Dagblaðið Vísir - DV - 05.05.2003, Blaðsíða 18
Skoðun_________________________
Læra börnin á hætturnar?
Upplýsingar frá heilsugœslunni í Vestmannaeyjum gefa til kynna að slys á
bömum í Vestmannaeyjum séu jafnalgeng ef ekki algengari en annars staðar
á íslandi, segir Herdís m.a. í grein sinni.
„Vissulega eru það
mannréttindi, að börn
geti leikið sér úti án
þess að verða fyrir al-
varlegu slysi. Til að svo
megi verða þurfa for-
eldrar að gera sér grein
fyrir að barn hefur ekki
náð fullum þroska fyrr
en við 12 ára aldur til
að forðast hættur sem
eru okkur fullorðna fólk-
inu augljósar."
í DV-Magasíni 23. apríl sl. er
viðtal við Inga Sigurðsson, bæjar-
stjóra í Vestmannaeyjum. Þar
ræðir hann um hve gott var að al-
ast upp í Eyjum og hann er
ánægður með að geta boðið sínum
börnum það sama. Ingi heldur
áfram og segir: „Umhverfið hér
býður upp á marga möguleika og
leikvellir krakka eru um alla eyju.
Einhverjir fræðingar halda því
sjálfsagt fram að þetta sé stór-
hættulegt en málið er að í upp-
vexti krakka hér síast það inn að
læra á hætturnar. Þær eru vissu-
lega til staðar hér, svo sem höfnin,
fjöllin, klettarnir og fleira. Engu
að síður eru slys hér fátíð“.
Framkvæmdastjóri Árvekni
hefur starfað við slysavarnir
bama í rúm 12 ár og á þeim tíma
verið að benda á þær ýmsu hætt-
ur sem eru í umhverfi harna hér
á landi og ekki að ástæðulausu.
Ef Norðurlöndin eru borin saman
verða flest slys á börnum hér á
landi, þótt bilið milli íslands og
annarra Norðurlanda hafi farið
minnkandi. Hér á landi veröur
íslnskunám á eigln kostnaö?
íslenskunám
útlendinga
J.M.G. skrifar:
Þótt ótrúlegt sé er ætlast til þess
að útlendingar sem hingað koma
greiði sjálfír íyrir íslenskunám.
Mest af þessu fólki vinnur lág-
launastörf og hefur ekki mikið
handa á miUi. Hvað hefur ASÍ gert
i málefnum þessa fólks? Það á að
vera hlutverk þess félags að berjast
íyrir þeim sem lægst hafa launin.
En því miður hafa kannanir sýnt
að íslendingar eru haldnir kyn-
þáttafordómum. Þessi ákvæði um
íslenskunám á eigin kostnað virð-
ast beinlínis til þess sett að koma í
veg fyrir að útlendingar geti sest
hér að. Peningar eru nægir, en
notaöir til að grafa göt í gegnum
fjöll í eyðibyggðum eða brúa fljót
sem enginn veit lengur hvað heita.
Peningana á að nota þar sem fólk-
ið er, enda verða þeir til þar.
Landsbyggðin heimtar svo peninga
sem skapast af vinnu Reykvíkinga.
Byggðastefhan er dýr ómagi á
reykvísku verkafólki, og nái
vinstri menn völdum mun keyra
um þverbak. Hin fólbleika hönd
hinnar nýju stéttar má ekki ná
völdum í landinu.
Qórða hvert barn fyrir slysi ár-
lega, en í Svíþjóð eru slys á börn-
um helmingi færri. Sjálfsagt eru
margar ástæður fyrir þessum
mun en sú líklegust að Svíar hafa
í meira en 40 ár unnið markvisst
að því að fækka slysum á böm-
um. Þetta hefur verið gert með
margvíslegum aðgerðum.
Má þar nefna að gerðar hafa
verið kröfur um að tekið sé tillit
til öryggismála og þarfa barna
við hönnum og gerð mannvirkja
og setningu laga og reglugerða
þar að lútandi og séð hefur verið
til þess að farið sé eftir þessum
reglum. Einnig hafa Svíar stund-
að markvissa fræðslu og áróður
til foreldra og þeirra sem sjá um
börn um öryggismál og slysa-
varnir og ábyrgð þeirra sem hafa
umsjón með börnum. í löndum
eins og Svíþjóð og Ástralíu, þar
sem áhersla hefur verið lögð á ör-
yggismál og slysavarnir barna,
hefur verið sýnt fram á mikinn
árangur slíkra aðgerða með
fækkun slysa og minni kostnaði
þjóðfélagsins, svo ekki sé talað
um minni þjáningar og angist
þeirra sem fyrir slysunum verða
og fjölskyldna þeirra.
Ingi Sigurðsson segir í viðtal-
inu að slys á börnum í Vest-
mannaeyjum séu fátíð. Þetta
stangast á við upplýsingar frá
Vill fólk
Guöjón Gunnarsson
skrífar:
Það er mikið spurt um stjórnar-
mynstur að kosningum loknum.
Margir spyrja sem svo: Vill fólk
vinstri stjórn? Er það tilbúið að
fóma þeim lífsgæðum sem þjóðin
býr nú við?
Fólk er að panta nýja bíla sem
aldrei fyrr. Það er hugsanlega að
flýta sér áður en ný stjórn tekur
við, því það er staðreynd að
vinstri stjórn mun draga saman
seglin, hækka skatta og setja á
ýmis höft og bönn sem verða
hlekkir á öll viðskipti.
„Taktu fríið með stæl“ og önnur
álíka slagorð eru farin að birtast í
fyrirsögnum blaða um lífsstíl
landans og möguleikarnir virðast
endalausir fyrir allan almenning.
Kreppa og fátækt eru víðs fjarri í
huga vinnandi fólks hér á landi.
Og meiri velsæld er í vændum,
þ.e.a.s. ef sama ríkisstjórn heldur
um stjómartaumana.
En segjum nú að vinstri þver-
móðskuflokkarnir settust í valda-
stólana. Hvað myndu þeir samein-
ast um? Jú, þeir koma að góðu
búi, óskastöðu hverrar vinstri
stjórnar, og þeir myndu á svip-
stundu tæma ríkiskassann, síðan
- líklega strax á haustmánuðum -
boða skattahækkanir; einhverja
holræsaskatta eða aukaálög á „þá
betur settu“ eins og þeir oröa það
svo fjálglega þegar þeir höfða til
nytsamra sakleysingjanna.
Eftir að hafa eytt öllum fjár-
heilsugæslunni í Vestmannaeyj-
um sem gefa til kynna að slys á
börnum í Vestmannaeyjum séu
jafnalgeng ef ekki algengari en
annars staðar á íslandi. Ekki er
ljóst á hverju Ingi byggir fullyrð-
ingu sína en hins vegar gleymast
fréttir af slysum fljótt öllum
nema þeim sem fyrir þeim verða.
Þá minnir þessi fullyrðing bæjar-
stjórans á það álit margra að slys
séu óhjákvæmileg, verði fyrir
mannleg mistök eða röð tilviljana
og við verðum einfaldlega að taka
á okkur ákveðinn fórnarkostnað.
Þetta er rangt og algerlega úr takt
við nútímann.
Nú á dögum er litið á slys sem
heilbrigðisvandamál sem á sér
ákveðnar orsakir, alveg hliðstætt
við sjúkdóma, og því sé mögulegt
og skylda okkar að grípa til ráð-
stafana til að draga úr og koma í
veg fyrir þetta vandamál eins og
framast er unnt.
Vissulega eru það mannrétt-
indi að böm geti leikið sér úti án
þess að verða fyrir alvarlegu
slysi. Til að svo megi verða þurfa
foreldrar að gera sér grein fyrir
að barn hefur ekki náð fullum
þroska fyrr en við 12 ára aldur til
að forðast hættur sem eru okkur
fullorðna fólkinu augljósar. Yfir-
völd verða líka að standa í stykk-
inu og gæta þess ávallt að taka
„Kreppa og fátcekt eru
víðs fjarri í huga vinn-
andi fólks hér á landi. Og
meiri velsœld er í vœnd-
um, þ.e.a.s. ef sama ríkis-
stjóm heldur um stjóm-
artaumana. “
munum sem í næðist myndu þeir
gefa út svohljóðandi yfirlýsingu:
Kæru landsmenn, nú er svo kom-
ið að vegna ömurlegs viðskilnaðar
síðustu ríkisstjórnar erum við til-
tillit til öryggis bama við hönnun
og gerð umhverfis og mann-
virkja. Ábyrgð foreldra og þeirra
sem sjá um böm er einnig mikil.
Ef við viljum koma í veg fyrir
slys á bömum okkar þurfum við
að gæta þeirra vel og gæta þess
að þau leiki sér ekki á hættuleg-
um stöðum. Þaö er líka mikil-
vægt að foreldrar gangi í lið með
Árvekni og krefji yfirvöld um lag-
færingar á þeim hættum sem þeir
verða varir við í umhverfinu.
Ingi Sigurðsson er ekki aðeins
faðir, heldur einnig bæjarstjóri
og auk þess byggingatæknifræð-
ingur. Það er því líklegt að hann
komi að skipulagi og hönnun um-
hverfis og mannvirkja. Það er
von okkar hjá Árvekni að hann
taki tillit til hagsmuna barna í
störfum sínum auk þess að hann
gæti sín í orðavali eins og allir
ættu að gera sem veljast til opin-
berra trúnaðarstarfa.
Hér á landi er hægt að sýna
fram á mikla fækkun slysa á
sumum sviðum þar sem unnið
hefur verið að slysavörnum. Ár-
vekni, átaksverkefni um slysa-
varnir barna og unglinga, er með
heimasíðu, www.arvekni.is þar
sem hægt er að nálgast upplýs-
ingar um verkefnið og margs
konar fróðleik um slysavarnir og
öryggismál.
neyddir að hækka tekjuskatt svo
og aðstöðugjald á fyrirtæki, einnig
verður að takmarka gjaldeyrisút-
streymi með öllu mögulegu móti. -
Má því búast við að 10% gjald
leggist á allar færslur sem ferða-
menn eyða með greiðslukortum í
útlöndum svo og á beina sölu
gjaldeyris til ferðalaga.
Það er sannarlega ekkert til-
hlökkunarefni ef vinstri flokks-
brotunum tækist að véla svo um
fyrir auðtrúa kjóendum að hér
fari allt á hvolf stuttu eftir kosn-
ingar, eftir áralanga baráttu fyrir
betra samfélagi.
MÁNUDAGUR 5. MAÍ 2003
DV
Sjálfseignarstofnun væri besta
formiö.
FjáPþUPPð RÚV
Jón Kristinsson skrifar:
Féttir segja að eigið fé Ríkisútvaps-
ins verði upp urið á næsta ári eftir
stöðugt tap félagsins á síðustu árum.
Eiginfjárhlutfallið hefur lækkað ofan
í rúm 8% og nú er aðeins eitt fram
undan hjá RÚV; að hækka afnota-
gjöldin enn einn ganginn. Síðasta
hækkun var 7% og það dugði auðvit-
að ekki til að bjarga rekstrinum þá,
og einhver hækkun afnotagjalds mun
heldur ekki duga til bjargar nú. Allir
vita, þ.á.m. útvarpsstjóri en ekki síð-
ur menntamálaráðherra, að enginn
grundvöllur er til hækkunar á af-
notagjöldum fyrir RÚV. Það er lika
fyrirsláttur hjá menntamálaráðherra
að Framsóknarflokkurinn í ríkis-
stjómarsamstarfi leggi stein í götu
þess að gera RÚV að sjálfseignar-
stofnun. Sú breyting eða hlutafélaga-
væðing stofnunarinnar eru einu var-
anlegu lausnirnar ef þetta bákn á að
vera óbreytt í núverandi mynd. Hins
vegar er Sjónvarpið mesti baggi RÚV
og niðurfelling sjónvarpsrekstrar er
ein raunhæfasta leiðin, en reka svo
RÚV;hljóvarp sem sjálfseignarstofn-
un. Á meðan ráðherra (og ríkisstjórn-
in?) þverskallast við breytingum
verður enginn friður um báknið
RÚV. Því er haldið á lyflum í dauða-
teygjunum og það er stjórnsýsluleg
óhæfa.
Kr’stinn Sigurósson skrifan
íslenskur rikisborgararéttur er
stórlega misnotaður að margra mati.
Því miður hafa t.d. ákveðin íþróttafé-
lög, þjálfarar og forráðamenn félag-
anna látið viðgangast að óvandaðir
leikmenn erlendir fái flýtimeðferð í
sambandi viö rikisborgararétt. Segja
að hér sé um afburðamenn að ræða
og við verðum að tryggja okkur
þessa snillinga. Einhveijir hjá ríkis-
apparatinu gefa síðan eftir og við-
komandi umsækjendur fá ríkisborg-
ararétt eftir þetta 2-3 ár, en ætti að
vera 5 ár. Hvað gerist svo? Þessir af-
burðamenn drífa sig svo til liða í
Evrópu, út á það að þeir era íslend-
ingar, og sjást svo ekki meir hér á
landi. Því miður er landsliðsþjálfari
að eltast við þessa menn, en þeir
bera þá við meiðslum og öðra sem
lítið þýðir að reyna að afsanna.
Stöðvum þessa vitleysu.
Stjopnkerfi fiskueiða
Haukur Guómundsson skrifar:
Eftir að hafa lesið tvær frábærar
greinar Sigurðar Lindals, fýrrum
prófessors, um fiskveiðistjómun, þar
sem hann leggur út af orðunum
„sameign þjóðarinnar", þarf ekki
lengur vitnanna við; það er hægt að
afskrifa þau stef sem sumir þjóð-
kunnir menn hafa sungið um „ókeyp-
is fénýtingu", „byggðarúst" og annað
í þeim dúr. Sigurður nefhir marga til
sögunnar í síðari grein sinni i DV sl.
miðvikudag. Stjómmál sátta og rök-
ræðu hafa satt að segja ekki verið
uppi á borðinu hjá þeim mönnum.
Sigurður segir forsætisráðherraefni
Samfylkingarinnar hafa ærið verk að
vinna, ætli hún að hafa stjómmál
sátta og rökræðu í fyrirrúmi. Ingi-
björg verður nú að tendra ljósið, svo
hinir þori. Hún er forystusauðurinn.
Lesendur geta hringt allan sólarhring-
inn í síma: 550 5035.
Eöa sent tölvupóst á netfangið:
gra@dv.is
Eða sent bréf til: Lesendasíöa DV,
Skaftahlíö 24,105 ReyKJavík.
Lesendur eru hvattir til aö senda mynd
af sér til birtingar með bréfunum á
sama póstfang.
vinstri stjórn?
Vlnstrl stjóm ekkert tilhlökkunarefni.
• Skattaálögur og gjaldeyrishöft í pokahorninu?