Alþýðublaðið - 10.12.1921, Blaðsíða 1
ýðublaðið
1921
Laugardaginn 10. desember.
286. tölabi,
'Verzlnnin í Reykjavík.
Fáir vankantar á núverándi
þjóðféiagsfyrirkomulagi eru jafn-
augljósir ölium eins og verzlunar-
reksturinn. Vfða um heim er pott-
nr brotinn í þeim sökum, en þess
munu þó líkiega íá dæmi í ger-
vallri veröld vorri, að í bæ eins
og Reykjavik, sem telur rúmar
18000 sálir, skuli vera að roinsta
kosti 400 smásölu-verzlanir í ýms-
<um vörutegundum. Afleiðiogamar
af slíku fyrirkomulagi geta að eins
orðið á einn veg, og það veit
almenningur í Reykjavík hverjar
eru. Reksturskostnaðurinn er þung.
mr skattur -á efnalitlu búunum og
margt verður fátækars fólkið að
neita sér um, fyrir dýrtíðina, sem
hann skapar. Árskostnaðurinn við
þess háttar verslunarrekstur er
lágt reiknaður 3 miljónir króna
eða rúmlega 166 krónur á hvert
mannsbarn í bœnum. Telji maðnr
hverja fjöiskyldu 5 manns, verður
hver heimilisfaðir að borga 830
hrónur á ári fyrir verzlunina.
Hver sem vili gcíur sanníært
sig, um þessar tölur séu eigi of
faáar með því, að athuga málin,
\þwí reksturskostnaðurinn er hér
virkilega lágt reiknaður. Það eru
margir meðal alþýðumattna hér í
bæ, sem ekki hafa meira en 4000
krónur í árstekjur, þótt þeir vinni
baki brotnu alt árið. Ýmsir og því
miður alt of margir hafa miklu
minni tekjur. En við skulum í þessu
tilfelli reikna með 4 þús. krósaa
tekjum og sjá hve mikið af tekj-
unura fer í kaupmennina. Það er
ekki iengi reiknað. Rámlega einn
iimti hlíiti teknanna gengnr í
Tasa milliliðanna. Er þetta ekki
hreín og bein vitfirriag? Svarið
getur að eins fallið á einn veg.
En er þi hægt að breyta þessu
til batnaðar? Er hægt að iétta
þessu dauðans fargi af alþýðu
þessa bæjar? Jí, það er hægt, og
skai leitast við, að skýra frá hér,
raeð hverjum ráðum.
Kaupirdu góðan hlaut, þá
mundtt hvap þú fekst hann.
KlæíuMtsiiIiui ilaíto
íí
Útsala í Kolasundi.
Afgreiðsla á Laugaveg 30.
Úr ullinni vinnur Áíaíoss fyrir yður fínustu dúka og vefur,
spinnur, þrinn&r, tvinnar, kemdir, pressar, lósker, litar o.
fi. — alt vönduð og,ábyggileg vinna.— Styðjið ínnlendan
iðnað. — Kaupið fyrst innlendar vörur, unnar úr íslenzkri
ull af íslendingum í landinu sjáífu. Með því aukið þér atvinnu
f landinu og styðjið að vaxandi velmegun ykkar sjálfra.
Það Iiggur þá fyrst og fremst
f augum uppi, að reksturinnþyrfti
ekki að kosta einn tlunda hltlta
af þvl, sem hann kostar nú, ef
skyasamlegt þjóðfélagsskipufélag
væri komið á, og verzlunln og
atvianuvegirnir yfirieitt rek.nir af
vísindalegri hagsýai, með þatfir
þjóðarinnar fyrir augum, ea ekki
stundargróðavon óhlutvandra brall
ara. — Hérna í Reyfejavík myndu
fáar búðir er komið væri fyrir af
skynsamlegu viti, geta fullnægt
allri verziunarþörf bæj»rbúa. Þetta
er framtíðarhugsjón vor í verzl
unarmálunum, og nún á eftir að
rætast. Hún gæti að vísú rætst
að futlu, þegar á næstu árum, ef
almenningur þekti og treysti nægi-
lega á samtakamátt sinn.
En ekki verður á alt kosið.
Þessu takmarki. verður ekki náð
í einu stökki. Til þess þarf stað
fasta, ósérplægaa samvinnu íjöld
ans. Þeð er venjulega rcikill við-
búnaður undir stórhátfðir, mikið
starfað að undirbúningi þeirra um
langan tíma áður. Aanars yrðu
það ekki stórhátíðir. Eins er farið
um þessi.mál. Takmarkiau verður
því að eins að gagni náð, að mik
ill viðbúnaður sé hafður. Starf
semi vor er því i^ndirbúnings-
starfsemi, vér erum að búa i hag
inn fyrir framtíðina, máske fyrir
©Konsert. m
Agast Pálsson
spilar á Orkéster Harmon-
^f iku i Iðnó, sunnudaginn
®
II des. kl. 8V2.
Aðgöngumiðar á sama
stað frá kí. 12V2 síðdegis.
&%
mmtm#Mm€mm
sjálfa oss, máske sér næsta kyn»
sióð ávextina fullþroskaða. —
Sá undirbúningur, sem alþýða
manna í þessum bæ verður þvf
að hafa til að gera framtíðarhug-
sjón sína í verzlunarmálunum að
veruleika, er oflngnr banpfélags-
sliapur í Reybjavík. Með hon-
um verður fjölda raargt unnið.
1. . Verzlunarrekstur öflugs kaup.
féíagsskapar, verður míklum mun
ódyrari.
2. AHur arður fer til félags-
manna sjálfa.
3. Þá fyrst verður almenningur
sjálfráður um verzlunarmál sín,
getur ráðið hverjir með verzlunar-
málin fara og tekið þátt í stjóm
á rekstri verzlunarinnar.
4. Þá er víst að skyndibreyt-
ingar á viðskiftasviðinu, sem strlð,
viðskiftakreppur o. s. frv. Ieiða af