Dagblaðið - 19.07.1979, Blaðsíða 4

4
4
DAGBLAÐIÐ. FIMMTUDAGUR 19. JÚLÍ 1979.
Port Salut og Tilsitter
ostar stolt Húsavíkur
„Það cr skylda okkar við
mjólkuriðnaðinn á íslandi að taka
þátt í fjölbreyttari framleiðslu og
þess vegna framleiðum við nú einir
mjólkurbúa Port Salut osta og
Tilsitter osta,” sagði Haraldur Gísla-
son mjólkurbússtjóri á Húsavík, er
DB-menn áttu þar leið um fyrir
skömmu.
,,Fyrir 30 árum voru á íslandi
aðeins framleiddir 45% og 30%
mjólkurostar. Nú eru osta-
tegundirnar sem á boðstólum eru
45—50talsins”.
Port Salut og Tilsitter ostar eru
því öðru fremur stolt Húsavíkur, því
annars staðar eru þeir ekki fram-
leiddir hér á landi. Danir framleiða
mjög álíka osta og kalla Esrom. Svíar
og Norðmenn munu einnig hafa
slíkan ost á sinni framleiðsluskrá.
Port Salut nafnið er hins vegar
latneskt, að sögn Haraldar.
Framleiðsla Port Salut osta hófst
fyrir 5—6 árum,” sagði Haraldur.
„Það þarf þróun-til að ná upp slíkri
framleiðslu. í fyrstu nam
framleiðslan aðeins 2—400 kg á
mánuði en er nú komin í 1500—2000
kg á mánuði. í ráði er að pakka Port
Salut ostum í loftþéttar umbúðir og
þá kemur útflutningur slíkra osta til
greina,” sagði Haraldur.
Smáostagerð er mjög viðkæm
framleiðsla að sögn Haraldar. Tæpur
mánaðartími fer i framleiðslu Port
Salut osta og síðan þarf sala þeirra
að fara fram á 2—3 vikum, því
annars verða þeir ósöluhæfir og
margir telja þá ekki neyzluhæfa eftir
þann geymslutíma. Hins vegar eru
aðrir neytendur sem vilja þá ekki fyrr
en eftir 2—3 vikur eða þegar þeir
hafa náð mestum bragðstyrkleika.
Haraldur sagði að Mjólkurbú
Flóamanna hefði framleitt bæði
Port Salut og Tilsitter osta áður fyrr.
En vegna skorts á mjólk þar á vetrum
var framleiðslunni beint til Húsa-
vikur, því þessa osta þarf að
framleiða í smáskömmtum allan
ársins hring eftir neyzluþörfinni.
Tilsitter ostagerðinni var i fyrstu
beint til Sauðárkróks, en síðan til
Húsavíkur og nú eru slíkir ostar ekki
framleiddir annars staðar.
„Það er ekki gróðavegur að
framleiða þessar ostategundir,”
sagði Haraldur. „Mikið handverk er
við framleiðsluna. T.d. þarf að velta
Port Salut ostunum daglega og þeir
eru þurrkaðir úr sérstökum inn-
fluttum bragðvökva.”
Mjólkurbúið á Húavík er fimmta
Bætum skemmt vín
— en skiptum ekki uppteknum flöskum þótt
bragðið falli viðskiptavininum ekki f geð
Verzlunarstjóri Vinbúðarinnar á
Snorrabraut, Birgir Stefánsson,
hringdi og gerði athugasemdir við
frásögn okkar í þriðjudagsblaðinu af
hvítvínskaupum.
Sagði hann að umrætt hvitvín,
Kreuznacher St. Martin 1974, hefði
alls ekki verið skemmt, heldur væri.
vínið einfaldlega svona á bragðið.
Ekki væri hægt að skipta upptekn-
um vínflöskum, þótt bragðið félli
kaupendunum ekki í geð. — Sagði
hann að vínsmekkur manna væri
mjög mismunandi. Þótt þessum
ákveðna manni hefði ekki fallið
bragðið af víninu í geð gæti hann
nefnt dæmi um annan viðskiptavin,
sem keypti eina flösku af sama víni.
Kom hann daginn eftir og keypti
fieiri og viðhafði þau orð að þetta
þættisérafargott vín.
Birgir sagði að mygluskán væri
algeng ofan á hvítvinum en það
þýddi ekki að þau væru skemmd._
Væri það hreinn viðburður ef hvítvín
rcyndist skemmt. Hins vegar kæmi
það stundum fyrir að rauðvin og
kampavín væru skemmd.
Þá benti Birgir á, að þegar
vínbúðin hefði verið „verst stödd” í
verkfallinu, hefðu þó verið á
boðstólnum fjórar tegundir af Rínar-
vínum, en ekki aðeins þessi eina
tegund, eins og fram kom í frásögn
Stefáns Einarssonar.
„Ef hins vegar kemur i ljós að vín,
sem keypt er hjá okkur er gallað, er
það bætt, annað hvort með öðru víni
eða endurgreiðslu,” sagði Birgir
verzlunarstjóri.
Birgir sagðist ekki vita gjörla hver
það væri sem dæmdi um hvort vín
væru skemmd eða ekki. í umræddu
tilfelli hefði hann vísað viðskipta-
vininum til skrifstofustjóra og
innkaupastjóra ÁTVR en þeir hefðu
dæmt vínið óskemmt.
Undirriiaður getur hins vegar
rottað að mjög sterk myglulykt og
edikslykt var upp úr umræddri hvít-.
vínsflösku, enda tappinn kol-
myglaður, ekki bara að neðan,
heldur upp um allar hliðar. -A.Bj.
—Rýmingarsala—
ÁHÚSGÖGNUM
í dag og nœstu daga
OPIÐ LAUGARDAGA
FRÁ KL. 10-12
^M'HÚSGÖGN
SKEIFUNNI 8, REYKJAVÍK. SÍMI37010.
Haraldur Gíslason mjólkurbússtjórí á Húsavík við ostagerðarvélina.
stærsta mjólkurbú landsins og eitt
hið yngsta á landinu, stofnað 1947.
Það tók við 8 milljónum lítra af
mjólk ásl. ári. Jókst mjólkurmagnið
þá um 3% frá árinu á undan. Hins
vegar er mjólkursamlagið á Húsavík
hið eina á landinu sem tók við minni
mjolk í vetur en veturinn á undan og
er sparsemi bænda við fóðurbætis-
gjöf þakkað. Búið tók í vetur við
3,5% minna magni í vetur en sömu
mánuði í fyrra og í maimánuði er
harðindinna gætti að fullu var
mjólkurmagnið sem barst 8% minna
en í maí i fyrra. önnur mjólkurbú
hafa fengið 5—6% meira mjólkur-
magn en í fyrra og birgðir mjólkur-
afurða safnast upp í samræmi við
það.
Mjólkursamlagið á Húsavík fram-
leiðir osta úr 70% af því magni
mjólkur er berst og fer mest af þeim
til útflutnings. Óðalsosturinn er þar
drýgstur í verðmætasköpun. Fæst
fyrir hann erlendis um 50% af fram-
leiðslukostnaði. Venjulegur 45%
ostur er seldur erlendis á 20—25% af
framleiðslukostnaði hans. -ASt.
Port salut osturinn er einhver allra bezti osturinn á markaðinum að dómi
margra, m.a. blaðamanna DB. Hann borgar sig ekki i framleiðslu, segir mjóikur-
bússtjórinn, en er þó dýrasti osturinn á markaðinum kostar um 2.600 kr. kg. út úr
búð. Ekki tók nema tæpar tiu mínútur að Ijúka við stykkið sem keypt var til
myndatökunnar á ritstjórn DB.
DB-mynd Árni Páll.
PortSalutosturínn
stöðugtvinsælli
enborgarsig
tæplegaíframleiðslu
DB á ne ytendamarkaði
ANNA
BJARNASON.
HVITVINH) FEKK FALL-
EINKUNN í GÆÐA-
PRÓFUN VIKUNNAR
Erfitt getur verið að segja til um
bragðgæði vína, þvi smekkurmanna
er svo misjafn. Einum þykir gott það;
sem öðrum þykir vont. Ekki ætti þó
að þurfa að deila um hvort vín sé
skemmt eða ekki. Við skulum kynna
okkur hvað Jónas Kristjánsson rit-
stjóri sagði um hvitvínstegundina
Kreuznacher St. Martin árg. 1974 i
Vikunni, en hann hefur prófað allar
62 hvítvínstegundirnar sem eru til
(eða voru) í Ríkinu. Af þeim tegund-
um voru ekki nema 12 það góð að
þau fengju einkunnina sjö, en það er
lágmarkseinkunn vína, sem tekur að
flytja milli landa.
Einkunnagjöf Vikunnar var frá 0 og
upp í 10. Eitt hvítvín fékk níu í eink-
unn, sem þýðir að vínið c frábært.
Þrjú fengu átta, átta fengu einkunn-
ina sjö og teljast þar með góð.
Tíu vín fengu sex, sem þýðir sæmi-
leg, ellefu fengu fimm og teljast
drykkjarhæf, en léleg. Flest vín eða
átján, fengu fjóra og eru vond. Ellefu
vín fengu einkunnina þrjá eða lægri
og dæmast ódrykkjarhæf.
Eitt af þessum ellefu siðasttöldu
vínum er einmitt hvitvínið sem rætt
er um annars staðar hér á síðunni og
kvartað var yfir í þriðjudagsblaðinu,
Kreuznacher St. Martin. Um það
segir Jónas Kristjánsson:
„Kreuznacher St. Martin, Riesling
Kabinett praktvín af árgangi 1974 frá
Anheuser, rak lestina, þótt þrep þess
í virðingarstiganum ætti raunar að
vera hæst allra vína í þessari prófun.
Vínið reyndist vera fallegt á litinn
og hafa góða lykt. Þessar staðreyndir
komu því upp í einkunnina 3 í gæða-
prófuninni, en það er hrein falleink-
unn. Kannske hefði einkunnin átt að
vera lægri, því bragðið var vont og
versnaði ört, því lengur sem flaskan
var opin, minnti helzt á mjólkursýru.
Ekki veit ég, hvers vegna vín, sem
er aðeins fjögurra ára og fær
praktvinsstimpil þýzka ríkisins, getur
orðið svona vont, tæpast drykkjar-
hæft. Vín þetta kostar 2.400 kr. í
Ríkinu og eru það vond kaup”.
-A.Bj.