Dagblaðið - 22.10.1979, Blaðsíða 12

WBIABIB
frjálst, áháð daghlað
Útgefandi: Dagblaðið hf.
Framkvaamdast|óri: Sveinn R. Eyjólfsson. Ritstjóri: Jónas Krístjánsson.
Ritstjómarfuiltrúi: Haukúr Helgason. Fréttastjórí: Ómar Valdímarsson.
Skrifstofustjóri ritstjórnar: Jóhannes Reykdal.
fþróti - HaNur Sfmonarson. Monning: Aöalitsinn IngóHsson. Aöstoðarfréttastjóri: Jónas Haraldsson.
Handrii ; sqrímur Pálseon,
Blaöamem Anna Bjamason, Ásgeir Tómasson, Atfi Rúnar Halldórsson, Atli Stoinarsson, Bragi
Sigurösson, uóra Stefánsdóttir, Elín Albertsdóttir, Gissur Sigurösson, Gunnlaugur A. Jónsson, Ólafur
Geirsson, Sigurður Sverrisson.
Hönnun: Hilmar Karísson.
Ljósmyndir: Ámi Páll Jóhannsson, Bjamlerfur Bjamlerfsson, Hörður Vilhjálmsson, Ragnar Th. Sigurös-
son, Sveinn Þormóösson.
Skrífstofustjóri: Ólafur EyjóKsson. Gjaldkerí: Þráinn Þoríeifsson. Sölustjóri: Ingvar Sveinsson. Dreif-
ingarstjóri: Már E. M. Halldórsson.
Ritstjórn Síöumúla 12. Afgreiðsla, áskríftadeild, auglýsingar og skrifstofur Þverholti 11.
Aðalsimi blaðsins er 27022 (10) Ifnur).
Setning og umbrot: Dagblaðið hf., Siðumúla 12. Mynda- og plötugorð: Hi|mir hf., Síöumúla 12. Prentun:
Árvakur hf., Skptfunni 10.
Áskríftarverð á mánuði kr. 4000. Vefð í latlsasölu kr. 200 eintaKið.
Líkur benda til, að í þingkosningun-
um 1. og 2. desember skili Alþýðu-
flokkurinn Sjáifstæðisflokknum og
Framsóknarflokknum þvi fylgi, sem
hann tók að láni í síðustu kosningum,
svo að upp komi enn á ný hefðbundin
valdahlutföll flokkanna.
Þetta er i stórum dráttum niðurstaða nýjustu skoð-
anakönnunar Dagblaðsins, sem birt er i dag. Hún
kemur ekki á óvart, enda er hún að flestu leyti svipuð
niðurstöðum kannana þeirra, sem Dagblaðið gerði í
marz og júní.
Tilfærslur fylgis milli flokka virðast hafa verið meiri
undir lok síðasta árs og fyrri hluta þessa árs en þær
hafa verið síðari hlutann. Sveiflurnar voru þegar að
baki í sumar og við var tekið hefðbundið jafnvægi.
Alþýðuflokkurinn var í júní kominn niður í tæp
13% atkvæða í skoðanakönnun Dagblaðsins og heldur
þeirri stöðu í nýjustu könnuninni. Má sá flokkur mikið
herða sig, ef hann ætlar að ná þeim 22%, sem hann
fékk í síðustu kosningum.
Sjálfstæðisflokkurinn virðist heldur vera að dala
upp á síðkastið eftir að hafa verið með upp undir og
um 50% kjósenda á sínu bandi, það sem af er kjör-
tímabilsins. En rúm 43% er samt gífurleg aukning frá
tæpum 33% síðustu kosninga.
Talan 43% minnir á kosningasigur Sjálfstæðis-
flokksins árið 1974, þegar vinstristjórn hafði um skeið
verið við völd. Skoðanakönnunin bendir til, að sagan
mundi endurteka sig í þessu eins og svo mörgu öðru.
Sennilega hafa fyrri tölur okkar um fylgi Sjálf-
stæðisflokksins í sumar, rúm 49% og tæp 51 %, endur-
speglað óánægju kjósenda, fremur en fyrirhugað at-,
ferli þeirra í kjörklefa. Og spár annarra um 58% fylgi
hljóta að teljast grín.
Nú sjá kjósendur fram á raunverulegar kosningar.
Þar með dregur úr hinni ýktu mynd fyrri kannana, er
óánægðir kjósendur skila sér með semingi til föðurhús-
anna. Þess vegna er 43% trúlegri tala en 50% og hvað
þá 58%.
Framsóknarflokkurinn virðist hafa búið við stöðugt
fylgi síðari hluta ársins eftir að hafa áður bætt að
nokkr nipp fylgistapið í siðustu kosningum. Tölurnar
sýna eins og í júní tæp 22%, mun hærra en tæp 17%
kosninganna.
Sviptingar kjörtímabilsins virðast minnst hafa snert
Alþýðubandalagið, ef við tökum meira mark á þessari
síðustu könnun en hinni næst á undan. Tæp 22%
könnunarinnar og tæp 23% síðustu kosninga sýna
nánast óbreytt fylgi.
Fyrir síðustu borgarstjórnar- og alþingiskosningar
náði Dagblaðið mjpg góðum árangri í skoðanakönn-
unum. Skekkjan í hinni fyrri var að meðaltali 3 pró-
sentustig og aðeins 2 í hinni síðari. Aðrir komust ekki
með tærnar, þar sem Dagblaðið hafði hælana.
Ekki er ástæða til að ætla hinar nýju tölur jafn ná-
kvæmar. Hugsanlegt er, að Dagblaðið hafi verið óeðli-
lega heppið í fyrra. Hitt skiptir þó meiru, að enn er
hálfur annar mánuður til kosninga og margt getur
gerzt.
Lesendur ættu þvi ekki að taka sjálfar tölurnar bók-
staflega, heldur aðeins sem grófa endurspeglun ákveð-
inna pólitískra sveiflna. Sem slíkar ættu tölurnar að
vera gagnlegar, enda er hófsemi í tiltrú jafnan bezt.
Fáir munu verða til að andmæla þeirri meginniður-
stöðu, að fyrri kjósendur Sjálfstæðisflokks og Fram-
sóknarflokks, sem síðast kusu Alþýðuflokk, hafi nú
margir hverjir snúið aftur til föðurhúsanna.
DAGBLAÐIÐ. MÁNUDAGUR 22. OKTÓBER 1979.
Tilboð Brésnefs
ekki nógu gott
- nauðsyn á jafnvægi á meðaldrægum kjamaeldf laugum orðin
flestun ráðamömm Atlantshaf sbandalagsríkjanna Ijós
Tillögur Bandaríkjanna um að
komið verði upp meðaldrægum flug-
skeytum með kjarnaoddum í Vestur-
Evrópu sem beint væri gegn Sovét-
ríkjunum eru það mál sem efst er á
baugi innan Atlantshafsbandalagsins
um þessar mundir. Ráðamenn í
Sovétríkjunum hafa brugðizt mjög
hart við þessum hugmyndum og
einnig hefur málið mætt verulegri
andstöðu í ýmsum höfuðborgum
Atlantshafsbandalagsríkjanna í
Vestur-Evrópu. Meðal annars er
þetta töluvert hitamál i kosninga-
hríðinni í Danmörku, en þar fara
fram þingkosningar á morgun.
Eftirfarandi grein birtist í banda-
ríska blaðinu The Christian Science
Monitor hinn 11. þessa mánaðar.
Höfundur hennar er blaðamaðurinn
Joseph C. Hgrsch. Enskur titill
greinarinnar er — Mr. Brezhnev’s
Weapons Ploy —. Þar kemur vel
fram sjónarmið þeirra sem telja
nauðsynlegt að koma áðurgreindum
eldflaugum upp.
Ef meta á síðasta framlag
Brésnefs forseta Sovétríkjanna til
umræðna um afvopnun þá er eðlileg-
ast að kanna í byrjun hvernig vopna-
búnaði aðila er háttað.
Nú eru um það bil sjö hundruð
eldflaugar með kjarnaoddum í
vesturhluta Sovétrikjanna, sem
skjóta má til allra höfuðborga
Atlantshafsríkjanna i Vestur-
Évrópu. Herir ríkja Atlantshafs-
bandalagsins hafa hins vegar engin
vopn sem þola samjöfnuð við þessar
eldflaugar Sovétmanna.
Þarna er um verulegan
aöstöðumun að ræða. Þetta táknar í
raun, að ef Bandarikin, fyrir ein-
hverjar sakir, slepptu verndarhendi
sinni af Evrópu ætti vesturhluti
álfunnar allt sitt undir geðþótta
Sovétríkjanna. Bretar og Frakkar
hafa að vísu sér til varnar langdræg
flugskeyti en þó mun færri en risa-
veldið í austri. Þeir hafa heldur ekki
nein meðaldræg kjarnaflugskeyti til
mótvægis viðSovétmenn.
Þessar herfræðilegu staðreyndir
hafa valdið sérfræðingum í Vestur-
Evrópu og Bandaríkjunum veruleg-
um áhyggjur. Einkum hefur það
verið eftir 1976 þegar Sovétmenn
hófu uppsetningar nýrra meðallang-
drægra skeyta — hinna svonefndu
SS—20. Þessi flugskeyti eru mun
fullkomnari en eldri gerðir.
í ræðu sinni einni hefur Brésnef
forseti tekið fram að engin fjölgun
hafi orðið á fjölda flugskeyta, sem
eru i vesturhluta Sovétríkjanna og
beint er gegn Vestur-Evrópu á síðustu
tíu árum. Þar hafi hvorki aukizt um
eina einustu flugvél eða eldflaug. Sér-
fræðingar Atlantshafsbandalagsins
telja að þessi fullyrðing Brésnefs sé í
sjálfu sér rétt. Forsetinn láti þess
aftur á móti ekki getið að þær eld-
flaugar sem nú eru í vestur-
hluta Sovétríkjanna, séu til muna
öflugri vopn en þær eldflaugar sem
áður voru þarna. JEldflaugar Sovét-
manna voru að sögn sérfræðinga
Atlantshafsbandalagsins fyrir tíu
árum miklu viðaminni en nú er.
Þessu ástandi vilja sérfræðingar
Atlantshafsbandalagsins breyta.
Komið er að því að taka verður
ákvörðun um hvað gera á. Á fundi
Atlantshafsbandalagsins í desember
næstkomandi verður einmitt fjallað
um þessi atriði. Sérfræðingar telja,
að nauðsynlegt sé að koma upp
nýtízkulegum gerðum af meðal-
•drægum kjarnaeldflaugum í Vestur-
Evrópu, sem beint verði að Sovét-
rikjunum. Með þvi móti megi koma á
jafnvægi þarna á milli.
í ræðu sinni um þessi mál sagði
Brésnef forseti, að uppsetning slíkra
eldflauga mundi gjörbreyta herfræði-
stöðunni í Evrópu. Þar hefur hann
algjörlega rétt fyrir sér. Eins og nú
standa sakir eru yfirburðir Sovét-
manna hvað varðar meðaldrægar
eldflaugar verulegir. Áætlun sér-
fræðinga Atlantshafsbandalagsins
mundu jafna þann mun sem þar er á
og yfirburðir Moskvuvaldsins mundu
minnka.
Augljóst er að Sovétmenn hafa
áhuga á að halda þessum hernaðar-
yfirburðum. Þess vegna hefur
Brésnef forseti lagt fram tilboð sem
fljótt á litið gæti virzt mjög fýsilegt
til samþykkis fyrir ríki Vestur-
Evrópu. Hann hefur tilkynnt að
Sovétríkin hyggist fækka her-
mönnum sínum í Austur-Þýzkalandi
um tuttugu þúsund og auk þess
draga þaðan eitt þúsund skriðdreka.
Brésnef hefur ennfremur boðizt til að
fækka meðaldrægum kjarnaflug-
skeytum, sem beint er að Vestur-
Evrópu, gegn því að Atlantshafsríkin
hætti viðeldflaugahugmyndirsínar.
Þetta tilboð Brésnefs er kannað
nánar er nauðsynlegt að hafa eftirfar-
andi atriði i huga:
Tuttugu þúsund hermenn eru um
það bil tíundi hluti þess liðs sem
Sovétríkin hafa i Austur-Þýzka-
landi. Einnig er þess að geta að í
landinu er mikill fjöldi skriðdreka,
margir hverjir úreltir. Mjög auðvelt
er að senda eitt þúsund úrelta
skriðdreka heim til Sovétrikjanna án
þess að bardagahæfni liðsins er eftir
yrði mundi á neinn hátt minnka.
Einnig gætu Sovétríkin vel leyft sér
að fækka nokkuð þeim eldri
gerðum eldflauga sem þeir ráða yfir.
Þarna er sem sagt um mjög fýsilega
kosti fyrir Sovétrikin ef þau gætu
með því fengið Atlantshafsbanda-
lagsríkin til að falla frá áætlunum
sínum um endurskipulagningu á
kjarnaeldflaugajafnvæginu í Evrópu.
Meðal annarra orða mundu
Sovétríkin hafa mikinn hag af tilboði
Brésnefs forseta, sem hann lagði
fram hinn 6. þessa mánaðar.
Hernaðarmáttur Moskuvaldsins
mundi aukast hlutfallslega. Það yrði
aftur á móti til skaða fyrir Banda-
ríkin og einkum þó sér í lagi fyrir
Atlantshafsbandalagsríkin í Vestur-
Evrópu.
Hið eina góða sem sjá má við
tilboð Brésnefs og stefnu Sovét-
ríkjanna í málum varðandi meðal-
drægar eldflaugar er að Sovét-
mönnum er nú ljóst að Atlantshafs-
rikin hafa ákveðið að endurskoða
loks eldflaugauppbyggingu sina sem
vanrækt hefur verið á síðustu árum.
Ef ráðamenn í Moskvu hafa áhuga á
að fá Vesturveldin til að draga úr
endurbótum á þessu sviði og halda
forskoti sínu þá verða þeir að bjóða
mun betur en hingað til.