Dagblaðið Vísir - DV - 31.08.2001, Blaðsíða 7

FÖSTUDAGUR 31. ÁGÚST 2001
DV
7
Fréttir
Fagmálastjóri Skógræktar ríkisins um svepp í gljávíði og asparryð á landinu:
Eigum ekki aö
örvænta
- ekki nauðsynlegt að fella aspir. Er „sýktasti“ gljávíðirinn á Selfossi að braggast?
„Að fella allt lerki á Suðurlandi er
algjörlega óframkvæmanlegt - þar
hafa milljónir lerkitrjáa verið gróður-
sett. Ef Selfossbær vill greiða garðeig-
endum bætur verður bærinn að taka
þá ákvörðun. En tré eru eignir manna
og maður skipar þeim ekki að eyði-
leggja eignir sinar án þess að greiða
þeim bætur fyrir. Ég tel að íslendingar
eigi ekki að hlaupa upp til handa og
fóta og gera bara eitthvað," sagði
Þröstur Eysteinsson, fagmálastjóri hjá
Skógrækt ríkisins, við DV. Harrn segir
að best sé að flýta sér hægt hvað varð-
ar aðgerðir út af svepp í gljávíði á Suð-
ur- og Vesturlandi og asparryði á Suð-
urlandi - jafnvel þótt ófáir garðar á
þessu svæði séu orðnir illa leiknir.
Það eina skynsamlega er að
■■■
„Ég skil ekki þetta fár með öspina
og gljávíðinn," segir Þröstur. „Þetta er
ekki svo mikið mál. Við vitum ekki
hvort asparryðið á eftir að fara um allt
landið eða ekki. Fólk þarf ekkert að
fjarlægja aspirnar. En gott og vel, þær
verða ljótar, en aðeins seinni hluta
sumars. Asparryðið hefur ekki farið
eins illa með aspimar og gljávfðiryðið
hefúr farið með gljávíðinn. Aspimar
hefur ekki kalið mikið, kannski ein-
staka tré. En þau sem hafa verið illa
útleikin undanfarin tvö ár hafa laufg-
ast vel á vorin og vaxið. Þetta er því
ekkert að drepa aspimar nema helst ef
einhver klónn er sérlega illa næmur
fyrir þessu eða hann vex viö slæm skil-
yrði fyrir. Þetta er því kannski meira í
kollinum á fólki en að þetta sé verulegt
vandamál í skógrækt.
Það eina sem er skynsamlegt í þessu
máli er aö við komumst með rann-
sóknum að niðurstöðu um hvaða asp-
arklónar séu viðkvæmastir fyrir þessu
- þ.e.a.s. við hjá skógræktinni og aðrir
- og við komust líka að því hveijir
verða síst fyrir barðinu á sýkingunni.
En þetta tekur nokkur ár. Á meðan
væri gott að beina því til íslendinga að
vera ekki að hlaupa upp til handa og
fóta,“ segir Þröstur.
Fréttir um gljávíöi sem bragg-
ast?
Þröstur segir að þó svo að Selfoss
teljist versta svæðið nú hvað varðar
Sýkt ösp á Selfossi - asparryö.
sveppasýkingu í gljávfði sé ýmislegt
vert að skoða áður en lengra sé haldið:
„Nú era að berast fréttir frá Selfossi,
þar sem gljávíðir var mjög slæmur, að
nú virðist minna um sveppinn í gljá-
víðinum á stöðum þar sem ekki var
búið að uppræta slík limgerði. Ég sel
það ekki dýrara en ég keypti það. Þetta
á eftir að kanna betur.
Kannski er gljávíðirinn að mynda
eitthvert ónæmi fyrir þessum sveppi
og e.t.v. á öspin eftir að gera það gagn-
vart þeirri tegund. Við vitum það ekki.
Mestu skiptir að við séum ekkert að
flýta okkur. Ekkert liggur á. Við eigum
að sjá til hvort við finnum ekki lausn
á dæminu frekar en að hlaupa upp til
handa og fóta og gera bara eitthvað."
Fyrri faraldrar sem nú eru
liðin tíð
Þröstur segir að ástæða sé til að
bíða og sjá hverju fram vindur, ekki
síst með tilliti til sögunnar hvað varð-
ar fyrri sýkingar og faraldra í trjá-
rækt.
„Tökum dæmi um t.d. sitkalúsina.
Þegar hún var hér, faraldur á nokk-
urra ára fresti, og sitkagrenitré vora
illa farin af sitkalús, þá töldu sumir að
sitkagreni ætti ekki framtíð fyrir sér á
íslandi - og þau ætti bara að höggva.
En nú hefur enginn sitkalúsarfaraldur
verið í meira en 10 ár. Við vitum ekki
af hverju, kannski hefur grenið byggt
upp ónæmi eða náttúrulegur óvinur
sitkalúsarinnar sem við vitiun ekki
um komið til landsins. En alla vega -
sitkagrenið er búið að ná sér og farald-
Bæjarleifar frá Heklugosi 1104 fundnar:
Er bær Þorfinns karlsefnis
fundinn við Glaumbæ?
DV, SKAGAFIRDI:_____________________
Við fornleifarannsóknir í Glaum-
bæ i Skagafirði undanfarið hafa kom-
ið í ljós sorphaugur og veggjaleifar af
húsi sem talið er að hafi verið
mannabústaður. Veggjabrot er á um
30x30 m svæði og benda mælingar tft
að mn sé að ræða langhús ásamt
fleiri húsum. Þessar húsaleifar eru
niðri á túni um 400 metra frá gamla
bænum í Glaumbæ undir öskulagi
sem talið er að sé úr Heklugosi frá
árinu 1104.
Ef horft er til öskulaga virðist svæð-
ið hafa verið í byggð um einhvem tima
og getgátur era nú um að íveruhúsin
hafi verið færð af þessu svæði á núver-
andi bæjarstæði á 11. öld og þá upp á
brekkubrúnina þar sem gamli bærinn
í Glaumbæ stendur. Fundurinn er
DV-MYND ÖRN ÞÓRARINSSON
Bær karlsefnis?
Gamli bærinn í Glaumbæ. Merkar
leifar af mannabústaö fundust í tún-
inu skammt frá honum.
óvæntur og gefur nýjar hugmyndir um
búsetu í Glaumbæ.
Samkvæmt Grænlendingasögu flutt-
ust Guðríður Þorbjamardóttir og Þor-
finnur karlsefni ásamt syni sínum
Snorra frá Vínlandi að Glaumbæ á
öðram tug 11. aldar. Að sögn Sigríðar
Sigurðardóttur, safnstjóra í Glaumbæ,
era miklar líkur á að þama sé um að
ræða húsakynni Guðriðar og Þorfinns
og nánast öraggt að Snorri Þorfinns-
son, sem var bóndi í Glaumbæ í nokk-
ur ár, hafi búið í því. Það var hópur
amerískra fomleifa- og jarðvísinda-
manna sem vann að rannsóknunum.
Aðferðimar era fólgnar í nákvæmri
yfirborðsskoðun, könnun eðlisleiðni
og eðlisviðnáms jarðlaga og rannsókn-
um og sýnatöku i prufuskurðum og
holum. Auk Glaumbæjar var unnið að
rannsóknum á sex öðrum stöðum í
Skagafirði og era líkur á að haldið
verði áfram rannsóknum í héraðinu
næsta sumar af sömu aðilum. -ÖÞ
Hlé gert á byggingu íþróttahúss á Hvammstanga:
Lögbann arkitekts vofir yfir
DV, HVAMMSTANGA:___________________
Framkvæmdir hafa legið niðri í
tæpan mánuð viö byggingu afar um-
deilds íþróttahúss á Hvammstanga
vegna yfirvofandi lögbannskröfu
Ormars Guðmundssonar arkitekts,
en hann var hönnuður sundlaugar-
byggingarinnar sem íþróttahúsið er
byggt við.
Brynjólfur Gíslason sveitarstjóri
segir að þessa dagana sé verið að
kanna á hvem hátt megi ná sam-
komulagi um málið, eða eins og
Brynjólfur orðaði það, hvaða óskir
fremur en „kröfur" arkitektinn
hefði fram að færa.
Brynjólfur sagöist í samtali við
DV vonast til að um miðjan septem-
Frá Hvammstanga
bermánuð mundu niðurstöður
liggja fyrir þannig að unnt væri að
halda áfram framkvæmdum. í
fyrstu var gert ráð fyrir að bygg-
ingu íþróttahússins yrði lokið um
áramót en sýnt er aö frestun fyrr í
sumar vegna deiliskipulags og tafir
nú verða líklega til þess að seinka
verklokum fram yfir áramótin.
Brynjólfur sagði að atvinna hefði
verið næg á Hvammstanga í sumar
og t.d. hefði verktaki við íþrótta-
hússbygginguna næg verkefni, en
einnig hefði það komið minna að sök
að framkvæmdir stöðvuðust við
íþróttahúsið að tveir smiöanna væra
miklir hestaíþróttamenn og hefðu
brugöið sér til Austurríkis til að
fylgjast með heimsmeistaramótinu.
Eins og fólk rekur eflaust minni
til voru harðar deilur í Húnaþingi
um íþróttahússbygginguna og sjálf-
sagt eru þeir einhverjir sem sýta
það ekki að framkvæmdir dragist á
langinn. -ÞÁ
Þröstur Eysteinsson hjá Skógrækt nkisins
„Ef menn sjá eftir öspunum sínum þá eiga þeir ekkert aö vera aö fella þær. “
Gljávíöir sem hefur oröið fyrlr
sveppasýkingu.
ur ekki átt sér stað lengi,“ segir Þröst-
ur.
Hann segir að vissulega fmnist öll-
um asparryð ljótt og allir vilji hafa fal-
legt hjá sér. Aðalatriðið sé hins vegar
að hafa fjölbreytileikann í lagi og geta
þá brugðist við í samræmi við það ef
sýkingar slá sér niður - að gróðursetja
ekki einungis aspir þar sem fólk vill
skjól og svo framvegis.
„En ef menn sjá eftir öspunum sín-
um þá eiga þeir ekkert að vera að fella
þær. Fólk verður að fá frið og tíma til
að hugsa þetta sjálft. Það er engin
ástæða til að örvænta eða beina þvi til
fólks að það eigi að gera eitt eða ann-
að. Hver og einn verður að gera þetta
upp við sig,“ sagði Þröstur Eysteins-
son. -Ótt
7 5% afsláttur af öllum vörum á löngum laugardegi
Laugavegi 49 Sími 561 7740
f* m
SÉ Al
sálr^ /V m
M Í22
¥ íl l a m mLM 1 il

Drög að tillögu
að matsáætlun
matsferli vegna
fyrirhugaðrar stækkunar
álvers ISAL í Straumsvík
ISAL er framkvæmdaraðili verksins en mat
á umhverfisáhrifum fyrirhugaðra stækkana
verður unnið hjá Hönnun hf.
Á vefsíðum ISAL (isal.is) og Hönnunar
(honnun.is) eru nú til kynningar drög að
tillögu að matsáætlun framkvæmdarinnar.
Óskað er eftir athugasemdum og ábending-
um almennings fyrir 14. september nk. Þær
skulu sendar til Hönnunar hf., Síðumúla 1,
108 Reykjavík eða á axel@honnun.is.
ISAL
ISAL er Kluti »l ALCAN wmjteypooni