Dagblaðið - 24.10.1979, Blaðsíða 11

/V
DAGBLAÐIÐ. MIÐVIKUDAGUR 24. OKTOBER 1979. II
............... 1
Seljum ríkisfyrirtækin
Á þessu ári hefur stefna Sjálf-
stæðisflokksins í efnahagsmálum
gjörbreytzt. Efnahagsmálanefnd
flokksins lagði grundvöllinn að þess-
ari stefnu sem síðan var rædd i mið-
stjórn og þingflokki og endanlega
samþykkt á landsfundi flokksins sl.
vor. Stefnan cr nú skeleggari og á-
kveðnari en áður og í henni gætir
nýrra sjónarmiða enda er tekið tillil
til þeirra viðhorfa sem birtust i hug-
myndum ungra sjálfstæðismanna um
samdrátt i rikisbúskapnum undir
kjörorðinu „Báknið burt".
Á einum stað í stefnuyfirlýsing-
unni segir: „Opinberum stofnunum
og fyrirtækjum verði fækkað.
Rekstur þeirra verði falinn öðrum,
þau seld eða lögð niður ef þau þjóna
ekki lengur upphaflegum tilgangi
sinum."
Drögum úr
opinberum
áhrifum
Allt of margir hafa gefizt upp
fyrir rikisumsvifastefnunni og telja
útþenslu ríkisbáknsins vera nokkurs
konar náttúrulögmál. Ég leyfi mér að
fullyrða að það er hægt að draga úr
opinberum umsvifum ef vilji og
kjarkur eru fyrir hendi.
Einn þáttur þess máls er að selja
einstaklingum, fyrirtækjum og sveit-
arfélögum þau fyrirtæki sem nú eru í
ríkiseign. Þannig fæs: fjármagn sem
nýta má til að örva atvinnulifið með
timabundinni þátttöku í nýjum fyrir-
tækjum. Fyrsta skilyrðið fyrir þvi að
hægt sé að selja ríkisfyrirtækin er að
breyta rekstrarformi þeirra í hluta-
félagsform með breytingum á hluta-
félagalöggjöHnni. Fyrirtækin fá
þannig sjálfstæða stjórn án pólitiskra
afskipta og starfa á venjulegum
viðskiptagrundvelli án skattfriðinda
eða annarra ihlutana. Næsta skrefið
er svo að selja hlutabréfin á al-
mertnum markaði eða starfsmönnum
fyrirtækjanna. í þessum flokki fyrir-
tækja má nefna Landssmiðjuna,
Áburðarverksmiðju rikisins, Síldar-
verksmiðjur ríkisins, Ferðaskrifstofu
rikisins, Sementsverksmiðjuna,
Siglósild og Grænfóðurverksmiðj-
urnar.
Víða liggja
þræðir ríkisins
Rikið á hlut I fjölmörgum hluta-
félögum. Nefna má íslenzka járn-
blendifélagið, hf., Kísiliðjuna hf.,
Þormóð ramma hf., Álafoss hf.,
Slippstöðina hf., Þörungavinnsluna
hf., Eimskip hf., Flugleiðir h.f.,
Oliumöl hf., Rafha hf., Drang hf.,
Islenzku. matvælamiðstöðina hf.,
Skallagrim hf., Blikkstöðina hf.,
Fóðuriðjuna hf., Norðursljörnuna
hf. og Iðnaðarbankann hf. Spyrja
má: Af hverju á fremur að binda
fjármagn rikisins I þessum fyrirtækj-
um en einhverjum öðrunt? Sama
máli gegnir um þau sameignarfyrir-
tæki, sem rikið á aðild að.
Kjallarinn
Fríðrík Sophusson
Betri nýting
fjármagnsins
Það er eðlilegt hlutverk rikisins að
stuðla að æskilegri atvinnuþróun.
Slikt gerist fyrst og fremst rneð því að
rikisvaldið skapi fyrirtækjunum
eðlilegt rekstrarumhverfi eða láti af
blóðmjólkurstefnu sinni. Með sölu á
rikisfyrirtækjunum og hlutabréfum
rikisins i hlutafélögunum fæst fjár-
magn, sem nota má til að ýta undir
stofnun nýrra fyrirtækja. Hugsanlegl
er þá að ríkið kaupi hlutabréf sem
það á siðan um stundarsakir enda sé
eftirtaldra sjónarmiða gætt:
1. Að fyrirtækin séu arðbær eða
hafi möguleika til að skila arði.
2. Að starfsemi fyrirtækjanna sé
liður í þróun nýjunga i at-
vinnulifinu.
3. Að starfsemi fyrirtækjanna stuðli
að heilbrigðri santkeppni.
4. Að fyrirtækin séu í þeim stærðar-
og áhættuflokki að einstaklingar
cigi erfitt með að koma þeim á
fót.
Ávinningurinn
er margvíslegur
Ávinningurinn af þeim aðgerðum
sem hér hefur verið lýst cr m.a. fólg-
inn i cftirfarandi:
1. Hægt verður að koma opinbcrum
framleiðslufyrirtækjum á santa
rekstrargrundvöll og einkafyrir-
tæki starl’a á.
2. Dregið er úr pólitísku þukli rneð
atbeina fyrirtækjanna, t.d. mcð
niðurgreiðslum á framleiðslu-
\ erði til að hafa áhrif á vísitölur.
3. Möguleikar á virkum verðbréfa-
markaði opnast og skilningur vex
fyrir breytingum á skattalögum.
scm eru forscndur fyrir sparnaði i
hlutabréfum.
4. Hætt er stöðnuðum og úreltum
ríkisafskiptum al' framleiðslu-
starfseminni.
5. Ný, áhættusöm atvinnufyrirtæki
hal'a meiri möguleika á að yfir-
vinna byrjunarörðugleika nicð
timabundinni aðstoð rikis-
valdsins.
Hvernig væri að reyna þessa lclð?
Friðrik Sophussnn,
alþingismaður.

LAUS STORF
SigurgeirSigurðsson
— umsóknarf restur til 2. desember
Lausar eru 60 stöður.
Hvað vita kjósendurum frambjóðendur?
Alþingi ogstéttaþingin Álögur—skattar
Kjallarinn
60 stöður
Enn á ný auglýsir þjóðin eftir 60
manns til að taka að sér útgerð
þjóðarskútunnar næsta kjörtimabil.
Meirihluti þessara 60 fær
skipsrúm, hinir verða að láta sér
nægja aðgefa „góð ráð” í landi.
Sérlega illa gekk með útgerðina
siðustu vertið og endaði hún með
þeim ósköpum, að hluti áhafnarinnar
strauk i land þegar séð var að hjá
strandi varðekki komizt.
Það væri verðugt rannsóknarefni
fræðimanns að kanna feril þeirra
þriggja vinstri stjórna, sem mönnurn
eru i fersku rninni. Allar hafa þær
sprungið á sama hátt, flokkarnir
sem að þeim hafa staðið hafa yfir-
boðið hver annan i flestum málum og
þar með gert að engu alla baráltu
gegn verðbólgu.
Ferill þessara vinstri stjórna er
svo líkur að það sem sagt var um þær
1958 er jafngilt i dag 1979. Sporin
hræða — aldrei aftur vinslri stjórn.
Prófkjörin
Margt hefur verið rætt og ritað
um prófkjörin, bæði með og á móti.
Kjósendur þessa áratugs vilja gera
tilraunir með menn og stefnur og þess
vegna eru prófkjör svara lýðræðis-
flokka við þeirri ósk.
Stór hópur kjósenda er óflokks-
bundið fólk sem vill taka afstöðu til
manna og flokka hverju sinni en
lætur fagurlega orðaðar stefnuskrár
ekki ráða gerðum sinum.
Sagt hcfur verið að prófkjör
fældu frá „hæfustu” mennina, sem
vildu ekki taka þátt í þeim slag, sem
getur fylgt slíkum kosningum. Slikir
aðilar eiga að helga sig öðrum
málum, ef þeir þola ekki lýðræði
nema i logni.
En hvernig velur hinn almenni
kjósandi prófkjörsframbjóðendur?
Eftir verkum þeirra og skoðunum
álit eg, 'o og þvi hvernig þeir um-
gang.i-' kjósendur (sbr. t.d.
kosningaloforðið „samningana i
gildi").
Spútnikar koma oft upp i próf-
kjörum en þeir falla llestir tljótlega
til jarðar.
Prófkjörin cru tæki kjóscnd t til
stefnumótunar, sem þeir eigit að nýta
til lulls með virkri þátttöku.
Alþingi
Landsmenn óttast að uppivöðslu-
samir vinstri „verkalýðsleiðtogar"
reyni að torvelda störf þjóðkjörins
þings með þvi að beita fyrir sig sam-
tökum þcim er þcir hafa náð undir
sina stjórn með ýmsu móti.
Fólkið sem er i þessum félögum
verður að stöðva þessa misbcilingu
með virkari þátttöku DelarsMörlum
og þá um leið að taka á sig ál yrgð al
gjörðunt forystumanna sinna
Ef verkalýðshreyfingin eða
forysta hennar lokar l'yrir lyðræði i
samtökum sinum verður Alþingi að
laka þar af skarið.
Alþingi sem hefur ly'gi meiri
hluta þióðarinnar bak við sig verður
nú að gera ýmsar þær áðgerðir er það
hefur skotið sér undan 'il þessa, það
verður að fara að stj.nna, lia'tta að
láta stjórnast.
Álögur —
skattar
Hafa ekki allir fengið nóg? Viljið
þið, kjósendur góðir. greiða hærri
skatta?
Yfirlýst stcfna Sjálfstæðis-
tlokksins er að draga úr álögum a
einstaklinga og lyiirtæki og í fyrstu
lella niður viðbótarskatta þá er
kratar, kommar og framsóknarmenn
lögðu á okkur siðustu 13 mánuði.
Við sem erum í framboði fyrir
Sjáll'stæðisflokkinn serðunr að segja
ykkur kjósendutn sannlcikann
u m búðalausl.
Samneyslan vetður ckki aukin og
skattar lækkaðir i senn.
Fyrirtæki verða ekki skattpind og
um leið krafin um kjarabætur.
Niðurgreiðslur verða ekki auknar
og unt leið dregið úr skattheimtu.
Sniðum o' ' siakk eftir vexti.
Skipum framboðsiista okkar fólki
sem vill og þc að framkvæma
stefnu okkar.
llefjum sóknina ' v ö • 'mu:
I.ægri skattar — aldrei aflur vinstri
stjóm.
Sigurgeir Sigurðsson,
bæjarstjóri.