Dagblaðið - 09.06.1979, Page 11

DAGBLAÐIÐ. LAUGARDAGUR 9. JÚNÍ1979.
— Hvernig heldur þú að aðdáendur
ABBA líti út?
— Ég held að við höfum stóran
aðdáendahóp. Ég gæti trúað á
aldrinum 17—25. Við vitum að við
erum vinsæl, það sjáum við á plötu-
sölunni.
— Hefur þú nokkurt einkalíf sem
ein af ABBA?
— Já, já, mjög mikið í sannleika
sagt.
— En vikublöðin skrifa um ykkur í
hverri viku?
— Já, þau skrifa án þess að leita til
okkar og þess vegna er oft heilmikil
vitleysa sem sagt er. Ég held mig frá
því með því að lesa blöðin ekki.
Skilnaður
ÍABBA
— Höfðu erfiðleikar í einkalifi þínu
áhrif á nýjustu plötu ykkar?
— Ja, ég er hissa á því að hún skyldi
ekki verða betri. En þetta var það
bezta sem skeði og það er yfirstaðið
nú. En þeir sem héldu að ABBA
myndi hætta, þegar við skildum
höfðu rangt fyrir sér. Við Björn
höfum aldrei unnið betur saman en
nú.
— Svarar þú ABBA í staðinn fyrir
Agnetha í símann?
— Nei, það geri ég ekki. Heima
hlusta ég ekki á piötur með ABBA,
eða lít á kassettur með okkur. Maður
getur hlustað á það einu sinni til að
heyra hvernig þetta kemur út en ekki
meira.
— Spilar þú þínar gömlu plötur?
— Nei, um daginn var sagt við mig
að ég hefði gert plötuna ,,10 mílur
enn til Korpilombolo”.Hana hef ég
ekki heyrt síðan ég gerði hana. En ég
sem ennþá. Stundum sezt ég við
píanóið. En ég hef sjaldan tíma.
Benny og Björn gera lögin fyrir
ABBA og i þeim lögum er enginn
feill.
Voulez-vous
var bezt
— Svo þér þykir Voulez-Vous góð?
— Já, hún er sú bezta sem við höfum
gert.
— Og það kemur ný ABBA plata
næsta ár?
— Það vona ég. Björn og Benny eru
þegar farnir að vinna að henni. Ef
maður tekur sér einhverja hvíld er
verraaðbyrjaaftur. -Þýtt ELA.
Það sem ég er að tala um er sú
staðreynd að í lögum landsins og
skipulagi allra fjármála hins opinbera
og einstaklinganna skuli þeim vera
refsað sem vilja hafa stjórn á þessum
þáttum tilverunnar. Að heiðarleiki
skuli vera refsivert athæfi i öllu
peningakerfi landsins.
Hvað einstaklingana varðar þá á ég
meðal annars við það fólk sem vill
spara og hefur ekki lært eða viljað
læra þá hagspeki að lifa um efni
fram. Þetta fólk er beinlinis hundelt
og ofsótt í þjóðfélaginu og það er
stöðugt rænt eignum sínum og
sparnaði ef þessi sparnaður fer fram
á heiðarlegan hátt.
Og þarna er á ferðinni meira en
venjulegur þjófnaður á fjármunum.
Fólk er ekki síður rænt þeim mögu-
leika að finna það öryggi sem svolítil
varasjóður veitir til að mæta hugsan-
legum skakkaföllum. Þessi hlið snýr
kannski frekar að eldra fólki.
Hvernig farið er með eldra fólk á
þessu sviði og flestum öðrum sviðum
er einn kolsvartasti bletturinn á því
þjóðfélagi sem við köllum siðmennt-
að. Meira öfugmæli er ekki til.
En unga fólkið er einnig rænt þeim
möguleika að leggja til hliðar ein-
hverja fjármuni til að mynda vegna
heimilisstofnunar. Frá blautu barns-
beini er ungu kynslóðinni innrættur
sá hugsunarháttur að sparnaður sé
refsivert athæfi. Vegna þessa hefur
ungt fólk algerlega misst trú á
íslenskt peningakerfi. Það horfir dag-
lega á auglýsingar frá bönkunum sem
hljóða raunverulega svona. „Komið
til okkar með peningana ykkar og við
skulum stela þeim”.
Á þennan hátt fer uppeldi æsk-
unnar meðal annars fram hvað með-
ferð fjármuna varðar. Og þetta upp-
eldi dregur annan dilk á eftir sér.
Þarna er enn einu sinni verið að velta
mistökum okkar yfir á framtíðina.
Þetta er mikil heimska og skamm-
sýni og það er raunar ótrúlegt að
stjórnmálaflokkar sem telja sig bera
hag alþýðu fyrir brjósti skuli hafa
slík firn á sínum snærum og reyna
jafnvel að þvælast fyrir því að þessir
hlutir séu lagaðir.
En þetta er aðeins önnur hlið
málsins. Hin. hliðin er sú staðreynd
að ísland er eina landið í heiminum
sem á annað borð hefur hagfræðilega
stjómun, þar sem þegnunum er ekki
gert kleift að spara. Allar þjóðir sem
hafa eðlilegt fjármálalíf og vilja
halda sjálfstæði sínu, telja það
jákvætt og raunar lífsnauðsyn að
ekki sé verulegur halli á ríkisfjármál-
um og einnig að einkasparnaður sé
jákvæður. Á íslandi eru fjárlög ekki
annað en marklaus pappirshrúga og
einkasparnaður er bannlærður af
stjórnvöldum.
Það sem Islendingar reyna í þess-
um efnum með öllu móti að koma í
veg fyrir, er annars staðar talið for-
senda fyrir jafnvægi í efnahagslífinu.
Þó að of mikil kyrrstaða fjármagns
geti að sjálfsögðu leitt til stöðnunar
þá er sú hætta aðeins hugmynda-
fræðilegs eðlis. Vandi okkar er að
hægja á ferðinni og minnka einka-
neysluna og ef svo ótrúlega vildi til
að samdráttur yrði of mikill duga
einföldustu hagstjórnartæki til að
koma fjármagninu á hreyfingu og þá
á skynsamlegan hátt.
Út á ystu nöf
En það er ekki einungis að sparifé
almennings hafi verið og sé enn
stolið, heldur er siðleysið fært út um
allt æðakerfi þjóðarlíkamans. Þar
sitja varðhundar heimskunnar á
hverjum gatnamótum. Einn þeirra
erskattakerfið.
Þegar búið er að ræna einstakling-
ana sparnaði sínum í bönkunum, en
hann vill samt ráða því sjálfur að fara
ekki niður fyrir núll í fjármálunum,
þá tekur skattakerfið hann til bæna
og lyftir vendinum. Fyrir þann
„glæp” að skulda ekki er
einstaklingnum sérstaklega refsað í
skattakerfinu.
Vilji einstaklingurinn hins vegar
taka lán á lán ofar þá brosir skatta-
kerfið við honum og útbýtir
verðlaunum á báðar hendur. Þó að
einstaklingurinn eigi ekki fyrir
skuldunum og sé raunverulega gjald-
þrota ef upp væri gert, þá er hann
stöðugt örvaður til áframhaldandi
lántöku og óreiðu af þessu dæma-
lausa kerfi.
Og endaleysan heldur áfram út á
ystu nöf. Þeir, sem borga skattana
sína skilvíslega er refsað í
verðbólguþjóðfélagi með því að
verða að borga með verðmeiri
krónum. Þeir sem hinsvegar geta
dregið að greiða skattana, meðal
annars vegna sveiflna í tekjum eða
það sem algengara er, vegna sér-
aðstöðu ýmiss konar, fá að borga
með verðminni krónum öllum er
haldið í spennu vegna þess að beinir
skattar eru ekki staðgreiddir. Ef þeir
aðilar, sem komast hjá því að borga
skatta á raungildi fara svo þá leið að
taka lán til að greiða þessar verðlitlu
krónur fá þeir einnig verðlaun fyrir
það með því að vextir lækka næstu
skatta. Af þessum sökum eru heilu
síðurnar í skattskránni fullar af skatt-
Kjallarinn
Hrafn Sæmundsson
leysingjum sem hafa miklar brúttó-
tekjur fyrir utan alla þá sem komast
hjá því að taka þátt í samneyslunni
gegnum fyrirtæki sín. Þannig er
kerfið guUtryggt endalaust og þeirri
grundvallarreglu aldrei haggað að
óreiða og óheiðarleiki séu alltaf verð-
launuð en fyrir heiðarleika og
ráðdeild skuU refsað.
Hljóðeinangruð
heimska
Ég hef oft skrifað um þessi mál
áður vitandi það að slíkt er tUgangs-
lítið.
Síðasta skorpan í íslenskum
stjórnmálum vekur þó upp þá hugsun
hverjir eigi að reyna að taka til máls.
Líklega hafa stjómmálamenn,
svokallaðir, aldrei brugðist eins og
nú. Og þá á timum þegar mest þörf
vár að þeir stæðu sig.
Skrif óþekktra einstaklinga í dag-
blöð eru kannski tilgangslaus eins og
drepið var á í upphafi. Til þess að
hafa fræðilegan möguleika að koma
einhverju á framfæri, þarf að ganga
inn í völundarhús stjórnmálanna. Til
þess að blanda sér í íslensk stjórnmál
þarf hins vegar orðið það siðferðis-
stig að með sama áframhaldi hlýtur
það að verða aðeins sérstök
manntegund sem fæst til slíks.
Manntegund, sem gengur ljúgandi
frá morgni til kvölds og virðir ekki
neinar grundvallarreglur í sam-
skiptum siðaðra manna. Það er ekki
hægt að sjá annað en þetta séu sú
framtíð sem blasir við.
Og þá kemur aftur upp sú
spurning, hvort almenningur á að
gera tilraun til að leggja eitthvað til
málanna. í fljótu bragði virðist það
tilgangslaust og vonlaust.
Líklega verður það endanlega
ofaná að stjómmálamönnum verða
afhent málin. Og þó að alþingismenn
og aðrir stjórnmálamenn eigi mis-
jafnan hlut að máli, þá eru það samt
þeir sem hafa brugðist.
Það þarf gríðarlegt umburðar-
lyndi til að fyrirgefa þessu fólki.
Rotnun þjóðfélagsins og endalaust
siðleysi hefur verið hannað niður við
Austurvöll og jsetta hefur allt farið
yfir skrifborð alþingismannanna.
Jón Jónsson, hinn almenni
maður i þjóðfélaginu, getur auðvitað
þagnað. Hann á líka sökina. En hann
á þó alltaf þá afsökun að lifa að
mestu inni í þeim ramma,. sem lög-
gjafinn hefur sett honum.
Líklega verða svo fiestir að lokum
samdauna því hræi sem þjóðfélagið
er orðið að. Nokkrir einstaklingar
hrópa kannski ennþá í eyðimörkinni.
Þau hróp eru veikburða, og ná ekki
eyrum þeirra sem búa i skotheldum
og hljóðeinangruðum turni
heimskunnar og siðleysisins.
Hrafn Sæmundsson
prentari.
„Fyrir þann glæp aö skulda ekki er ein-
staklingnum sérstaklega refsaö....”