Dagblaðið Vísir - DV - 27.12.2002, Qupperneq 4

4
FÖSTUDAGUR 27. DESEMBER 2002
I>v
Fréttir
Næstu jólum eyði ég
heima með fjölskyldunni
- segir bandarískur ferðamaður eftir ófarir á Vatnajökli
DV-MYND JÚLÍA IMSLAND
Meö bjargvættunum
Fjallamaðurinn í hópi björgunarmanna sinna kominn til byggða í gærdag en
þar beið hans kaffiborð með jólakræsingum.
Taílendingar bakka
Taílendingar eru aö endurskoða
ákvöröun um að herða reglur um
komu íslenskra ferðamanna til
landsins. DV greindi nýverið frá
því að ferðir næstum 300 íslend-
inga til Taílands eftir áramót gætu
verið í uppnámi eftir að ræðis-
manni Taílands á íslandi var tii-
kynnt að reglum hefði veriö breytt
á þann veg að allir íslendingar
þyrftu vegabréfsáritun til landsins.
Til þessa hafa íslendingar getað
komið til landsins og dvalið þar í
allt að 30 daga án vegabréfsáritun-
ar.
Ákvörðunin þótti meira en lítið
undarleg í ljósi þess að engar breyt-
ingar voru geröar á reglum um
ferðamenn annars staðar af Norð-
urlöndum. Raunar voru íslending-
ar eina Schengen-landið sem þurfti
að sæta hertum reglum.
„Ég hef fengið þær upplýsingar
frá sendiráði Tailands í Kaup-
mannahöfn að gildistöku nýrra
reglna hafi verið frestað frá 29. des-
ember til 29. janúar," segir Kjartan
Borg, ræðismaöur Taílands á ís-
landi. Hann segist ekki hafa fengið
skýringar á málinu frá sendiráðinu
en fagnar stefnubreytingunni og
vonast til að i kjölfarið ákveði Taí-
lendingar að hverfa alfarið frá fyr-
irhuguðum breytingum.
íslendingar 288.201
Samkvæmt bráðabirgðatölum
hagstofunnar voru landsmenn
288.201 þann 1. desember síðastlið-
inn. íbúum landsins hefur tjölgað
um 26.598 frá 1992. en þá bjuggu
261.603 á landinu. Mjög misjafnt er
hvemig landshlutarnir koma út í
þessari fólksfjölgun. Ibúum höfuð-
borgarsvæðisins hefur á síðustu tíu
árum fjölgað um 28.002 íbúa eða um
1.500 umfram landsfjölgunina.
Auk höfuðborgarsvæðisins íjölg-
ar á Suðurnesjum um 1.306, Suður-
landi um 802, Norðurlandi eystra
um 83 og Vesturlandi um 19. Á
Norðurlandi eystra hefur mann-
fjöldaþróun breyst til muna, frá því
að fremur fækkaði í landshlutan-
um fyrir áratug að aftur fór að
fjölga þar á síðustu árum. Á síðasta
ári fjölgaði þar um 143.
Þeir landshlutar þar sem fækk-
un hefur verið mest eru Austur-
land, þar hefur fækkað um 1.303
eða 10%. Á Norðurlandi vestra hef-
ur fækkað um 1.146 eða 11,1%.
Vestfirðingum hefur fækkað um
1.755 eða 18,1%. þar er fækkunin í
flestum byggðalögum um eða yfir
20%. Bolungarvík -19,8%, Vestur-
byggð -25,2%. ísafjaröarbær er þó
undantekning með 14,5% fækkun. í
öðrum sveitarfélögum á Vestfjörð-
um hefur fækkað um 40% á síð-
ustu tíu árum.
Þrefaldar þyngd sína
Fyrsta slátrum á þorski úr þorsk-
eldi Síldarvinnslunnar fór fram 22.
desember sl. þegar tæpum 26 tonn-
um af þorski var slátrað og var ís-
fisktogarinn Bjartur notaður sem
sláturhús, en honum var lagt við
kvíamar og fiskurinn háfaður um
borð. Um er að ræða ársgamlan
þorsk sem var veiddur frá miðjum
nóvember til desemberloka á síð-
asta ári og alinn í kvíum í Norö-
firði. I upphafi vom 11 tonn í kvíun-
um og hefur þorskurinn því allt að
því þrefaldast á þessu eina ári sem
liðið er frá því hann var settur í kví-
amar.
„Við erum mjög sáttir við útkom-
una og þetta er í samræmi við það
sem búist var við. Þetta vora u.þ.b.
5400 fiskar í heildina og meðal-
þyngdin var 5 kíló af óslægðum
fiski, en 3,7 kíló eftir slægingu,"
segir Sindri Sigurðsson, umsjónar-
maöur þorskeldis SOdarvinnslunn-
ar. -NH/GG/ÓTG
Björgunarsveit Homafjarðar
lagði af stað um hálf tvö að nóttu
annars dags jóla tO að sækja banda-
rískan ferðamann sem hafði verið í
tjaldi viö Grimsvötn á Vatnajökli í
þrjá sólarhringa og óskaði eftir
hjálp þar sem hann komst ekki
áfram vegna veðurs og ófærðar.
Hann var orðinn blautur og kaldur.
Farið var á fjórum jeppum með
fjóra vélsleða. Komið var með
manninn tO Hornafjarðar rétt fyrir
kl. 17 í gær og var hann þá orðinn
hinn hressasti. Bandaríkjamaður-
inn Cameron M. Smith var vel útbú-
inn, hafði verið á ferðalagi frá 18.
desember þegar hann lagði á staö
frá Jökulheimum og ætlaði að
ganga á gönguskíðum austur yfir
Vatnajökul og koma niður Lamba-
tungnajökul en komst ekki nema í
Grímsvötn. Maðurinn var aldrei í
neinni hættu, var mjög vel útbúinn
og hafði samband við björgunar-
sveitir í gegnum gervihnattasima.
Björn Ingi Jónsson, formaður
björgunarsveitarinnar á Homafirði,
sagði að færðin inn að Grímsvötn-
um hefði verið slæm og ferðahrað-
inn 5-15 kOómetrar á klukkustund.
Leitað var mannsins í 40 mínútur
en staðsetning passaði ekki. Því var
ákveðið vegna myrkurs og hversu
hættulegt þetta svæði er að bíða
birtingar og fara í skálann í Grím-
svötnum. Ákveðið var að hafa sam-
band við ferðamanninn um morgun-
inn og biðja hann að senda blys-
merki frá sér. Gekk það eftir og
sleðamenn voru komnir tO hans kl
Þrotabú Genealogia Islandoram,
sem krafði íslenska erfðagreiningu
ehf. og Friðrik Skúlason hf. um 600
mOljónir króna vegna meints rit-
stuldar við gerð íslendingabókar,
hefur nú lagt niður vopnin. Krafan
var birt meðan fyrirtækið starfaði
enn undir stjóm Þorsteins Jónsson-
ar ættfræðings og Jóhanns Páls
Valdimarssonar bókaútgefanda. FaU-
ið hefur verið frá málssókn og allar
kröfur lagðar tO hliðar. Þorsteinn
hefur enn fremur fallið frá málsókn
á hendur ÍE og Friðriki Skúlasyni.
Dómkvaddir matsmenn könnuðu
kröfuna fyrir þrotabúiö og þá hvort í
kröfunni leyndist einhver von. Niö-
urstaðan var neikvæð fyrir þrotabú-
ið en málið hefur dregist mjög á
9.17 um morguninn og lagt var af
stað heim um kl. 10. Ferðin tO baka
gekk mun fljótar þar sem hægt var
að nota sömu slóðina.
Þegar komiö var í hús björgunar-
félagsins höfðu slysavarnafélags-
konur útbúið myndarlegt kaffiborð
hlaðið jólakræsingum sem gerð
voru góð skO. Þetta er ekki fyrsta
ferð Cameron Smith á Vatnajökul
heldur sú þriðja.
„Þetta tókst ekki núna,“ sagði
Smith í gærdag, „og mér er alveg
sama þó þetta hafi mistekist því að
það tilheyrir fjallamennskunni."
Árið 1998 reyndi Cameron Smith
við sömu leið frá Lambatungujökli
en varð að hætta við vegna storms.
Fyrir tveim árum lagði hann á
langinn. Fyrirtækið varð gjaldþrota í
lok maí 2001 eftir stutt líf.
Málalokin vora rétt fyrir jólin og
höfðu áður verið samþykkt á skipta-
fundi Genealogia Islandoram en
dómsmálið var feUt niður við fyrir-
töku í Héraðsdómi Reykjavíkur.
Á skiptafundinum var jafnframt
samþykkt að Islensk erfðagreining
keypti ættfræöibókasafn og ýmis
ættfræðigögn þrotabúsins á 10 mOlj-
ónir króna. Bókasafnið er mikið að
vöxtum en ekki mun áhugi á ætt-
fræðigrunninum. Hins vegar er þar
að finna grunn sem ættaður er frá
íslenskum mormónum vestanhafs
og þykir álitlegur.
„Ég get engu svarað hér og nú um
hvenær íslendingabók kemur á net-
Skeiðarárjökul en varð þar einnig
frá að hverfa vegna veðurs. Camer-
on Smith var spurður hvernig væri
að eyða jólunum aleinn uppi á
stærsta jökli í Evrópu.
„Ég hef verið fjallamaður í fimmt-
án ár og verið marga hátíðisdaga að
heiman en líkaði það ekki mjög vel
núna. „Ég er vel kunnugur því að
vera veðurtepptur og komast ekki
áfram en þama fór ástandið versn-
andi og allt var orðið blautt,“ segir
Cameron Smith og bætir við að
næstu jólum ætli hann að eyða með
fjölskyldu sinni. FjaUamaðurinn er
ekki búinn að ákveða um framhald
ferðarinnar en segir að tUgangur
hennar hafi meðal annars verið að
reyna nýjan viðlegubúnað. -JI
ið, ekki meðan lagaleg óvissa er um
stöðu ættfræði á íslandi. Dómsmála-
ráðherra tUkynnti tveim dögum fyr-
ir jólaleyfi þingmanna að hún legði
fram framvarp sem á að eyða óviss-
unni. Ég hef ekki séð þetta frumvarp
og get þvi ekki sagt hvað það boðar,"
sagði Friðrik Skúlason i viötali við
DV. íslendingabók er þjóðargjöf
hans og íslenskrar erfðagreiningar
og átti að vera komin á Netið tO
frjálsra afnota fyrir margt löngu.
Samkvæmt upplýsingum blaðsins
er fátt eitt eftir í þrotabúi Genealog-
ia Islandorum utan bókalager.
Óljóst er hvemig farið verður með
þá eign og hvers virði hún kann að
vera. Flestum öðrum eignum hefur
verið ráðstafað. -JBP
Ljósamessa í Snæfellsbæ
Hin árlega ljósamessa var haldin
i BrimOsvaUakirkju í Fróðárhreppi
(SnæfeUsbæ) á jóladag. Við
ljósamessuna eru aðeins notuð kerti
og var m.a. göngustígurinn að kirkj-
unni lýstur upp með kertum.
Ljósamessan var vel sótt en sóknar-
presturinn, sr. Óskar H. Óskarsson,
prédikaði og kirkjukór Ólafsvíkur
söng undir stjóm Veronicu Oster-
hammer. Kirkjan verður 80 ára á
næsta ári og verður haldið upp á
það með formlegum hætti.
Ríkisábyrgð dregst
Það stefnir í
að bíða þurfi til
vors eftir niður-
stöðu frá Eftir-
litsstofnun EFTA
(ESA) um það
hvort fyrirhuguð
ríkisábyrgð á aUt
að 20 mUljarða
króna láni tO
deCODE vegna
uppbyggingar á nýrri lyfjaþróunar-
starfsemi í VatnSmýri teljist ríkis-
stuðningur - og ef svo er, hvort sá
ríkisstuðningur sé löglegur eða
ólöglegur samkvæmt reglum ESB.
I svari ESA við fyrirspum DV
kemur fram að íslensk stjómvöld
hafi sent viðbótarupplýsingar um
málið í nóvember en samkeppnis-
deOd ESA vOji ekki tjá sig um að
svo stöddu hvort það geti talist
fullnaðarupplýsingar. „Miöað við
þetta virðist stefna í það að niður-
staða fáist ekki fyrr en í fyrsta lagi
einhvern tímann með vorinu," seg-
ir í svari stofnunarinnar.
„Við sitjum hér og bíðum," segir
PáU Magnússon, upplýsingafuUtrúi
íslenskrar erfðagreiningar, og bæt-
ir við að engin óþolinmæði sé
vegna málsins á þeim bænum.
„Þetta hefur engin áhrif á þau
áform sem við höfum uppi. Við sjá-
um bara hverju fram vindur og
erum ekkert órólegir yfir þessu,“
segir PáU.
Skíöasala óvenju dræm
Snjóleysið á íslandi í vetur hefur
eflaust ekki farið fram hjá neinum
svo ekki sé talað um hlýindin en
þessi desembermánuður er talinn
vera með þeim hlýrri frá því mæl-
ingar hófust á Bessastöðum árið
1749. Það má með sanni segja að
snjóleysið hafi haft veruleg áhrif á
sölu á skíðum og skiðabúnaði og
segir Helgi Benediktsson, deUdar-
stjóri útivistardeUdar hjá ÚtOífi, að
sala á skíðum og skíðadóti hafi ver-
ið með eindæmum dræm. „Síðustu
þrjú ár hafa verið léleg í skíðasölu
þó svo alltaf sé einhver hreyfing,"
segir Helgi. Þó segir hann að snjó-
brettin hafi selst ágætlega. „Sala á
annars konar útivistarbúnaði eins
og gönguskóm og göngufatnaði hef-
ur þó aukist," segir Helgi og bætir
við að menn breyti bara um áhuga-
mál ef eitt klikkar. „AUt er þetta
útivist," segir Helgi og bætir við:
„Við höfum þó ekki gefið upp alla
von um snjó, veturinn er einungis
hálfnaður."
Þorgeir Jónsson, innkaupastjóri
Intersports, segir að sala í skíða-
dóti hafi dregist saman um 30% þar
á bæ frá því í fyrra en þá hafi sal-
an verið góð. „Það er þó aukning í
sölu á líkamsræktarbúnaði. Boxið
er aUtaf að verða vinsæUi iþrótt og
sést það á sölutölum," segir Þor-
geir. Þá segir Þorgeir að þeir sem
hafi verið að kaupa skíðadót þenn-
an vetur hafi verið á leið tU út-
landa á skiði þar sem snjóleysið
hér á landi hafi gert það að verkum
að ekki hafl verið hægt að vera á
skíðum. -PSJ/ÓTG/ss
Glatt á hjalla
Það er ekki ónýtt að leika sér í snjóiausum vetrinum úti á velli og gantast i vinkonum sínum. Útlit er fyrir að
vettlingaveðrið haldist næstu daga í nokkuð kaldara lofti en veriö hefuryfír landinu lengst af desembermánaöar.
Genealogia Islandorum krafðist 600 milljóna vegna ritstuldar:
Leggja niður vopnin og fá
10 milljónir í þrotabúið
Páll Magnússon.