
var tilbúið til að borga nokkrum
árum áður til þess að losna við Ei-
rík af markaðnum. Ekki er ná-
kvæmlega vitað hve hátt verð Ei-
ríkur fékk fyrir hlut sinn en það
mun hafa verið nálægt milljarði.
Sú saga er á margra vitorði í við-
skiptalífinu að Eiríkur hafi verið
búinn að handsala sölu á 10-11 keðj-
unni til KEA-Nettó fyrir tæplega
einn milljarð nokkrum dögum áður
en Baugsmenn hafi komið að við-
skiptunum. Eiríkur Jóhannsson,
kaupfélagsstjóri KEA, talaði um
það opinberlega á þessum tíma að
samningar væru nánast í höfn.
Augljóslega var Baugur að kaupa
upp samkeppnisaðila og KEA hefur
löngum verið þeirra harðasti and-
stæðingur. Þetta hefur orðið til þess
að Eiríkur hefur fengið á sig það
orð í viðskiptalífinu að margir
gjalda varhug við honum og telja
hann of ósvifinn.
„Eiríkur er maður sem tekur sín-
ar ákvarðanir sjálfur og þarf enga
hjálp við það,“ sagði Júlíus Jóns-
son, framkvæmdastjóri BÚR, sem
lengi var í harðri samkeppni við 10-
11 keðjuna.
Þannig er skattbyrði Eiríks í ár
ekki komin til vegna þess að hann
hafi staðið í stórkostlegum viðskipt-
um árið 2000 heldur mun hann hafa
nýtt sér rétt í skattalögum til þess
að fresta skattlagningu söluhagnað-
arins.
„Þegar maður lendir í
svona erfiðleikum verður
maður að taka ákvörðun,
annað hvort ncer maður
sér af stað aftur eða situr
eftir. Ég ákvað að horfa
fram á við og var svo
lánsamur að ná mér aft-
ur á flug ... Ég átti
reynsluna - það var það
eina sem ég átti. “
Fer meö veggjum í viö-
skiptum
„Eiríkur er að minu viti besti
kaupmaður á íslandi því hann
hugsar eins og húsmóðir. Hann
hefur einstakt lag á að vera starfs-
fólki góð fyrirmynd og skapar góð-
an anda i kringum sig. Hann er af-
skaplega jarðbundinn maður sem
lítur ekki stórt á sig,“ segir Eyþór
Eðvarðsson, góður vinur Eiríks til
margra ára.
Eiríkur rekur lítið eignarhalds-
fyrirtæki sem heitir Veltan ehf. og
er til húsa á Skúlagötu 17. Sjálfur
býr hann á Valhúsabraut á Sel-
tjarnarnesi og berst lítt á þrátt fyr-
ir góð efni. Þó hefur sést til hans á
þetta upp af miklum dugnaði og
ósérhlifni," sagði Grétar Haralds-
son, lögfræðingur Vöruveltunnar,
i samtali við DV.
„Eiríkur er að mínu mati óvæg-
inn og harður í viðskiptum en
hann er ekki ósanngjarn."
Það er ekki ofmælt að markað-
urinn hafi tekið vel við 10-11 því
verslununum íjölgaði hratt og þær
urðu tíu talsins áður en yfir lauk.
Litli þybbni maðurinn í auglýsing-
unum sem sagöi: „Ég versla alltaf
í 10 -11 og er snöggur að því“ náði
einhvern veginn til fólks og allir
versla í 10-11. Líklega hefur mark-
aðshlutdeild 10-11 verið í kringum
10% á höfuðborgarsvæðinu þegar
best lét.
Helsti samstarfsmaður Eiríks í
kringum 10-11 var Þórarinn Ragn-
arsson, veitingamaður og athafna-
maður sem oft er kenndur við
Staldrið. Þórarinn átti mikið af
því húsnæði sem 10-11 verslanir
voru í og sá jafnframt um innrétt-
ingarnar.
Hver má kaupa hvern?
Samstarf Eiríks við Jóhannes
Jónsson varði hins vegar ekki
mjög lengi því tveimur árum eftir
að það hófst seldi Jóhannes Hag-
kaupsíjölskyldunni helmingshlut í
Bónusi og þá varð risinn Baugur
til. Við þetta komst helmingurinn
af 50% eignarhlut Jóhannesar í
hendur Hagkaupsbræðra. Eiríkur
haföi fram til þess treyst Jóhann-
esi en honum lynti síður við Hag-
kaupsmenn og hófst nú mjög sér-
stætt ferli.
Bónusmenn settu það að skil-
yrði að Hagkaup eignaðist 50% í
Vöruveltunni og Eiríkur gekk að
þvi svo hann átti þegar upp var
staðið aðeins 25% í fyrirtækinu.
Fljótlega vildi hann losna úr öllu
samstarfi við Hagkaup og sagði
starfi sínu í Vöruveltunni lausu.
Til var samningur milli Eiríks
og Jóhannesar í Bónusi um að
hvor mætti kaupa hinn út með
20% álagi. Þetta ákvæði hugðust
Hagkaupsmenn nú nota sér og
losna við Eirík út úr dæminu og
eignast þannig hina nýstofnuðu
verslunarkeðju og buðu honum 7
milljónir fyrir hans hlut í Vöru-
veltunni. Öllum að óvörum dró Ei-
ríkur upp tékkheftið og jafnaði
kaupverðið og keypti 75% hlut
Hagkaupsmanna og Jóhannesar
fyrir 21 milljón, bætti 20% við og
varð þannig einn eigandi sinna
verslana. Þetta kom mönnum í
opna skjöldu enda stutt síðan
Vöruveltan var stofnuð og mun
Hagkaupsmönnum hafa líkað
þetta stórilla en fengu ekki að gert.
Þótt ýmsar ágiskanir hafi verið
settar fram veit enginn hvort Ei-
ríkur átti þetta í handraðanum
eða hvort einhver styrkti hann til
þess að losna undan uppkaupsá-
kvæðinu sem Hagkaupsmenn
hugðust nýta sér til að eignast 10-
11 fyrir lítið.
Eiríkur vill selja
Það var síðan á vordögum 1998
sem það flaug fyrir að Eiríkur vildi
selja hlut sinn í 10-11 verslunarkeðj-
unni sem þá var að 70% í eigu hans
og Helgu konu hans en íslands-
banki og Kaupþing skiptu með sér
30%. Eiríkur seldi hlut sinn félagi
sem fór lítið fyrir en Sigfús Sigfús-
son í Heklu og Árni Samúelsson
bíókóngur fóru þar fyrir kaupend-
um. Það félag seldi síðan hlutinn í
Vöruveltunni áfram til Baugs fyrir
1.480 milljónir sem er langur vegur
Hér var grunnurinn lagður
/ þessu húsi við Fjölnisveg keypti Sigurður Matthíasson sér verslun árið 1951 og nefndi Víöi en hún
hafði áður heitið Vísir.
DV-MYNDIR BRINK
Fyrsta nýja Víðisverslunin
/ þessu húsi við Starmýri, sem Sig-
urður faðir Eiríks byggöi, var lagöur
grunnurinn að veldinu sem átti
eftir að brotlenda í lok
níunda áratugarins.
sérlega vönduðum svörtum BMW.
Einnig hefur hann sótt sumarnám-
skeið viðHarvard-háskóla sem sér-
staklega eru haldin fyrir athafna-
menn án hefðbundinnar menntun-
ar og hefur hann lokið setu á
nokkrum slíkum.
Að sögn nokkurra heimildar-
manna DV í viðskiptalífinu verður
lítt eða ekki vart við Eirík í fjár-
málalegu tilliti. Hann mun eiga
nokkurn hlut í Baugi eftir söluna
á 10-11 sem var að hluta greidd
með bréfum en annarra fjárfest-
inga hans verður ekki vart þótt
hann sjáist oft og iðulega á fund-
um þar sem fjárfestar mæta. Ekki
er vitað til þess að hann eða full-
trúar hans sitji í stjórn neins fyr-
irtækis. Eiríkur er einfari í við-
skiptalifinu í þeim skilningi að
hann hefur aldrei ráðið sér fram-
kvæmdastjóra eða fjármálastjóra
heldur reitt sig á eigin dómgreind y
og Helgu konu sinnar. Sagt er að
bestu vinir hans og ráðgjafar í
fjármálum séu Eyþór Eðvarðsson,
kaupmaður og fjárfostir með meiru,
og lögfræðingurinn Grétar
Haraldsson sem annast öll •
lögfræðileg mál og samninga fyrir
Eirík. Að öðru leyti fer hann með
veggjum í athafnalífinu enn sem
komið er.
PÁÁ