Dagblaðið Vísir - DV - 16.05.2002, Qupperneq 17

16
+
17
Útgáfufélag: Útgáfufélagifi DV ehf.
Framkvæmdastjóri: Hjalti Jónsson
Aðalritstjóri: Óli Björn Kárason
Ritstjóri: Sigmundur Ernir Rúnarsson
Aðstoðarritstjóri: Jónas Haraldsson
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaöaafgreifisla, áskrift:
Skaftahlíð 24,105 Rvík, síml: 5S0 5000
Fax: Auglýsingar: 550 5727 - Ritstjórn: 550 5020 - Aörar deildir: 550 5999
Ritstjórn: ritstjorn@dv.is - Auglýsingar: auglysingar@dv.is. - Dreifing: dreifing@dv.is
Akureyri: Kaupvangsstræti 1, sími: 462 5000, fax: 462 5001
Setning og umbrot: Útgáfufélagifi DV ehf.
Plötugerð og prentun: Árvakur hf.
DV áskilur sér rétt til aö birta aösent efni blaösins 1 stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
DV greiðir ekki viðmælendum fyrir viötöl viö þá eða fýrir myndbirtingar af þeim.
Sjálfstœðisflokkur sœkir á
Vika og tveir dagar eru til sveitarstjómarkosninga.
Eins og svo oft áöur beinist mesta athyglin að úrslitum
kosninga í höfuðborginni. Slikt er eðlilegt.
í átta ár hefur R-listanum, kosningabandalagi Sam-
fylkingarinnar, Framsóknarflokksins og Vinstri-grænna
tekist að halda völdum í gömlu vígi Sjálfstæðisflokksins
- Reykjavík. Fyrir nokkrum vikum benti fátt til þess að
sjálfstæðismönnum auðnaðist að endurheimta sitt gamla
vígi.
Ný skoðanakönnun DV bendir hins vegar til þess að
verulega hafi dregið saman með Sjálfstæðisflokki og R-
listanum. Nú er svo komið að tölfræðilega er ekki mark-
tækur munur á fylgi stóru fylkinganna. Sjálfstæðis-
flokkurinn bætir við sig 2,1% frá síðustu könnun DV í
apríl en R-listinn tapar 3,4%. En líklega eru verstu tíð-
indin fyrir R-listann að kosningabandalagið hefur misst
stuðning meirihluta borgarbúa miðað við niðurstöðu
könnunar DV.
Sjálfstæðisflokkurinn hefur átt á brattann að sækja í
baráttunni þó einnig megi halda því fram með réttu að
frumkvæði í átökum um málefni hafi verið sjálfstæðis-
manna. Og sjálfstæðismenn virðast vera að uppskera í
takt við kosningabaráttuna. Skýr og beittur mál-
flutningur hefur greinlega hitt í mark.
R-listinn hefur verið í vörn í hverju málinu á fætur
öðru, allt frá skipulagsmálum til fjármála. í stjórnmál-
um er fátt verra en að vera í vörn. Vamarbaráttunni
hefur verið stjórnað af Ingibjörgu Sólrúnu Gísladóttur
en athygli vekur að fáir aðrir koma þar að málum.
Fyrir borgarbúa skipta nokkur mál miklu máli. Þegar
þeir sem enn hafa ekki gert upp hug sinn ákveða hvaða
frambjóðendum þeir vilja veita brautargengi munu þeir
án nokkurs vafa huga að því hvernig til hefur tekist i
fjármálastjórn höfuðborgarinnar. Hvort þeir leggja trún-
að á þá fullyrðingu R-listans að vel hafi tekist til eða
hvort þeir telja það rétt hjá Sjálfstæðisflokknum að
óráðsia og skuldasöfnun hafi einkennt borgarstjórn síð-
ustu átta ár getur ráðið þar úrslitum.
Kjósendur sem hafa áhyggjur af því að búið sé að
veikja stöðu Orkuveitu Reykjavíkur svo mjög að fyrir-
tækið eigi erfitt með að standa af sér miklar sveiflur í
efnahagslífmu em líklegri en ella til að kjósa Sjálfstæðis-
flokkinn. Kjósendur sem telja að eðlilega hafi hins vegar
verið staðið að málum með miklum arðgreiðslum til
borgarsjóðs og mikilli fjárfestingu á síðustu árum munu
að líkindum halla sér að núverandi meirihluta borgar-
stjórnar.
Borgarbúar sem láta sig umhverfismál skipta horfa ör-
ugglega á hvernig til hefur tekist við hreinsun strand-
lengjunnar, t.d. í Grafarvogi. Þeir munu örugglega leggj-
ast gegn því að byggt verði upp hafnar- og athafnasvæði
með tilheyrandi landraski í Geldinganesi.
Barnafjölskyldur munu spyrja sjálfar sig hvernig til
hafi tekist við uppbyggingu leik- og grunnskóla á undan-
förnum árum. Afstaða foreldra getur ráðist af því hverj-
um þeir treysta best til að byggja upp öfluga grunnskóla
á nýrri öld.
Borgarbúar munu svara þessum og fleiri spurningum
á laugardag eftir rúma viku. Frambjóðendur hafa á und-
anfórnum vikum gefið borgarbúum fögur loforð um
framtíðina. Þegar gengið er að kjörborði munu kjósend-
ur hafa þau loforð í huga um leið og fortíðin og efndir
eru skoðaðar. Reykvíkingar munu veita þeim brautar-
gengi sem þeir treysta best til að standa við það sem lof-
að er.
Óli Björn Kárason
FIMMTUDAGUR 16. MAl 2002 FIMMTUDAGUR 16. MAÍ 2002
DV
Skoöanakönnun Davíðs
Auðvitað verða menn
að vita hverju þeir eru að
svara. Viltu ganga í Evr-
ópubandalagið? Venjuleg-
ur maður spyr á móti,
hvað þýðir það? Menn
verða að skoða kosti og
galla. Skoðanakönnun sem
Félagsvísindastofnun
gerði fyrir forsætisráðu-
neytið kallar í einu vet-
fangi fram mnræðu um
kosti og galla. Vilja menn
fara í Evrópubandalagið ef
landið þarf að greiða 10-12
milljarða á ári til bandalagsins sem
nokkurs konar aðildargjald? Eitthvað
kemur á móti en hvað? 10-12 milljarð-
ar eru talsvert fé. íslendingar yrðu í
betur stæða hópnum og myndu greiða
meira en þeir fá.
Samt er það nú svo að þeir sem lit-
ast um á sviði þjóðmála hér sjá þörf
fyrir þetta fé í okkar landi. Hvað með
heilbrigðiskerfið og niðurskurðinn á
spítölunum? Hvað með bætur til
þeirra lægst launuðu? Væri nú ekki
ansi margt sem við vildum gera hér
áður en við færum að greiöa slíkt að-
ildargjald til Evrópubandalagsins?
Mér vitanlega hefur ekki verið
reiknað út hver kostnaður okk-
ar er af þátttöku í Schengen,
stofn- og rekstrarkostnaður.
Fróðlegt væri að bera þann
kostnað saman við haginn sem
við höfum af því samstarfi.
Bretar töldu sér ekki fært að
vera með í Schengen vegna
kostnaðar og óhagræðis.
Mörg álitamálin
Menn segja að líklegt sé að
við getum fengið Evrópu-
bandalagið til að taka ákvarð-
anir í sjávarútvegsmálum á
þann veg að við munum hafa mikið
um það að segja hve mikið má veiða
við ísland og hvernig veiðum verði
stjómað. Hvers vegna þurfum við að
setja okkur í þá stöðu að þurfa að
semja við bandalagið um það? Spurn-
ingar forsætisráðuneytisins eru
gagnlegar að því leyti að þær setja
þennan vanda i sviðsljósið og gefa
væntanlega til kynna afstöðu þjóðar-
innar ef greiða þyrfti atkvæði um að-
ild. Meö þvi að láta forsætisráðu-
neytið standa fyrir þessari könnun,
hefur Davíð fært umræðuna inn á
raunsærra plan. Menn verða að taka
afstöðu til þessara mikilvægu mála.
Guömundur G.
Þórarinsson
verkfræöingur
„Eftir skoðanakönnun Davíðs verður umrœðan vonandi öfl-
ugri og raunsœrri. Honum hefur tekist á snjallan og skjót-
an hátt að breyta eðli umrœðunnar ogfæra hana sterkar
inn á svið þar sem kostir og gallar eru metnir og fólk gerir
sér betur grein fyrir þeirri ábyrgð sem aðild fylgir. “
Fróðlegt verður að fylgjast með
efnahagsþróun þeirra landa innan
bandalagsins sem búa við meiri verð-
bólgu en meðaltalið. Hætt er við að
upptaka evrunnar muni valda þeim
erfiðleikum, hvað með t.d. íra?
Hagfræðin segir okkur að stjórn-
tæki í peningamálum séu nauðsynleg
til þess að bregðast við sveiflum. Þá er
átt við sveiflur í því landi sem um er
að ræða en ekki einhverjum öðrum.
Ef við getum afsalað okkur stjórntækj-
um peningamála, vaxtaákvörðunum
og gengisskráningu til annarra þjóða
sem stjórna peningamálum eftir allt
öðrum forsendum en við, þá er það
sama og að segja að við þurfum ekki á
stjórntækjum í peningamálum að
halda. Skyldi það vera svo?
Öflugri umræöa
Eftir skoðanakönnun Davíðs verð-
ur umræðan vonandi öflugri og
raunsærri. Honum hefur tekist á
snjallan og skjótan hátt að breyta
eðli umræðunnar og færa hana
sterkar inn á svið þar sem kostir og
gallar eru metnir og fólk gerir sér
betur grein fyrir þeirri ábyrgð sem
aðild fylgir.
Guðmundur G. Þórarinsson
Flugvöllur og fólksflótti
Komin eru fram sex framboð til
borgarstjórnar í komandi kosning-
um í Reykjavik. Eitt þessara fram-
boða er Höfuðborgarsamtökin sem
hafa það á stefnuskrá sinni að koma
Reykjavíkurflugvelli burt sem fyrst,
alveg eins á næsta ári, og þau vilja
einnig þétta byggð í Reykjavík. R-
listinn hefur þegar samþykkt, eins
og fram kemur í Aðalskipulagi
Reykjavíkur 2001-2024, að hafa eina
flugbraut fyrir innanlandsflug.
Sátt án skrípaleiks
Þeir sérfræðingar sem um þessi
mál hafa fjallað telja að rekstur á
einni braut geti ekki gengið, m.a.
vegna þess að veðrátta á íslandi er
svo ótrygg að raska myndi flugi
verulega. Málið er einfalt: flugvöllur-
inn verður kyrr til ársins 2016.
hvort sem fólki líkar betur eða
verr. Færi völlurinn fyrr þá
þyrftu Reykvíkingar væntanlega
að greiða háar skaðabætur til
rekstraraðila á flugvellinum fyr-
ir það rask og óþægindi sem því
fylgdu.
Fái Sjálfstæðisflokkurinn um-
boð kjósenda til að taka við
stjóm Reykja-
víkurborgar
mun hann
ganga til við-
ræðna við rík- —
isvaldið og aðra
hagsmunaaðila um
þessi mál. Reykvík-
ingar geta treyst
þvi að Sjálfstæðis-
flokkurinn taki á
þessum málum
með ábyrgum
hætti og þanng að
um framtíð svæðis-
ins skapist sátt.
Sjálfstæðisflokkur-
inn mun ekki
standa fyrir dýr-
um, marklausum
atkvæðagreiðslum
á kostnað borgar-
búa, líkt og R-list-
inn stóð fyrir á síð-
asta ári.
ívar Andersen
verslunarmaöur,
í 18. sæti D-listans
í Reykjavík
„Málið er einfalt: flugvöllurinn verður kyrr til ársins 2016, hvort
sem fólki líkar betur eða verr. Fœri völlurinn fyrr þá þyrftu Reykvík-
ingar vœntanlega að greiða háar skaðabœtur til rekstraraðila á flug-
vellinum fyrir það rask og óþœgindi sem því fylgdu. “
sinni valdið lóðaskorti
í Reykjavík og það
dylst engum hvar
mesta uppbyggingin
hefur verið á höfuð-
borgarsvæðinu undan-
farin ár. Hún hefur
ekki veriö í Reykjavík.
Hvað er hægt að
gera til að koma í veg
fyrir flutning fólks úr
borginni? Það þarf að
gera Reykjavík meira
aðlaðandi fyrir ungt
fólk til að búa og starfa
Utsvar og aðrar tekjur
byggjast veru-
í borginni.
Reykjavíkurborgar
lega á þeim greiöslum sem koma frá
íbúum borgarinnar.
Ibúarnir greiða
Áhyggjuefni mitt
er hinn mikli fólks-
flótti úr Reykjavík
til sveitarfélaganna
í nágrenninu. R-
listinn hefur með
uppboðsstefnu
Stöðvum skuldasöfnun
Vilji fólk sjá breytingar í borginni
okkar, en ekki sjá hana drabbast nið-
ur í litla iðnaðarborg með takmörk-
uðu viðhaldi í íbúðarhverfum (vegna
skorts á útsvarstekjum, svo og
eyðslu í gæluverkefni R-listans), þá
er aðeins um einn kost að ræða þeg-
ar borgarbúar ganga að kjörborðinu
hinn 25. maí nk. - að kjósa lista sjálf-
stæðismanna. Rétt eins og víðast
hvar í stærri sveitarfélögum á land-
inu.
Tökum ábyrga afstöðu, borgarbú-
ar, stöðvum skuldasöfnun borgar-
innEU-. Það er ekki endalaust hægt að
safna skuldum. Það veldur aukinni
skattbyrði og auknum fólksflótta.
„Það á enginn betra skilið en það
sem hann kýs yfir sig,“ er þekkt
orðatiltæki. Forðumst slys í þessum
eöium og snúum vöm í sókn og velj-
um XD þegar í kjörklefann kemur.
ívar Andersen
Ummæli
Stríðsyfirlýsing gegn
gjafakvóta
„Kjaminn í auðlinda-
stefnu okkar jafhaðar-
manna er stríðsyfirlýs-
ing gagnvart gjafakvót-
anum. Við viljum inn-
kalla veiðiheimildir í
áfongum og úthluta
þeim upp á nýtt á grundvelli jafnræðis
allra landsmanna. Þannig komum við
á réttlæti i sjávarútvegi. Okkar leið
tryggir ekki aðeins að allir standi jafn-
fætis gagnvart réttinum til að nýta
miðin heldur líka að þeir sem fá að
nýta auðlindina greiða fyrir það sann-
gjamt gjald. Það óréttlæti sem gjafa-
kvótinn hafði í for með sér veröur
hins vegar ekki tekið til baka. Byggða-
hrunið er veruleiki. Brauðið var selt
frá byggðunum og þeim blæddi út.“
Björgvin G. Sigurösson í Málinu
á Skjá einum sl. þriöjudag.
Einkareknir á vonarvöl
„Innlend dagskrárgerð
fyrir sjónvarp varð tals-
vert öflug um tíma þegar
Skjár einn var stofhaður,
hinar stöðvamar virtust
vakna til lífsins eftir
málamyndasamkeppni
undangenginna ára, en nú virðist það
allt vera að koðna niður aftur - það
sem veldur er sambland af áhuga- og
peningaleysi. Einkareknu fjölmiðlamir
eru á vonarvöl og spuming hvort ekki
þarf að koma til stórfelldur ríkisstuðn-
ingur, til dæmis í formi veglegrar ríkis-
ábyrgðar. Stöð 2 hefur beðið um slíka
aðstoð. Nei, annars. Ætli sé ekki nóg í
bih að jafna aðstöðuna með því að Rík-
isútvarpið hætti að svarrast um á
krepptum auglýsingamarkaði og láti
hinum flölmiölunum eftir aurana sem
þar er að hafa.“
Egill Helgason á vef Skjá eins.
Hefur vitund þjódarinnar í verðlagsmálum breyst með varanlegum hcetti?
Spurt og svarað
Sigurjón Bjamason,
framkvœmdastjóri Krónu-verslana:
Að versla ódýrt
svo viðmið haldi
„Það er alveg greinilegt aö
fólk sækir meira í hinar svo-
nefndu lágvömverðsverslanir -
og mun væntanlega halda því
áfram. Ekki síst þegar aðeins kreppir að í efna-
hag þjóðarinnar, sem við skulum þó vona að
verði ekki meira en nú þegar er orðið. Að versla
ódýrt er lika til þess fallið að viðmið og hin svo-
nefndu rauðu strik í verölagsmálum haldi. Ljóst
er að ódýrari endi matvörumarkaðarins er mjög
aö stækka og við í Krónunni þekkjum það vel.
Nú þegar starfrækjum við sjö verslanir, þar af
opnuðum við fjórar nú nýlega. Og við erum jafn-
framt að athuga möguleikana á því að opna
fleiri verslanir í næstu framtíð.“
Ragnhildur Thoroddsen,
kaupmaður á Akureyri:
Spamaðarhyggj-
an hefur aukist
„Ég rek tískuvöruverslun, þar
sem viðskipavinimir eru einkum
konur. Og ég verð vör við að þær
spá meira í verð núna. Þetta er þró-
un sem ég áætla að hafi byrjað fyrir um tveimur
ámm. Á síðustu áram hefur mjög verið vakið máls á
gildi spamaðar á íslandi og ég tel að það hafi skilað
sér í því að vitund fslendinga fyrir gildi þess að eiga
peninga inni á bók hefur vaxið og þeir vilja ekki
skulda hverja krónu. En þrátt fyrir sparnaðarhyggj-
una verða konur áfram aö klæða sig. Þá tel ég mikil-
vægt að þær hafi í huga mikilvægi þess að versla í
heimabyggð en ekki bara í Reykjavík eða útlöndum.
Ella veröur ekki til staðar hér i bænum sú þjónusta
sem þær og aðrir bæjarbúar vilja.“
Áskell Þórisson,
ritstjóri Bœndablaðsins:
Hœttan stafar af
samþjöppun
„Vonandi hefur staðan breyst
til batnaðar. Á sínum tíma rauk
verðskyn þjóðarinnar út i veð-
ur og vind en á liðnum áratug
hefur þetta breyst. Stöðugt verðlag hefur lagt
sitt af mörkum.
Aukin þekking manna á samspili hækkana og
lífskjara hefur stuðlað að þessu enda eiga allir
hagsmuna að gæta.
Sem dæmi má nefna að íslenskur landbúnað-
ur hefur lagt mikið af mörkum til að halda aft-
ur af verðlagshækkunum en innfluttar vörur
hafa rokið upp og ógnað stöðugleikanum. Mesta
hættan stafar nú af samþjöppun í smásölu- og
hefldsölugeiranum. “
Gunnar Salvarsson,
kynningarstjóri Aco-Tœknivals.
Heildarmyndin
óskýr sem fyrr
„Nei, ég held þessi umræða
um rauðu strikin setji ekki var-
anlegt mark á verðvitund þjóð-
arinnar. Þeir hafa fyrst og
fremst tönnlast á þessum rauðu strikum, stjóm-
málamenn og forkólfar verkalýðsfélaganna,
vegna mikflla hagsmuna beggja, þ.e. uppsagnar-
ákvæða í kjarasamningum. Nokkrir verslana-
eigendur hafa við þessar aðstæöur lætt því inn
hjá þjóðinni að þeir hafi snoturt hjartalag með
því að lækka vörur um einhver þrjú tO fimm
prósent. Þar hafa þeir nælt sér í ódýrar auglýs-
ingar. Vitund þjóðarinnar í verðlagsmálum
snýst því áfram um kOóverð á papriku en heOd-
armyndin er óskýr sem fyrr.“
£ Vísitala neysluverös m.v. verðlag í maíbyrjun 2002 var 221,8 stig. Rauöa strikib svonefnda 222,5 stig. Mikil umræða hefur verið um verölagsmál síöustu mánuöi en hefur hún breytt þjóöarsálinni?
+
Skoðun
Sólrún
Ingibjörg Sólrún Gisla-
dóttir, borgarstjóri í
Reykjavík, er óvenju glæsi-
legur stjómmálamaður.
Það era ekki bara Reykvík-
ingar sem hafa notið góðs
af atgervi hennar og for-
ystuhæfileikum heldur er
það ávinningur allrar þjóð-
arinnar að borgarstjórinn í
Reykjavík hafi þá kosti sem
hún hefur tO að bera, af-
bragðs gáfur, skarpskyggni
og skopskyn. MikOvægi
hennar frá sjónarmiði jafn-
réttisbaráttunnar er sérstakur kapít-
uli enda ljóst að fylgi hennar meðal
kvenna á öflum aldri er mikið.
Umbætur þær sem Reykjavíkur-
listinn undir forystu Ingibjargar Sól-
rúnar hefur komið á 1 dagvistarmál-
um skipta sköpum fyrir konur og
sama er að segja um einsetningu
skóla. SkipiOag dagvistar- og skóla-
mála ræður mestu um það hversu
virkar konur almennt geta verið í
samfélaginu.
Þétting byggöar
Ingibjörg Sólrún hefur sýnt að
hún er mjög næm á æðaslátt borgar-
lífsins og í stjómartið hennar hefur
skapast vaxandi skilningur á því,
hversu mikOvægt gott og skOvirkt
skipulag er fyrir líf og liðan borgar-
anna. Hún hefur lagt eyrun við nýj-
um hugmyndum í skipulagsmálum,
sem njóta vaxandi fylgis
bæði i Evrópu og Norður-
Ameríku og ganga út á end-
urreisn miðborga og þétt-
ingu byggðar. Slíkar borgir
reynast bæði hagkvæmari,
skemmtOegri og umhverfis-
vænni en hinar dreifðu
bOaborgir sem þanist hafa
út á síðustu áratugum og
Reykjavík er eitt ýktasta
dæmi um.
Aldrei hefur önnrn- eins
umræða farið fram um
skipulagsmál á íslandi og
átti sér stað i tengslum við kosning-
una um framtíð Vatnsmýrarinnar og
ReykjavíkurflugvaOar. Þar höíðu þeir
sem vOja byggð í Vatnsmýrinni sigur
og það verður eitt vandasamasta
verkefni næstu borgarstjórnar að
undirbúa skipulag svæðisins sem
listamaðurinn Þórður Ben Sveinsson
hefur kaOað „örlagareit íslenskrar
borgarmenningar." í Vatnsmýrinni
verður stærsta skrefið stigið í þá átt
að breyta Reykjavík úr bæ í borg,
sem getur staðið undir þeim vænting-
um og kröfum sem gerðar verða tO
hennar sem höfuðborgar.
í sólarátt
Það útheimtir bæði tíma og þrek en
ekki síður djarfa framtíðarsýn að
snúa frá fyrri skipulagsstefnu sem
Sjálfstæðisflokkurinn ber höfuðá-
byrgð á og virðist enn halda dauða-
Steinunn
Jóhannesdóttir
rithöfundur
haldi í með ofuráherslu á hefðbundið
úthverfi í Geldinganesi. Þeir kaOa
blandaða byggð þar umhverfisslys.
Það varð umhverfisslys í Reykjavík í
seinni heimsstyrjöldinni þegar breska
hernámsliðið byggði flugvöO við
hjartarætur bæjarins. Sú skipulagsá-
kvörðun var tekin viö sérstakar að-
stæður sem sýna verður skilning en
hún stöðvaði eðlOegan vöxt borgar-
innar tfl suðurs. Fátt réttlætir veru
vaOarins lengur á besta stað í bænum.
BOaflotinn sem hin dreifða borg
kaOar á er tröOaukinn. Ef hann yrði
aOur settur í umhverfismat yrði nið-
urstaðan líklega sú að skipulagsþró-
unin í Reykjavík og nágrenni eftir
stríð væri í heild sinni umhverf-
isslys. Svo mikil er mengunin af völd-
um bflismans, svo mikið land hefur
farið undir umferðarmannvirki.
Borgarstjórn hefur undirgengist
að vinna að vistvænni samgöngum
samkvæmt Staðardagskrá 21. For-
sendan fyrir þeim er þétting byggðar
og mestu skiptir að þétta vestan El-
liðaáa. Ný íbúðabyggð í Skugga-
hverfi verður vítamínsprauta fyrir
gamla miðbæinn en sól Reykjavikur
mun fyrst skina í heiði þegar mið-
borgarbyggð rís sunnan Tjarnarinn-
ar upp að Öskjuhlíð og út að Skerja-
firði eins og borgarlandið býður upp
á. Konan með sólina í nafninu sínu
er manna best faOin tO stýra þróun-
inni i sólarátt.
Steinunn Jóhannesdóttir
„Bílaflotinn sem hin dreifða borg kallar á er tröllaukinn. Ef hann yrði allur settur í
umhverfismat yrði niðurstaðan líklega sú að skipulagsþróunin í Reykjavík og ná-
grenni eftir stríð vœri í heild sinni umhverfisslys.“