Dagblaðið Vísir - DV - 03.03.2003, Qupperneq 28
52
* Tilvera
MÁNUDAGUR 3. MARS 2003
DV
lífiö
Bíósalur MÍR
Ballettkvikmynd, eftir sögunni
um ívan grimma, byggð á sýn-
ingu Bolshoj-leikhússins, verður
sýnd í bíósal MÍR að Vatnsstíg
10 í dag kl 15.
Kontrabassi í Salnum
KI. 20 á verða kontrabassatón-
leikar í Salnum. Þar leika Há-
varður Tryggvason kontrabassa-
leikari og Steinunn Bima Ragn-
arsdóttir píanóleikari m.a. nýtt
* verk eftir Úlfar Inga Haraldsson
tónskáld.
Tónleikar í Grindavíkurkirkju
í kvöld verða tónleikar í
Grindavíkurkirkju kl. 20. Þar
munu koma fram ungir óperu-
söngvarar og flytja perlur úr
þekktum óperum. Miðaverð er
1200 kr.
Leiklesið í þágu friðar
Gríski gamanleikurinn
Lýsistrata eftir Aristófanes verð-
ur leiklesinn á Stóra sviði Þjóð-
leikhússins í kvöld kl 20. Leik-
lesturinn er liður í átaki leik-
húsa um allan heim til að beina
» athygli að nauðsyn friðar i
heiminum og hefur verið til-
kynnt um 620 leiklestri í 38
löndum.
Ljóð í myrkrið
Kl. 21.30 hefst dagskrá í
Þjóðleikhússkjallaranum í boði
ljod.is og Beyond Borders.
Dagskráin nefnist „Ljóð í
myrkrið" en uppákoman er
liður í mótmælum gegn stríði í
» írak en skáld um allan heim hafa
efnt til mótmæla gegn þessu
myrkri, þessu stríði. Fram koma
t.d. Þorsteinn Mar, Þorsteinn frá
Hamri og Ingibjörg Haralds.
Aðgangur ókeypis.
Ekta fiskur ehf.
J S. 4661016 J
Utvatnaður saltfískur,
án beina, til ao sjóða.
Sérútvatnaður saltfiskur,
án beina, til aðstetkja.
Saltjisksteikur (Lomos)
jýrir veitingabús.
\_____________________________2
*
5) 6)21)
22) 41) 48)
J3) 40) JSmm
Jókertölur
mlðvlkudags
0 113 2
m
ars
Upptýsingar
fsfma 580 2525
Textavarp ÍÚ 110-113
RÚV281, 283 og 284
íslenskan er barnaleikur
- segir Peter Radovan Jan Vosicky sem talar nítján tungumál
DV-MYND HARI
Kennarinn
„Stundum eru síðustu tímarnir á kvöldin setnir fólki sem talar spænsku, portúgöisku, frönsku og ítölsku sem móður-
mál og þegar ég þarf að útskýra á hverju máli fyrir sig kemur fyrir að einbeitinguna brestur, “ segir Pétur.
Stundum er sagt að fólk tali
tungum og það á svo sannarlega
við um Peter Radovan Jan Vos-
icky. Hann kann nítján tungumál,
er byrjaður að læra það tuttugasta
og dreymir um að bæta við sig
fleiri. Pétur, eins og við köllum
hann í viðtalinu, er tékkneskur að
uppruna en hefur búið hér á landi
í 20 ár og kennir nú útlendingum
íslensku við Námsflokkana í
Reykjavík. Við hittum hann á
kennarastofunni í hinu gamla,
góöa skólahúsi Miðbæjarskólans,
sem nú eru höfuðstöðvar Náms-
flokkanna, og yfir kaffíbolla fræð-
ir hann okkur um feril sinn í stór-
um dráttum, ástina sem dró hann
til íslands og áhuga sinn á tungu-
málum.
Lærði af afa
„Ég er fæddur í Prag og þar átti
ég heima til átján ára aldurs," hef-
ur Pétur frásögn sína. „Þá flúði ég
ástandið í Tékkóslóvakíu og hélt
til Englands, fór að vinna fyrir
mér og læra ensku. Að háskóla-
námi þar loknu fór ég til ísraels og
var í eitt og hálft ár að læra hebr-
esku í Jerúsalem."
Á þessum tíma kveðst Pétur
hvergi hafa haft ríkisborgararétt-
indi heldur hafa verið flóttamaður
á sérstöku vegabréfi sem hann
hafi þurft að láta endurnýja á
tveggja ára fresti. Því fór hann aft-
ur til Englands og hóf að kenna
tungumál. Til að byrja með voru
það franska, þýska og rússneska.
En hvar hafði hann sjálfur numið
öll þessi mál?
„Frá blautu barnsbeini hafði ég
óskaplegan áhuga á tungumálum
og var svo heppinn að fjölskylda
mín var vel menntuð og ég gat því
lært þýskuna og frönskuna heima.
Móðurafi minn hafði verið í utan-
ríkisþjónustu á árunum milli
heimsstyrjalda. Hann kunni mörg
tungumál og ég lærði meðal ann-
ars undirstöðuna í ítölsku hjá
honum og ömmu. Rússneska var
svo fyrsta erlenda timgumálið sem
við Tékkar lærðum í skólanum á
þessum árum.“
Ástin og lífið
Pétur kveðst hafa veikst af gigt
og verið ráðlagt að fara í hlýrra
loftslag. Svo hann hélt aftur til
ísraels og kláraði hebreskunámið,
auk þess að starfa þar sem ensku-
kennari. Síðan lá leiðin til Grikk-
lands, þar sem hann bjó í fjögur
ár, en það var samt á Ítalíu sem
hann kynntist íslenskri stúlku og
örlögin voru ráðin.
„Ég varð yfir mig ástfanginn og
ákvaö að halda til íslands til að
reyna að þróa sambandið við
þessa stúlku. Fékk fiskvinnu vest-
ur í Grundarfirði og var þar í eitt
og hálft ár en daman var í Reykja-
vík. Svo kom að því að ég flutti til
Reykjavíkur og settist á skólabekk
til að læra íslensku en sambandið
gekk ekki upp. Satt að segja ætlaði
ég ekki að ílendast hér - samt eru
liðin 20 ár og hér er ég enn,“ segir
Pétur. Hann hlær þegar þeirri til-
gátu er slegið fram að hann hafi
hitt aðra. „Já, reyndar," svarar
hann. „Samt er ég piparsveinn,
eins og er!“
Langar að læra litháísku
Pétur segir endalausa þörf fyrir
kennslu í íslensku fyrir útlend-
inga og hún hafi aukist með laga-
setningu sem gerir fólki frá fjar-
lægum heimsálfum skylt að sækja
að minnsta kosti 150 tíma í ís-
lensku áður en það fær ríkisborg-
ararétt. Spurður hvort það komi
aldrei fyrir að hann rugli sínum
19 málum saman, svarar hann:
„Yfirleitt ekki en þó kemur það
fyrir þegar ég er mjög þreyttur.
Stundum eru síðustu tímamir á
kvöldin setnir fólki sem talar
spænsku, portúgölsku, frönsku og
ítölsku sem móðurmál og þegar ég
þarf að útskýra á hverju máli fyr-
ir sig þá kemur fyrir að einbeit-
inguna brestur."
Sjálfan langar Pétur að læra lit-
háísku, finnst það heillandi tungu-
mál og hann er nýbyrjaður á nám-
skeiði í taílensku hjá samkennara
sínum, Gyðu Hilmarsdóttur. Hann
segir hebresku erfiðasta málið
sem hann hafi lært. Grískan komi
þar á eftir. Latínuna segir hann
undirstöðu allra indóevrópskra
tungumála og furðar sig á að hún
skuli ekki vera valgrein í öllum
framhaldsskólum.
Pétur hefur kennt mörgum
flóttamönnum sem komið hafa
hingað frá ríkjum fyrrum
Júgóslavíu. „Þá útskýri ég það
sem þarf á serbókróatísku en ann-
ars reyni ég að nota íslenskuna
mest. Ég segi líka þessum nem-
endum mínum frá merkilegri
orðabók sem tvær konur á Höfn
bjuggu til og ætti að vera þeim
hjálp í að komast inn í málið,“
segir hann og bætir við: „Flestir
halda að íslenskan sé svo rosalega
erfið að það sé ómögulegt að læra
hana en það er misskilningur. í
samanburði við slavnesku málin
er íslenskan barnaleikur."
-Gun.
Bruce
Willis
Átti að
vera að-
algestur-
inn en tók
að sér
stjórn
þáttarins.
David Letterman veiktist á síöustu stundu:
Aðalgesturinn Mjóp
í skarðiö
Einn vinsælasti spjallþátta-
stjómandinn í Bandaríkjun-
um, David Letterman, hefur
aðeins einu sinni á löngum ferli
tekið sér veikindafrí. Það var þeg-
ar hann fór í hjartauppskurð. Ann-
ars hefur alltaf veriö hægt að
treysta á hann og hafa fram-
leiðendur þáttarins
ekki verið með
neina sérstaka
varaskeifu
sem getur
komið
inn á
síð-
ustu
stund. Það skeði þó í síðustu viku
að David Letterman veiktist í auga
og það stuttu áður en hann átti að
mæta í vinnuna. Enginn fannst til
að hlaupa í skarðið með svona
stuttiun fyrirvara. Þegar annar að-
algesta þáttarins, Bruce Willis,
frétti af þessu var hann ekki seinn
að koma með lausnina. „Ég skal sjá
um það,“ sagði þessi geðþekkti
töffari og þar við sat. Aöalgestur-
inn tók að sér stjómina.
í upphafi þáttarins sté Bmce Willis
fram og sagði við áhorfendur, sem
vissu ekki betur en að David Letterm-
an yrði við stjómvölinn: Ég er ekki
David Letterman, ég er Bmce Willis.
Dave er heima hjá sér með veiki í aug-
anu og ég hef fengið þann heiður að
koma í staðinn fyrir hann og að sjálf-
sögðu er ég skíthræddur “
Hinn aðalgeshu’inn var fréttamað-
urinn kunni, Dan Rather, sem hafði
nýveriö fengið einkaviðtal við
Saddam Hussein og var öfundaður af
öllum öðrum fréttamönnum. WiUis
sagði eftir á að hann hafi í raun verið
hikandi við að fara að spyija Rather
um viötalið og Saddam. Það sást samt
ekki í þættinum, enda á WiUis sjálf-
sagt ekki erfitt með að fela tauga-
óstyrk eftir öll töffarahlutverkin sem
hann hefúr leikið. Viötalið tókst mjög
vel og var Willis hælt fyrir spuming-
amar.
Það þurfti að fá annan gest fyrir
Willis og var fyrrverandi Strand-
varðagella, Carmen Electra, fengin á
síðustu stundu og fór vel á með henni
og Willis. Willis lét sér ekki nægja að
stjóma þættinum. Hann kom með
munnhörpuna með sér og tók lagið
með hljómsveit þáttarins, sem ekki er
skipuð neinum aukvisum í tónlist-
inni.
Þar sem Bruce Willis hafði ætlað að
kynna nýjustu kvikmynd sína, Tears
of the Sun, í þættinum gat hann ekki
setið á sér í lokin og sagði: „Ég var
rétt í þessu að tala við Dave í símann
og hann viE ekki fá samúðarkort eða
blóm eða eitthvað í þá áttina, heldur
vill hann aðeins að þið farið og sjáið
nýjustu kvikmynd mína, Tears of the
Sun, þegar hún verður frumsýnd 7.
mars.“