Dagblaðið Vísir - DV - 09.05.2003, Side 21

21
FÖSTUDAGUR 9. MAÍ 2003
PV__________________________________________________________________________________________________Menning
Að Ijúga eins og sjónarvottur
Viö hinir ein-
kennisklæddu,
nýjasta bók
Braga Ólafsson-
ar, stendur vel
imdir því mark-
miði svörtu ser-
íu Bjarts að
vera iliflokkan-
leg. I káputexta segist hún inni-
halda „skýrslur" en einnig vera
„skáldskaparfræði höfundar" og
„eins konar póetískt testa-
menti". Þegar innihaldið er svo
allt frá því að vera prósaljóð
upp í fullburða smásögur er
kannski ekki furða að fleiri
komist í vanda en bókasafns-
fræðingar.
Skáldskaparfræði í hefðbund-
inni merkingu þess hugtaks
nær yfir þá grein bókmennta-
fræðinnar sem íjallar um hvað
það er sem gerir skáldskap að
skáldskap. Hvaða listbrögðum
skáldin beiti til að ná fram
áhrifum og þvíumlíkt. En hug-
takið nær líka yfir stefnuskrár
skálda, persónulega fagurfræði
sem oft er sett fram í ritgerðum
eða skáldlegum prósa - fyrir
nokkrum árum var til dæmis
mjög í tísku meðal norrænna
höfunda að skrifa slíkar per-
sónulegar stefhuskrár.
En þessi bók er hvorugt. Text-
arnir í Við hinir einkennis-
klæddu fjalla ekki um skáld-
skapinn beint, þetta eru brot,
skýrslur um skynjun og stO höfundarins og við-
horf hans til skáldskapar og úrvinnslu veruleik-
ans. Þess vegna verður lesandinn að leggjast í
sagnasafni? Eru ekki allir textar
vitnisburðir um skáldskapar-
fræði höfundar síns?
Breski höfundurinn Julian
Barnes hefur sem einkennisorð
einnar skáldsögu sinnar rúss-
neskan málshátt, „Hann lýgur
eins og sjónarvottur". Málshátt-
urinn dregur fram hvernig nær
allur skáldskapur og allar frá-
sagnir byggja á sjónarhorni, sem
hlýtur alltaf að gefa takmarkaða
og bjagaða mynd af því sem við
köllum veruleika. Síðasta skáld-
saga Braga, Gæludýrin, var að
stórum hluta pæling um þetta og
margir textanna í þessari bók
eru það líka. Þeir snúast um
minningar, raunverulegar, til-
búnar og bjagaðar, um sjónar-
horn sem skarast og rekast á og
um það hvemig textinn á sér
margvíslegar uppsprettur og
jafnvel hvernig minningarnar
spretta úr skrifunum sjálfum.
Þetta má vissulega kalla skáld-
skaparfræði en textarnir í Við
hinir einkennisklæddu hefðu al-
veg staðið án þess.
Vegna þessa er ráðlegast að
gleyma öllu tali um skáldskapar-
fræði og taka ekki of bókstaflega
þá flokkunarfræði sem stunduð
er á baksíðu bókarinnar. Þá
blasa við lunknir textar og laun-
fyndnir sem fjalla um svikult
minni og brothættan veruleika,
stellingarnar sem menn setja sig
í hver andspænis öðrum og að-
ferðir við að ljúga upp sögum.
Jón Yngvi Jóhannsson
Bragi Ólafsson: Viö hinir einkennisklæddu. Bjartur 2003.
Bragi Ólafsson
Lunknir textar og launfyndnir sem fjalla um svikult minni og brothættan veruleika.
nokkra túlkun ef hann vill komast að því hver
skáldskaparfræði höfundar er. Og hver er þá
munurinn á þessari bók og hverju öðru smá-
Leiklist í skólastarfi
Dagana 14.-17. maí stendur
fræðsludeild Þjóðleikhússins
fyrir hagnýtum námskeiðum
fyrir kennara og leikhúsfólk
þar sem kynntar verða leiðir
til að nýta leiklist í kennslu.
Leiðbeinandi verður Didi Hop-
kins frá The Royal Theatre.
Deildin stóð fyrir svipuðu
námskeiði síðastliðið haust og
komust þá færri að en vildu.
Didi Hopkins er þaulreynd-
ur leiklistarkennari frá breska
þjóðleikhúsinu sem hefur
miðlað af reynslu sinni til
kennara víða um heim, m.a. í
Japan og Austur-Evrópu og er
mikill fengur að því að fá
hana til landsins í annað sinn.
Nú verður auk kynningar-
námskeiðs boðið upp á fram-
haldsnámskeið og námskeið
fyrir starfandi leikhúslistafólk
Kennt verður í æfingasal
Þjóðleikhússins að Lindar-
götu 7 (Litla svið) og verða
öll námskeiðin túlkuð. Fjöldi
þátttakenda á hverju nám-
skeiði er takmarkaður en
skráning fer fram hjá
fræðsludeild Þjóðleikhússins
í síma 585 1200. Einnig er
hægt að senda tölvupóst á
fraedsla@leikhusid.is til að
skrá sig.
Fræðsludeild
Þjóðleikhússins var stofnuð í
mars 2002 með stuðningi
Menningarsjóðs íslandsbanka
og veitir Vigdís Jakobsdóttir
leikstjóri henni forstöðu.
Deildinni er ætlað að efla
samskipti leikhússins við
kennara og skóla í landinu,
með það að markmiði að
styrkja stöðu leiklistarinnar
sem kennslugreinar í íslenska
skólakerfinu.
BORGARLEIKHÚSIÐ
Leilcíéiag Reykjaviíoir
STÓRA SVIÐ
ÖFUGU MEGIN UPP í <• Dmk Benfidd
Lau. 10/5 kl. 20. Lau. 17/5 kl. 20.
Lau. 24/5 kl. 20
PUNTILA OG MATTI í. Bntolt Bmht
Su. 11/5 kl. 20. Fi. 22/5 kl. 20.
Su. 25/5 kl. 20. ATH. Sýningum lýkur í maí
SÖNGLEIKURINN SÓL & MÁNI
eftir Sálina og KarlÁgúst Úlfison
í kvöld kl. 20. Fö. 16/5 kl. 20
Fö. 23/5 kl. 20. Fö. 30/5 kl. 20
Lau. 31/5 kl. 20 ATH. SÍÐUSTU SÝNINGAR
„DANS FYRIR ÞIG“
30 ára afmeelissýningislemka damflokksins
Frosti - Svanavatnið eftir Láru Stefánsdóttur
Brot úr nokkrum af eftirminnilegustu verkum
íslenska dansflokksins.
2. sýn. fi. 15/5 kl. 20
3. sýn. su. 18/5 kl. 20
ATH. Aðeins þessar sýningar
NÝJA SVIÐ
SUMARÆVINTÝRI
e. Shakespeare og leikhópinn
Lau. 10/5 kl. 20. Lau. 17/5 kl. 20
Fim. 22/5 kl. 20. Lau. 24/5 kl. 20
ATH. SÝNINGUM LÝKUR f MAÍ
MAÐURINN SEM HÉLT AÐ
KONAN HANS VÆRI HATTUR
eftir Peter Brook og Marie-Héléne Estienne
I kvöld kl. 20. Fö. 16/5 kl. 20. Fö. 23/5 kl. 20
ATH. SÍÐUSTU SÝNINGAR
KVETCH eftir Steven Berkojf,
í SAMSTARFI VIÐ Á SENUNNI
Fi. 15/5 kl. 20 - AUKASÝNING
ATH. SÍÐASTA SÝNING
GESTURINN e. Eric-EmmanuelSchmitt
Su. 11/5 kl. 20. Su. 18/11 kl. 20
Örfáar sýningar vegna fjölda áskorana
; ÞRIÐJA HÆÐIN “
PÍKUSÖGUR eftirEve Emler
Su. 11/5 kl. 20. Su. 18/5 kl. 20
Takmarkaður sýningafjöldi
LITLASVIÐ
STÍGVÉLAÐI KÖTTURINN
ISAMSTARFI VIÐ SJÓNLEIKHÚSIÐ
Leikrit með söngvum - ogís á eftir!
Lau. 10/5 kl. 14
Lau. 17/5 kl. 14
RÓMEÓ OG JÚLÍA e. Shakespeare
f SAMSTARFI VIO VESTURPORT
í kvöld kl. 20
Fö. 16/5 kl. 20
Lau. 17/5 kl. 20
V_____________________________________
Sunnudagur 11. maí kl. 20
TÍBRÁ: fslensk sönglög
Snorri Wium, tenór, Olafur Kjartan
Sigurðarson, baríton, og Jónas
Ingimundarson, píanó, flytja sönglög eftir
Sveinbjörn Sveinbjörnsson og Arna
Thórsteinson, Enn ertu fögur sem
forðum, Kirkjuhvoll, Nótt o.fl. Flytjendur
eru Kópavogsbúar og tónleikarnir haldnir
á afmæli bæjarins.
Verö kr. 1.500/1.200.
Snorri Wium
Jónas Ingimundarson
SÍÐUSTU SÝNINGAR
Hin smyrjondi jómfrú
Nærondi leiksýning fyrir líkomo og sál.
Sýnt íIðnó:
Fös, 9. maí kl. 20,
næstsiðasta sýning.
"Charlotte var hreint út sagt frábær ( hlutverki hinnar smyrjandi jómfrúar og hún átti ekki ( neinum vandrœðum með að lieilla
áhoifendur upp úr skónum með... einlœgni sinni, ósviknum húmor og ekki s(st kómískri sýn á hina (slensku þjóðarsál."
S.A.B. Mbl.
Ólafur Kjartan Sigurðarson
Sun 11. maí kl. 20,
síðasta sýning