Alþýðublaðið - 24.11.1921, Blaðsíða 1
I92t
Fimtudagion 24. aóvember.
^tlapa ai
ðlafi frilrikssyní.
Dagurinn í gær mun vafaiaust
verða talinn einn hinn viðburða-
ríkasti dagur < sögu íslands á
síðari öidum, Hafa viðbnrðir þeir,
sem þá gerðust og nú skal lýst,
slegið ófeug á alia friðsama bæjar>
búa og aðra landsmenn. Aðdrag-
andi þessa máls er öllutn svo
kunnur, að ekki þarf að Iýsa hon
um hér. AUir skyasamir og frið
samir menn höfðu búist við því,
að aðför sú að Ólafi er vænst
var að gerð yrði, myndi verða
gerð með gætni og án þess að
raska íriði manna, og búa Iífi
þeirra og limum hættu. Það var
vitanlegt, að Olafur hafði að eins
örfáa menn á heimiii sínu, og
það flest unglinga og drengi, og
að Alþýðuflokkurinn hafði lýst
hlutleysi sínu. Hver maður með
fuilu viti gat þá talað um upp-
reisn? En þó er að farið, eins og
um uppreisn liðsterks mannsafn-
aðar væri að ræða.
Til þess að taka drenginn rúss-
neska og Okf Friðriksson fasta
þurfti að eins fáa vopnlausa iög
reglumenn. En í stað þess er f
nokkra daga æft fleiri hundruð
manna iið, skipaður sérstakur „iög
regiustjóri" til að stjórca þvf, og
nokkuð af liðinu vopnað.
Atlagan hófst í gær kiukkan
iangt gengin eitt e. h., með því,
að sveit úr liði þessu, fór að baki
húsi Olafs og umkringdi það og
kom síðan önnur sveit neðan
Vonarstræti og framan að húsi
Olafs. — Hinn setti lögreglustjóri
Jóhann Jónsson, fyrrum s/óliðs-
foringi í danska hernum gekk þá
með nokkra menn að húsinu, sem
var lokað og iét brjóta það upp.
Sfðan var Olafur Friðrikssen, kona
hans, rússneski drenguriun og 13
aðrir teknir fastir, og konan og
drengurinn flutt niður f Iðnó, en
Olafur og allir hinir f bifreiðum
upp í tugthús. Engin mótstaða
var ge?ð, og við húsrannsókn köm
í IJós, að það hafði auðvitað verið
íýgii nokknrskonar vopn hefðu
verið í húsinu.
Þegar snemma uro nóttina var
settur vórður um stjórnarráðið,
hús forsœtisráðherra og Íslands•
banka, áður en atlagan var feafin,
og á meðan voru verðir á ótal
mörgutn stöðum um allan bæ, —
20 af liði þvf, sem atlöguna gerði
voru vopnaðir með riflum. Verð
irnir komu margir hverjir mjög
ruddalega fram, réðust þá eiakum
að verkamöcnum og ætluðu sumir
hverjir að setja alsaklsusa menn,
er hvergi komu nærri, i járn. —
Þegar bifreiðar iiðsins óku naeð
fangana áleiðis tií hegningarhúss-
ins, óku þær svo hart og hrana
lega, að tveir drengir urðu fyrir
þeim og meiddust, annar ailmikið.
Yfirleitt var framkoma ilðsins hin
hranaiegasta, og virtist svo sem
mest væri gert til að gera föng
unum og aðstandendum þeirræ,
aðförina sem þungbærasta, og
fólkið f bænum sem hræddast,
Enda voru í liði þessu gamiir
og nýir sökudóigar við lögregl-
una.
Hið vopnaða lið otaði byssun-
um að saklau3u fólki, og fregnir
flugu um, að stöðugt væri verið
að hlaða byssur niðri í brunastöð
bæjarins. Auk þess er sagt, að
flast Iiðið hafi haít einhver vopn.
Þegar Ol&fi Friðrikssyni var ekið
upp að hegningarhúsinu, var það
eftirtektarvert, að sá vörður, sem
stóð þar fyrir framan, voru að
fáum undanteknum, kunnir út-
valdir pólitiskir og persónulegir
fjandmenn Olafs.
Oiafur og einir 6—8 af þeim,
sem með honum voru fekcir f
Suðurgötu 14, voru settir í járn
og sagt að sumt af þvi hafi verið
drengir. Siðan hélt handtökunum
áfram alian daginn og munu alls
hafa verið handteknir 28.
271. tölnbh
Brufiatrys0ingar
& Innbúi og vðrum
hv-arjg! édýrart ®n hjA
A. V. Tulfnlua
vAhytfslngaakrifstQfc
E! m okip«f*l«99h úntna,
Yiðtal yið Jóhann Jónsson.
Voruð þér settur lögregiustjóri
af stjórnarráðinu?
Já.
Hverjir skipuðu liðið er þér
stjórnuðuð og er það satt að
Skotfélag Reykjavíkur eða hið
pólitíska félag Stefnir, hafi verið
stofnendur liðsins?
Liðið var sjáifboðalið, skipað
borgurum bæjarins, en mér er
ekki kunnugt um að nein féiög
hafi átt þátt í stofnun þess, enda
kom eg fyrst að þessu máli á
mánudagskvöldið.
Hve margir voru í liðinu?
Um 400 manns eða fleiri munu
hsfa boðið sig fram, en í atiög-
unni tókn þátt 80 manns, 2 sveitir
auk hinnar reglulegu lögreglu og
varðmanna á götum, en 5 sveitir
(200 manns) höfðu verið æfðar
og voru til taks.
Menn eru mjög órólegir yfir liði
þessu. Er ekki ætlunin að leggja
þetta lið niður tafarlaust?
Eg býst við að liðið verði
haft það mikið fyrst um sinn, að
óróa sé hægt að bœla niður ef
koma skyldi upp.
Hve margir menn voru með
vopnura og til hvers átti að nota
þau?
20 menn höfðu óhlaðna rifla
og var ætlunin að nota þá, setn
barefli, ef menn Ólafs gerðu mót-
þróa með bareflum.
Alftið þér ekki að bflarnir hafi
keyrt óforsvaranlega hart þar
V