Dagblaðið Vísir - DV - 16.08.2001, Blaðsíða 4

4
FIMMTUDAGUR 16. ÁGÚST 2001
DV
Fréttir
Ríkisendurskoðun gagnrýnir verklag byggingarnefndar:
Allar reglur hunsaðar
- og eftirlit í skötulíki - viðvörunarljós höfðu kviknað og ráðherra var kynnt málið
Mikil og víðtæk gagnrýni kemur
fram í skýrslu Ríkisendurskoðunar
um Árna Johnsen-málið þar sem fjall-
að er um skipan og verklag bygg-
ingarnefndar Þjóðleikhússins. Enda
virðast margir hafa brugðist hlut-
verki sínu og lögbrot verið framin
þvers og kruss í nánast öllu sem
byggingarnefndin og þeir sem höfðu
með hana að gera komu nálægt. Gild-
ir það um byggingamefndina sjálfa,
Þjóðleikhúsið sem stofnun, Fram-
kvæmdasýslu ríkisins og mennta-
málaráðuneytið. í niðurstöðum sín-
um dregur Ríkisendurskoðun fram að
eins og oft vilji verða með opinberar
framkvæmdir hafi verkaskipting aðl-
ia og umboð verið óljóst, sem hafi aft-
ur leitt til óvissu um ábyrgð og gert
eftirlit erfiðara og tilviljunarkennd-
ara en ella hefði verið. Bent er á að
samkvæmt lögum um opinberar
framkvæmdir hefði átt að fylgja
ákveðnum reglum við framkvæmdir í
Þjóðleikhúsinu, s.s. er varðar frumat-
hugun, áætlanagerð, verklega fram-
kvæmd þ.m.t. útboð verka og að skila-
mat væri virt eftir því sem við á.
Þetta var hins vegar ekki gert.
„Þannig var t.d. ekkert hinna stærri
verkefna boðið út heldur samið við
sama verktaka og annast hafði 1.
áfanga endurbótanna á Þjóðleikhús-
inu á árunum 1990-1991. Gildir það
um öll veigameiri verk á vegum bygg-
inganefndarinnar. Ekki verður séð að
Framkvæmdasýsla rikisins eða aðrir
hafi gert formlegar athugasemdir við
að þessi háttur væri á hafður,“ segir
m.a. í skýrslu Ríkisendurskoðunar.
Engar fundargerðir
Svo virðist sem byggingarnefnd
Þjóðleikhússins hafi verið mjög
starfssöm á árunum 1996-2000 þó
verkefnin hafi ekki verið talin mjög
mikil. Þrír menn sátu í nefndinni,
Ámi Johnsen, formaður, og þeir Stef-
án Baldursson þjóðleikhússtjóri og
fram til 1999 sat líka í henni Steinþór
Guðmundsson, þáverandi fram-
kvæmdastjóri Framkvæmdasýslu rík-
isins. Óljóst er þó um hversu marga
af fundum nefndarinnar þeir Stein-
þór og Stefán sátu því engar fundar-
gerðir voru skráðar og hvergi hægt
að sjá hver dagskrá fundanna var eða
hvað var þar ákveðið. Helstu gögn
um fundahöld þessi eru bréf Áma
Johnsens þar sem hann gerir grein
fyrir fundunum vegna þóknana-
greiðslna fyrir þá. Hann var sá eini
nefndarmanna sem þáði laun fyrir
fundarsetu. Árið 1996 hélt nefndin 27
fundi, árið 1997 hélt hún 33 fundi,
Þjóöleikhúsið
Svo viröist sem byggingarnefnd leikhússins hafi ekki fariö eftir því handriti
sem henni var fengiö, en enginn geröi neitt í málinu þrátt fyrir áhyggjur á ein-
staka stööum.
árið 1998 hélt
hún 35 fundi og
árið 1999 hélt
hún 29
fundi. Sér-
staklega
er tekið
fram að
þjóðleik-
hús-
stjóri
sat
endurskoðun viðurkennir þó að
staða Framkvæmdasýslunnar
gagnvart byggingarnefnd-
um sé nokkuð óljós,
en á móti komi að
lagafyrirmæli,
reglur og er-
indisbréf
sem tengj-
ast stofn-
uninni
séu
skýr.
Árni Björn
Johnsen. Bjarnason.
ekki eða var boðaður á nema hluta
þessara funda, þannig ekki hafa þeir
verið fjölmennir. Engu að síður hafa
þeir þó stundum dregist á langinn því
samkvæmt bréfi sem Ámi ritaði
menntamálaráðuneytinu árið 1996, í
tengslum við þóknanaákvörðun, vora
fundimir það árið að meðaltali 4,5
klukkustundir.
Stefán Baldursson kveðst hafa gert
athugasemdir við Endurbótasjóð
menningarstofnana um lauslegt form
funda í byggingamefnd og er athuga-
semd frá honum bókuð í fundargerð
þar árið 1998.
Framkvæmdasýslan brást
Hlutur Framkvæmdasýslunnar er
gagnrýndur harðlega í skýrslunni,
því Ríkisendurskoðun segir fullum
fetum að eftirlit hennar með störfum
byggingarnefndarinnar hafi verið „al-
gerlega ófullnægjandi. Þrátt fyrir að
ýmsar vísbendingar væra um að ekki
væri staðið faglega að málum greip
stofnunin aldrei í taumana." Ríkis-
Ráðherra upplýstur
En menntamálaráðuneytið fær
sinn skerf af gagnrýni líka: „Á sama
hátt má gagnrýna ráðuneytið fyrir að
halda ekki vöku sinni nægjanlega,
því það fékk oftar en einu sinni
ábendingar um að ekki væri nægilega
faglega að verki staðið af hálfu nefnd-
arinnar og að umdeilanlegt væri
hvort að störf hennar væm í sam-
ræmi við það umboð sem hún hafði
fengið,“ segir Ríkisendurskoðun.
Fram kemur í þeim kafla skýrslunn-
ar sem Ijallar um samskipti bygg-
ingamefndarinnar og Endurbótasjóðs
menningarbygginga að um margra
ára skeið hafði verið óánægja með
losaragang í starfsháttum bygginga-
nefndarinnar. Þetta sést m.a. á þrem-
ur fundargerðum sem Ríkisendur-
skoðun birtir glefsur úr hverja frá
sínu árinu. í öll skiptin er mönnum
falið að gera menntamálaráðherra
grein fyrir því að ekki sé verið að
vinna samkvæmt erindisbréfum.
Þannig ætti menntamálaráðherra að
hafa fengið ábendingar um málið árið
1998, 1999 og síðan nú i apríl árið
2001. Þetta kemur siðan aftur fram í
skýrslunni þar sem segir: „í tengslum
við athugun þessa bar núverandi for-
maður sjóðstjómar (Endurbótasjóðs
innsk.), sem jafnframt gegnir starfi
deildarstjóra í menntamálaráðuneyt-
inu að hann hafi a.m.k. tvisvar tekið
málið upp við ráðherra og gert hon-
um grein fyrir því að bæta þyrfti
verklag í nefndinni, þar sem þar væri
ekki farið eftir settum reglum."
Þjóðleikhúsið að „sparau
Þjóðleikhúsið sjálft fær ofanígjöf í
skýrslu Ríkisendurskoðunar. Af bók-
haldi bygginganefndarinnar má ráða
að um þriðjungur framkvæmda á veg-
um nefndarinnar hafi í raun verið
hefðbundið rekstrarviðhald í Þjóð-
leikhúsinu og hefði því átt að tilheyra
rekstri leikhússins en ekki nefndinni.
M.ö.o. að Þjóðleikhúsið hafi náð að
spara sér rekstrarfé með því að velta
verkefnum yfir á byggingarnefndina.
Þetta er athyglisvert i ljósi þeirrar
lýsingar sem gefm er á starfsháttum
byggingarnefndar, að það hafi verið
þjóðleikhússtjóri sem ákvað hvað
þyrfti að gera og Ámi Johnsen siðan
tekið að sér útfærsluna. í skýrslunni
segir um þetta: „Jafnframt verður
ekki hjá því komist að gagnrýna for-
svarsmenn Þjóðleikhússins fyrir að
aðhafast ekki þótt á bygginganefnd-
ina félli kostnaður, sem þeim mátti
vera ljóst að tilheyrði venjubundnum
rekstri leikhússins."
Endurskoðun starfshátta
Ríkisendurskoðun gagnrýnir
einnig að engin sérstök endurskoðun
hafi farið fram á þeim kostnaði sem
byggingarnefnd lagði út í nema að því
leyti sem hann skarast við endur-
skoðun hjá Framkvæmdasýslunni.
Þessi kostnaður hafi t.d. ekki verið
færður eins og vera ber í reiknings-
skilum Þjóðleikhússins, sem sé B-
hluta stofnun. „Þá hafa hvorki Fram-
kvæmdasýsla ríkisins né mennta-
málaráðuneyti vakið athygli Rikis-
endurskoðunar á þeim vandamálum
og áhyggjum, sem ýmsir hjá bæði
Framkvæmdasýslu ríkisins, Þjóðleik-
húsinu og menntamálaráðuneytinu
höfðu af málefnum nefndarinnar.
Ljóst er að mál þetta kallar á breytt
verklag við eftirlit Ríkisendurskoðun-
ar til að girða fyrir að slíkt endurtaki
sig og mun verða unnið að þeim
breytingum á næstunni," segir í loka-
orðum Ríkisendurskoðunar um þetta
mál. -BG
Gísli S. Einarsson:
Brotalöm
„Það er augljóst af
þessari skýrslu að það
er mikil brotalöm i
stjómsýslunni og
ástæða til að endur-
skoa fjölmörg atriði
varðandi opinberar
framkvæmdir. Það
þarf að skilgreina bet-
ur en verið hefur hvar
ábyrgðin liggur og
hver það er sem á að standa skil á hlut-
um, hvort sem það er varðandi fram-
kvæmdir eða aðra umsýslu," segir Gísli
S. Einarsson alþingismaður um skýrslu
Ríkisendurskoðunar en það var hann
sem óskaði eftir því við forseta Alþingis
að Rikisendurskoðun gerði stjómsýslu-
úttekt á störfúm byggingamefndar Þjóð-
leikhússins og fleiru. Spurður hvort
hann treysti sér til að dæma um hvar
ábyrgðin lægi í þessu tiltekna máli sagði
Gísli það ljóst að hin siðferðilega ábyrgð
lægi hjá þeim sem gerst hefði brotlegur,
þ.e. Áma Johnsen. „Það er eflaust aldrei
hægt að koma í veg fyrir að eitthvað
þessu líkt hendi menn, en að mínu mati
hefði það aldrei átt að koma til greina í
þessu tilfelli að Ámi gæti gengið jafn
langt og raun ber vitni með aðgangi að
opinberum fjánnunum á þann hátt sem
hann hafði,“ segir Gísli. Varðandi
ábyrgð menntamálaráðuneytis, mennta-
málaráðherra og Framkvæmdasýslu rík-
isins í málinu sagðist Gísli vilja svara
því þannig að skora á menn að íhuga
hvað myndi gerast ef sambærileg staða
kæmi upp í nágrannalöndum okkar og
hvemig æðstu ráðamenn, t.d. í Bret-
landi, myndu bregðast við. Spurður
hvort hann væri að kalla eftir afsögn
ráöherra sagði Gísli: „Ábendingamar
sem fram koma um að gerðar hafi verið
athugasemdir tii yfirmanna í mennta-
málaráðuneytinu ogjafhvel beint til ráð-
herra, sem þýða að hægt hefði verið að
grípa í taumana miklu fyrr, þykja mér
mjög alvarlegar." -BG
Steingrímur J. Sigfússon:
Þarf að skoða
hlut stjórnvalda
„Þetta virðist því miður vera þróun í
þá átt sem maður óttaðist, að mál Árna
Johnsens ættu eftir að versna," sagði
Steingrimur J. Sigfússon um skýrslu
Ríkisendurskoðunar, þar sem DV náði
tah af honum á ferðalagi úti á landi í
gærkvöld og vildi hann hafa þann fyrir-
vara á ummælum sínum að hann ætti
eftir að kynna sér skýrsluna betur.
„Jafiiframt auðvitað beinist athyglin nú
að því hvemig þessi undarlega skipan
mála hvað Áma varðar komst á og við-
hélst ámm saman. Þar er komið að hlut-
verki eða þætti stjómvalda í málinu,
sem hlýtur að vera það sem menn verða
nú að skoða,“ sagði Steingrímur J Sig-
fússon, formaður Vinstri hreyfingarinn-
ar - græns framboðs. -BG
Gísli S.
Einarsson.
Veörið i kvöld
rf-sí
Vá*'
‘þi ‘w

A3 *Vi*
/JÍ3
f
V
Sólargangur og sjávarföll
REYKJAVIK AKUREYRI
Sólarlag í kvöld
Sólarupprás á morgun
Síódcgisflóö
Árdegisflóö á morgun
21.40 21.38
05.25 04.572
16.19 20.52
04.48 09.21
Skýringar á veðurtáknum

Y^»V1N0ÁTT
VINDS1YRKUR
! nwtrum á sekúndu
10°
-ÍO:
. HITI
N
FROST
HEIOSKÍRT
-íD íP* 'O
IETTSKYJAÐ HÁLF- SKÝJAÐ ALSKÝJAÐ
SKÝJAO
Þurrt að mestu vestanlands
Norðlæg eða breytileg átt, 3 til 8 m/s. Dálítil
súld við norður- og austurströndina en skýjað
með köflum og að mestu þurrt vestan til. Hiti
8 til 17 stig, hlýjast suðvestanlands.
í? W Q
RIGNING SKÚRiR SLYDDA SNJÓKOMA
w h? =====
ÉUAGANGUR ÞRUMU- VEÐUR SKAF- RENNINGUR POKA
Veöriö á morgun
F.erð
Tímabundin lokun
Frá 7. ágúst til 9. september veröur
lokaö fýrir umferð um Nýbýlaveg
sunnan Smiðjuvegar og um Dalveg
austan Hlíðarhjalla. Þessar lokanir
eru nauösynlegar vegna
framkvæmda við mislæg gatnamót
Breiöholtsbrautar og
Reykjanesbrautar.
——ii^^— 1 iu uaMwmcfflatA.aadiiBrod
Dálítil rigning suðaustanlands
Hæg breytileg átt eða hafgola á morgun. Dálítil rigning veröur
suðaustanlands en annars skýjað með köflum og stöku skúrir. Hiti 8 til
15 stig.
L.uigurdjigiíi
Vindur:
5-15 m/s* '
Híti 10” til 17”
Suöaustan 10 tll 15 m/s
og rigning sunnan- og
vestanlands, en hægarl
vindur og úrkomulítiö
noröaustan til. Hltl 10 tll
17 stig.
Siiiimi(fagui
Vindur:
5-10 m/9
Hiti 10° tii 17°

Vindur:
X—X m/s
Hiti 5° tii 12°
Austan- og suöaustanátt
og rígning meö köflum.
Hiti 10 tii 17 stig, hlýjast
noröanlands.
Breytiieg átt og víöa
rígning. Heldur kóinandi
veöur.
mmm
AKUREYRI skýjað
BERGSSTAÐIR þoka
BOLUNGARVÍK léttskýjaö
EGILSSTAÐIR skýjað
KIRKJUBÆJARKL. skýjað
KEFLAVÍK léttskýjaö
RAUFARHÖFN súld
REYKJAVÍK léttskýjaö
STÓRHÖFÐl skýjað
8
6
4
10
9
8
8
7
10
BERGEN skýjað 17
HELSINKI þokumóða 18
KAUPMANNAHÖFN léttskýjað 21
ÓSLÓ þokumóða 17
STOKKHOLMUR
ÞÓRSHÖFN
ÞRÁNDHEIMUR
ALGARVE
AMSTERDAM
BARCELONA
BERLÍN
CHICAGO
DUBLIN
HALIFAX
FRANKFURT
HAMBORG
JAN MAYEN
LONDON
LÚXEMBORG
MALLORCA
MONTREAL
NARSSARSSUAQ
NEW YORK
ORLANDO
PARÍS
VÍN
WASHINGTON
WINNIPEG
skýjaö 19 12
rigning 14
léttskýjaö 21
skúrir 19
skýjaö 23
heiðskírt 23
rigning 19
þokumóöa 12
þokumóöa 17
hálfskýjaö 20
léttskýjað 21
skýjað 7
rigning 17
hálfskýjað 18
léttskýjaö 24
heiðskírt 21
alskýjaö 8
heiöskírt 22
alskýjað 26
rigning 19
heiöskírt 21
þokumóða 19
heiöskírt 11