Dagblaðið Vísir - DV - 11.12.2002, Blaðsíða 16

16
+
17
DV
Útgáfufélag: ÚtgáfufélagiB DV ehf.
Framkvsmdastjóri: Hjalti Jónsson
Aöalritstjóri: Óli Björn Kárason
Ritstjóri: Sigmundur Ernir Rúnarsson
Aöstoöarritstjóri: Jónas Haraldsson
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaöaafgreiBsla, áskrift:
Skaftahlíö 24,105 Rvík, síml: 550 5000
Fax: Auglýsingar: 550 5727 - Ritstjórn: 550 5020 - Aörar deildir: 550 5749
Ritstjórn: ritstjorn@dv.is - Auglýsingar: auglysingar@dv.is. - Dreifing: dreifing@dv.is
Akureyri: Kaupvangsstræti 1, sími: 462 5000, fax: 462 5001
Setning og umbrot: Útgáfufélagiö DV ehf.
Plötugerð og prentun: Árvakur hf.
DV áskilur sér rétt til aö birta aðsent efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
DV greiðir ekki viðmælendum fyrir viðtöl við þá eða fyrir myndbirtingar af þeim.
Launamunur
Nýjar upplýsingar um launa-
mun kynjanna hér á landi eru
áfall fyrir stjórnvöld. Komið er í
ljós að íslenskir atvinnurekend-
ur, ekki sist sjálft ríkisvaldið,
eru á meðal skussanna í þessum
efnum og sýna konum meiri lít-
ilsvirðingu á launamarkaði en
gengur og gerist í flestum þeim
vilja bera sig saman við. Mikilvægt er að þessum upplýs-
ingum verði ekki stungið ofan í skúffu. Þær eiga að vera
limdar á borð ráðamanna þar til almennilega hefur verið
tekið á málum.
Kvennabarátta er styttra á veg komin en margan grun-
ar. Þar ræður mestu hugarfar landsmanna. Mikill hluti
karla gerir ógnarkröfur til kvenna og vill að þær vinni ná-
lega tvöfalt á við þá sjálfa fyrir heldur lægra kaup en þeim
finnst þeir sjálfir eiga skilið. Karlar eru margir hverjir
uppteknir af eigin ágæti og geta ekki unnt konum þess að
vera þeim fremri á mörgum sviðum. Þeir eru þjáðir af
hugsunarhætti horfmna kynslóða þegar frumskylda hús-
bóndans var að sjá sér og sínum farborða.
Og karlar stjórna enn þá samfélaginu að mestu leyti. Og
allt of margir þeirra telja innst inni að konur séu úti á
vinnumarkaðinum sér til dægrastyttingar á meðan karlar
eru þar af alvöru og þunga. Þetta hugarfar hefur mengað
samfélagið um langan tíma og tekið á sig ýmsar myndir,
meðal annars þær að einungis megi stilla fram friðum
ungmeyjum i framlínu fyrirtækja en konur sem komnar
eru á miðjan aldur eigi helst að geyma baka til, ef þær
eiga þá nokkurn kost á vinnunni.
Þetta eru hörð orð. Þau lýsa hins vegar fordómum sem
enn eru við lýði á meðal margra karlmanna sem dragnast
hafa með dáðlausar skoðanir á milli tveggja alda. í þeirra
huga eru konur í öðru sæti á vinnumarkaði. í þeirra huga
eru karlmenn á öllum aldri almennt betri stjórnendur en
konur af því þeir eru ímynd átaka og árangurs. Konur eru
hins vegar ágætar í að ræða hlutina! Og skrifa fundargerð-
ir! Þær eru aðstoðarmanneskjur og ágætar sem slíkar. En
helst ekkert meira en það.
Með þessum hætti hafa kynin verið flokkuð eins og
væru þau tvær manneskjur. Þau eru það hins vegar ekki.
Á meðal karla eru afburða vinnumenn og ótrúlegir letingj-
ar og sömu sögu verður að segja af konum. Ef eitthvað er
standa þær karlmönnum hins vegar framar i samvisku-
semi og siðferði sem eru eiginleikar sem margir hverjir
telja að séu á undanhaldi í rekstri samfélagsins. Ef til vill
er það vegna þess að karlmenn eru komnir að endimörk-
um eigin getu i mannlegum samskiptum.
Misjafnt er hversu menn eru tilbúnir til að viðurkenna
þennan þankagang sinn en karlmenn eru i vörn og eru
sem slíkir hættulegir. Þeir hafa horft upp á hver réttind-
in af öðrum sem konum hafa verið færð svo gott sem á
silfurfati, allt frá kosningarétti á öndverðri síðustu öld til
síðustu ára þegar konur hafa forskot á karla við ráðning-
ar i störf á vinnumarkaðinum. Margs konar karlmennska
þykir ekki lengur í lagi. Og gömul viðhorf næsta galin.
Margur karlmaður veit ekki lengur hver hann er.
Og á nú konan að fara að fá hærri laun af þvi bara hún
er kona, gæti verið viðkvæði hins vinnandi karls. Nokkur
munur er á því og að borga konum nálega 40 prósenta
lægri laun eins og þekkist í tilteknum starfsgreinum á ís-
landi. Það er glæpsamlegur munur. Og glæpurinn er
einna verstur innan kerfisins sjálfs. í launakönnun Há-
skóla íslands kemur i ljós að ríkið sjálft er duglegast í að
halda launum kvenna í lágmarki. Skal kannski engan
undra hvaðan ömurlegasta ihaldssemin kemur.
Sigmundur Ernir
kynjanna
rikjum sem íslendingar
MIÐVIKUDAGUR 11. DESEMBER 2002 MIÐVKUDAGUR 11. DESEMBER 2002
DV
Skoðun
Hagfræði Grænlendinga
Gísli
Sigurðsson
íslenskufræðingur
Þau ánægjulegu tíðindi
berast nú frá Grænlandi
að þeir sem aðhyilast
aukið sjálfstæði þar
í landi hafi unnið á
í nýafstöðnum kosningum.
En það er ömurlegt
að heyra hvernig Danir
hafa brugðist við
þessum tíðindum.
„Kerfi Dana á Grœnlandi virkar að mörgu leyti eins og hagkerfi Sovétríkjanna. Það
virkar með öðrum orðum ekki vegna þess að frumkvœði og ábyrgð Grœnlendinga er
haldið niðri. “ - Frá Grcenlandi.
Níðstangir Garðars Sverrissonar
Stefán Hrafn
Hagalín
blaðamaður
Undirritaður hefur stund-
um haft það á orði að það
væri skemmtilegt að sjá
fleiri og öfiugri málsvara
fyrir fólk sem ekki tilheyr-
ir neinum sérhagsmuna-
hópum; málsvara fyrir fólk
sem býr til dæmis við
þokkaleg efni og dundar
sér við að öðlast starfs-
frama, koma sér þaki yfir
höfuðið, er jafnvel í eigin
rekstri og þar fram eftir
götunum.
Og enn ömurlegra að sjá íslenska
íjölmiðla taka gagnrýnislaust undir
þá dönsku útreikninga sem sýna að
Grænlendingar séu á framfæri Dana.
Kerfi Dana á Grænlandi virkar að
mörgu leyti eins og hagkerfi Sovét-
ríkjanna. Það virkar með öðrum orö-
um ekki vegna þess að frumkvæði og
ábyrgð Grænlendinga er haldið
niðri.
Flest fyrirtæki eru undir stjóm
hins opinbera sem ræður aðallega
Dani til starfa á Grænlandi þar sem
þeir afla sér hæfilegrar starfsreynslu
í nokkur ár áður en þeir fá sér vinnu
í Danmörku. Grænlendingar sjálflr
eiga litla möguleika og sjá lítinn til-
gang í að mennta sig til starfa sem
þeim er síðan haldið frá af dönskum
yfirvöldum.
Græðir á Grænlandi
Á Grænlandi hafa hagfræðingar
bent á þær miklu tekjur sem danska
hagkerfið hefur af einokunarstöðu
sinni í allri verslun við Grænland og
samgöngum við landið. Að ekki sé
minnst á lífeyrisjóði Grænlendinga
sem eru ávaxtaðir í Danmörku. Auk
þess sem staða Dana yrði heldur
veikburða í samtökum á borð við
NATO ef þeir hefðu ekki grænlenska
spilið á hendi.
Við hér á íslandi þurfum ekki að
vera mjög langminnug til að rifja
upp að íslendingar fengu að heyra
sömu rulluna. ísland væri i raun
baggi á Danmörku sem Danir af
elskusemi sinni öxluðu svo að hér
mætti þrífast fólk í verstöð við ysta
haf. Til þess að snúa íslendingum til
sjálfstæðistrúar þurfti því djarfa
hugmyndasmiði og áróðursmeistara
sem fóru fram af offorsi í umritun ts-
landssögunnar og sýndu fram á þann
hagnað sem Danir höfðu um aldir
haft af íslandi.
Draumóramenn komu þeirri hugs-
un inn hjá íslendingum að þeim væri
best borgið á eigin fótum. Timarnir
voru hagstæðir fyrir slíka hug-
myndafræði, og hér var byggt upp
þjóðríki eins og ísland væri land
með löndum. Okkur finnst það sjálf-
sagt nú og höldum að Danir séu
orðnir huggulegir við alla eins og
þeir voru viö okkur þegar þeir skil-
uðu handritunum. Samkvæmt þeirri
dönsku hagfræði sem Grænlending-
um er nú boðið upp á átti þetta ekki
að vera hægt. En það gerðist samt
vegna þess andlega ástands sem þjóð-
emishyggjan og hugmyndafræði
sjálfstæðisbaráttunnar sköpuðu i vit-
und fólks.
Árangursríkt óraunsæi
Á okkar póstmódernísku tímum er
létt verk að gagnrýna þær grillur og
rangfærslur sem óðu uppi í áróðurs-
stríðinu. En við bægjum frá þeirri
hugsun hvað hefði gerst ef fólk hefði
haldiö skynsemi sinni og ákveðið að
vera áfram hluti af danska ríkinu. Þá
er hætt við að hér væri allt með öðr-
um brag. Við værum ósýnileg í al-
þjóðasamtökum, Danir heföu samið
um herinn, okkur væri úthlutað
byggðastyrkjum í Kaupmannahöfn og
danskir sérfræðingar kenndu okkur
að verka fisk sem þeir seldu sjálfir.
Kastrup væri alþjóðaflugvöllurinn.
Sjálfstæði smáríkja getur aldrei tekið
mið af hagfræði herraþjóða. Það bygg-
ist á þeirri sjálfsmynd sem tekst að
skapa hjá fólkinu sjálfu. Sjálfstæðið
er andlegt ástand. Sá sem trúir því
ekki að hann geti staðið á eigin fótum
mun aldrei standa upp. Og eina leiðin
til að lifa af í eigin landi er aö axla
sjálfur þá ábyrgð sem það krefst. Ætli
menn sér að bíða með að standa upp
þangað til herraþjóðinni hentar er
hætt við að þeir muni sitja áfram á
hækjum sér til dauðadags. Ef við gæt-
um sent Grænlendingum anda Fjöln-
ismanna í jólagjöf, útreikninga Jóns
Sigurðssonar á skuld Dana við íslend-
inga og íslandssögu Hriflu-Jónasar á
grænlensku er von til að þeir gætu
fyllst því óraunsæja sjálfstrausti sem
dugði okkur til að risa upp og taka
við þjóðfélaginu án þess að hlusta á
þá hagfræði drottnarans sem Græn-
lendingum er nú boðið upp á í dönsk-
um fjölmiðlum - og íslenskum.
Pólitísk áhugamál þessa hóps eru
til dæmis lægri skattar á einstak-
linga og fyrirtæki, afnám hátekju-
skatts, lægri vextir, stöðugra efna-
hagsástand og að fólki sem stendur
að atvinnu- og auðsköpun í landinu
sé ekki refsað fyrir með óhóflegum
álögum. Svo örfá dæmi séu nefnd.
Og það er sem sagt skoðun undir-
ritaðs að þessi þjóðfélagshópur eigi
sér fáa og máttlausa málsvara. Hins
vegar má vafalaust lengi deila um
hvort þessi hópur þurfi yfirhöfuð
sérstaka málsvara; það sé kannski
bara óþörf vitleysa og fátt eðlilegra
en að enginn gæti hagsmuna þeirra
sem hafi það jú skítsæmilegt, þótt
vandamál mannskepnunnar leynist
að vísu víðar en i efnislegum gæð-
um og heilsufari.
Meinlausar skoðanir? Ónei!
Undirritaður stóð í þeirri mein-
ingu að þessi skoðun hans væri til-
tölulega meinlaus og að þarna væri
tæpt á staðreyndum sem öllum
væru ljósar. En nei, aldeilis ekki!
Garðar Sverrisson, formaður Ör-
yrkjabandalags Islands, hefur nefni-
lega farið mikinn í fjölmiðlum síð-
ustu daga og af einhverjum stórann-
arlegum hvötum séð ástæöu til að
túlka þessi sakleysisleg ummæli
sem svo að undirritaður sé þar með
að ýta undir hálfgerðan elítisma og
skiptingu þjóðfélagsins í „venjulegt
fólk“ og „öryrkja". Ekkert gæti ver-
ið íjær sanni.
Fyrstu mistök formanns ÖBÍ eru
vitaskuld þau að ganga út frá því
sem gefnum hlut að undirrituðum
þyki nóg um framgöngu eða hávær-
an málflutning öryrkja og að það sé
gert á kostnað meðal-Jóns og sam-
býliskonu hans, Gunnu. Hvílík
firra! Það er undirrituðum þvert á
móti mikið og afar einlægt ánægju-
efni að öryrkjar eigi öfluga
málsvara. Pólitískur stuðningur og
vinátta undirritaðs við ýmsa for-
ystumenn öryrkja er vonandi til
marks um það.
Tilbrigði við mannorðsmorð
Formaður ÖBÍ keyrir síðan al-
gjörlega um þverbak í þriðjudags-
blaði DV með því að grípa til gifur-
yrða á borð við þau að ofangreind
skoðun undirritaðs sé sambærileg
við þá terminólógíu sem „nasistam-
ir notuðu til að sá fræjum tor-
tryggni í garð gyðinga". Á hvaða
tímapunkti gerðist það að góðlátlegt
tuð í undirrituðum út í hluti á borð
við ofuráherslu vinstrikrata á vel-
ferðarmálin breyttist 1 tilbrigði við
helfor nasista?
Hvað gengur formanni ÖBt til
með slíkum afbökunum, útúrsnún-
ingi og veruleikafirringu? Persónu-
legar árásir af þessu tagi jaðra að
sjálfsögðu við meiðyrði og mann-
orðsmorð og það sætir mikilli furðu
að formaður ÖBÍ noti önnur eins
andstyggilegheit til að slá sig til
riddara í þjóðmálaumræðunni.
Mikil og alvarleg mistök
Eða hverju sló saman í kolli for-
manns ÖBÍ þegar hann ákvað að
hófleg beiðni undirritaðs um kröft-
ugri málsvara meðal-Jóns jafngilti
þvi að undirritaður hefði eitthvað á
móti málsvörum annarra hópa og
væri nasisti, rasisti og skoðanabróð-
ir viðurstyggilegra öfgamanna og
kynþáttahatara í ofanálag? Er nema
von að manni sé spurn.
Þessi Ijóti leikur Garðars Sverris-
sonar þjónar ugglaust einhverjum
furðulegum pólitískum hagsmun-
um, sem mér eru reyndar duldir.
Vinstrimenn eru góðir? Hægrimenn
eru vondir? Vinstrimenn eru mann-
vinir? Hægrimenn eru mannhatar-
ar? Ég veit það ekki. En það eru
mikil og alvarleg mistök hjá for-
manni hins þýðingarmikla Öryrkja-
bandalags íslands að halda að þess-
ar vísvitandi rangfærslur hans, út-
úrsnúningur og afbökun á veruleik-
anum sé honum eða samtökunum
til framdráttar.
Garðar Sverrisson verður að vísu
seint kallaður nasisti eða rasisti fyr-
ir vikið, en fleirum en mér dettur
ugglaust í hug að umburðarlyndir
mannvinir geri tiltölulega lítið af
því að reisa fólki níðstangir að
ósekju.
Sandkom
Guð hjálp’onum
Bílstjórar hjá Hreyfli-Bæj-
arleiðum voru kallaðir saman
til fundar á dögunum og
spurðir hvort þeir myndu eft-
ir því að hafa nýverið ekið
með farþega sem hnerraði í sífellu. Enginn kannaðist
við það en ástæða þessarar óvenjulegu fyrirspurnar var
sú að maður nokkur hafði hringt og sagst líklega hafa
hnerrað út úr sér neðri gómnum í leigubíl frá þessari
stöð! í kjölfar fundarins var nákvæm leit gerð að tann-
garði mannsins undir framsætum gervalls bílaflotans,
en án árangurs. Hinn ólánsami maður hefur því ann-
aðhvort misst út úr sér tennumar á öðrum vettvangi
eða óprúttinn farþegi rekið augun í góminn og ákveðið
í hita leiksins að hafa hann með sér. Kannski tennum-
ar séu nú hafðar til skrauts í glasi á náttborði ókunn-
ugra en lausnargjalds hefur ekki verið krafist...
sandkorn@dv.is
Venjulegt fólk
Hann veröur æ vandrataðri, meðalveg-
urinn sem feta verður í opinberri um-
ræðu vilji menn ekki kalla yfir sig bann-
færingu pólitísks rétttrúnaðar. Nú virð-
ist orðið bannað að tala um „venjulegt
fólk“; það felur jú í sér að til sé „óvenjulegt fólk“ og slíka
mismunun geta ekki allir þolað. Hallgrími Helgasyni
varð það á um daginn að segja efnislega eitthvað á þá
leið, að ýmsir hópar í samfélaginu ættu sér öfluga
málsvara í stjómmálum, til dæmis öryrkjar, en „venju-
legt fólk“ skorti málsvara. Garðar Sverrisson, formaður
Öryrkjabandalagsins, er ekkert að skafa af því og sakar
Hallgrim um rasisma og segir hann beita svipaðri taktík
og nasistar forðum. Niðurstaðan er því sú að næst þeg-
ar stjómmálamaður mælir hátíðlega fyrir hönd „venju-
legs fólks í þessu landi“ verður óhjákvæmilega að lita
svo á að þar með eigi hann við alla íslendinga ...
Ummæli
' v m ' ■

Pizzur og prósentur
„Ekki dugir að liggja á vömbinni með fjárlagafrum-
varpið í annari hendi og kalda pizzasneið í hinni. Við
höfum nú á ný veriö rekin ofan í 14% eftir að hafa náð
að halda 18% í nokkurn tíma. Það er þokkalegt eða hitt
þó heldur að byrja kosningabaráttuna, sem blásin var á
um síðustu helgi, í þeirri stöðu að þurfa að vinna stór-
sigur til að ná lélegu kjörfylgi síðustu kosninga."
Haukur Logi Karlsson, formaöur Félags ungra framsóknar-
manna í Reykjavlkurkjördæmi suöur, á Hriflu.is.
Vísindi og valdamenn
„Nú líður senn að því að ríkisstjóm-
in samþykki þrjú frumvörp sem eiga að
umbylta umhverfi vísinda og rann-
sókna á íslandi að finnskri fyrirmynd.
Stjómmálamenn eiga þar að verða í að-
alhlutverki við stefnumótun í vísindum
og tækni og að sögn ríkisstjómarinnar
er með því verið að gefa vísindunum aukið vægi. Það
er reyndar ný hugsun að vísindin eflist meö meiri af-
skiptum stjómmálamanna! [...] Það óhuggulega er að á
sama tima og ríkisstjórnin keppist við að stjómmála-
væða vísindin undir formerkjum þess að auka eigi
vægi þeima, ráðast forvígismenn hennar með ögrandi
hætti að einstaklingum og stofnunum sem ekki hafa
fylgt hinni „kórréttu" línu sem stjómvöld boða.“
Bryndís Hlöðversdóttir á vef slnum.
Jafnrétti og jafnræði
„Því miður eru enn raddir í Samfylkingunni sem
mgla saman jafnrétti og jafnræði. Það er orðin úreld
kommapólitík að tala um jafnrétti og eiga við að hlut-
fall karla og kvenna eigi að vera það sama alls staðar í
þjóðfélaginu. Skilgreining á jafnrétti er það að hafa
sama rétt.“
Páll Andrés Lárusson I aösendri grein á Pólitlk.is. I kynningu
á greininni segir ritstjórn vefsins aö Páll sé ‘ekki á eitt sátt-
ur' viö grein Guörúnar Ögmundsdóttur um jafnréttismál á vef
Samfylkingarinnar.
Umhverfi og áreiti
„Skemmti mér vel án teljandi áreitis."
Siv Friöleifsdóttir umhverfisráöherra I net-
dagbók sinni. Um laugardagskvöld á Kaffi-
brennslunni og Thorvaldsenbar.
Veik fjárhagsáætlun og yfirfærsla skulda
Loks er þrengt að eldri borgurum, ekki aðeins með hœkk-
un á gjaldskrám heldur einnig með minni þjónustu.
Fjárhagsáætlun Reykja-
víkurborgar, sem rædd
var í borgarstjórn fimmtu-
daginn 5. desember, nær
aðeins til borgarsjóðs en
ekki yfir stofnanir og fyr-
irtæki í eigu borgarinnar.
Ástæðan fyrir því að
áætlunin er hálfunnin er
að sögn embættismanna
borgarinnar sú að það
liggja ekki fyrir reikning-
ar frá dótturfyrirtækjum
Orkuveitu Reykjavíkur.
Þar er Lína.net stærst en fyrir
skömmu keypti Orkuveitan ljósleið-
arakerfi Línu.nets fyrir tæpar 1800
milljónir króna. Var það gert til að
bjarga því sem bjargað verður í
rekstri Línu.nets og auðvelda sam-
einingu þess sem eftir stendur við
önnur fyrirtæki. Það hefur ekki
gengið eftir eins og nýlegar fréttir
um slit á viðræðum fulltrúa Islands-
síma og Línu.nets sýna.
Fjárhagsáætlunin er á veikum
grunni reist formlega. Efnislega er í
áætluninni að finna tölur sem munu
ekki standast frekar en gerst hefur á
þessu ári, þegar áætlun um rúmlega
600 milljóna króna afgang breytist í
tveggja milljarða króna nýja skuld. I
stað þess að skuldir borgarinnar
lækki á þessu ári í 15,5 milljarða
króna hækka þær í um 17 milljarða
króna. Samkvæmt fjárhagsáætlun
fyrir næsta ár hækka skuldir milli
2002 og 2003 um 177 milljónir króna.
Þensla og skuldasöfnun
Fjármálastjóm Reykjavíkurborg-
ar hefur einkennst af þenslu og mik-
illi skuldasöfnun undanfarið ár. Á
næsta ári heldur þessi þróun áfram;
skatttekjur hækka samkvæmt fjár-
hagsáætlun um rúm 5% og rekstrar-
gjöld um 7%. Þenslan eykst og eins
og áður sagði hækka skuldir borgar-
sjóðs í ár um 2 milljarða króna en
lækka ekki. Þegar R-listinn tók við
voru heildarskuldir Reykjavíkur
rúmir 3 milljarðar - nú eru þær
komnar á fimmta tug milljarða!
Þetta segir í raun allt sem segja þarf
um fjármálastjómina.
Gjaldskrár hækka. Þegar hefur
verið kynnt 12% hækkun húsaleigu
hjá Félagsbústöðum og 8% hækkun
leikskólagjalda. Samkvæmt fjárhags-
áætluninni á að hækka tímagjald fyr-
ir heimaþjónustu um 30%, hækka á
þjónustugjöld í íbúðum aldraðra um
11,7% og sama hækkun verður á
gjöldum fyrir námskeið í félags- og
þjónustumiðstöðvum, einnig á verði
matar- og kaffiveitinga, akstur vegna
heimsendingar á mat hækkar um
13%. Gjaldskrá fyrir mengunar- og
heilbrigðiseftirlit hækkar um 13,17%
og fyrir sorphirðu fyrir íbúðarhús-
næði um 10% og fyrir atvinnurekst-
ur um 15%. Loks hækkar gjaldskrá
vegna hundahalds og munar mest
um rúmlega 25% hækkun á árlegu
eftirlitsgjaldi.
Hækkanir á gjaldskrám bitna
þyngst á konum í leigjendahópi Fé-
lagsbústaða. Þá eru álögur á bama-
fjölskyldur auknar með hækkun leik-
skólagjalda. Loks er þrengt að eldri
borgurum, ekki aðeins með hækkun
á gjaldskrám heldur einnig með
minni þjónustu. Hundaeigendur fá
einnig að finna fyrir hækkunum.
Flutningur skulda
Til að fegra stöðu borgarsjóðs hef-
ur það verið stundað af R-listanum
að flytja skuldir borgarsjóðs yfir á
aðra. Höfuðþættir varðandi yfir-
færslu skulda frá borgarsjóði til fyr-
irtækja eru þessir:
1. Við stofnun Félagsbústaöa 1997
færðust 2,7 milljarðar frá borgar-
sjóði yfir á hið nýja félag. Sú milli-
færsla var færð sem „tekjur" í
rekstraryfirliti borgarsjóðs. Með
þeirri dæmalausu færslu var halla
borgarsjóðs að fjárhæð um 1,3 millj-
arður umbreytt í „afgang" upp á
svipaða fjárhæð (þ.e. -1,3 (raunveru-
legur halli) + 2,7 (sala til eigin fyrir-
tækis) = 1,4 milljarður (sýndur af-
gangur). Af því tilefni fagnaði borg-
arstjóri frábærri afkomu í rekstri
borgarsjóðs! Hagstofan var hins veg-
ar á allt öðru máli og tók þennan
meinta „tekjuafgang", skv. bók-
haldsskilningi borgarstjóra, út úr
við samanburð á rekstrarútkomu
sveitarfélaganna þetta árið. I árslok
2001 voru heildarskuldir Félagsbú-
staða orðnar 7,1 milljarður, skuldir
sem auðvitað, án tilkomu Félagsbú-
staða, hefðu hvílt á borgarsjóði.
Skuldaaukning Félagsbústaða á ár-
inu 2001 var rúmir 2 milljarðar.
Skuldirnar á þvi eina ári hækkuðu
úr 5.077 milljónum króna m.v. árs-
lok 2000 í 7.109 milljónir í árslok
2001.1 fjárhagsáætlun fyrir árið 2002
er gert ráð fyrir 866 milljóna króna
skuldaaukningu Félagsbústaða.
2. Við samruna á veitufyrirtækj-
um borgarinnar í ársbyrjun 1999,
þ.e. við stofnun Orkuveitu Reykja-
vikur (OR), voru millifærðar í einu
lagi 4,0 milljarðar til lækkunar á
skuldastöðu borgarsjóðs. Á verðlagi
nú er sú fjárhæð um 4,6 milljarðar.
Þessu til viðbótar var eignarhlutur
Rafmagnsveitu Reykjavíkur í
Landsvirkjun að fjárhæð 14,6 millj-
arðar færður til eignar hjá borgar-
sjóði. Heildarmillifærslan var því
yfir 20 milljarðar. Borgarsjóður nýt-
ur nú arðs af eignarhluta sínum í
Landsvirkjun í stað Orkuveitunnar.
Rekstrarafkoma borgarsjóðs verður
betri fyrir bragðið.
3. Til viðbótar stórfeUdum bein-
um færslum milli borgarsjóðs og
OR hefur arðtaka borgarsjóðs frá
veitufyrirtækjunum verið meiri en
hagnaðurinn öU árin frá 1994 að
undanteknum tveimur árum. R-list-
inn lét það verða sitt fyrsta verk,
þegar hann tók við stjómartaumum
í borginni, að u.þ.b. tvöfalda arð-
töku frá veitufyrirtækjunum frá því
sem verið hafði. Auðvitað er það
ekkert annað en miUifærsla tU að
bæta stöðu borgarsjóðs á kostnað
OR og á kostnað íbúa nágranna-
sveitarfélaganna sem kaupa orku
og vatn frá OR.
+