Dagblaðið - 25.06.1979, Blaðsíða 24

24
Frá Stýrimannaskólanum
í Reykjavík
Umsóknarfrestur um skólavist fyrir nýja nemendur er til I. ágúst. Inn-
tökuskilyrði i 1. bekk eru:
1. Gagnfræðapróf eða hliðstætt próf.
2. 24 mánaða hásetatfmi eftir 15 ára aldur. Þá þurfa umsækjendur að
leggja fram augnvottorð frá augnlækni, heilbrigðisvottorð og sakar-
vottorð.
Fyrir þá sem fullnægja ekki skilyrði 1) er haldin undirbúningsdeild við
skólann. Inntökuskilyrði i hana eru 17 mán. hásetatími auk annarra vott-
orða undir 2). Þá er heimilt að reyna við inntökupróf í 1. bekk í haust.
Prófgreinar eru: Stærðfræði, eðlisfræði, íslenska, enska og danska.
Haldin verða námskeið frá 12. september fyrir þá sem reyna vilja inn
tökupróf.
1. bekkjardeildir verða haldnar á Akureyri, Isafirði og Neskaupstað ef
næg þátttaka fæst.
Námstimi í 1. bekk verður framvegis 8 mánuðir. SkÓlaStjÓ ’
ÚTBOÐ
Vegagerð ríkisins óskar eftir tilboðum í frá-
gang burðarlags og lögn olíumalarslitlags á
eftirfarandi vegarkafla:
SUÐURLANDSVEG, NVLÖGN.
EYRARBAKKAVEG, NYLÖGN.
GARÐSKAGAVEG, NÝLÖGN.
LÁGAFELLSVEG, NYLÖGN.
BESSASTAÐAVEG, YFIRLÖGN.
SUÐURLANDSVEG, YFIRLAGNIR.
Samtals er um að ræða um 85.000 ferm
burðarlags, 76.000 ferm nýlagnar olíumalar og
18.000 ferm yfirlagnar olíumalar á eldra
slitlag.
Útboðsgögn verða afhent gegn 10.000 kr.
skilatryggingu á Vegamálaskrifstofunni (hjá
aðalgjaldkera), Borgartúni 1 Reykjavík, frá og
með mánudeginum 25. júní 1979.
Tilboðum skal skilað fyrir kl. 14 föstudaginn
6. júlí nk.
Höggdeyfar
meðal annars i eftirtalda bila:
Að framan:
Audi 100
Bedford sendibíll
BMW
Buick gamli
Chevelle gamli
Simca
Benz
Dödge
Fíat 132
Maveric
Comet
Econoline
Land Rover
Moskvitch
Opel
Plymouth
Pontiac
og fleiri.
McPherson
fram-
höggdeyfar:
Datsun 180 B
Mazda
121/616/818/
929 og fleiri
Stýris-
höggdeyfar:
Scania
Volvo
og fleiri
Að aftan:
Audi 100
Buick
Chevrolet
Simca
Benz
Fiat 132
Econoline
Land Rover
Mazda 818
Oldsmobile
Ópel
Plymouth
Pontiac
og fleiri
LOAD-A-
JUSTERS:
Höggdeyfar sem eru með
utan á liggjandi gormum.
Auka burðarþol bilsins
án þess að gera hann
hastan:
Mazda 929
Datsun 180B
Galaxy
Lincoln
Chevrolet
Simca
ARMULA 7 - SIAAI 84450
DAGBLAÐIÐ MÁNUDAGÖR25. JÚNÍ1979.
Átnínaðargoðið
JamesDean
4 næstunni tekurAusturbæjarbíó til sýningar
myndina RISINN sem var síöasta mynd Dean
9/30/55
Eins og lesa mátti er hér um dæmi-
gerða stórmynd að ræða. Ekki
verður farið nánar út í efnisþráðinn
en það verður forvitnilegt að sjá
hvernig'tímans tönn hefur leikið
myndina, því mikið vatn hefur
runnið til sjávar síðan hún var gerð.
En því má ekki gleyma að James
Dean myndirnar voru byltingar-
kenndar í heimi bandarískra kvik-
mynda á þeim tíma þótt viðhorfin
hafi eðlilega breyst síðan.
Fyrir tæpum 24 árum, nánar til-
tekið 30. september 1955, var lítill
sportbíll á ferð eftir hraðbraut 466 í
Kaliforníu. Farþegar bilsins voru
kvikmyndaleikarinn James Dean og
bifvélavirki hans Rolph Wutherich,
sem voru á leið á kappakstur. Á sama
tíma var leiktjórinn Robert Stevens í
Hollywood að skoða það efni sem
kvikmyndað hafði verið fyrr um
daginn fyrir mynd hans RISINN.
Aðalhlutverkin voru í höndum Rock
Hudson, Elizabeth Taylor og James
Dean. Einmitt þegar verið var að
Sýna eitt atriðannasem Deantók þátt i
hringdi síminn, og leikstjórinn
svaraði. Þegar símtalinu lauk
tilkynnti hann viðstöddum fréttina.
James Dean hafði látist af völdum
áverka sem hann hlaut í bílslysi á
hraðbraut 466. Þannig lauk ferli hins
unga og efnilega leikara.
band föður og sonar rétt fyrir fyrri
heimsstyrjöldina og gerist í Kali-
forníu. Hlutverk Dean var að túlka
„vonda” soninn Cal. Hann var
óharðnaður, tilfinninganæmur ungl-
ingur sem var tilbúinn að hjálpa
öðrum jafnframt því að sjá sjálfum.
sér farboða. Þó var hann ekki til-
búinn að taka hverju sem var. í hlut-
verki sínu EAST OF EDEN gaf
James Dean karlmannshlutverkinu í
kvikmyndum nýja vídd. Það var
nær óþekkt að karlmaðuur tjáði
tilfinningar sínar og sársauka á jafn-
opinskáan máta á hvíta tjaldinu án
þess að skammast sín fyrir það. Áður
Fyrirmyrtd
unglinga
Þótt James Dean léki aðeins í 3
myndum (fyrir utan nokkur smáhlut-
verk) tókst honum að verða nokkurs
konar þjóðarhetja Bandaríkjanna,
sem einna helst mætti líkja við
persónudýrkun Rudolph Valentino.
Hann var fulltrúi yngri kynslóðar-
innar og sérstaklega þeirra sem voru
óánægðir með hlutskipti sitt, enda
lék Dean í tveimur fyrstu myndum
sinum ungling á menntaskólaaldri
sem var að mótast og hafði ekki
orðið fullt vald yfir tilftnningum
sínum. Unglingarnir heilluðust af
þessum persónuleika og gerðu James
Dean á skömmum tíma að dýrling.
Hann endurspeglaði tilfinningar
þeirra og þorði að standa upp og
mótmæla ásamt því að framkvæma
þá hluti sem unglingarnir bældu hið
innra með sér. Einnig neitaði hann að
fylgja reglum samfélagsinsef honum
fundust þær ranglátar. Þannig tókst
Dean líka að láta umheiminn taka
eftir sér.
Tilfinningar
og sársauki
Ef myndir James Dean eru
skoðaðar í ljósi þeirra tíma sést vel
hve byltingarkennda manngerð Dean
túlkaði miðað við þær súkkulaðis-
ímyndir sem Hollywood framleiddi. 1
myndum sínum lagði hann áherslu á
sjálfstæði einstaklingsins þótt það
yrði á kostnað umhverfisins. Þannig
var James Dean réttur maður á
réttum stað á réttum tíma.
Fyrsta mynd James Dean var
EAST OF EDEN (1955) sem Elia
Kazan leikstýrði eftir sögu John
Steinbeck. Myndin fjallar um sam-
Fáir leikarar hafa náð eins mikilli hylli á skömmum tfma eins og James Dean
En James Dean lifir enn í hugum
okkar. Nýlega var gerð kvikmynd um
þessa hetju kvikmyndanna og ber
hún nafnið 9 / 30 / 55 og vísar heitið
til þess dags, mánaðar og árs sem
James Dean lét lífið. Fyrir ungu
kynslóðina gefst nú tækifæri til að
sjá átrúnaðargoð foreldra sinna.
Elizabeth Taylor og James Dean I myndinni Risinn.
Og þá er komið, að myndinni
RISINN sem Austurbæjarbíó tekur
til sýningar bráðlega. Þessi rúmlega 3
tíma mynd er byggð á sögu Ednu
Farber og gerist í Texas. Hún fjallar
að mestu um innbyrðis baráttu
tveggja manna, þeirra Bick (Rock
Hudson) og Jett (James Dean).
Bick er vel efnum búinn en Jett
févana þangað til hann finnur olíu
sem færir honum langþráð völd og
auðæfi. Báðir þessir herramenn eru
svo yfir sig ástfangnir af Leslie sem
Elizabeth Taylor leikur.
Baldur H jaltason
Kvik
myndir
hafði kvenfólkið haft nær einkarétt á
þessu.
Ást og auðæfi
Næsta mynd James Dean var
REBEL WITHOUT A CAUSE
(1955) sem Nicholas Ray leikstýrði.
Myndin fjallar um ungan mann sem
er óánægður með hlutskipti sitt í
heiminum. Faðir hans hefur lítið
skipt sér af honum svo sonurinn
hefur farið á mis við handleiðslu og
hjálp hans til að komast áfram i
lifinu. Þannig rekur hann sig á ýmsa
hluti í þjóðfélaginu sem hann var illa
undirbúinn til að takast á við. Með
James Dean léku m.a. i myndinni
Sal Mineo og Natalie Wood.