Dagblaðið Vísir - DV - 10.12.2002, Síða 16

Dagblaðið Vísir - DV - 10.12.2002, Síða 16
16 ÞRIÐJUDAGUR 10. DESEMBER 2002 ÞRIÐJUDAGUR 10. DESEMBER 2002 17 Útgáfufélag: Útgáfufélagið DV ehf. Framkvæmdastjóri: Hjalti Jónsson Aöalritstjóri: Óli Björn Kárason Rltstjóri: Sigmundur Ernir Rúnarsson Aöstoöarritstjóri: Jónas Haraldsson Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiósla, áskrift: Skaftahlíö 24,105 Rvik, sími: 550 5000 Fax: Auglýsingar: 550 5727 - Ritstjórn: 550 5020 - Aðrar deildir: 550 5749 Ritstjórn: ritstjorn@dv.is - Auglýsingar: auglysingar@dv.is. - Dreifing: dreifing@dv.is Akureyri: Kaupvangsstræti 1, sími: 462 5000, fax: 462 5001 Setning og umbrot: Útgáfufélagið DV ehf. Plötugerð og prentun: Árvakur hf. DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaösins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgialds. DV greiöir ekki viömæiendum fyrir viötöl viö þá eöa fýrir myndbirtingar af þeim. Tilboð eykur virkjunarlíkur Ráöherra orkumála og forráða- mönnum Landsvirkjunar var þaö léttir er í ljós kom viö opnun til- boöa í gerö Kárahnjúkastíflu og aðrennslisgöng Kárahnjúkavirkj- unar að tilboð ítalska verktakafyr- irtækisins Impregilo var nokkuö undir kostnaðaráætlun Lands- virkjunar vegna framkvæmdanna. samsteypa, ýmist í stífluna eöa aðrennslisgöngin, voru tals- vert og jafnvel verulega langt yfir kostnaöaráætlun. Landsvirkjun fer nú yfir tilboðin meö ráögjöfum og ætl- ar sér til þess tvær til þrjár vikur. Brottfall fyrirtækja úr þeim hópi sem haföi verið valinn sem bjóðendur í hið viöa- mikla verk hafði vakiö athygli. Allt eins hefði því mátt bú- ast við að öll tilboð hefðu verið langt yfir kostnaðaráætlun, eins og iðnaðarráðherra vakti athygli á eftir að tilboðin voru opnuð. ítalska tilboðið eykur því líkurnar á því að af virkjunar- framkvæmdunum verði og ætti um leið að hafa jákvæð áhrif á viðræður þær sem nú fara fram milli Landsvirkjun- ar og bandaríska álfyrirtækisins Alcoa vegna fyrirhugaðs álvers í Reyðarfirði. Verði tilboði Impregilo tekið eru kostnaðartölur undir áætlunum Landsvirkjunar. Hærri til- boðin hefðu án efa sett strik í reikning framkvæmdanna með tilliti til þess orkuverðs sem Landsvirkjun þarf að fá frá orkukaupandanum. Enn er of snemmt að segja til um hvort tilboði ítalska verktakafyrirtækisins verður tekið. Það verður athugun Landsvirkjunar að leiða í ljós. Á þessari stundu bendir þó ekkert til annars en svo verði. Á heimasíðu Landsvirkjunar segir að Impregilo SpA sé gamalgróið verktakafyrirtæki með höfuðstöðvar á Ítalíu. Það hefur komið við sögu um 160 vatnsaflsvirkjana um allan heim og sumar þeirra eru svip- uð verkefni og Kárahnjúkavirkjun. Landsvirkjun vitnar í samantekt Morgunblaðsins um stöðu Impregilo. Sú samantekt sýnir að ítalska fyrirtækið hefur alla burði til þess að annast stórverkefni sem þetta. Það er stærsta verktakafyrirtækið á Ítalíu og starfsmenn þess og dótturfyrirtækja eru yfir 20 þúsund. Velta fyrirtækis- ins er um 175 milljarðar íslenskra króna á ári. Meðal eig- enda þess eru þekkt fyrirtæki á borð við Fiat og Banco di Roma. Impregilo hefur reist virkjanir í flestum heimsálfum og meðal verkefna þess á seinni árum má nefna Mont Blanc- jarðgöngin. Fulltrúi Impregilo hefur lýst því yfir að fyrirtæk- ið hafi bæði mannafla og tæki tilbúin í verkefnið. Gangi Landsvirkjun að tilboðinu fengi ítalska fyrirtækið íslenskan samstarfsaðila og vinnuafl yrði bæði innlent og erlent. Kárahnjúkavirkjun er dýr framkvæmd og umdeild sem og bygging álvers í tengslum við virkjunina. Deilt er um hagkvæmni hennar en einkum umhverfisspjöll sem óhjá- kvæmilega fylgja framkvæmdum af þessari stærðargráðu. Nýjasta útspil andstæðinga virkjunarinnar er Hálendisblað- ið sem kom út um helgina. Tilgangur þess er, eins og fram kemur með blaðhaus, að koma á framfæri sjónarmiðum um- hverfisverndarsinna vegna virkjunaráforma á hálendinu, vekja athygli á óskynsamlegri ráðstöfun almannafjár og kynna hugmyndir um þjóðgarð á hálendinu og aðra valkosti og koma í veg fyrir vanhugsuð áform gegn náttúru landsins. Eðlilega er hart tekist á um framkvæmd sem þessa, skyn- samlega nýtingu auðlinda, mikla fjármuni, umhverfisvemd og meðferð á landi. Mikil vinna hefur verið lögð í undirbún- ing Kárahnjúkavirkjunar þótt enn sé ekki ljóst hvort af framkvæmdum verður, auk þess sem beðið er niðurstöðu viðræðna við Alcoa. Verði hins vegar gengið að tilboði ítalska fyrirtækisins, sem við fyrstu sýn virðist hagkvæmt fyrir Landsvirkjun, eykur það tvímælalaust líkur á að virkj- unin verði að vemleika. Jónas Haraldsson Önnur tilboð fyrirtækja- PV______________________________Skoðun Hver gætir hagsmuna íslands? „Stuðningsmenn Heimssýnar eru flestir hverjir hið ágœtasta fólk. Undirritaður trúir ekki öðru en því að vilji þeirra standi til þess að talsmaður samtakanna svari ofangreindum málflutningi undirritaðs á annan hátt en að ráðast grímulaust gegn faglegum heiðri hans. “ Nýja merkið hjá Eimskip Þegar rökin þrýtur skal ráðist á persónuna. Þetta gætu verið einkunnarorð Heimssýnarmanna, ef marka má þær sendingar sem samtökin senda meintum andstæðingum sínum þessa dagana. í öllu falli virðast málefna- legar röksemdir órafjarri í málflutningi framkvæmda- stjóra samtakanna í DV í gær. Forsætisráðherra lét stór orð falla í tengslum við kröfu um aukin fram- lög í þróunarsjóð ESB í kjölfar stækkunar sambandsins til austurs. Efnislega sagði hann eitthvað á þá leið, að það þýddi nú lítið að taka mark á þessum vitlausu blýantsnög- urum í Brussel og að þeir sem teldu aö hægt væri að fá viðunandi aðild- arsamning fyrir ísland væru bara kjánar. Jafnframt hefur forsætisráð- herra látið sér um munn fara hluti á borð við þá að þessi samtök fimmtán rótgróinna lýðræðisríkja í Vestur- Evrópu séu „eitthvert ólýðræðisleg- asta skriffinnskubákn, sem menn hafa fundið upp“. Tillit til íslenskra sjónarmiða Undirritaður hefur í tengslum við þessi ummæli vogað sér að benda á þá staðreynd að í samskiptum við er- lendar þjóðir og stofnanir er það al- mennt séð ekki hyggilegt til vemdar hagsmunum íslands að ausa yfír þær óbótaskömmum áður en gengið er til samninga um mikilvæg hagsmuna- mál. Af því leiddi sjálfkrafa að yfír- lýsingar sumra ráðamanna þjóðar- innar í garð Evrópusambandsins væru helst til þess fallnar að skaða hagsmuni Islands og ímynd í samfé- lagi þjóðanna. íslenskir embættismenn eiga vegna aðildar okkar að samningnum um Evrópskt efnahagssvæði (EES) í daglegum samningum við embættis- menn Evrópusambandsins um marg- vísleg málefni. Við eigum skiljanlega mikið undir því að samskiptin gangi vel. Evrópusambandið er langmikil- vægasti markaður íslenskra afurða, og þaðan þiggjum við lagasetningar sem hafa afgerandi áhrif á íslandi. Því er brýnt að tekið sé tillit til ís- lenskra sjónarmiða og hagsmuna innan Evrópusambandsins og að skilningur og velvild stafi í okkar garð. Frá gerð EES-samningsins hafa ís- lendingar mætt miklum velvilja frá embættismönnum ESB og samning- urinn gjaman verið túlkaður vítt og jafnan íslandi í hag. í kjölfar skeyta- sendinga forsætisráðherra hefur vel- viljinn aftur á móti dofnaö og eðli- lega þrengst nokkuö um hagsmuni íslands. Hagsmunum lands og þjóðar í útlöndum hefur með ofangreindum hætti verið kastað fyrir róða í þeim eina tilgangi að slá pólitískar keilur heima á íslandi. Ekki Heimssýn til framdráttar Stuðningsmenn Heimssýnar eru flestir hverjir hið ágætasta fólk. Und- irritaður trúir ekki öðru en því að vilji þeirra standi til þess að talsmað- ur samtakanna svari ofangreindum málflutningi undirritaðs á annan hátt en að ráðast grímulaust gegn faglegum heiðri hans. Ekki frekar en undirritaður trúir því, að það sé Heimssýn til framdráttar að talsmað- urinn bíti svo höfuðið af skömminni með því að úthúða fjölmiölum fyrir að bera fram sjónarmið sem henta samtökunum ekki nógu vel. Það hef- ur aldrei þótt góð latína að þagga niður í boðberum óþægilegra tíðinda með því að reyna að gera þá sjálfa tortryggilega. - Ekki frekar en það hefur gefíst vel gegnum tíðina að af- höfða sendimenn. Ummæli berast víða í sjónvarpsþætti um daginn benti undirritaður á að ummæli á íslandi berist víðar en landsfjórðunga i mill- um. Hér á landi eru til að mynda starfrækt sex sendiráð ESB-ríkja og i verkahring þeirra er meðal annars að greina frá þeim ummælum ís- lenskra valdhafa sem snerta alþjóða- samstarf þjóðarinnar. Þessu sama hlutverki gegna íslensk sendiráð á erlendri grund. Talsmaður Heimssýnar breytir ekki þessari staðreynd frekar en öðr- um með því að gera undirritaðan tor- tryggilegan sem fræðimann í al- þjóðamálum og fyrrverandi starfs- mann sendiráðs ESB gagnvart ís- landi. Sú starfsreynsla ætti nefnilega einmitt að veita góða innsýn í starf- semi ESB og nokkuð haldgóða þekk- ingu á málefninu. En Heimssýnarmenn geta svo sem stungið höfðinu í sandinn að vild og afbakað veruleikann og brenglað eins mikið og lengi og þeim þykir henta. Þegjandi og hljóðalaust hafa þau tíðindi gerst í íslensku menningar- og viðskiptalífi að Eimskipa- félagið hefur skipt um merki. Nýja merkið er stórt blátt E sem bylgjast ofurlítið og er satt best að segja svolítið eins og armar á kol- krabba. Við hliðina á gamla merk- inu er það hins vegar sérlega sviplít- ið, eins og á skipafélagi sem langar ekki að skera sig úr við höfnina, heldur vera eins og hinir, þótt erfitt sé reyndar að sjá að hið nýja merki sé „táknrænt fyrir þann árangur, samstarf og traust sem Eimskip leggur áhersiu á I öllum samskipt- um“, eins og það er orðað í greinar- gerð sem fylgir merkinu. Síðasta sérviskan Með þessu nýja merki er síðasta íslenska sérviskan horfin úr heimin- um inn í víddina þar sem sjónvarps- lausir fimmtudagar búa, bann við bjór og bann við hundum í Reykja- vík á meðan sauðfjárbúskapur þótti hins vegar sjálfsagður inni í miðri borginni ... Síðasta sérstaðan sem sagði við útlendinga: okkur er sama hvað ykkur finnst, okkur finnst rétt- ast að hafa þetta svona. Eitt af því bíræfnasta var að sigla um heimsins höf undir merkinu sem útlendingar kenndu við svastiku eða hakakross nasistanna illræmdu. Þegar þeir útlensku furð- uðu sig á slíkri bíræfni - sem hlýtur að hafa verið oft - var þeim vinsam- legast bent á að íslendingar hefðu verið á undan nasistum, merkið væri frá 1914 en meginmálið væri þó að okkar merki sneri öfugt við nas- istamerkið og hlyti þar með að hafa allt aðra merkingu. Núverandi ráða- menn hjá Eimskipafélaginu hafa greinilega gefist upp við þessa sér- stöðu. Ætli þeir séu Evrópusinnar? Það er einhver ESB-fnykur af nýja merkinu... Úr þvi aö maður er farinn að skrifa minningargrein um þetta merki er kannski allt í lagi að árétta að merkið heitir Þórshamar og ætti að réttu lagi að vera á ættarfána okkar Thorsara - það er að segja ef sá fáni væri til, og ef ættfaðirinn hefði ekki álpast til að láta það af hendi. Þórshamarinn Allt kemur þetta fram í Minning- um Thors Jensen sem Valtýr Stef- ánsson skráði og komu út árið 1955. Þar segir Thor frá setu sinni í und- irbúningsnefnd aö stofnun Eim- skipafélagsins sem var honum mik- ið hjartans mál og er á honum að skilja að sjálfur hafi hann mjög haft frumkvæði í þessu máli. Hann komst hins vegar ekki á stofnfund- inn vegna þess að þá þurfti hann að „Núverandi ráðamenn hjá Eimskipafélaginu hafa greinilega gefist upp við þessa sérstöðu. Ætli þeir séu Evrópusinnar? Það er einhver ESB-fnykur af nýja merkinu...“ vera úti í Kaupmannahöfn að semja við bankastjóra sem honum þóttu býsna óbilgjamir. Thor skrifar: „Ég hafði litið á mig sem íslending í þrjátíu ár. Kannske fann ég það aldrei betur en nú, er ég var í Höfn og litið var á mig þar sem hinn eindregnasta andstæðing gamla verzlunarólagsins, sem Danir vildu halda í. En ég náði ekki kosn- ingu i stjóm Eimskipafélagsins..." Þama virðist tvennt hafa valdið: annars vegar upphaflegt ríkisfang Thors - hann var með öðrum orðum Dani. Og hins vegar Milljónafélagið og erfiðleikar hans þar sem and- stæðingar hans virðast hafa notað. Thor Jensen þráði að „eiga því láni að fagna að ná tiltrú þjóðarinn- ar“, eins og hann orðar það í bréfi til konu sinnar og sárnaði að vera ýtt burtu á lokastigum undirbún- ings þessa hjartabarns síns sem Eimskipafélagið var. Ekki sist i ljósi þess - eins og fram kemur í bókinni - að þegar hann var að undirbúa stofnun Kveldúlfs, sem átti eftir að verða stórveldi í íslenskri útgerð, hugsaði hann með sér, að félagið yrði að eiga einkennismerki sem tengdist hon- um og fjölskyldu hans. Þá datt hon- um í hug Þórshamarinn sem bæði tengdist nafni hans og nafni konu hans, Margrétar Þorbjargar, og haföi auk þess persónulegt gildi fyr- ir hann úr bemsku. Þetta var svo langt komið, að hann var búinn að láta leggja merkið með gólfflísum í anddyri Kveldúlfshússins. Þar sá Samúel Eggertsson þaö og taldi það þegar tilvalið fyrir Eimskipafélagið og þegar Eggert Claessen bættist í hópinn og bað um Þórshamarinn lét Thor undan þessari þrábeiðni. Það segir manni að Thor hefur vitaskuld hugsað sér eitthvað meira en að vera bara í stjóm Eimskipafélags- ins. - En nú er merkið sem sagt laust aftur... Sandkom Engar œviminningar Æviminningar virðast vera að hrapa úr tísku. Matthías Johannessen, skáld og fyrr- verandi ritstjóri Morgunblaðsins, sendi Sandkomsritara heilmikla og góða kveðju í aðsendri grein í Morgunblaðinu um nýliðna helgi. Tilefnið var Sandkom þess efnis, að margir biðu þess óþreyjufullir að Matthías gæfi út æviminningar sínar. Þeir sömu myndu örugglega rýna grannt í nýja skáld- sögu hans, „Vatnaskil", til þess að greina þar sannar frásagnir af afskiptum Matthíasar af mönn- um og málefnum á ritstjóraferlinum. Af grein Matthías- ar að dæma mun sú rýni ekki bera árangur. Hann upp- lýsir raunar, að hann ætli ekki að skrifa neinar æviminningar - og allra síst safaríkar, enda merki það líklega það „brenglaða veruleikaskyn og sjálfsdýrkun sem einkennir svona bækur." Sandkornsritari er hálf- svekktur, enda treystir hann Matthíasi til að hefja sig sandkorn@dv.is upp yfir þessa galla sem hann segir einkenna flestar „safaríkar" æviminningar. Davíð Odds- son forsætisráðherra lýsti raunar svipaðri af- stöðu og Matthías í DV-Magasíni I síðustu viku; sagðist ekki ætla að gefa út æviminning- ar og taldi að svoleiðis skrif stjórnmálamanna ættu öll að heita „Sjálfsánægður segir frá“. í gamni mætti álykta sem svo, að skáldin treystu sér ekki tÚ að halda sér á jörðinni - en í öllu falli er skaðinn mikill fyrir áhugamenn um endurminningar og frásagnir aðalleikara í hasar þjóðlífsins ... Sikileyjarförin dýrmœta Sem kunnugt er bauð ítalska stórfyrirtækið Impreg- ilo lægst í gerð stíflu og aðrennslisganga Kárahnjúka- virkjunar. Svo vel vill til að hópur starfsmanna Lands- virkjunar fór í mikla ferð til Sikileyjar í fyrra og þykj- ast eftir það færir í flestan sjó með ítölunum ... Ummæli Ekki á móti öllu „Ef það ætti að byggja þessa verksmiðju í dag væru þeir náttúrlega á móti henni.“ Karl Th. Birgisson, framkvæmdastjóri Samfylkingarinnar, í Silfri Egils á Skjá einum. Um greinaskrif Árna Steinars Jó- hannssonar og Jóns Bjarnasonar, þingmanna VG, til stuön- ings áframhaldandi rekstri Sementsverksmiöjunnar á Akranesi. Guðni trúður „Ég hef svolitlar áhyggjur af því hvemig Guðna Ágústssyni er tekiö í þessu samfélagi. [...] Hann er bara gamaldags þjóðemissinnaður afturhaldsmaður - og trúður.“ Karl Th. Birgisson, framkvæmdastjóri Samfylkingarinnar, i Silfri Egils á Skjá einum. Um vinsældir Guöna Ágústssonar. Maður með skoðanir „Hann er nú aldrei með lokaðan munninn þegar hann talar.“ Ólafur Páll Gunnarsson á Rás 2. Um tónlistarmanninn Moby. Venjulega fólkið nasistar? „Þetta er alveg sama termínólógia og nasistamir notuðu á sínum tíma þegar þeir voru að sá fræjum tortryggni í garð gyðinga." Garðar Sverrisson, formaöur Öryrkja- bandalags íslands, í Silfri Egils á Skjá ein- um. Um þaö sjónarmiö Hallgríms Helga- sonar rithöfundar og fleiri, aö á meöan ör- yrkjar og fleiri hópar eigi sér málsvara í stjórnmálum vanti þar sárlega málsvara „venjulegs fólks". Skrýtin pólitík „Einhverjum gæti nú þótt þetta skrýtin pólitík þar sem það ætti að vera pólitískt kappsmál félagshyggju- aflsins að byggja upp öfluga leikskóla í borginni sem hægt er að treysta á, fremur en sjálfstæðismanna. Póli- tíkin í borginni er því að nokkru leyti furðuleg þessa dagana.“ Guömundur Freyr Sveinsson á Maddömunni.is. Um boöaöar sumarlokanir í leikskólum Reykjavíkurborgar. „Hér á landi er brýn þörf á strangarí reglum um starfsaðferðir rannsakenda. Hvorki fjölmiðlar né yfir- völd hafa sýnt neinn vilja eða getu til að taka á margvíslegum spillingarmálum sem komið hafa uppá yfirborðið. “ Stefnt í óefni Sennilega er engin vest- ræn þjóð jafnrækilega heilaþvegin og íslending- ar, nema ef vera skyldi bandarískur almenningur undir ægishjálmi fáráðs og stríðsóðs forseta. Þar kann okkar gamla þræla- blóð að segja til sín: við létum kúga okkur í 600 ár án þess að æmta eða skræmta. Og enn lætur þorri landsmanna að meðtöldum flestum fréttamönn- um sem ekkert sé, þó viö blasi að stjórnvöldum og meirihluta Alþing- is urðu á hrikaleg og afdrifarik mis- tök þegar gagnagrunnslögin voru samþykkt, og í kjölfar þeirra 200 milljarða króna ríkisábyrgð til ís- lenskrar erfðagreiningar. Fyrr á þessu ári veitti Alþingi Tryggingastofnun ríkisins heimild til að afla upplýsinga úr sjúkra- skrám og nú heyrist annarsvegar um frumvarp til lyfjagagnagrunna og hinsvegar kröfu Tryggingastofn- unar til upplýsinga um fjárhag maka lífeyrisþega. í frumvarpinu koma ekki fram neinar skýringar á því, hversvegna persónugreinanleg- ar upplýsingar um lyfjaávísanir skuli geymdar lengur og með öðrum hætti en nú er gert. Umsagnar Mannvemdar um frumvarpið var ekki leitað, og má furðu gegna. Hrærigrautur Hrært er saman í einn graut nauðsyn á að stemma stigu við mis- notkun, löngun yfirvalda til að veita betri þjónustu við „sjúkratryggða" vegna endurgreiðslna og svo þörf yf- irvalda til að „fá betri yfirsýn yfir lyfjanotkun landsmanna". Sannar- lega er ástæða til að taka undir þau orð Persónuvemdar um frumvarp um aðgengi að sjúkraskrám, að hér sé of langt seilst. Á sama tima og svipuð þróun á sér stað í vestrænum löndum, er verið að þróa siðareglur og laga- bálka sem eiga að vemda einstak- linginn fyrir ágangi og misnotkun. Togstreitan milli þessara andstæðu skauta, aukinnar og skertrar per- sónuvemdar, hefur reynst jafnvel öflugustu aðilum torveld. Alþjóða- læknafélagið, bandarísk stjómvöld, Evrópusambandið og Evrópuráðið hafa haft forgöngu um að setja nýjar reglur, en hafa ekki ævinlega undan örri þróun í starfsaðferðum rann- sakenda í kjölfar vísindaframfara. Þannig koma nýju reglurnar stundum of seint fram, en hafi þær verið í gildi um langa hríð og tak- marki athafnasemi iðnaðarins, eru þær sagðar úreltar og kröfum um breytingar óspart veifað. Þegar Helsinki-yfirlýsing Alþjóðalæknafé- lagsins var samþykkt fengu kröfum- ar um að draga úr persónuvemd til hagsbóta fyrir rannsakendur engan hljómgrunn. í Bandaríkjunum voru persónuvemdarlög lengi í smíðum á valdatíma Clintons, en voru nýlega dregin til baka á síðustu stund vegna andstöðu hagsmunahópa og Bush forseta. Brýn þörf á reglum Hér á landi er brýn þörf á strang- ari reglum um starfsaðferðir rann- sakenda. Hvorki fiölmiðlar né yfir- völd hafa sýnt neinn vilja eða getu til að taka á margvíslegum spilling- armálum sem komið hafa uppá yfir- borðið. Samt er vissulega til bóta að þau eru afhjúpuð með öðrum hætti. í gögnum deCODE Genetics kom þannig fram, að ráðuneytisstarfs- maður, sem var ábyrgur fyrir samn- ingnum um sérleyfið, átti mikið magn hlutafiár í deCODE þegar hann gerði samninginn við íslenska erfða- greiningu. Kannski er ekki viö öðru að búast þegar fyrrum heilbrigðis- ráöherra er farinn að starfa fyrir sjóð sem íslensk erfðagreining stofn- aði stuttu eftirað leyfið var veitt, og aðstoðarmaður sama ráðherra er líka starfsmaður fyrirtækisins! Sam- starfslæknar hafa fengið greitt fyrir sýni með hlutafé i deCODE, en upp- lýsa ekki um þessa hagsmunaá- rekstra, hvorki í vísindaritum né við sjúklinga þegar leitað er eftir sam- þykki þeirra fyrir þátttöku. Prófessor í geðlækningum rekur eigið fyrirtæki inná geðdeild Land- spitalans sem selt hefur blóösýni úr sjúklingum geðdeildar til deCODE, samkvæmt gögnum frá þeim sjálf- um. Lýsingar sjúklinga á sýnatök- um og samþykki eru ófagrar. Að beiðni Geðhjálpar og Mannvemdar eru þessi mál nú í athugun hjá yfir- völdum, og standa vonir til að vinnubrögð batni og meiri virðing veröi framvegis borin fyrir sjálfs- ákvörðunarrétti sjúklinga. Sömu- leiðis ætti að koma fram, hvort þessi sýni hafi ratað í nýjan gagna- grunn deCODE, sem nú er seldur að- gangur að til Clinical Genome Miner, sem samkvæmt lýsingunni er bæði lífssýnasafn og gagnagrunn- ur með heilsufarsupplýsingum. Nú stefhir erfðarannsóknaiönaö- urinn í að þróa aðferðir til að greina þá sem næmir eru fyrir og þola til- tekin lyf. Það skýrir samstarf og samruna erfðarannsókna- og lyfia- fyrirtækja. Eftir á að koma i ljós, hversu raunhæft það brölt er, en hafið er yfir allan vafa að áhættan er mikfl og sennilega snöggtum meiri en við hefðbundnar erfða- rannsóknir.

x

Dagblaðið Vísir - DV

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.