Dagblaðið Vísir - DV - 14.05.2003, Blaðsíða 15
15
MIÐVIKUDAGUR 14. MAÍ 2003
DV
r
Islands
villibörn
Menning
Af sýningunni „of nam hjá fiðurfé og van“
Aðstæöur hafa gert úr okkur einsleitar hálfmarmeskjur, reiðubúnar að elta uppi sömu tísku-
bólurnar, sömu firrurnar.
Eftir langan og viðburðaríkan feril, með
mörgum og stundum óaðgengilegum lykkj-
um á leiðinni, hefur Steingrímur Eyfjörð
gerst helsti iðkandi myndlistar með félags-
legu/pólitísku/mannfræðilegu ívafi á land-
inu. Þá á ég við að hann velur sér viðfangs-
efni - eða velst af þeim - sem hafa til að
bera margháttaðar skírskotanir til sál-
rænna þátta og þjóðfélagsástands og vinnur
úr þeim með þeim aðferðum sem best henta
hverju sinni - með teikningum, ljósmynd-
um, umbúnaði í þrívídd og myndbandsupp-
tökum.
Myndlist________________
Verk hans, sem núorðið hafa á sér yfir-
bragð innsetninga, eru hins vegar ekki ana-
lýsur á tilteknum aðstæðum heldur skáld-
leg tilbrigði um þær, en þó ævinlega með
innbyggðum broddi eða óþægindum. Stein-
grímur er sem sagt ekki að stytta okkur
stundir, hvað þá að höfða til fegurðarskyns
okkar, heldur að gera okkur að vitorðs-
mönnum í atferli með ófyrirsjáanlegum af-
leiðingum. Fyrir tveimur árum urðum við
til dæmis óafvitandi þátttakendur í rann-
sókn Steingríms á meintum glæp, sem átti
að hafa gerst í þekktu húsi hér í bæ á árun-
um milli stríða, en rannsóknin snerist m.a.
um gömul kvenmannsnærföt sem hann
hafði fundið þar milli þilja. í rannsókninni
beitti hann bæði hefðbundnum og óhefð-
bundnum aðferðum: M.a. reyndi hann að fá
miðla til að veita upplýsingar um það sem
gerst hefði í húsinu forðum daga.
Stór hæna
Eiginlegt markmið listamannsins var
þó ekki að benda á sökudólg heldur að
endurskapa það sem kvikmyndaleikstjór-
inn Chabrol hefði nefnt „andrúmsloft
glæpsins". Fyrir þessa „endurgerð" hlaut
Steingrímur Menningarverðlaun DV fyr-
ir myndlist 2002 (fyrir árið 2001).
Innsetning Steingríms í Galleríi
Hlemmi núna nefnist því óvenjulega
nafni „of nam hjá fiðurfé og van“ (heitið
er tillegg Megasar), og er hún gerð með
svipuðu hugarfari. í þetta sinn er rót
verksins frásögnin um „villibamið" sem
veriö hefur fyrirferðarmikil bæði í þjóð-
sögum og alvörunni, að ógleymdum bók-
menntum og kvikmyndalist 20stu aldar
frá Kipling til Truffaut og Herzog. Villi-
barnið sem Steingrímur leggur út af öðr-
um þræði er portúgölsk stúlka, Isabel
Quaresma sem alin var upp meðal
hænsna og hagaði sér eftir það eins og
stór hæna. Hlutgervingur hennar er gifs-
stytta í fullri stærð sem er í útliti eins og
listamaðurinn telur að stúlkan hafi skynj-
að sjálfa sig.
Styttan er óhugnanleg, afmyndaður
skapnaður á fjórum fótum, og rýnir inn í
eins konar hænsnakofa þar sem eru fyrir
hænsn á myndbandsskermi, valkókandi
kringuin sérkennilegt gifsform sem minnir
í senn á þandan maga og þjóhnappa. Þetta
gifsform, hvers tilgangur liggur ekki alveg í
augum uppi (S.E.: „Við þurfum ekki endi-
lega að skUja allt“), er síðan á eigin stalli á
sýningunni. Loks eru uppihangandi athuga-
semdir listamannsins um eðli hinnar
„villtu tilvistar" og ýmsar hagnýtar upplýs-
ingar um villibörn.
Hálfmanneskjur
En eins og fyrri daginn eru markmið
Steingrims ekki einvörðungu mann- eða fé-
lagsfræðileg heldur verða þjóðsögurnar um
villibömin honum tilefni til menningar-
gagnrýni og skáldlegra ígrundana, meðal
annars um það að hve miklu leyti hegðun-
armynstur okkar er tillært. Sem er út af fyr-
ir sig ekki sérstaklega frumleg speglasjón.
Hins vegar slær hann því fram í leiðinni að
við íslendingar séum í raun eins konar villi-
böm; við höfum alist upp við aðstæður sem
gert hafa úr okkur einsleitar hálfmanneskj-
ur, reiðubúnar að elta uppi sömu tísku-
bólumar, sömu firrumar. Við þetta stef
yrkir Megas svo mergjuð tilbrigði sem birt
eru í sýningarskrá.
Enn á ný tekst Steingrími að gera atlögu
að okkur áhorfendum úr launsátri. Við
þurfum ekki endilega að gútera niðurstöður
hans, enda eru þær oft og tíðum skilyrtar
eða settar fram í mátulegum hálfkæringi.
En það er býsna erfltt að losna við sumar
hlutgervingar þeirra úr vitundinni.
Aðalsteinn Ingólfsson
Sýning Steingríms stendur til 25. maí. Gallerí
Hlemmur er opiö fim.-sun. kl. 14-18.
Leikfélag Hólmavíkur sýnir:
Sex í sveit
eftir Marc Camoletti,
í leikstjórn Skúla Gautasonar
Föstudaginn 16. maí, kL 21.00,
í Féiagsmiðstððinni Óðali, Borgamesi.
Laugardaginn 17. maí, kl. 20.30,
í Tjamarbíói, Tjamargötu 12,
Reykjavík.
Aðgangseyrir aðeins kr. 1.500 fýrír
fullorðna,
kr. 800 fyrir 6-16 ára og 67 ára og
eldri.
Frítt fyrir yngri en 6 ára.
- Miðapantanir á báðar sýningar í síma
865-3838
Margt fer öðru vísi en ætlað er.
Friðþjófur ætlaði sannarlega aó eiga
náðuga daga í gestamóttökunni
á sveitahóteli systur sinnar.
Það reynist hirts vegar mjög erfitt.
Með tvenn hjón - í vitlausurn rúmum!
Friðþjófur minn, er nokkuð að?"
I tilefni af frídegi verkafólks:
TILBOÐ 30. APRÍL
, ..,,A OGI.MAf
Pantaou strax
í síma 568 8000
Þau leika við hvum sinn flngur,
Eggert Þorteifsson
Bjðm Ingi Hilmarsson
Ellert A. Inglmundarson
Jóhanna Vigdís Amardóttlr
Signín Edda Björnsdóttir
Leikstjóri, Maria Sigurðardóttir
BORGARLEIKHÚSIÐ
.Uppl
meqin
I eftir Derek Benfield
Urcssliiuil t-Liiuei'irmellui’l
Miðasala 568 8000
BORGARLEIKHÚSIÐ
Leikfélag Reykjavikur
STÓRA SVIÐ
ÖFUGU MEGIN UPPf r. Derek Benfield
Lau. 17/5 kl. 20
Lau. 24/5 kl. 20
Mi. 28/5 kl. 20
PÚNTILA OG MATTI r. Btrtolt Brccht
Fi. 22/5 kl. 20
Su. 25/5 kl. 20
Fi. 29/5 kl. 20
ATH. SÍÐUSTU SÝNINGAR
SÖNGLEIKURINN SÓL 8, MÁNI eftirSálim
ogKarlÁgúst Úlfsson
Fo. 16/5 kl. 20
Fö. 23/5 kl. 20
Fö. 30/5 kl. 20
Lau. 31/5 kl. 20
ATH. SÍÐUSTU SÝNINGAR
"DANS FYRIR ÞIG" ,
30 ára afmælissýning íslenska dansflokksins
FrQSti - Svanavatniö eftir Láru Stefánsdóttur
Brot úr nokkrum af eftirminnilegustu verkum
íslenska dansflokksins
2. sýn fi 15/5 kl. 20
3. sýn su. 18/5 kl. 20
ATH. SÍÐUSTU SÝNINGAR_____________
NÝJA SVIÐ,
Su. MARÆVINTÝRI c. Shakcspearc ogleikhópinn
Lau. 17/5 kl. 20
Fim. 22/5 kl. 20
Lau. 24/5 kl. 20
ATH. SÝNINGUM LÝKUR f MAÍ
MAÐURINN SEM HÉLT AÐ KONAN
HANS VÆRI HATTUR eftir Peter Brook og
Marie-Héline Estienne
Fö. 16/5 kl. 20
Fö. 23/5 kl. 20
ATH. SÍÐUSTU SÝNINGAR
KVETCH eftir Steven Berkoff ísamstarfi við Á
SENUNNI
Fi. 15/5 kl. 20 - AUKASÝNING
ATH. SÍÐASTA SÝNING
GESTURINN E. Eric-Emmanuel Schmitt
Su. 18/11 kl. 20
örfáar sýningar vegna fjölda áskorana
DANSLEIKHÚS JSB
í kvöld kl. 20
Lau. 17/5 kl. 20
Þri. 20/5 kl. 20
ATH. Aðeins þessar sýningar
ÞRIÐJA HÆÐIN
PÍKUSÖGUR efiirEveEnslcr
Su. 18/5 kl. 20
Su. 25/5 kl. 20
Takmarkaður sýningafjöldi_________
LITLA SVIÐ
STÍGVÉLAÐI KÖTTURINN
\ samstarfl við SJÓNLEIKHÚSIÐ
Leikrit með sðngvum - og ís á eftirl
Lau. 17/5 kl. 14
RÓMEÓ OG JÚLfA e. Shakespeare
í samstarfi við VESTURPORT
Fö. 16/5 kl. 20
Lau. 17/5 kl. 20