Dagblaðið - 11.06.1979, Blaðsíða 12

12
Aðalbókari óskast
Viljum ráða hið fyrsta aðalbókara til starfa
á aðalskrifstofunni í Reykjavík.
Laun eru samkvæmt launakerfi ríkisstarfs-
manna.
Umsóknir með upplýsingum um menntun
og fyrri störf þurfa að berast fyrir 30. júní nk.
Vegagerð ríkisins,
BORGARTÚNI7,105 REYKJAVÍK.
1 Lóðaúthlutun —
* Reykjavík
R'éyjyavíkurborg auglýsir eftir umsóknum um
byggfng^rétt á eftirgreindum stöðum:
a) 34 einbýJishúsalóðum í Breiðholti II, Selja-
hverfi.
b) 24 raðhúsaló^um í Breiðholti II, Seljahverfi.
c) 14 raðhúsalóðúm á Eiðsgranda.
Athygli skal vakin á því að áætlað gatna-
gerðargjald ber að greiða að fullu í þrennu lagi
á þessu ári, fyrsta hluta hálfum mánuði eftir
úthlutun, annan hluta hinn 1. október og
þriðja hluta hinn 1. desember.
Umsóknareyðublöð og allar upplýsingar um
lóðir til ráðstöfunar svo og skipulags- og út-
hlutunarskilmála verða veittar á skrifstofu
borgarverkfræðings, Skúlatúni 2, 3. hæð, alla
virka daga kl. 8.20—16.15.
Umsóknarfrestur er til og með föstudeginum
22. júní 1979.
Eldri umsóknir þarf að endurnýja og skila á
nýtilgerðum eyðublöðum er fást afhent á
skrifstofu borgarverkfræðings.
Borgarstjórinn í Reykjavík.
DAGBLAÐIÐ. MÁNUDAGUR 11. JUNÍ 1979.
Opið bréf til Hauks Guðmundssonar
TVEIRDÓMAR
Haukur!
í fyrri viku sögðu íslenzku blöðin
frá tveimur dómum. Báðir þekkjum
við vist dómskerftð í landinu og
hvorugur höfum við mikla trú á því.
Fyrst var sagt frá því að ég hefði
verið sýknaður í nær 5 ára gömlu
kærumáli Jósafats Arngrímssonar,
kaupmanns í Kelavík, á hendur mér
vegna sjónvarpsþáttar. Nokkrum
dögum síðar var sagt frá því að þú
hefðir verið dæmdur í 9 mánaða
tugthús vegna handtöku á Guðbjarti
heitnum Pálssyni og fleirum. Égefast
ekki um að þú verðir látinn afplána
fljótt og rösklega enda er það alfarið
sjálfsagt mál. Við erum auðvitað
sammála um að það er ekki hægt að
sniðganga reglur samfélagsins, þó
svo tilgangur sé að fá fram réttlæti i
röngu kerfi. í annan stað erum við
sammála um að réttlætið skal ná
jafnt yfir alla, hvort sem það eru
veitingahúsaeigendur, kaupmenn
eðá lögregluþjónar — eða eitthvað
annað.
Að sinni verður þú settur itugthús
en ég er sýknaður. Við höfum báðir
farið í taugarnar á kerfinu. Kerfið
hefur náð fram hálfri hefnd að sinni,
frestað þróuninni en ekki stöðvað
hana. Og þá er um að gera að fara
ekki á taugum.
Jósafat
Þeir hafa árum saman sagt að í
samfélaginu væri í gangi samsæri þar
sem við, ásamt nokkrum fleirum,
værum báðir höfuðpaurar. Þetta
sagði Ólafur Jóhannesson í frægri
þingræðu á árinu 1976. Við vitum
hins vegar að ekkert slíkt samsæri
hefur verið í gangi af okkar hálfu —
það hefur einungis verið til í heilabúi
ruglukolla. Nema við gerum annað:
Stofnum í blaðagreinum til opinbers
samsæris gegn kerfi sem við báðir
vitum að er rangt í grundvallaratrið-
um — kerfi sem við fyrirlitum þess
vegna. Við rekum þá samsærið, þú
lokaður inni i tugthúsi en ég fyrir
utan. Áður en ég kem betur að fyrir-
huguðu samsæri er rétt að staldra
við.
Veturinn 1973—1974 starfaði ég
við óháðan fréttaþátt í sjónvarpi sem
þá hét Landshorn en síðar Kastljós.
Þetta var fjörugur þáttur. Óháð
blaðamennska var þá að ryðja sér til
rúms utanlands — hér heima var
svikamylla verðbólgu að verða til í
samspili við ívilnandi og lokað kerfi.
Snemma á árinu var mér komið í
samband við háttsettan embættis-
mann. Hann vildi hitta mig á afvikn-
um stað til þess að gefa mér upplýs-
ingar í máli sem hann sagði að
gersamlega hefði fram af sér gengið.
Þetta voru mál kaupmanns i Kefla-
vík. Þessi hr. X gaf mér upplýsingar,
studdar skjölum, um ævintýralegt
mál. Maður hafði brotið lög, svikið
út stórkostlega fjármuni, oftar en
einu sinni. En af einhverjum krafta-
verkaástæðum hafði hann ævinlega
sloppið við að taka út refsingu,
stundum með því að sveifla læknis-
vottorðum. Vönduðum embættis-
manni, sem ekki leggur í vana sinn,
mér vitanlega, að segja blaðamönn-
um frá einkamálum kerfisins,
mislíkaði og sprakk á limminu. Sá
gaf svo miklar upplýsingar að það
var hægt að rekja sig áfram og pina
söguna til hlítar út úr kerfinu.
Næst var að búa til sjónvarpsþátt.
Sigurður Líndal prófessor hjálpaði
mér við að yfirfara inngang og leggja
á ráðin með spurningar þannig að við
kölluðum það að dansa línudans á
meiðyrðalöggjöfinni. Það var hvorki
fljótræði eða upphlaup heldur
þrælundirbúið. Auk þess tók
Benedikt Blöndal hrl. að sér vörnina,
þegar þátturinn engu að siður
orsakaði meiðyrðamál, og mun hafa
undirbúið vörnina frábærlega vel.
Það hefur því ekki verið í kot vísað.
Næst var að tala við Baldur
Möller, ráðuneytisstjóra í dómsmála-
ráðuneyti, sem hafði efnislega með
þetta mál að gera. Eftir fiókinn og
stundum broslegan forleik fékkst
hann til að mæta. Ég hef alla tíð
vitað að Baldur Möller bar enga
ábyrgð á þessu máli; það var verið að
hengja bakara fyrir smið hver svo
sem smiðurinn var. En þetta var mál-
staður sem ekki einu sinni guð
almáttugur hefði getað varið og út-
koman varð samkvæmt því. Ég óð
einum tiu sinnum yfir ráðuneytis-
stjórann eins og valtari. Þjóðin fékk
að sjá að þarna var eitthvað meira en
litið að. Síðan var nokkrum mánuð-
um síðar annar þáttur um sama efni,
að viðbættum nýjum upplýsingum.
Það sat allt við það sama.
Flóðgáttir
opnast
Við þetta þótti mér sem flóðgáttir
opnuðust. Margt fólk sá að kerfið
var ekki ósigrandi heldur þvert á
móti veikt og varnarlaust ef rétt var
að málum staðið. Fjöldi fólks hafði
fullt af sögum að segja. Það var um
þetta leyti sem ég hitti þig, Kristján
Pétursson, og tugi annarra áhuga-
manna um breytt og bætt réttarfar i
fyrsta skipti. En um samsærið vissi ég
ekki neitt fyrr en sá heiðursmaður,
Ólafur Jóhannesson, lýsti því í þing-
ræðu.
Fleiri mál fylgdu, Kerfið var orðið
sjúkt og það vissi þjóðin öll. Sumir
svindluðu í verðbólgunni og lána-
stofnunum. Sumir sviku undan
skatti. Neðanjarðarhagkerfið
blómstraði innan um verðbólguna og
kerfið. Sumir notuðu ríkisvaldið með
enn öðrum hætti. Lykill var auðvitað
dómskerfið.
Til að gera langt mál stutt: Svo
kom Klúbburinn. Sú saga hafði verið
margrakin en þjóðin var enn ekki
farin að átta sig til fullnustu. Klúbb-
mál fjölluðu fyrst og fremst um ólög-
lega áfengisflutninga og ívilnanir
dómsmálakerfis. Beint lá við að
spyrja rækilega um flokkspólitísk
tengsl.
Þeim spurningum hefur aldrei
. verið svarað. Það bætti ekki úr skák
að meginumræða um þessi mál fór ^
fram við skugga annarra og
óhugnanlegri sakamála. Samfélagið
hafði ástæðu til þess að vera mjög
brugðið.
Sagan hélt áfram og er þó miklu
sleppt. Sighvatur Björgvinsson
spurði Ólaf Jóhannesson, þá dóms-
málaráðherra, um Klúbbmál á
Alþingi. Dómsmálaforinginn hélt þá
varnarræðu sem var ögrun við hvort
tveggja: lýðræði og siðmenningu. Þá
smíðaði hann stórkostlegar samsæris-
kenningar með dylgjum og hálf-
kveðnum vísum. Mér er ekki kunnugt
um að það hafi gerzt i svokölluðum
lýðfrjálsum menningarrikjum að
dómsmálaráðherra haldi ræðu á
þjóðþingi og smiði samsæriskenning-
ar um alla aðra en sjálfan sig og gefi í
skyn með uppnefnum að að baki
samsærinu standi enn aðrir borgarar
þessa lands.
Það var sagt þá að a.m.k. værum
við og Kristján Pétursson í þessu
stórkostlega samsæri. Einnig var
nefndur til Árni Gunnarsson. Og
fleiri. En hver var kauði sem dóms-
málaforinginn talaði um? Um það
spurði þjóðin, en þvi var aldrei
svarað. Var það Kristján Pétursson?
Var það Sveinn Benediktsson? Var
það jafnvel Þórður Björnsson? Var
það kannske sjálfur Kristinn Finn-
bogason? Hver var kauði? Allt um
það, dómsmálaráðherrann var ekki
vandvirkari en svo að hann var
dæmdur fyrir meiðyrði. Það er ekki
minn stæll að heyja meiðyrðamál. En
ég gat skilið aðstandendur Vísis að
sitja ekki undir þvi að þeir væru
handbendi mafiu. Ólafur hljóp á sig,
svo að ekki sé meira sagt. Þjóðin
raunar refsaði honum síðar i
kosningum. En meðan þú situr 9
mánuði i tugthúsi verður hann
forsætisráðherra! Kostulegt, ekki
satt?
Upplýsingar um Klúbbmál bárust
með líkum hætti og áður um Jósa-
fatsmál sem svo hafa verið kölluð.
Slíkar upplýsingar frá fólki hef ég
sem blaðamaður fengið frá tugum
manna og kvenna og sett metnað
minn í að þegja um heimildir, sé þess
óskað. Ég hélt sjálfur að margfrægur
kauði hafi verið hr. X sem gaf mér
ítarlegar upplýsingar um kaupmann-
inn í Keflavík á sínum tíma. Ólafur er
ekki asni. Hann vissi að það var leki á
háum stöðum. En þetta er auðvitað
einasta ágizkun mín.
Guðbjartsmálið
Kerfisleikurinn hélt áfram og
málin hrönnuðust upp. Vandinn var
alltaf sá að misstíga sig ekki, á vand-
rötuðum stígum vitlausrar meiðyrða-
löggjafar eða annars staðar. Vandinn
var og er að fara ekki á taugum þó
kerfismennskan, þrældómurinn,
r

Andlit í þokunni
í bili hef ég engar tölur undir
höndum um það hve oft Jóhann G.
Jóhannsson hefur haldið málverka-
sýningar undanfarinn áratug en þó
þykist ég vita að þær séu orðnar
nokkuð margar, miðað við efni og
ástæður. Undanfarna daga hefur
Jóhann bætt um betur og sýnt ný
verk eftir sig í Hamragörðum við
Hávallagötu en þeirri sýningu lauk i
gærkvöld. Ég get ekki annað en
viðurkennt að sjálfur hef ég verið
afar efins hvað allar þessar sýningar
snertir því Jóhann hefur vart ráðið
yfir þeirri tækni sem þarf til að konia
hugsunum sínum og tilfinnmgum i
skiljanlegt myndrænt form — pg
kannski ekki heldur vitað hvers eðlis
tilfinningar hans voru.
Þroski
Afraksturinn hefur verið eftir þvi
— þokukenndar og blíðlegar róman-
tískar fantasíur með stöku heillegri
mynd á milli. Nú gleður það mig að
sjá að Jóhann virðist hafa þroskast
heilmikið í myndlist sinni og hefur
meira að segja gægst inn i smiðju
hjá öðrum listamönnum, sér til sálu-
bótar, t.d. Gunnari Erni og Kjarval.
Það eru fleiri mannamyndir á þessari
sýningu hans en ég man eftir áður frá
hcndi Jóhanns og nú eru þær ekki
leystar upp í móðu heldur teknar
föstum tökum og dregnar ákveðnum
dráttum. Útkoman er misntunandi og
stundum er varla að sjá að sami
maðurinn hafi gert margar mynd-
irnar en þetta er mikilvægt skref í átt
til listræns sjálfræðis hvað Jöhann
snertir.
Hugleiðsla
Hvað ójtlutbundnar myndir hans
varðar þá eru þær margar með svip-
uðu marki brenndar og fyrri verk, að
því leyti að tjáningin er þokukennd
og heldur ekki athygli skoðanda, en
siðan er hreinleika og Ijóðrænan
einfaldleika að finna i öðrum þeirra,
alveg óforvarandis og minnir þetta