Dagblaðið Vísir - DV - 02.12.2002, Blaðsíða 18

42
MÁNUDAGUR 2. DESEMBER 2002
DV
Ferðir
,WC t/lHO-n
rnoi’ ’'Saá'Áá
Ferðavefur vikunnar'
m ea
www.dutyfree.is
www.duMrwJi
HÖFNIN
IWVI'N muávUttX
Velkomin í FrihötNna

Ml * «mw »MI«
Þeir sem hyggja á ferö út úr
landinu eða eru á leiðinni
heim geta undirbúið komu
sína í Fríhöfnina í Leifsstöð
með því að heimsækja
www.dutyfree.is. Þar er að
finna ítarlegan lista yfir vörur
sem hægt er að kaupa í fríhöfn-
inni og verð. Þá er einnig að
flnna spumingar og svör, þ.e.
algengar spumingar sem upp
koma í viðskiptum í fríhötn-
inni og svör við þeim. Dæmi
um spumingu er: Hver eru ald-
>
urstakmörk vegna áfengis- og
tóbakskaupa? Og svarið er: 20
ár vegna áfengiskaupa og 18 ár
vegna tóbakskaupa. Þá er á vef-
síðunni fjöldi tengla sem getur
komið sér vel. Það getur verið
hagkvæmt að fara á vef fríhafn-
arinnar og siðan á vefi annarra
fríhafna eða flugvalla til aö
gera verðsamanburð. Kaupæði
rennur oft á fólk í fríhöfninni
en það borgar sig alltaf að
vinna heimavinnuna sína áður
en lagt er í’ann.
Á framandi slóðir í Búlgaríu:
Verkföll lama flug
Flugvellir í París em fiölfamir
og þegar einhver hópur leggur nið-
ur vinnu í einn dag og stöðvar flug
hefur það afdrifaríkar afleiðingar.
Það gerðist í vikunni að loka þurfti
tveimur flugvöllum í París vegna
verkfaUa flugumferðarstjóra sem
fóra í 32 klukkustunda verkfaU.
Fóru þeir í kröfugöngu en aUt flug
lagðist niður. Á miðvikudag var aft-
ur hægt aö opna fyrir flug en þá var
skaðinn skeður og þurfti nokkum
tima tU að koma því í fastar skorð-
ur. VerkfaU flugumferðarstjóra var
aðeins einn hluti af víðtæku verk-
faUi ríkisstarfsmanna. Þeir sem era
á ferð tU Parísar ættu að huga að
málum þar því von er á fleiri
skyndiverkfóUum.
menningarverðmæta
- í fjöllunum er m.a. hiö glæsilega Rila-klaustur
Þegar litið er áhugaverðra staða sem
vert er að mæla með að ferðamenn
heimsæki þá er trúlega af nógu að taka.
Einn stað í austanverðri Evrópu mætti
þó benda á, enda ekki á hefðbundinni
ferðamannaslóð íslendinga þó ekki sé
landanum með öUu ókunnur. Þetta er
Búlgaria og þar má flnna marga athygl-
isverða staði eins og klaustrið RUa sem
er á minjaskrá UNESCO. Margir aðrir
merkUegir staðir i Búlgaríu eru einnig
á minjaskrá UNESCO.
Bjartara fram undan hjá
Japönum
Eins og í fleiri löndum beið
japönsk ferðamannaþjónusta af-
hroð í kjölfar hryðjuverkanna 11.
september 2001 og hefur árið í ár
verið eitt það daprasta í ferðamál-
um í Japan. Nú virðist heldur bet-
ur aö rofa tU og er talið að um
150% aukning sé á ferðamönnum
tU og frá Japan í desember. Vin-
sælast hjá heimamönnum er Kína
en þar er um 200% aukningu að
ræða. Straumurinn tU Bandaríkj-
anna er samt enn tregur, nema tU
Hawaii, og greinUegt er að margir
Japanir ætla að eyöa jólunum í
strápUsum, dansandi húla.
Framandi land
í sjálfu sér er Búlgaría mjög áhuga-
verð fyrir íslendinga að skoða. Aðstæð-
ur eru þar að sumu leyti mjög fram-
andi, en landið er nú að ganga í gegn-
um miklar og hraðfara breytingar
vegna aðlögunar að vestrænum lífsgUd-
um. Hluti af því er ósk Búlgara um að
ganga í NATO og Evrópusambandið.
íslendingar eru reyndar að koma und-
ir sig fótunum í Búlgaríu og má nefna
stórsókn íslenska iyfjafyrirtækisins
Pharmaco og dótturfyrirtækis þess,
Balkanpharma, sem opnaði splunku-
nýja lyflaverksmiðju í bænum
Doupnitsa fyrr í haust. Reyndar er
klaustrið aðeins í um 25 kflómetra flar-
lægð frá Doupnitsa.
Svipað íslandi aö stærö
Búlgaría er svipuð að stærð og ís-
land, eða 110 þúsund ferkUómetrar og
er Sofía höfuðborg landsins. Á landa-
mærimi Búlgaríu og Rúmeníu í norðri
rennur Dóná í Svartahaf. Búlgaría á
345 kUómetra langa strandlengju að
Svartahafl. í suðaustri er Tyrkland og í
suðri liggja landamæri að GrUddandi.
Að vestan liggur Búlgaría að Makedón-
íu og Serbíu, þar sem íslenska fyrir-
tækið Pharmaco keypti einnig lyfla-
verksmiðju fyrir skömmu.
Fjórðungur landsins er flaUlendi og
er meðalhæð landsins yflr sjó 470 metr-
ar. Um miðbik landsins frá austri tU
vesturs liggja BalkanflöU, Stara Plan-
ina. Sunnan þeirra ríkir Miðjarðar-
hafsloftslag, en kaldara er norðan flaU-
anna. Helstu flöUin eru í suðurhluta
landsins og má þar nefna Rhodolpe
flöU, RUaflöU og PrinflöU. Þá eiga
Búlgarar marga góða skíðastaði með
Rila-klaustur í Búlgaríu
Klaustriö stendur í Rilafjöllum, um 117 kílómetra suöur af höfuöborginni Sofíu.
DV-MYNDIR TEITUR
mjög góðri aðstöðu.
Miklar ár renna um flöU og dali
Búlgaríu og þær helstu eru Dóná, Mart-
Í2a, Strouma og Toundzha. í suðaustur-
hluta landsins eru miklar og frjósamar
sléttur en landbúnaður og þjónusta eru
einmitt meginatvinnuvegir Búlgara.
Landið er mjög frjósamt og er hver
skiki nýttur tU ræktunar. Á síðari
árum hefur vínframleiðsla farið vax-
andi í Búlgaríu og búlgörsk rauðvín
eru nú seld um aUan heim.
Búlgaría er þekkt fyrir sínar mörgu
heitu heUsulindir sem taldar eru hafa
mikinn lækningamátt. Meira en 500
smáhverir eru í landinu enda stendur
Búlgaría á þekktu jarðhita- og jarð-
skjálftasvæði.
Þjóð með litrika sögu
íbúar Búlgaríu eru um átta mUljón-
ir talsins. Þeir samanstanda af Búlgör-
um sem era flölmennastir og þá Tyrkir
og sígaunar. Um flórir fimmtu íbúanna
teljast kristnir orthodoxar, en múslím-
ar eru einnig flölmennir, ekki sist með-
al íbúa af tyrkneskum uppruna.
Elstu mannvistarleifar í Búlgaríu
eru frá því 50.000-12.000 fyrir Krist. Þar
hefur fúndist griðarlega mikið af fom-
minjum, en mikið af þeim er enn
órannsakað vegna flárskorts. Boris 1.
sem ríkti í Búlgaríu 865 reyndi mikiö
tU að kristna þjóðina, en gekk lítið að
nota grísku eða latínu í þeim tilgangi.
Fékk hann þá munka af búlgörskum
uppruna tU að búa tU nýtt ritmál. Þeir
hétu KýrU og Methodius og bjuggu tU
kyrUlýska letrið. Með það að vopni hóf
Boris að kristna þjóðina og breiddist
letrið út tU Rússlands, Makedóníu,
Serbíu, Mongólíu og Úkraínu.
Búlgarar voru lengi undir sflóm
Tyrkja, en 1858 var gerð byltingaráætl-
un sem Georgi S. Rakovski stóð fyrir.
Árið 1868 fór frelsishefla Búlgara
VassU Lefsky um landið og stofnaði
byltinganefndir. Tyrkir brutu and-
spymuna á bak aftur og hengdu VassU
árið 1873. Sömu sögu var að segja af
fleiri byltingartUraunum og vom tugir
þúsunda Búlgara þá drepnir af Tyrkj-
um. Á árunum 1877-1878 sögðu Rússar
Tyrkjum stríð á hendur og frelsuðu
Búlgaríu.
Menningarsetur
í klaustrinu Rila
Klaustrið RUa stendur í RUaflöUum,
um 117 kUómetra suður af höfuðborg-
inni Sofíu. RUaflöU eru þau hæstu í
Búlgaríu og er Moussala-flaU hæst og
Menningarstaður
/ klaustrinu hefur saga Búlgaríu veriö skráö
og varðveitt.
í um 1.147 metra hæð
yfir sjó.
Klaustrið var
upphaflega reist á tí-
undu öld af munki að
nafni Ivan RUski og
lærisveinum hans. Er
hönd Ivans RUski varð-
veitt í kirkju klausturs-
ins, en hann var smali
sem hneigðist tU trúar-
iðkana og einsetu á þrí-
tugsaldri. Rán voru
hins vegar tíð í klaustr-
inu og oft lagður eldm
að því.
í flaUinu fyrir ofan
klaustrið er gröf hans
og er gjaman tíðkað að
fólk gangi þangað upp
snarbratta hlíðina tU
þess að fá syndaaflausn.
Eru þá skUdar eftir
skrUlegar óskir í heUis-
veggnum á litlum mið-
um. Það er trú manna
að ef skriðið er upp um
gat á heUinum þar sem
Ivan hvUfr hreinsist
menn af syndum sín-
um.
Inngangurinn í kiaustrið
Athyglisveröar skreytingar má sjá
um leiö og gengiö er inn í
klausturgarðinn.
er hæsti tindur þess i 2.925 metra hæð.
Hann er jafnffamt hæsti tindur Suð-
austur-Evrópu. Klaustrið sjálft stendur
Afár glæsilegt
Klaustrið er talið
hafa mikið menningar-
legt gUdi fyrir Búlgaríu. Elsti hluti
klaustursins í dag er frá 14. öld, en það
er tuminn Hrelio sem er frá árinu 1335.
Það tók 30 ára að reisa klaustrið í nú-
verandi mynd.
Kirkjan í RUaklaustri er skreytt
íkonum, veggmyndum og útskurði eft-
ir helstu listamenn Búlgara. Hefúr
klaustrið alla tið verið menningarsetur
og þar hefur saga Búlgaríu verið skráð
og varðveitt. í bókasafhinu em 32.000
bækur, 9.000 myndskreytingar
(typographíur) auk 250 handrita frá eU-
eftu öld og ffam á þá nítjándu.
RUa-klaustur er afar glæsUegt á að
líta og margt sem gleður gests augað.
Það er þvi sannarlega þess virði að
leggja lykkju á leið sína ef menn á ann-
að borð eiga leið tU Búlgariu, svo ekki
sé talað um höfuðborgina Sofiu, sem er
aðeins í um tveggja klukkutíma flar-
lægð. -HKr.
Heimildir m.a. rit Guórúnar Helgu Seder-
holm um Búlgaríu
og rit Rila klausturs.
Land mikillar sögu og