Dagblaðið - 25.10.1979, Blaðsíða 12

DAGBLAÐIÐ. FIMMTUDAGUR 25. OKTÓBER 1979.
12
Kjósendur!
Gerið nú réttar kröfur
um kjarabætur
í síðustu grein minni hér í blaðinu
hvatti ég kjósendur til að nota það
tækifæri sem þeim bj'ðst i næstu
kosningum.
Ég leitaðist þar við að sýna fram á
hversu feiknalegar kjarabætur fyrir
fólkið í landinu væru fólgnar í því að
endurskipulagðir yrðu megin at-
vinnuvegir þjóðarinnar (2—3
milljónir árlega fyrir hverja fjöl-'
skyldu í landinu).
Langfljótlegast er að ná þessuml
kjarabótum með endurskipulagningu
sjávarútvegsins en nokkru sein-
virkara að þvi er varðar iðnað og
landbúnað.
Algjörlega þýðingarlaust er fyrir
launþega að láta misvitra „verkalýðs-
rekendur” etja sér út Lverkföll — og
stríð við atvinnurekendur — eins og
nú er ástatt. Reynslan sýnir að
árangur af þvi er enginn. Frekar að
árangurinn verði — öfugur við til-
ganginn — því verkföllin draga úr
framleiðslunni.
Gerið kröfur
til réttra aðila
Það sem nú gildir er að gera kröf-
urnar til réttra aðila, þ.e. til stjórn-
málamannanna.
Ráðið er að þið, kjósendur, talið
nú nógu skýru máli inn í þingmanns-
eyrun, jafnvel hóta frambjóðendum
að þið kjósið þá ekki nema þeir láti
hendur standa fram úr ermum við
endurskipulagninguna.
Kjallarinn
Kristján Friðriksson
Auðlindaskatturinn eða fisk-
verndargjaldið — er aðeins lítill hluti
af þeim ábata sem hér um ræðir — en
hann er lika ótvírætt ykkar eign og
ætti í rauninni að færast beint inn á
reikning hverrar fjölskyldu.
Hér er í rauninni um það að ræða
að með því að skattleggja útgerð —
með sölu veiðileyfa — er verið að
færa það fjármagn, sem nú er notað
umfram þarfir (kostnaður við út-
gerð 20 þús. lesta umfram flota) frá
olíufurstum þeim sem olíuna seljaog
frá þeim sem veiðarfæri selja — og
þeim sem skip smíða og viðhald ann-
ast — já frá þessum aðilum — beint
til ykkar — kjósendur — ykkar sem
eruð hinir réttu eigendur fiskimið-
En athugið vel....
Hafið vel hugfast að þetta gjald,
veiðigjaldið, er aðeins smámunir
borið saman við þann meginvinning,
sem fæst við það að 2/5 meira aflast
af físki þegar hagkvæm friðun fer að
hafaáhrif.
Fyrsta árið
Samkvæmt mínum útreikningum
yrði nánast ekkert þjóðhagslegt tap á
friðuninni fyrsta árið. Spörun í út-
gerðarkostnaði mundi u.þ.b. vega
upp tekjurýrnun við friðunina fyrsta
árið — en strax úr því færi batinn ört
vaxandi — og næstum fullum árangri
væri hægt að ná á 6 til 8 árum.
Landsfeður —
eða fulltrúar
Það er auðvelt fyrir ófyrirleitna
þingmenn eða þingmannsefni að láta
líta þannig út að þeir séu svo góðir
„fulltrúar” fyrir sitt byggðarlag —
að þess vegna vilji þeir halda í horfinu
um skipastól o.s.frv. hvers byggða-
lags um sig. Þetta stafar ýmist af
ófyrirleitni eða skammsýni, skorti á
samhengissýn (einskonar heimsku),
en sá staður er ekki til á landinu sem
ekki mundi hagnast á þvi að skipu-
lagi yrði komið á. Hér þarf að greina
milli „fulltrúanna” (sem i þessu til-
felli eru þeir seku) og hinna, sem hafa
þá hina landsföðurlegu afstöðu.
Þeirra sem líta á hagsmuni þjóðar-
innar i heild — þeirra með sam-
hengissýnina.
Ykkur kjósendum ber nú að setja
fram ákveðnar kröfur til þessara
manna. Og skynsamlegar kröfur hafa
alltaf sín áhrif.
Bætt neyslustig —
vörn gegn landflótta
Ekki má skilja orð mín svo að allt
sé fengið með aukinni velmegun. Og
nálægum löndum þó raunar sé oft
gert meira úr þeim mun en rétt er. En
meðan kjörin eru verri hér en i
nálægum löndum mun landflótti
halda hér áfram.
Eyðing
10 bæja og þorpa
Landflóttinn frá íslandi er nú á þvi
stigi (tala fyrir yfirstandandi ár að
vísu áætluð af greinarhöfundi) að
það samsvarar því að tíu þorp og
bæir hefðu eyðst á s.l. 5 árum.
Til að jjera þessa frásögn lýsandi
tek ég sem dæmi að þessi landflótti
samsvarar því að eftirgreind þorp og
bæir hefðu þurrkast út á sama tíma,
gróft reiknað: Raufarhöfn, Þórs-
höfn, Bakkafjörður, Borgarfjörður
eystri, Vopnafjörður, Fáskrúðsfjörð-
ur, Stöðvarfjörður, Djúpivogur, og
Reyðarfjörður. Þetta má ekki svo til
ganga. Þaö verður aö krefjast endur-
skipulagningar og valdið til þess er í
höndum stjórnmálamanna.
Fleira er vandi
en verðbólga
Á ræðum stjórnmálamanna —
margra hverra — er nú helst svo að
heyra að enginn vandi sé til nema
verðbólga. Verðbólga er að vísu
slæm — og ekki mæli ég henni bót»
Þó er það svo að „teoretiskt” er
hægt að lifa vel í verðbólguþjóðfélagi
ekki ber að gleyma því að margt er
vel um þjóðfélag okkar — og margt
af þvi er stjórnmálamönnum okkar
að þakka. Miðað við heimsmeðaltal,
ef svo má segja, er stjórnarfar á
íslandi, heildarlega séð, langt fyrir
ofan meðallag. En sú krafa sem við
verðum að gera til stjórnmálamanna
okkar er sú að neyslustig hér verði
svipað og í okkar heimshluta.
En kjör eru nú mun lakari hér en í
— og reynslan sýnir hið sama. En
nokkur vandi er að aðlaga sam-
félagskerfið verðbólgunni, þannig að
enginn græði á henni — né tapi.
Þetta er hægt og þá mundi hún
hjaðna.
En hörmulegt er að hlusta á ræður
stjórnmálamanna sem eru svo „verð-
bólgnar” að ekkert annað kemst að.
Kristján Friöriksson
iðnrekandi
FÍKNIEFNIFYRR 0G NÚ
Eitt elsta fíkniefni sem vitað er um
er án efa ópíum. Öpíum eins og flest
önnur fíkniefni á sér langa og sér-
stæða sögu. í Odysseifskviðu, sem
rituð er á 9. öld fyrir Krist, lýsir
Hómer t.d. greinilegri ópíumvímu.
Einnig segir frá því þegar Helena
fagra, dóttir Zeusar, blandaði
ópíumi í vín særðra hermanna til að
lina þjáningar þeirra. Ópíum hefur
jafnvel valdið styrjöld. Kínverjar
settu bann við ópíumsölu innan
landamæra ríkis síns. Þessu banni
neituðu Bretar að fylgja og olli það
styrjöld milli rikjanna árin 1839—42.
Annað athyglisvert í sögu fikniefna
er korndrjólaeitrunin í Suður Evrópu
árin 900—1200 en hún stafaði af
sveppategund er nefnist CLAVI-
CEPS PURPURER en sveppur þessi
er undirstaðan i framleiðslu L.S.D.
sem er eitt hættulegasta fikniefnið í
dag.
Kannabis er mest útbreiddi ólög-
legi vímugjafi vorra tima og einnig
einn sá elsti sem sögur fara af. Það er
vitað að kannabis hafi verið notað
sem kvalastillandi lyf þegar 2737
árum fyrir Krist. Gríski sagnritarinn
Herodotus, sem var uppi um 400
árum fyrir Krists burð, segir okkur
frá því að þjóðfiokkur sem bjó á
ströndum Kaspíahafs og Aralvatns'
hafi notað hass og i gamalli sanskrít
er talað um það sem „pillur gleðinn-
ar”. Þetta sýnir okkur fram á 4716
ára neyslu kannabisefrta.
Kannabis Sativa er hampjurt sem
lifir í heittempruðu loftslagi. Úr jurt
þessari er hass og maríjúana fram-
leitt. Á síðasta ári voru kannabisefni
fyrir 6—700 milljónir króna gerð
upptæk hérlendis. Fastlega má reikna
með þvi að þetta sé aðeins þriðjungur
þess magns sem komst á markað.
Algengustu aðferðir við notkun er að
hassi er blandað við sígarettutóbak
og síðan reykt í pípu, marijúana er
aftur rúllað upp í þunnar sígarettur
og brotiðuppá endana. Hasserallt að
5—8 sinnum sterkara en maríjúana.
Þegar kannabisefna ef neytt stendur
víman venjulega yfir i um 3—4
Kjallarinn
SvavarTryggvason
klukkustundir. Þetta veltur þó mikið
á neytandanum, skammtinum og um-
hverfinu sem neytandinn er í við
neyslu efnisins. Algengustu áhrifin
eru að þreyta virðist hverfa, óstjórn-
leg kæti, neytandinn telur sig öðlast
aukinn skilning og sjálfstraust, mál-
gleði og hlátur gera líka oft vart við
sig. Matarlyst eykst, augnhvítan
roðnar, og aukinn hjartsláttur eru
líka merki um kannabisneyslu. Með
stórum skömmtum fylgir oft andleg
skekkja eða jafnvel ofskynjun.
Neytandinn getur líka á stundum
fundið fyrir ofsahræðslu og öðrum
óþægindum á meðan á vímunni
stendur, þó sérstaklega ef hann er
kvíðafullur eða illa upplagður fyrir
neyslu. Þegar víman hverfur getur
neytandinn átt von á að vera daufur
og syfjaður. Hann getur líka fundið
fyrir bráðlyndi og leti daginn eftir.
Talið er að langtíma kannabisneysla
geti valdið sálrænum vanabindandi
áhrifum, langvarandi svefnleysi og
(þegar reykt er) lungnaskemmdum.
Langtíma kannabisneytendur leita
oft til annarra og hættulegri lyfja í
vímum sinum og verða þá örvandi og
ofskynjunarefni oft fyrir valinu sem
geta svo aftur leitt af sér sálræn eða
jafnvel geðræn vandamál.
Frá því ég fór að hafa afskipti af
fíkniefnamálum fyrir um 3 árum
hefur neysla fíkniefna stóraukist hér-
lendis. Þessa aukningu tel ég stafa af
fáfræði unglinga um fíkniefni. Ef
hafist yrði handa með fræðslu í
skólum landsins og umræður auknar
myndi það verða til þess að unglingar
gerðu sér betur grein fyrir skaðsemi
þessara fíkniefna og forðuðu þar
með neyslu þeirra. Ég er sannfærður
um að slik fræðsla myndi bera ávöxt.
Svavar T ryggvason.