Dagblaðið Vísir - DV - 09.12.2002, Blaðsíða 12
12
MÁNUDAGUR 9. DESEMBER 2002
Skoðun DV
Spurning dagsins
Hvað finnst þér
skemmtilegast við jólin?
Margrét Linda Erlingsdóttir nemi:
Góða skapiö sem fylgir jólunum.
Sunna Ösp Mímisdóttir nemi:
Undirbúningurinn, jólaskreytingar og
annaö sem fylgir.
Pakkarnir.
Lilja Þórarinsdóttir nemi:
Maturinn og pakkarnir.
Ingibjörg Sveinbjörnsdóttir nemi:
Fríiö og góöur matur.
Valgeröur Jónbjörnsdóttir nemi:
Fjölskyldusameiningin
Hagvöxtur í dýrtíð
og niðursveiflu
Endurskoðuð
þjóðhagsspá fjár-
málaráðuneytis
segir fyrir um
meiri hagvöxt á
þessu ári og því
næsta en gert var
ráð fyrir á haust-
mánuðum. Nú
skortir manninn á
götunni, hinn æru-
verðuga launþega
sem svo oft er vitn-
að í, sárlega skilning.
Launþegar sjá fram á mikla niður-
sveiflu og samdrátt í atvinnulífmu og
lesa fréttir um uppsagnir starfsfólks,
jafnvel hjá stöndugum fyrirtækjum -
sumpart vegna hinnar landlægu hag-
ræðingar eða þá vegna samruna iyrir-
tækja. Launamenn frnna einnig fyrir
því að kaupmáttur ráðstöfunartekna
hefur ekki aukist en spáin er einmitt
um vöxt þessara sömu tekna á næsta ári
um 2,5%. Ef atvinnulausum fjölgar svo
að þeir verði orðnir um átta þúsund eft-
ir 4-5 mánuði, eins og komið hefur fram
í efnhagsspám, þýðir það einfaldlega:
efnahagskreppa.
Það sem stjómvöld ættu að leggja sig
fram við, til að afstýra frekari óáran af
mannavöldum, er að draga til baka stór-
an hluta þeirra áætlana sem fram koma
í „gæluverkefnum" ríkisstjómarinnar
sem meirihluti fjárlaganefndar hefur
bætt við fjárlögin og samþykkt. Nefna
má þar m.a. framlög tfl ýmissa safna,
um eða yfir 100 milljónir króna, gjöld
vegna húsafriðunar, til fræðistarfa og
íþróttamála, gæluverkefha í landbún-
aði, styrki vegna listasýninga, til ferða-
málasamtaka, starfsbreytinga í Bmssel,
o.fl. o.fl., afls um 730 milljónir króna -
að ógleymdum 1,5 milljarða króna
kostnaði við húsnæði sendiráða í Þýska-
landi og Japan.
Stjómmálalegt innsæi hefði falist í
„Það sem stjómvöld œttu að
leggja sigfram við til að af-
stýra frekari óáran af manna-
völdum er að draga til báka
stóran hluta þeirra áætlana
sem fram koma í mörgum
„gæluverkefnum“ rikisstjóm-
arinnar sem meirihluti fjár-
laganefndar hefur bætt við
fjárlögin ogsamþykkt.“
því að skera alit þetta niður og veita t.d.
1,5 mfllarða í úrbætur fyrir aldraða og
öryrkja sem em sannanlega ekki búnir
að bíta úr nálinni vegna afleiðingar dýr-
tíöar og efnahagslegrar niðursveiflu
sem er í augsýn.
Stærstu mistök núverandi stjóm-
valda em þó niðurfærsla tekjuskatts á
fyrirtæki i 18% án þess að svipuð íviln-
un (samhljóða eða svipuð) lenti á borði
hinna almennu launþega. Fáir efast um
sanngimi þessa gjömings gagnvart ís-
lenskum fyrirtækjum - svona almennt.
En hversu mjög sem þetta var tímabært
vegna fyrirtækjanna, hversu brýnt var
þá ekki að sýna almenningi sömu til-
hliðrun? Tekjuskattur einstaklinga er
ekki afgerandi þáttur í ríkistekjum, að-
eins um 63 miiljarðar af 232 miilj. heild-
arskatttekjum. Því hefði átt að nota
tækifærið og samræma tekjuskattsinn-
heimtuna í einu stökki - jafnvel lítil 5%
hefðu dugað til að sýna lit.
Ég hef ekki trú á að íslenskir ráðherr-
ar hafi uppi sérstakar fyrirætlanir um
að ergja þjóðina að óþörfu en það er vit-
að að aragrúi embættismanna útbýr,
reiknar og staðfærir frumvörp og er
ábyrgur í leiðbeinandi störfum ráðu-
neyta, m.a. fyrir ráðherra. Það er góð
regla sem víða er tíðkuð í siðmenntuð-
um löndum að skipta um toppana innan
helstu ríkisstofnana um leið og stjómar-
skipti fara fram. - Hæfir embættismenn,
oft sérfrasðingar, ættu ekki að þurfa að
ganga lengi atvinnulausir - allavega
ekki lengur en þau hundmð almennra
launþega sem nú sjá fram á dapra daga
vegna napurra vinda í niðursveiflunni
sem nú er að ríða yfir íslenskt þjóðfélag.
Mæðrastyrksnefnd fyrir mæður
Jakob
skrifar:
Ég varð sleginn er ég las í Frétta-
blaðinu á bls. 3 mánudaginn 3. des. sl.
að Mæðrastyrksnefnd gefi allar matar-
úttektir sem Bónus gaf Mæðrastyrks-
nefnd fyrir stuttu - Mæðrastyrksnefnd
sem ég veit ekki betur en að hafi verið
stofnuð í upphafi til styrktar mæörum.
Nú gefur Mæðrastyrksnefnd matarút-
tektimar tfl Öryrkjabandalagshis og
Hjálparstarfs kirkjunnar!
Þetta er með ólíkindum. Ekki vO ég
halla á Öryrkjabandalagið eða Hjálpar-
starf kirkjunnar, sem að sjálfsögðu
vinna gott og þarft verk, heldur það að
þetta skuli vera gert - Öryrkjabanda-
lagið og Hjálparstarf kirkjunnar em
„Mœðrastyrksnefnd á að
mínu mati að sinna þeim
hópi sem hún augljóslega
stendur fyrir en ekki að
ráðstafa því fé sem henni er
treyst fyrir með þessum
hætti. “
með öflugar fjáröflunarleiðir sem ættu
að duga fyrir þeirra eigin málaflokk-
um. Ef ekki finnst mér að þau þurfi
einfaldlega að efla sig frekar og sækja
þá styrk tO þeirra sem vOja shina
þeirra málefnum.
Mæðrastyrksnefnd á að mínu mati
að sinna þeim hópi sem hún augljós-
lega stendur fyrir en ekki að ráðstafa
því fé sem henni er treyst fyrir með
þessum hætti. Verði framhald á því
held ég að einstaklingar, stofnanir og
fyrirtæki í landinu ættu að skoða sína
afstöðu tO þessa málaflokks, setjast
niður og reyna að finna betri leiðir tO
að styðja við bakið á þeim hópi sem
þeim finnst skipta máli í það og það
skiptið.
Sem einstaklingur segi ég að vOji
annar slíkur styrkja mæður í þessu
landi þá fái þær þann styrk sem ég eða
annar gefur tO þeirra en ekki einhverj-
ir aðrir, þó að neyðin þar sé vissulega
mOcO. Vonandi sjá þessar góðu konur
hjá Mæðrastyrksnefnd að sér.
^----------------------------------------------------------------------------------
Garri
Hver ertu, rjúpa?
Það eru skrýtnar og skondnar fréttir sem
menn ræða sín i milli á aðventunni. Garri sá
brot af umræðu um grænlensku rjúpuna á
Alþingi en eins og kunnugt er hafa menn gengiö
hart fram í aö skjóta þá íslensku og ekki nema
örfá kvikindi eftir. Þetta er eins og með
jólabækumar. Fyrsta prentun uppseld, önnur á
leiðinni. Hins vegar er önnur prentun ekki frá
íslenskri smiðju í þetta sinn heldur grænlenskri.
Litaður svampur
Garri skOur áhyggjur manna af íslenska
rjúpnastofninum og að veiðimenn ætli að ganga
af honum dauðum. Það var engu að síður
kostulegt að hlusta á mannskapinn spá í það
hvernig fólk gæti verið visst um að það væri að
éta grænlenska rjúpu en ekki íslenska sem hefði
verið hundelt í leyfisleysi og skotin ólöglega í
afdalarassi. Innflutningur á grænlenskri rjúpu
væri kærkomið tækifæri fyrir óuppdregna
veiðimenn tO að skjóta meira en þeir mættu og
selja síðan kvikindin tU kaupmanna sem aftur
seldu hana sem grænlenska rjúpu. Garri hefur
hingað tO ekki heyrt fólk hafa stórfeUdar
áhyggjur af því hvaðan maturinn kemur sem er
á borðum, hvorki um jól eða áramót. Eða allan
ársins hring. Enda úðum við í okkur aUs kyns
tUbúnum og hálftilbúnum réttum með kjöti og
öðru dóti sem sagt er að sé skinka eða
nautahakk en gæti áflt eins verið litaður
svampur.
Ekki er allt sem sýnist
Garri las fyrir skömmu ævisögu litríks kokks
og veitingahúsaeiganda frá Bristol á Englandi.
Sá hafði í mörg ár haft nokkra fasta
viðskiptavini sem voru vanafastir í meira lagi.
Einn hrósaði alltaf matnum, sama hvað á gekk.
Óaðfinnanleg matreiðsla var jafn góð hinni þar
sem aUt var á versta veg. Þess vegna ákvað
vertinn að gera tUraun. Tók nokkrar
glasamottur frá brugghúsi bæjarins, lagði þær í
kjötkraft og lét þær sjúga í sig safann. Þegar
kom að kvöldverði voru glasamotturnar hitaðar
upp í ofninum, lagðar á diskinn með hefðbundnu
meðlæti; soðu grænmeti, kartöflum og sósu yfir
öUu saman. Segir ekki af þessari tUraun fyrr en
gesturinn kvaddi, jafn ánægður og í öU hin
skiptin. Hvort glasasmottan var framleidd í
Bristol eða á Spáni skipti engu máli. Þetta
minnir Garra á harðvítugar deUur sem spruttu
upp á gamalgrónu íslensku veitingahúsi fyrir
mörgum árum þar sem gesturinn hafði pantað
nautasteik en uppástóð að hann hefði verið að
éta hrossakjöt. Ekki er aUt sem sýnist. Er
jólaveinninn íslenskur? Ekki segja Finnar sem
græða á tá og fingri á jólasveininum. Er úlpan í
búðinni frá Danmörku? Nei, segir
afgreiðslustúlkan. Hún er úr
ToUvörugeymslunni.
CyOurrl
Hnignandi bæj-
arfélag
SkagamaSur skrifar:
Þótt ég sé fluttur
frá Akranesi fyrir
nokkru hef ég enn
taugar tU bæjarfé-
lagsins. Fer þangað
þó ekki eins oft og
áður þegar maður
tók Akraborgina og
slappaði af um Frá Akranesi
borð viö góðar veit- Sjálfskaparvítin
ingar áhyggjulaus, verst.
ásamt fjölda ann- .......
arra ferðamanna, innlendra sem er-
lendra, sem versluðu í bænum áður en
ferðinni var haldið áfram. Þetta er liðin
tíð, því miður. Nú koma engir ferða-
menn til Akraness, aka bara eða hjóla
fram hjá. Akranesbær berst nú fyrir
vonlausum rekstri Sementsverksmiðj-
unnar, sem ekki á neinn rétt á sér leng-
ur, þegar mun ódýrara sement má fá á
markaðnum. Sjálfskaparvítið er dæmi-
gert fyrir Akranes, sem hefði getað orö-
ið vinsæU ferðamannabær hefði rétt
verið haldið á málum. En svona er þró-
unin víðar á landsbyggðinni, þar sem
einkaframtakið skortir sárlega.
Svissneskir frankar
betri
ðskar Sigurðsson skrifar:
Menn eru enn þá að skrifa um ESB
og „gæði“ þess fyrir okkur íslendinga.
Sumir þessara skríbenta vUja þó fá evr-
una heldur en ekkert frá þessari viða-
mfldu stofnun Evrópuríkjanna. Ég held
að evran væri ekki tU að styrkja okkur
á neinn hátt. Hins vegar - ef við þær
vonir rætast að endurvekja EFTA-sam-
bandið þar sem Sviss er sterkasta ein-
ingin ásamt Noregi og svo Liechtenstem
og íslandi, þá væri svissneski frankinn
að sjálfsögðu sá gjaldmiðUl sem henta
myndi best og verða sterkt mótvægi
gagnvart evru. Þetta eigum við Islend-
ingar að horfa á tU framtíðar, ekki að
skuldbmda okkur við ESB á nokkurn
hátt.
Fatatíska karla
Hrafnhildur Jðnsdðttir skrifar:
Karlamanna-
fatatískan hefur
verið í fiötrum
aUtof lengi að mínu
mati. Ég á sérstak-
lega við jakkafót
karlanna, jakkana
sem eru hnepptir
aUtof hátt upp, og
þvf hræðUega
ósmekklegir. Nú
virðist þetta eitt-
hvað að breytast í
Evrópu, þaðan sem
við íslendingar fáum tískuna. Jakkar
hafa þó enn of margar tölur að framan
á einhnepptum jökkum, ættu að vera
aðeins tvær eins og á jakkafótum í
Bandaríkjunum, en þar eru karlar líka
miklu betur klæddir í sínum ein-
hnepptu tveggja tölu jökkum. Nú er ver-
ið að sýna hér ný jakkafót, t.d. úr riffl-
uðu flaueli, en því miður enn með þess-
um þremur hnöppum. Þetta hlýtur að
breytast. - Og að öðru; hvers vegna eru
„hermannabuxur" svona mikið auglýst-
ar hér? Og við sem ekkert viljum vita af
her og hermennsku!
Laxness-dekriö
ðmar hringdi:
Fólk fer nú að verða leitt á þessu
mikla dekri sem tröliríður í fiölmiðlum,
sérstaklega i Mbl., um rithöfundinn
Halldór Laxness, eins og hann var þó
góður höfundur. En þessi sleikjuskapur
og endalausar ritsmíðar um skáldverk
hans og nýjar útgáfur um persónu hans
og persónuleg kynni af honum eru ein-
ungis til að að fæla fólk frá þessu mikla
skáldi. Það er nú heldur ekki svo fiar-
lægt okkur í tfma og rúmi, rétt nýlátið.
wrFwmmnmt
Lesendur geta hringt allan sólarhring-
inn í síma: 550 5035.
Eöa sent tölvupóst á netfangiö:
gra@dv.is
Eða sent bréf til: Lesendasíöa DV,
Skaftahlíð 24,105 Reykjavík.
Lesendur eru hvattir til aö senda mynd
af sér til birtingar meö bréfunum á
sama póstfang.
Nýju fötin
karlanna
Smart, en meö
þremur hnöppum!