Dagblaðið - 14.06.1977, Blaðsíða 3
DACBLAÐIÐ. I>RIÐ.JUDAGUR 14. .lÚNt 1977.
Sitthvað skrít-
ið f rá S-Afríku
Viggó Oddsson Jóhannesarborg
skrifar:
Bannað að vera
dónalegur
Hver skyldi trúa því að í S-
Afríku er hvitu fólki bannað
með löguin að vera dónalegt
eða með lítilsvirðandi málfar
gagnvart svertingjum?
Svertingjarnir eru mjög stórir
upp á sig, með eigin tungumál
og af um 20 ættbálkum. eða
þjóðernum. Ef einhver kallar
þá „KAFFIR" sem getur þýtt
ýmislegt frumstætt eða
heimskt, fara þeir út á næstu
lögreglustöð og kæra fólk fyrir
litilsvirðandi framkomu. Hafa
margir lögreglumenn og áhrifa-
menn verið dæmdir fyrir þess
konar ósæmilega framkomu við
Til
lesenda
Enn einu sinni þurfum
við að minna þá á, sem senda
okkur línu, að hafa full't
nafn og heimilisfahg eða
símanúmer með bréfumsín
um. Nú er svo komið að við
höfum hér á ritstjórninni
alls konar bréf frá Jónum og
Guðmundum, en það er bara
ekki nóg. Ef þið viljið að
greinar yJtkar birtist þá
verður fullt nafn og
heimilisfang að fylgja. Hægt
er að skrifa undir dulnefni,
ef þess er óskað sérstaklega.
Þeir, sem hafa ekki séð
greinar sínar hér á síðunum,
víta hér með ástæðuna.
fólk af öðrum kynþáttum sem
á rétt á að halda virðingu sinni
óskertri. Svona er margt
einkennilegt í S-Afríku.
Stœrsta hótel í ólfunni
F.vrir nokkru giftist sonur
eins milljónamærings í Soweto
(svertingjaborg við Jóhannes-
arborg) prinsessu frá Swazi-
landi. Það voru 5.000 manns við
giftinguna sem kostaði um 5
milljón krónur á núverandi
gengi; ferðazt var á milli staða i
þyrlum og skrautvögnum
dregnum af hestum.. Stærsta
hótel í Afríku var tekið á leigu,
i Jóhannesarborg, fyrir dans og
kvöldveizlu. Það voru hvítar
brúðarmeyjar. Kóngurinn í
Swazjlandi á að sögn um 100
eiginkonur og fjölda af
börnum og tengdamömmum.
Galdrar
Þrátt fyrir reglugerðir og al-
menna fræðslu eru svertingjar
ennþá mjög fylgjandi göldrum
og frumstæðum andasæringum.
Það er algengt í S-Afríku að
eldingar drepi fólk. Þá fara
svertingjar til seiðmanns „til að
þefa uppi" hver hafi sent
eldinguna sér og sínuin til
meins. Seiðmaðurinn fer þá og
kastar beinum, les- í ösku og
bendir siðan á einhvern
þorpsbúa sem siðan er brennd-
ur eða grýttur til bana. Þegar
kona og barn eins svertingjans
dóu í bílslysi lýsti eigin-
maðurinn þvi yfir að slysið
væri einhverjum öðrum að
kenna og hann yrði að deyja
fyrir. Seiðmaðurinn las það úr
táknunum að ekkillinn væri
sjálfur ábyrgur fyrir dauða
konu og barns og því var það
hans eigin dómur að þorpsbúar
tóku hann af lífi. Þegar lög-
reglan komst í málið kvartaði
seiðmaðurinn: „Þeir tóku bein-
in mín, sum eru nær ófáanleg.“
Svertingjar eru ennþá mjög
' fylgjandi göldrum og frum-
stæðum andasæringum.
Þráll fyrir alll hefur „lækurinn" i Naulhólsvikinni orðið æði
vinsæll, ekki hvaðsízl meðal ungu kynsiuoai iiiiiai.
Lokið læknum,
þessum
spillingarstað
Myndin sem birt var í DB af
berum manni við lækinn
alræmda sýnir bezt að þessi
svokallaði baðstaður á engan
rétt á sér. Það er harla
einkennilegt að þessir
„baðgestir“, sem nota frá-
rennsli í sóðalegum læk til að
liggja í, skuli ekki nota sund-
laugar bæjarins, sem eru til
fyrirmyndar. Það er harla
einkennileg ráðstöfun af
borgarráði að mæla með þessu
fyrirbæri, en beina ekki fólki
þessu til hinna fjölmörgu
baðstaða og sundlauga, sem
rekin eru á sómasamlegan hátt.
Drykkjulæti og tillitslausar til-
tektir vissra dóna eru vissulega
ærin ástæða til þess að allt
siðsamt fólk beini börnum
sínum frá þessum stað. Ég átti
leið framhjá þessum læk fyrir
skömmu. Mér blöskraði að sjá
hversu tillitslausir sumir mann-
dðnar eru. Það er til skammar
fyrir borgaryfirvöld að halda
hlifiskildi yfir mönnum sem
hafa gaman af að „sénera"
stúlkubörn með því að
spranga berir um svæðið, hálf-
fullir og ruddalegir.
Það má segja að jafnvel sjálfl
Þjóðleikhúsið hafi gengið fram
fyrir skjöldu með því að láta
beran kumpána spóka sig uppi
á senu. Það er vissulega
ámælisvert að sú stofnun skuli
leyfa sér að misbjóða smekk
mikils hluta leikhúsgesta með
þessu tiltæki, burtséð frá því
hvort einhverjir leikarar hafi
hvatir í öfuga átt við almennt
velsæmi á almannafæri.
Það er einnig furðulegt að
ekki skuli hafa risið upp fjöldi
manns og ávítað þjóðleikhús-
stjórann fyrir tiltækið, enda
smekklaust með öllu og blátt
áfram ógeðslegt, en langlundar-
geð landans er mikið og menn
nenna ekki að elta ólar við
siðleysið, sem veður uppi að
danskri og sænskri fyrirmynd.
Lokið læknum ógeðslega i
Nauthólsvik, hann bætir bara
gráu ofan á svart siðleysið og
ruddaleg drykkjulæti borgar-
anna, sem þannig eru
innrættir að þeim finnst að
almenningur eigi að þurfa að
umbera skapnað þeirra, sein oft
er ekki til augnayndis nema
síður sé.
Sunddýrkandi.
Arnheiður Ólafsdóttir at-
vinnulaus: Bárujárn? Mér finnst
gaman að renna hendinni eftir
því um leið og ég geng og heyra í
því skröltið. Ég held það sé varla
nógu gott byggingarefni, það
ryðgar of mikið.
Spurning
dágsins
Hvað finnst þér um
bórujórn?
Gísli Albertsson, fyrrv. verka-
maður: Fallegt, ef það er vel
málað. Ég bjó nú eina tíð í báru-
járnshúsi, það er sjálfsagt ekki
verra byggingarefni en margt
annað.
Ragnar Ólafsson nemi: Það er til
húsbygginga það bezta sem völ er
á sinnar tegundar. Mér þykir það
nú ekkert sérstaklega fallegt, t.d.
timburklæðning mun fallegri.
Ragna Bogadóttir húsmóðir: Það
ætti að vera gott byggingarefni,
þó ég búi að vlsu ekki sjálf í
bárujárnshúsi. Eiginlega finnst
mér tréklæðning fallegri.
Guðmundur Svavarsson, vinnur
við útflutning: Ég verð að segja
að mér finnst það hæfa gömlu
húsunum mjög vel og á bágt með
að hugsa mér þau öðruvisi.
Guðjón Hafsteinsson, i skóla: Eg
bý reyndar i steinhúsi en held þó
að bárujárnið sé nokkuð hagstætt
bvggingarefni, a.m.k. á lslandi.