Dagblaðið - 08.06.1977, Blaðsíða 11

DACBLAÐIÐ. MIDVIKUDAGUR 8. JUNl 1977.
Suður-Mólúkkar óttast að
skæruhemaðurinn í Hollandi
valdi hefndum heima fyrir
Forseti úllagast jórnar S-Mólúkka i lloilandi, Johannes A.
Manusama. Hans er slöðugt gætt af vopnuðum lífvörðum, og
hollenzka stjórnin lætur það óálalið, enda er vitað að útsendarar
indónesiskra stjórnvalda eru margir.
Vaxandi ágreiningur
þjóðarbrota veldur
auknum vanda
Með hverju árinu sein liður
verður það alvarlegra vanda-
mál i Indónesíu. hversu ágrein-
Molúkkar sem búa na>rri skólanum, þar sem börnunum 105 var
haldið, eru undir stöðugu eftirliti hollenzkrar lögreglu og hers. Hér
hefur ungur Mólúkki verið tekinn vegna vopnaleitar.
Borgaralega klæddir lögreglumenn ýta matarvagni á undan sér að
lestlnni þar sem gíslunum er haldið nærri Groningen.
Úr aðalstöðvum þjóðfrelsishreyfingar S-Mólúkka i Assen i Hollandi, nokkra kiiómetra frá staðnum
þar sem lestin er nú á valdi nokkurra skæruliða. Hér eru nokkrir ungir og herskálr S-Mólúkkar við
skjaldarmerki „lýðveldisins". Fæstir þeirra hafa litið heimaland sitt augum og sömu sögu er að segja
af þeim sem haldið hafa gíslunum að undanförnu.
hera, sem er um 17.500 ferkíló-
metrar. Til Suður-Mólúkkaeyja,
sem liggja í hálfhring, heyrir
Ambon, eyjan og höfuðborgin
með sama nafni. Sú eyja er lltil,
aðeins 314 ferkílómetrar.
Ambon er aðeins 88 km á
lengd og 26 km a breidd.
Umhverfis eyna hefur aldrei
verið lagður vegur. Eyjaskeggj-
ar hafa I tuttugu og fjögur ár
beðið um slikan veg, því þús-
undir þorpsbúa á norðurend-
anum koma drjúgum hluta
uppskeru: sinnarekki á markað.
Framfærslukostnaður er
hvergi hærri í Indónesíu og.
óviða hærri í þróunarlöndun-
um. Það kostar sem svarar
6.650 krónum vikulega að fæða
venjulega sex manna fjöl-
skyldu. Það er fjórum sinnum
meira en í Djakarta, höfuðborg
Indónesíu. Skyrta kostar sem
svarar 1550 krónum. Það eru
daglaun Loppies, sem er hátt-
settur embættismaður, en
nærri vikulaun venjulegs
bónda.
„Annars flokks
þegnarí
eigin landi“
„Það er engin spurning, að
við erum annars flokks þegnar
1 okkar eigin landi," sagði
ungur stúdent úr Pattimura-
háskólanum á Ambon, sem
hvarf úr landi í ergelsi fyrir
tveimur árum og sneri nýlega
heim aftur í stutta heimsókn.
Loppies er sammála. ,,Það er
allt annað réttlæti fyrir
Ambónesa i réttarsölunum.
Dómstólunum er stjórnað frá
Djakarta," sagði hann. „Þeir
tortryggja okkur alla. Við erum
eins og bandarískir blökku-
menn hafa verið álitnir í sínu
heimalandi."
Fylkisstjórar hafa í meira en
tuttugu ár verið aðfluttir
Indónesar. Ambónesi hefur
aldrei verið yfirmaður her-
deildarinnar, sem breiðir sig
eftir aðalgötunni á eynni.
ingur hinna fjölmörgu og ólíku
kynþátta, þjóðarbrota og menn-
ingarhópa vex. Þessir hópar
eiga það eitt sameiginlegt að
lúta stjórninni í Jövu, þar sem
búa 80 milljón af 135 milljón
íbúum alls ríkisins.
Jövumenn komu til Mólúkka-
eyja skömmu eftir að Indónesia
lýsti yfir sjálfstæði sínu og eftir
að Sukarno forseti ákvað 1950
að gjörvallur eyjaklasinn ætti
að lúta stjórninni í Djakarta.
Ambon ber enn merki þeirra
daga. „Ég minnist þess vel og
það sama gera flestir vina
minna. Þrjú hundruð sjötíu og
fimm flugvélar, svo margar
töldum við. Þær jöfnuðu bæinn
gjörsamlega við jörðu, þar til
hann leit út eins og flugbraut,“
sagði aldurhniginn Ambónesi í
samtali við bandaríska frétta-
manninn.
Drepnir fyrir
samstarf við
lýðveldishreyfinguna
Skæruliðahreyfingunni óx
fiskur um hrygg á Mólúkkaeyj-
um fljótlega eftir þessa atburði.
Mörg þúsund meintir aðskiln-
aðar- og sjálfstæðissinnar voru
fangelsaðir eða eltir inn í frum-
skóga nærliggjandi eyja. Mörg
hundruð voru líflátnir fyrir
samstarf við RMS — Lýðveldi
Suður-Mólúkkaeyja. Það er sá
hópur sem ungu skæruliðarnir
I Hollandi taka sér til fyrir-
myndar í dag.
Það var um sama leyti sem
mörg þúsund Mólúkkar, eink-
um frá Ambon, flúðu til Hol-
lands, enda réðu Hollendingar
eyjunum á sama hátt og
Indóneslu áður. Sá hópur
myndar nú kjarna þeirra
fjörutíu þúsund Mólúkka sem
búsettir eru I Hollandi. Fjöl-
skyldur og vinir skildust að.
Heimamenn 1 Ambon segja
að lifið þar hafi lítið breytzt
síðan bærinn var endurbyggður
eftir sprengjuregn Indónes-
anna.
Iðnaður er sáralitill. Kryddið
er sent óunnið mörg þúsund
mílur í austur, til Jövu, þar sem
það er unnið og selt. Innfæddir
kaupmenn segja að einhvern
veginn fari það yfirleitt svo að
megnið af ágóðanum renni í
vasa javaískra og kínverskra
milligöngumanna.
„Þessir skæruliðar í Hollandi
eru fífl,“ sagði námsmaður
einn í Ambon, einni Mólúkka-
eyjanna, i samtali við banda-
rískan fréttamann sem heim-
sótti eyjarnar nýverið.
Þeir „skaða okkur aðeins,“
bætti hann við. Þessi ungi
námsmaður — eins og svo
margir aðrir landar hans — ótt-
ast að skæruhernaður þjóð-
ernissinnaðra Mólúkka í Hol-
landi, sem berjast fyrir sjálf-
stæði föðurlands síns frá
Indónesíu, verði til þess eins að
indónesísk yfirvöld hefji nýja
handtökuherferð. Fyrir hálfu
þriðja ári handtóku indónesísk
yfirvöld tugi manna á Mólúkka-
eyjum þegar skæruliðar í Hol-
landi stóðu fyrir svipuðum að-
gerðum og nú.
Öttinn við hefndaraðgerðir
Indónesa er almennur í
Ambon, höfuðborg Mólúkka-
eyja. Borgin var jöfnuð við
jörðu af Indónesum fyrir
tuttugu og fimm árum, þegar
Suður-Mólúkkar gerðu upp-
reisn undir forystu Ambonesa.
„Allt fer í
vasa annarra“
Þúsundir Ambónesa, eins og
íbúar borgarinnar eru kallaðir,
hafa verið handteknir undan-
farna tvo áratugi. Þeir eru
bitrir í garð stjórnarinnar á
Jövu. Fjandskapur er á milli
Mólúkkanna og embættismann-
anna frá Jövu, stærstu eyju
Indónesíu, sem gegna beztu
störfunum og stjórna hernum.
lögreglunni, dómstólunum og
efnahag landsins.
Mólúkkaeyjar hafa lengi
verið þekktar sem „krydd-
eyjar“ vegna fjölmargra krydd-
tegunda, sem þar vaxa. I
umræðu um þetta segir C.A.
Loppies, Ambónesi sem er að-
stoðarmaður javaíska fylkis-
stjórans: „Hér eru auðæfin
mikil en samt fer allt í vasa
annarra."
I Ambon er sárlega kvartað
yfir því að á síðasta ári hafi
aðeins um sjö milljörðum (ísl.
kr.) verið varið til uppbygg-
ingar á Mólúkkaeyjum, sem þó
eru rúmlega þúsund talsins og
mynda austasta hluta indón-
esíska eyjaklasans. íbúar eru
liðlega milljón.
Veginn vantar — og
uppskeran kemst
ekki á markað
Eyjarnar eru í tveimur klös-
um. Til Norður-Mölúkkaeyja
heyrir stærsta eyjan, Halma-