Dagblaðið Vísir - DV - 11.01.2002, Síða 20
24
FÖSTUDAGUR 11. JANÚAR 2002
Tilvera
I>V
Ástkona blaðakóngsins
Marion var fædd árið 1897 og hlaut
menntun í klaustri. Þrjár eldri systur
hennar voru dansmeyjar og Marion
fylgdi i fótspor þeirra. Hún var átján
ára gömul dansmey þegar hún kynnt-
ist blaðakónginum William Randolph
Hearst sem þá var rúmlega fimmtug-
ur.
William Randolph Hearst fæddist
með silfurskeið í munninum en faðir
hans var, þegar auðurinn var mestur,
fimmtándi ríkasti maður Bandaríkj-
anna. Hearst var einkabarn foreldra
sinna en faðirinn dvaldi iðulega fjarri
fjölskyldunni og skBdi loks við eigin-
konu sina. Hearst lærði í Harvard og
gerðist síðan blaðaútgefandi. Hann bjó
yfir miklum pólitískum metnaði, sat
um tíma á þingi, bauð sig fram til
borgarstjóra og stefndi á Hvíta húsið
með engum árangri.
Hann var hálffertugur þegar hann
kynntist Millicent Willson, sextán ára
gamalli dansmey í Brooklyn. Eftir
fimm ára ástarsamband ákvað hann
að kvongast henni og móður hans
varð svo mikið um að hún lagðist í
rúmið. Henni hafði tvívegis tekist að
koma i veg fyrir að Hearst gengi í
hjónaband með sýningarstúlkum en i
þetta sinn varð honum ekki þokað. He-
arst og Millicent eignuðust fimm syni.
Hjónin voru ólík. Millicent var gefin
fyrir samkvæmislífið eins og það tíðk-
aðist hjá yfirstéttinni en Hearst unni
leikhúslífmu.
Blaöakóngur skapar leikkonu
Marion Davies var stóra ástin i lífi
Hearst og enginn vafi er á því að hann
hefði skilið við konu sína og gifst
henni hefði eiginkona hans samþykkt
skilnað. Millicent neitaði hins vegar
að skilja við hann og hann skipti tíma
sínum á milli þessara tveggja kvenna
í lífi sínu. Með árunum fór hann að
eyða æ meiri tima fjarri eiginkonu
sinni og sonum. „Mestu mistök fóður
mins voru að eyða ekki meiri tíma
með konu sinni og börnum. Það leiddi
til tómleikatilfinningar hjá okkur öll-
um,“ sagði einn sona hans seinna.
Þeir sem þekktu Marion Davies
undruðust ekki hrifningu Hearst á
henni. Hún var falleg, tilgerðarlaus og
mjög fyndin. Hún hafði raunverulegan
áhuga á öðru fólki og var gríðarlega
gjafmild. Hún var svo að segja alin
upp á sviði og Hearst ákvað að gera
hana að mestu leikkonu Bandaríkj-
anna. í það hlutverk hafði Marion
ekki næga hæfileika. Hún var þó eng-
an veginn hæfileikalaus.
í byrjun fjármagnaöi Hearst mynd-
imar sem Marion lék í en seinna
UppáTiald&mynd band iö
Marion Davies er í dag
einkum minnst fyrir að
hafa verið fyrirmynd ást-
konu Citizens Kane í
samnefndri kvikmynd
Orson Welles. Þar var
henni lýst sem hœfileika-
lausri leikkonu en sann-
leikurinn var nokkur
annar. Hún er einnig per-
sóna í metsölubókinni
Höll minninganna eftir
Ólaf Jóhann Ólafsson.
komst hún á samning hjá kvikmynda-
fyrirtækjum. Hearst skipaði starfs-
mönnum blaða sinna að nefna nafn
Marion að minnsta kosti einu sinni í
hverju tölublaði. Hearst vildi sjá
Marion í dramatískum myndum en
hæfileikar hennar nutu sín best í gam-
anmyndum. Margir áttu von á að til-
koma talmyndanna myndi binda enda
á leikferil Marion þar sem hún stam-
aði en svo varð ekki. Hún varð
aldrei stórleikkona en elskuð af
samstarfsfólki sinu vegna per
sónutöfra og góðvildar. Hún lék
í síðustu mynd sinni árið
1937. Sama ár lenti Hearst í
gríðarlegum fjárhagserfið-
leikum.
Raunveruleg ástarsaga
Hearst var eyðslukló. Hann
hafði ákafa ánægju af hlutum
og lét sig engu varða hvað þeir
kostuðu. Hann byggði sér
kastala á afskekktri hæð
milli San Franscisco og
Los Angeles. Kastalinn
bar nafnið San Simeon.
George Bernhard Shaw
sagði að sá staður væri
alveg eins og Guð hefði
skapað hann hefði Guð
átt peninga. Þama tóku
Hearst og Marion á móti
gestum og ekkert var til <
sparað og nóg við að j
vera. Til dæmis var þar
dýragarður með yfír þrjú
hrmdmð dýrum, þar á
meðal sebrahestum,
gíröffum, dádýrum, ljón-
um, kengúmm og öpum.
Hearst lenti í miklum
íjárhagserfiðleikum árið
1937. Hann neyddist til
að senda nokkuð af gripum sínum á
uppboð, seldi dýragarðinn og sagði
upp starfsfólki. Hann dró einnig mjög
úr umsvifum á blaðamarkaði. Marion
veitti honum mikla íjárhagslega að-
stoð en hún var ein auðugasta kona i
Hollywood.
Hearst var afar umdeildur maður á
sinni tíð og óspart rægður. Hearst
sagði eitt sinn: „Hvers konar vel-
gengni vekur öfund og hatur. Besta
hefndin er enn meiri velgengni. Ef
hundur geltir að mér á götu væri
heimskulegt af mér að fara á fjóra fæt-
ur og svara honum með gelti.“ Allir
vissu að hann var persóna í sögu
Aldous Huxley, After Many a Summer
Dies the Swan. Bók um afar sérvitran
auðmann sem býr með ástkonu sinni í
kastala. Ólíkt Hearst óttaðist aðalsögu-
hetjan dauðann og hafði ráðið lækni
til að finna uppskrift að eilífu lífl.
Huxley kippti sér ekki upp við þá bók
en kvikmynd Orson Welles, Citizen
Kane, særði þau Marion djúpt. Þau
sáu ____ —.
Marion Davis, 1929
Var falleg, tilgeröarlaus og fyndir.
ekki myndina sem lýsti ekki raun-
verulegu lífi þeirra eins og það var.
„Saga þeirra var raunveruleg ástar-
saga. Citizen Kane íjallar ekki um ást-
ina,“ sagði Orson Welles seinna.
Engin kveðjustund
Snemma fóru af stað sögur um að
Marion hefði fætt bam þeirra Hearst.
Lífseigasta sagan er sú að systir henn-
ar hafi tekið að sér að ala upp dóttur
þeirra Hearst, Patriciu. Patricia eyddi
miklum tíma með Marion og var alla
tið nánari henni en móður sinni. Pat-
ricia sagði sjálf skömmu fyrir andlát
sitt að Marion hefði sagt sér þegar hún
var ellefu ára að hún væri dóttir
þeirra Hearst og Hearst hefði sagt
henni sautján ára gamalli að hún væri
dóttir hans og Marion.
Árið 1946 hrakaði heilsu Hearst
mjög og hann eyddi síðustu árunum í
hjólastól. Marion hugsaði um hann af
alúð. Þau höfðu verið saman í rúma
þrjá áratugi og verið mjög hamingju-
söm. Það eina sem skyggði á var
drykkja Marion. Hún hafði strax sem
unglingur verið gefin fyrir sopann og
varð æ drykkfelldari því lengra sem
leið á ævina.
Hearst lést árið 1951. Synir hans
* höfðu verið í heimsókn hjá hon-
um og Marion og Hearst lést þeg-
. ar Marion var sofandi. Synir
hans höfðu ekki fyrir því að
vekja Marion og fluttu lík
hans brott. Marion hélt því
fram að þeir hefðu byrlað sér
svefnlyf. „Þeir stálu eign
minni. Hann tilheyrði mér.
Ég elskaði hann í þrjátíu og
tvö ár og nú var hann far-
inn. Ég fékk ekki einu
sinni að kveðja,"
sagði hún bitur.
Ellefu vikum eftir
lát Hearst giftist
Marion í fyrsta sinn,
fimmtíu og fjögurra
ára gömul. Hún var
dauðadrukkin við
athöfnina. Eigin-
maður hennar hét
Horace Gates
Brown, fjörutíu og
sex ára gamall for-
ingi í sjóhernum.
Hann þótti í útliti
minna ótrúlega mik-
ið á Hearst. Hjóna-
bandið var ekki far-
sælt. Marion lést
árið 1961 af völdum
krabbameins.
wmm
Hef mest gaman af vondum myndum
- segir Úlfhildur Dagsdóttir bókmenntafræðingur
„Ég hef mjög gaman af kvikmynd-
um og reyni að fara í bíó eins oft og
ég get,“ segir Úlfhildur Dagsdóttir
bókmenntafræðingur. „Áhugi minn
á kvikmyndum er frekar nýtilkom-
inn því sem barn og frameftir ung-
lingsárunum las ég bara bækur.“
Forvitnilegir heimar
Úlfhildur segist nota bækur og
myndir til að kíkja inn í aðra heima
en þann sem hún býr í sjálf. „Þetta
er ekki flótti frá raunveruleikanum
heldur forvitni."
Þegar Úlfhildur er spurð hvers
konar myndir hún hafi mest gaman
af svarar hún. „Vondum myndum
eða því sem almennt er talið lélegt
eins og fantasíur, hrollvekjur og vís-
indaskáldsögur. Ég hef mjög gaman
af myndum sem flokkaðar eru sem
B-myndir en geri samt ekki þá
kröfu til mynda að þær séu slíkar til
að horfa á þær.
Besta vonda mynd sem ég hef séð
á síðustu misserum er Godzilla.
Hún er hreint pulp dressa upp í A-
flokk. Godzilla er skemmtileg og hrá
skrímslamynd og á í raun og veru
ekki að vera neitt annað. Vinsæld-
imar benda aftur á móti til þess að
fólk hafi ekki áttað sig á að um
klassa B-stykki var að ræða þrátt
fyrir fagmannlega vinnu hvað varð-
ar tækni og look.“
Hringadróttinssaga
„Síðasta mynd
sem ég sá i bíó
var Hringadrótt-
inssaga og hún al-
gerlega í top
notch enda ekki
við öðru að búast
frá leikstjóranum
sem er frægur
fyrir að búa til
vondar myndir
eins og Bad taste
og Brain dead.“
Úlfhildur segir að
Hringadróttins-
saga hafi farið
fram úr sinum
björtustu vonum
þrátt fyrir að þær
hafi verið mjög
miklar áður en
hún sá myndina.
„Ég var í sjöunda
himni eftir myndina
reyndar enn.“
Úlfhildur segir að síðasta myndin
sem hún sá á myndbandi hafi verið
hin skelfilega II postino. „Þetta er
hræðileg mynd og olli mér ólýsan-
legri skelfingu. Það er
ekki nóg með að myndin
sé léleg hún er líka ólýs-
anlega leiðinleg. Ég
Godzilla
Besta vonda mynd sem ég hef séð á síöustu
misserum er Godzilla. Hún er hreint pulp
dressa upp í A-flokk. Godzilla er skemmtileg
og hrá skrímslamynd og á í raun og veru ekki
aö vera neitt annaö.
ekki hvað fólki finnst
svona merkilegt við
myndina, hún er bæði
væmin og hallærisleg
fyrir minn smekk.“
-Kip
Myndbandarýni
Cecil B. Demented
í stríði gegn vondum
kvikmyndum
Það hlaut að
koma að því að
John Waters tæki
fyrir í kvikmynd
kvikmyndagerð í
Hollywood. Hann
hefur staðið utan
dyra allt frá því
hann hóf að gera
myndir á borð við Pink Flamengos og
Mongo Trash sem vöktu athygli fyrir
að vera einstaklega ógeðfelldar um
leið og þær sýndu að á bak við mynda-
vélina var maður sem kunni sitt fag.
Waters hefur mýkst með árunum og
orðið „venjulegri" með hverri mynd,
þótt aldrei verði hægt að saka hann
um að stunda iðnaðarframleiðslu.
Með Cecil B. Demented fer Waters i
ádeilugírinn og lætur kvikmyndaiðn-
aðinn fá það óþvegið en því miður
virðist sem búið sé að draga flestar
tennur úr honum og myndin nær
aldrei almennilega að verða sú svarta
kómedía sem ætlast var til i upphafi.
Melanie Griffith leikur kvikmynda-
stjömu, bölvaða tík, sem á ekkert gott
skilið og það er henni því mátulegt
þegar neðanjarðarkvikmyndaflokkur
undir stjórn Cecils B. Demented
(nafnið er fengið frá einum af frum-
kvöðlunum í Hollywood, Cecil B
DeMille) rænir henni á frumsýningu
nýjustu myndar hennar. Hún er
neydd til að taka þátt í kvikmynd sem
hópurinn er að gera og má með sanni
segja að um raunveruleikakvikmynd
sé að ræða því áður en upp er staðið
er tökustaður líkari blóðugum
stríðsvelli en kvikmyndatökustað.
John Waters hefur aldrei vantað
hugmyndir og hann kann vel að vinna
úr þeim. í þetta skiptið hefur hann
ekki erindi sem erfiði. -HK
B-myndir i uppáhaldi
Úlfhildur Dagsdóttir bókmenntafræðingur segist
nota bækur og myndir til aö kikja inn í aöra heima
en þann sem hún býr í sjálf. „Þetta er ekki flótti
frá raunveruleikanum heldur forvitni. “
Utgefandí: Bergvík. Leikstjóri: John Wa-
ters. Bandaríkin 2000. Lengd: 93 mín.
Leikarar: Melanie Griffith, Stephen Dorff
og Alicia Witt. Bönnuö börnum innan 16
ára.
Original Kings of Comedy -kjt
Uppistand
Kvikmyndir Spikes Lees berá
höfundarmerki.
Hann er mikill bar-
áttumaður fyrir
réttindum svartra
og myndir hans
bera það með sér
hvort sem þær eru
gaman eða alvara.
Lee er einnig einn
af hæfileikamestu
leikstjórum vestanhafs og eiga margir
leikarar af kynþætti hans honum mik-
ið að þakka. Að því er ég best veit hef-
ur Spike Lee ekki gert heimildamynd
fyrr en nú að hann sendir frá sér The
Original Kings of Comedy þar sem
hann reynir að fanga andrúmsloft á
skemmtun hjá fjórum uppistands
(standup) grínurum. Um er að ræða
skemmtun sem ber heitið Kings of
Comedy og hefur farið sigurfór um
Bandaríkin þver og endilöng. Lee
kaus að mynda grínarana fjóra í Suð-
ur-Karólínu á tveimur kvöldum.
Gæði heimildamynda sem teknar
eru á konsertum, hvort sem um er að
ræða tal eða tóna, felst í því hvort tek-
ist hefur að fanga stemninguna sem
er á konsertinum. Þama er undirrit-
aður settur í nokkurn vanda. Það er
augljóst að mikil og góð stemning er í
leikhúsinu, gallinn er bara sá að
húmorinn er sérsniðinn fyrir menn af
sama kynstofni og Spike Lee þannig
að fyrir okkur á klakanum fer hann
stundum fyrir ofan garð og neðan.
Það er samt vissulega margt fyndið og
ef ég hefði fengið tækifæri til að stytta
myndina úm helming, taka það sem
fyndið er að mínu mati og skeyta sam-
an, hefði ég fengið út mjög fyndinn
klukkutíma. En eins og myndin kem-
ur frá Spike Lee er hún fyrst og
fremst langdregin og lítið í henni sem
minnir á fyrri afrek Spike Lees.
-HK
Útgefandi: Sam myndbönd. Leikstjóri:
Spike Lee. Bandaríkin, 2001. Lengd:
115 mín. Leikarar: Steve Harvey, D.L.
Hughley, Cedric the Entertainer og Bernie
Mac. Bönnuö börnum innan 12 ára.