Dagblaðið - 25.08.1979, Blaðsíða 5

HomaflokkurKópavogs
Forleikurkll 13,00: VALUR-FRAMÍ5. flokki. leikurfráld. 13,30.
Mest spennandi leikur sumarsins
ForsalaadgöngumidaeráLaugardalsvellifrákl. lOásunnudag. /
^"■'■"■rliflllll ■*— K.S.I.—VALUR-
DAGBLAÐIÐ. LAUGARDAGUR25. ÁGÚST 1979.
Fyrsta FIDE-þing Friöriks sem forseta:
Útilokun einstakra
manna verði fordæmd
—segirÐnarS.um
hugsanlegar
útilokunaraðgerðir
gegnKortsnoj
áalþjóðlegum
skákmótum
Aðalþing FIDE, alþjóðaskáksara-
þandsins, hið fyrsta undir forsæti
Friðriks Ólafssonar, er nú háð i
Puerto Rico. Er þar fjallað um fjölda
mála sem vaíða skákíþróttina og
skákmál yfirleitt.
Eitt þeirra mála, sem menn búast
við að þar komi dl umræðu, er af-
staða Austur-Evrópuríkja til þátt-
töku í mótum þar sem Kortsnoj er
einnig boðin þátttaka.
Kortsnoj leitaði hælis sem póli-
tískur flóttamaður þegar hánn tefldi í
IBM-mótinu, sem haldið var í Hol-
landi fyrir þrem árum. Hefur hann
ekki átt upp á pallborðið hjá sovézk-
um stjórnvöldum síðan. Sjálfur
hefur hann talið að þau elti sig á.
röndum með illvirki í huga, þegar
hann er í kappskákum. Er skemmst
að minnast undankeppni fyrir síðustu
heimsmeistarakeppni og síðan ein-
vígisins sjálfs.
Kemur til greina að sovézkir skák-
menn, og jafnvel skákmenn frá
öðrum Austur-Evrópuríkjum, hafni
boðum um þátttöku í mótum þar sem
Kortsnoj er einnig boðið til keppni.
Hver er afstaða Skáksambands ís-
lands í slíkum tilvikum?
,,Ef til atkvæðagreiðslu kemur um
það mál greiðum við atkvæði með til-
lögu um að útilokun einstakra skák-
manna verði fordæmd,” sagði Einar
S. Einarsson, forseti Skáksambands
íslands. Hann fór til aðalþingsins í
gær.
,,Ég trúi því að menn láti svona
hluti lönd og leið og haldi sig við
skákborðið,” sagði Einar. Hann
sagði, að á þetta kynni að reyna í
Reykjavíkurskákmótinu, sem hefst
hinn 22. febrúar næstkomandi.
„Vonir standa til þess, að Friðrik
Ólafsson taki þátt í því. Sovézkir
stórmeistarar hafa tekið þátt í þessuv
móti frá byrjun 1962. Ég trúi því
ekki, að þeir góðu gestir hafni boði
um þátttöku í móti þar sem forseti
FIDÉ er meðal þátttakenda og góður
og gildur stórmeistari eins og Korts-
noj,” sagði Einar S. Einarsson.
BS.
Island loks á
„réttum stað”
á jörðinni
unnið að nákvæmari staðsetningu landsins
lijgð útreikningi hljóðmerkja f rá gervitunglum
Unnið er að því að staðsetja ísland
nákvæmlega á jarðarkringlunni, en í
ljós hafa komið skekkjur á fyrri stað-
setningum landsins. Fyrsta sporið i
þessu verki var, að dagana 8. til 20.
ágúst sl. var hlustað á merki frá
gervitungii samtímis á íslandi, Fær-
eyjum, Skotlandi, Jan Mayen og
Grænlandi.
Á móti hljóðmerkjum gervitungla
var tekið á tveimur stöðum á íslandi,
viö Geldingaholt í Hreppum og við
Kísiliðjuna við Mývatn. A þessum
stöðum voru tæki sem ýmist tóku
merkin á segulbandsspólur eða
skráðu þau á sérstaka strimla.
Með þessum merkjamóttökum og
tölvuútreikningi sem á eftir fylgir á
að vera hægt að staðsetja fsland á
jarðarkringlunni með nákvæmni svo
ekki skeiki meira en 3 metrum. Eru
nákvæmnismælingar sem þessar tald-
ar mikilvægar, m.a. vegna ákvörð-
unarlandhelgislina.
Það voru prófessor Þorbjörn Sig-
urgeirsson og Bragi Guðmundsson,
forstöðumaður Landmælinga ríkis-
ins, sem stjórnuðu þessu verki.
Bragi Guðmundsson sagði að mæi-
ingapunkturinn i Geldingaholti hefði
„orðið til” í fyrra en þá vildi Þjóð-
verji nokkur fá að hafa hér mælinga-
punkt í keðju punkta frá Tromsö til
Kanaríeyja sem taka áttu á móti
merkjum frá gervitunglinu Seasat.
Það gervitungl átti aö mæla hitastig
og ákveða geoída. Það verk eyðilagö-
ist því tunglið fór af braut og tapaðist
útígeiminn.
1 vor kom svo boð um þátttöku
íslands í stáðsetningu landsins auk
Noregs, Grænlands, Færeyja og Jan
Mayen. Voru jafnframt boðin tæki
til móttöku skeyta frá gervitungli sem
nauðsynleg eru til nákvæmra mæl-
inga.
Var þá nýr móttökupunktur fund-
inn við Mývatn og annað tækjanna
'sett upp þar. Hitt tækið, sem notað1
var til móttöku gervitunglamerkj-
anna, var smíðað af Þorbirni Sigur-
geirssyni prófessor. Reyndist tæki
hans sérlega vel. Prógrammið, sem
tækið vinnur eftir, velur beztu gervi-
tunglin hverju sinni til móttöku
merkja og skráir þau á segulbands-
spólur. Þarf einungis að skipta um
spólu á sex tíma fresti, að öðru leyti
vinnur tækið sjálfvirkt.
Auk þess sem nákvæmari staðsetn-
ing landsins á að fást við þessar mæl-
ingar og útreikninga, sem nú hefjast
brátt, fást upplýsingar um gliðnun
ísiands til austurs og vestrs.
Bragi sagði og, að þegar fleiri mæl-
ingapunktar fengjust mætti með nýj-
ustu radartækjum ákvarða staðsetn-
ingu með nákvæmni undir 10cm.
í Ijós hafa komið villur á staðsetn-
ingu íslands á jarðarkringlunni sem
nemur 0,3 mm á jaðri danska herfor-
ingjaráðskortsins. Þær mælingar
gerðu Danir með stjörnuathugunum
á 4 stöðum, Surtsey, Vestfjörðum,
Austfjörðum og á Suðurlandi. Sá
punktur, sem Danir miðuðu sínar
mælingar við, hefur ekki reynzt rétt-
ur. -ASt.
HUSIÐ EKKIFRIÐAÐ
Mishermt var í frétt DB á fimmtu-
daginn að húsið númer 29 við Vestur-
götu í Reykjavik hefði verið friðað.
Húsafriðunarnefnd hefur
ákvörðun tekið um slíkt.
enn enga
GM.
vioisMisiO aö Laugavegi 166.
DB-mynd Arai Páll.
VKMSHUSIÐ ERENN TIL SOLU
— Viðunandi kauptilboð hafa ekki borizt
Víðishúsið að Laugavegi 166, sem
menntamálaráðuneytið keypti fyrir 259
milljónir króna árið 1977, er enn til*
sölu. Viðunandi kauptilboð hafa ekki
borizt samkvæmt upplýsingum sem DB
aflaði sér í menntamálaráðuneytinu.
Nú er verið að innrétta 1. og 2. hæð
hússins, en þær eru í eigu Ríkisútgáfu
námsbóka. Eru því eingöngu 3., 4. og
5. hæð hússins á söluskrá.
Fyrr á þessu ári gerðu tveir aðilar
kauptilboð í 3.—5. hæð Víðishússins.
Finnur Gíslason og Baldur Þorleifsson
buðu 15 milljónir fyrir eina hæð húss-
ins. Hagprent hf. bauð 45 milijónir
fyrir 3. hæð og 88 milljónir fyrir 3. og
4. hæðsaman.
Tilboð þessi voru ekki nægilega há
að mati ráðuneytisins. Er því enn verið
að leita að kaupendum.
-GM
Kísilryki blandað ísement á Akranesi:
í FYRSTA SKIPTIÁ
VESTURLÖNDUM
— eykur styrkleika sements og minnkar stórlega líkur á alkatöfhíJivörf um
„Þetta er í fyrsta skipti sem slíkt er
gert á Vesturlöndum svo mér sé kunn-
ugt um,” sagði dr. Guðmundur Ó.
Guðmundsson, forstjóri Sementsverk-
smiðju ríkisins, i samtali við DB. Kísil-
ryki frá járnblendiverksmiðjunni á
Grundartanga hefur um skeið verið
blandað í sement sem framleitt er á
Akranesi. Er talið fullvíst að það auki
styrkleika sementsins og minnki stór-
lega líkur á hinum eyðileggjandi alkalí-
efnahvörfum í steypu.
Víða erlendis er kísilryki blandað i
steypu, en tilraunir með blöndun í sem-
ent hafa ekki verið gerðar nema á
íslandi og í Japan.
Dr. Guðmundur Ó. Guðmundsson
sagði að enn væri verið að þróa upp
betri tækni við blöndun kísilryks og
sements. Þegar er búið að blanda um
500 tonn frá Grundartanga.
Kisilrykið er hreinsað úr afgasi frá
ofnum járnblendiverksmiðjunnar.
Rykið myndast við það að miklu lofti
þarf að dæla upp í gegnum bræðslu-
ofna verksmiðjunnar. Efnasamsetning
ryksins er 90% kísilsýra og afgangurinn
er kolefni, jám, magnesíum o.fl.
Kisilrykið er nú flutt í kögglum frá
járnblendiverksmiðjunni til Akraness.
Á Grundartanga flokkast rykköggl-
arnir undir úrgang og koma að engu
gagni. Greiðslur hafa enn ekki komið
fyrir kísilrykið og allt í óvissu um það
hvaða verð sementsverksmiðjan kemur
til með að greiða járnblendiverksmiðj-
unni. Verður frá því gengið þegar ljóst
er hver endanleg hagkvæmni er af
blönduninni. -GM
4