Dagblaðið - 15.12.1977, Blaðsíða 12
12
DAGBLAÐIÐ. FIMMTUDAGUR 15. DESEMBER 1977
BIAÐIÐ
VzSjáháð dagblað
Útgefandi Dagblaöiö hf.
Framkvœmdastjóri: Sveinn R. Eyjólfsson. Ritstjóri: Jónas Krístjánsson.
Fréttastjóri: Jón [ Birgir Pótursson. Ritstjórnarfulltrúi: Haukur Helgason. Skrífstofustjóri ritstjórnar:
Jóhannes Reykdal. íþróttir: Hallur Símonarson. Aöstoöarfréttastjóri: Atli Steinarsson. Handrit
Ásgrímur Pálsson.
Blaðamenn: Anna Bjamason, Asgeir Tómasson, Bragi Sigurösson, Dóra Stofánsdóttir, Gissui
Sigurðsson, Hallur Hallsson, Helgi Pótursson, Jónas Haraldsson, Katrín Pálsdóttir, Ólafur Geirsson
ólafur Jónsson, Ómar Valdimarsson, Ragnar Lár.
Ljósmyndir: Bjarnleifur Bjarnleifsson, Hörður Vilhjálmsson, Sveinn Þormóðsson.
Skrifstofustjóri: Ólafur Eyjólfsson. Gjaldkeri: Þráinn Þorleifsson. Dreifingarstjóri: Már E. M.
Halldórsson.
Ritstjórn Síðumúla 12. Afgreiðsla Þverholti 2. Áskriftir, auglýsingar og skrifstofur Þverholti 11-
Aðalsími blaösins 27022 (10 línur). Áikrift 1500 kr. á mánuði innanlands/ í lausasölu 80 kr
eintakið.
Setning og umbrot: Dagblaðið og Steindórsprent hf., Ármúla 5.
Myndaog plötugerð: Hilmir hf. Síðumúla 12. Prentun: Árvakur hf. Skeifunni 19
Réttiendinnertil
Óskhyggja ótal embættismanna
ræður niðurstöðum fjárlaga hér á
landi eins og raunar í sumum öðr-
um löndum. Embættismönnum er
í upphafi falið að setja fram tillög-
ur um f járþörf embættanna.
Af ótta við niðurskurð fjármálaráðuneytisins
áætla þeir fjárþörfina ríflega. Síðan sker ráðu-
neytið þessar áætlanir niður í það, sem emb-
ættismennirnir töldu sig raunverulega þurfa.
Fjármálaráðherra leggur síðan fram fjár-
lagafrumvarp, sem fylgir verðbólgunni, þegar
bezt tekst til. Ef fjármálaráðherrann er Matt-
hías Mathiesen, hækkar frumvarpið meira en
verðbólgan.
Síðan taka við strengbrúður þrýstihópanna,
alþingismennirnir. Þeir bæta við brú hér, skóla
þar, útflutningsuppbótum hér, niðurgreiðslum
þar, þingflokkastyrkjum hér og flokksblaða-
styrkjum þar.
Niðurstaðan verður oft sú, að hækka verður
skatta eða finna upp nýja til að hindra halla-
rekstur ríkissjóðs. Útgöngudyr skattahækkana
eru hinar einu, sem íslenzkir stjórnmálamenn
koma auga á.
í sumum löndum hafa stjórnmálamenn hins
vegar lært af stjórnendum einkafyrirtækja,
sem verða að haga útgjöldum eftir tekjum, svo
að fyrirtækin verði ekki gjaldþrota.
Stjórnendur einkafyrirtækja geta ekki skatt-
lagt viðskiptavini sína, þótt tekjur fyrirtækj-
anna nægi ekki fyrir kostnaði af öllum þeim
framkvæmdum og rekstri, sem þeir gætu óskað
sér að hafa með höndum.
Við slíkar aðstæður hefst gerð fjárlaga með
því, að áætlaðar eru tekjur ríkisins á næsta ári
að óbreyttri skattheimtu. Síðan er gert ráð
fyrir minnkun skattheimtu, t.d. um 5%.
Niðurstöðutalan sýnir, hve há útgjöld ríkis-
ins á næsta ári megi vera. Henni er síðan skipt
niður á einstaka málaflokka og í framhaldi af,
því á einstök embætti.
Hver embættismaður stendur þá andspænis
þeirri staðreynd, að hann hefur ákveðna fjár-
upphæð til ráðstöfunar, nokkru lægri en
honum líkar. En á móti fær hann svigrúm til að
ákveða sjálfur, hvernig þessi upphæð nýtist
sem bezt.
Auðvitað kemur svo í ljós, að peningarnir
endast. Embættismaðurinn þarf aðeins að sýna
meiri útsjónarsemi en ella. Hann fær svo þar á
ofan á tilfinninguna, að hann sé með verðmæti
milli handa en ekki skít.
Gerum svo í raunsæi okkar ráð fyrir, að
þrýstihóparnir heimti meira af strengbrúðum
sínum á alþingi. Þá er unnt að grípa til 5%, sem
lögð voru til hliðar í upphafi og nota þau í
gæluverkefni og gælustyrki.
Fyrir þetta geta þingmenn reist sínar
Borgarfjarðarbrýr og keypt sín Víðishús, án
þess að nýjar byrðar séu lagðar á skattgreið-
endur. Aðeins þarf að gæta þess, að heimskan
og siðleysið fari ekki fram úr 5%.
Kjarni þessa máls er, að fjárlög á að byggja á
gildandi tekjustofnun ríkisins en ekki á ósk-
hyggju embættismanna.
Á þetta eru þingmenn minntir núna, þegar
þeir eru að samþykkja allt of há fjárlög með
margvíslegum útgjöldum, sem kjósendur kæra
sig ekki um.
Pakistan:
Hershöfðinginn lét
í minni pokann
fyrir blaðamönnum
— málgagn Bhuttos „Mussawat” kemur áf ram útf þrátt
fyrir tilraun valdamanna til að
loka ritstjórnarskrifstof unni
Stuðningsmenn Ali Bhuttos
fyrrverandi forsætisráðhera
Pakisan eiga erfitt uppdráttar.
Zia Ul-Haq hershöfðingi, og
æðsti ráðamaður landsins hefur
reynt að hefta starfsemi flokks
Bhuttos undanfarna mánuði.
Zia hefur nú enn einu sinni
frestað kosningum og nú hefur
hann ákveðið að þær fari fram í
marz á næsta ári. Bhutto sem
var steypt af stóli í júlí síðast-
liðnum hefur verið ákræður
fyrir að vera viðriðinn morð á
manni sem var á öndverðum
meiði við hann í stjórnmálum.
Mál hans er nú í rannsókn og ef
til vill felur dómur í máli hans
rétt áður en boðaðar kosningar
fara fram í marz.
Bhutto fái samúð manna í
Pakistan. Ef svo færi myndi
hann fá fleiri atkvæði en ella í
kosningunum, sem Zia hefur
sagt að fram færu í marz.
EIGINKONAN STJÓRNAR
KOSNINGABARÁTTUNNI
Stuðningsmenn Bhuttos hafa
haldið uppi skeleggri kosninga-
baráttu þann tíma sem Bhutto
hefur setið í fangelsi. Kona
hans hefur haldið ræður víðs
vegar um landið og tekizt að
krækja í fjöldamörg atkvæði.
Talið er að fylgi Þjóðarflokks
Ali Bhuttos hafi aukizt mikið
BLAÐAMENN FÓRU
í HUNGURVERKFALL
Zia ætlaði að koma fyrir katt-
arnef málgagni Bhuttos, Mussa-
wat, sem er gefið út í 75 þúsund
eintökum. Hann tók það ráð að
reka allan þann mannskap sem
hafði starfað hjá blaðinu.
Blaðamenn tóku þá á það ráð að
fara í hungurverkfall. Ellefu
blaðamenn fóru í hungurverk-
fallið, en smátt og smátt bætt-
ust fleiri við og var svo loks
komið að 31 blaðamaður tók
þátt í mótmælum kollega sinna
á Mussawat.
Lögreglan í Karachi brauzt
inn á skrifstofur blaðsins að
skipun Zias hershöfðingja og
handtók blaðamennina.
Mennirnir voru hafðir í haldi í
nokkra daga en síðar ákvað
Zia að láta þá alla
lausa og leyfa nú útkomu
blaðsins á ný. Ástæðan fyrir því
er talin sú að hershöfðinginn
er hræddur um að fyrrverandi
forsætisráðherrann, Bhutto, fái
mikla samúð manna. Hann
situr nú í fangelsi meðan
rannsókn máls hans fer fram.
Það var aldrei meiningin að
svo mikið fjaðrafok yrði í kring-
um málgagn Bhuttos, Mussawat-
En með hungurverkfallinu
tókst blaðamönnum að gera
þetta mál mjög áberandi. Það
var því ekki annað að gera fyrir
Zia en að ganga að kröfum
blaðamannanna vegna þess að
hann vill ekki stuðla að því að
síðustu mánuði. Talið er að um
tvær og hálf milljónir manna
hafi bætzt í flokk stuðnings-
manna Bhuttos.
Með því að fresta kosningum
er talið að Zia vinni óbeint fyrir
Bhutto. Hann er gerður að
nokkurs konar píslarvotti og
fær samúð margra, sem annars
hefðu ekki kosið hann. Einnig
mun fölkið vera orðið lang-
eygt eftir kosningum, sem Zia
lofaði fyrir Iöngu, en hefur
ekki staðið og frestar þeim á
síðustu stundu.
Þegar Zia hershöfðingi tók
völdin í Pakistan setti hann
nýja refsilöggjöf. Hún er byggð
á kóraninum. Húðstrýkingar
hafa aftur' verið teknar upp og
eins er það heimilt að höggva
Zia hershöfðingi þurfti að
gefast upp fyrir blaðamönnum
á Mussawat, sem er málgagn
Bhuttos fyrrverandi forsætis-
ráðherra landsins.
hendi af þjófum sem hafa oft
gerzt brotlegir. Því ákvæði
hefur að vísu ekki verið beitt,
en húðstrýkingum er beitt
ósparlega. Það er ekki tekið
neinum vettlingatökum á
svipunni því að nokkrir hafa
látizt eftir húðstrýkingu. Þessi
refsiákvæði sem Zia tók upp
hafa mælzt mjög illa fyrir og er
það m.a. talið valda því að
flokkur Bhuttos dregur til sín
stuðningsmenn.
BREYTT STEFNA ZIA?
Sú stefna sem Zia hers-
höfðingi tók upp í máli blaðá-
mannanna kom öllum á óvart.
Það gæti verið að hann ætli að
taka upp nýja stefnu sem á að
stuðla að því að minnka samúð
manna með Bhutto. Hers-
höfðinginn lét undan kröfum
blaðamannanna sem tóku fram
fyrir hendurnar á honum og
fengu sítt fram. Málgagn
Bhuttos kemur enn sterkara út
úr þessu stríði við yfirvöld
landsins en þau telja æskilegt.
-KP.
Ali Bhutto (t.v.j situr i fangelsi meðan á rannsókn máis hans stendur en hann er sakaður um að eiga
aðild að morði pólitísks andstæðings síns.
✓