Dagblaðið - 18.01.1980, Blaðsíða 2
DAGBLAÐIÐ. FÖSTUDAGUR 18. JANÚAR 1980.
Kastljós og meiðyrðalöggjöfin:
ERU RITBLEYÐURNAR 0G
RITSTJÓRARNIR SAMMÁLA?
Bréfritari segir, að ritstjórar blaðanna eigi ekki að ganga I ábyrgð fyrir annars
orðum.
Halldór Halldórsson skrifar:
Forvitnilegar þóttu mér samræður
þær sem fóru fram í þættinum Kast-
ljós í sjónvarpinu föstudaginn 11.
janúar siðastliðinn, þar sem meið-
yrðalöggjöfin var til umfjöllunar.
Getur nokkur, sem horfði á þáttinn,
dregið i efa nauðsyn endurskoðunar
laga þessara?
Nokkur atriði komu þar fram sem
fróðlegt er að skoða nánar. í fyrsta,
lagi ummæli Þorsteins Sæmunds-
sonar stjarnfræðings og VL-manna
á þá leið að lögin væru eins og bezt
verður á kosið. Virtist honum þykja
það miður, að hann og lagsbræður
hans skyldu ekki hagnast á löggjöf-
inni. Þeim VL-ingum hefur greinilega
ekki skilizt pólitiskt mikilvægi máls
þessa, sem þeir sjálfir settu sig í for-
svar fyrir. Máttu þeir búast við því,
að andstaðan yrði hörð og óvægilega
tekið á þeim og gjörðum þeirra af
herstöðvaandstæðinga hálfu. Erekki
sams konar gagnrýni daglegt brauð
stjórnmálamanna og annarra sem eru
í sviðsljósinu? Á þetta benti Már
Pétursson líka í Kastljósi.
I öðru lagi er jafn fáránleg skoðun
Matthíasar Johannessens, að ekki
ætti að vera hægt að draga menn til
ábyrgðar orða sinna með fangeisi eða
fjársektum.
í þriðja lagi kom berlega í Ijós bók-
stafstrú dómaranna í þessum málum
þegar ekki er nóg að gangast við rit
verkum fyrir dómi til að fá höfundar-
réttinn og alls ekki nóg að auðkenna
verkin þannig að alþjóð viti hver á i
hlut.
Þýðir þetta, að Kjarval karlinn
hafi ekki verið fremjandi listaverka
sinna, þegar hann skrifar bara Kjar-
val undir þau?
Hér er ég eiginlega kominn að til-
efni þessa bréfkorns, sem er að benda
á þá ósvinnu, sem nafnlaus bréf og
greinar til birtingar í blöðum og tíma-
ritum eru. Ég get ekki komið auga á
aðra ástæðu fyrir þessu en þá, að
menn þora ekki að vera menn orða
sinna og fela sig bak við dulnefni eða
bókstafi. Þarf að nefna dæmi?
Það er af mörgu að taka. Svart-
höfði Vísis, Dufgus Tímans, Hákarl
Helgarpóstsins, Staksteinar Morgun-
blaðsins og nafnlaus eða dulnefnis-
bréf allra dagblaðanna eru dæmi um
slíkar ritbleyöur. Ennfremur fréttir
dagblaða þar sem fram kemur
skoðun blaðamanns á mönnum og
málefni. Skoðið t.d. Morgunblaðið
oft á tíðum. Hér tel ég að eigi að
nægja upphafsstafir þar sem það sést
hver á í hlut þegar litið er á lista yfir
starfsmenn blaðsins t.d. þ.þ. Tímans,
ekh. Þjóðviljans.
Nú segir einhver að ritstjórinn beri
ábyrgð á þess háttar ritsmíðum. Ég
get aldrei fallizt á það, að ritstjórar
eigi að eða megi ganga í ábyrgð fyrir
annars orðum, sem birtast fyrir al-
menning. Það elur aðeins á lyddu-
skap og heigulshætti við opinberar
umræður. Heldur nokkur heilvita
maður að ritbleyðurnar og ritstjór-
arnir séu sammála í hverri grein sem
birzt hefur? Látum dæmin tala:
Jónas Kristjánsson segir, að þeir sem
orðaðir hafa verið við forsetafram-
boð séu allir huglausir nema Albert
Guðmundsson, sbr. skrif ritbleyð-
unnar Grandvars í DB 9. janúar sl.
Eða: Ritstjórar Tímans vilja Andrés
Björnsson fyrir forseta, sbr. bréf rit-
bleyðunnar Hamars i Tímanum 11.
janúar. Þetta er auðvitað fjarstæða.
Jafn fáránlegt er, að ritstjóri verði
ábyrgur orða slíkra manna.
Niðurstaðan hlýtur því að verða,
að enginn geti birt bréf sin i fjölmiðl-
um nema að kvitta fyrir þau með
fullu nafni undir þeim. Að þeir
standi þannig ábyrgir orða sinna og
ef þurfa þykir fyrir dómi. Meiðyrða-
löggjöfinni þarf þá að breyta á þann
veg, að menn sanni tilefni fullyrðinga
sinna en verði dæmdir ósanninda-
menn í viðkomandi máli og greiði
fjársektir ella.
FRJÁLSLEG UMRÆÐA
UM KYNFERDISMÁL
ER EKKIKLÁM
Adolf skrifar:
Grein Grandvars þann 8/1 er slík
rökleysa frá upphafi til enda að ég sé
mig tilneyddan til að svara henni og
þá frá sjónarhóli unglings.
Það sem mesta athygli vekur við
lestur greinarinnar er gegnumgang-
andi misnotkun á hugtakinu klám,
og má af orðum hans ætla að hann
skilji ekki skilgreiningu þá er i dag er
almennt notuð. Hans skilningur á
hugtakinu hefur eflaust gengið fyrir
um 30—50 árum.
Grandvar hefur augsýnilega alls
ekki kynnt sér hugsanagang og tals-
máta unglinganna í dag. (Það er þó
ekki þar með sagt að allir unglingar
tali eins og ein af höfuðpersónum
sögunnar Sjáðu sæta naflann minn,
þ.e. Jörgen). Aðalpersónan, Lars, er
ósköp venjulegur unglingur og i sög-
unni er honum fylgt í gegnum þá lifs-
reynslu í kynferðismálum sem flestir
ef ekki allir ganga í gegnum á lifsleið-
inni (Vonandi hefur Grandvar ekki
farið á mis við þá reynslu, þó skrif
hans bendi til þess ).
Rétt er að benda Grandvari og
öðrum hneykslunargjörnum smásál-
um sem eru gersamlega sambands-
laus-ar við hugmyndaheim unglinga
nútímans á að það telst ekki klám að
tala frjálslega og opinskátt urh kyn-
ferðismál.
Grandvar telur að með útkomu
bókarinnar Sjáðu sæta naflann minn
sé verið halda viðbjóðslegu klámi að
unglingunum. Það er hrein firra.
Grandvar ætti að kynna sér „bók-
menntir” á borð við Halló og Skúrk
áður en hann geysist fram á ritvellin-
úm eins og riddari á hvitum hesti til
bjargar. hinum saklausu sálum
ungviðisins sem hann telur að sé verið
að fórna á altari gróðafíkinna bóka-
útgefenda sem hljóta styrki frá
hinum óforbetranlegu og samvisku-
lausu glæponum sem stjórna hinum
alræmda sjóði er almennt gengur
undir nafninu Norræni þýðingar-
sjóðurinn.
Heyr á endemi! Grandvar, vilt þú
halda þér að þeim aumu aðferðum
við kynfræðslu, þ.e. að troða
þurrum, ómerkilegum og ófullnægj-
andi fróðleik i erfingja landsins
gegnum ævagamlar kennslubækur,
sem fullar eru af bjánalegum samlík-
ingum eins og t.d. „býflugan og
blómið”? (Með þessu vil ég samt
ekki meina að Sjáðu sæta naflann
niinn verði notuð sem kennslubók
heldur aðeins að hún er nokkuð raun-
sæ lýsing á lífi ungs drengs sem hollt
væri fyrir fullorðna að lesa.) Grand-
var, — þú veður i villu. — Umræður
um kynferðismál eiga ekki að vera
kreddubundnar, fullar fordóma og
hneykslunar. Því ættir þú að halda
þér sem lengst frá öllum opinberum
umræðum um kynferðismál. Hlut-
verk frelsarans fer þér mjög illa.
P.S.: Landsmenn, er ekki kominn
timi til að sýna ungunum okkar svart
á hvitu að samfarir eru ekki lengur
aðferð eingöngu til að geta börn.
FORSETINN SITJIÁFRAM
,,Það ber að kanna allar mögulegar
leiðir til þess að fá forseta íslands, dr.
Kristján Eldjárn, til að gegna forseta-
embætti enn um sinn,” segir bréfrit-
ari.
G.Þ. skrifar:
Ég kem hér á framfæri skoðun
minni á væntanlegu forsetakjöri.
Þar sem stjórnleysi og sundur-
þykkja ríkir innan rikisstjórnar
íslands og flestir endar eru lausir inn-
an launþegasamtakanna tel ég fulla
þörf á að haldist óbreyttur sá fasti
punktur sem forseti íslands er í
íslenzku þjóðlífi.
Sigriður Björnsdóttir hringdi og
sagðist vilja gera athugasemd við að í
kynningu DB á tveimur fyrstu for-
setaframbjóðendunum var þess
hvergi getið, að þeir væru kvæntir.
„Ekki trúi ég því, að þeir ætli að
setjast að Bessastöðum án eigin-
Þess vegna beri að kanna aliar
mögulegar leiðir til þess að fá forseta
fslands, dr. Kristján Eldjárn, til að
gegna forsetaembætti enn um sinn.
Ef sá möguleiki er alls ekki fyrir
hendi tel ég timabært að fá hæfa
konu i forsetastól, og vil ég benda á
Vigdísi Finnbogadóttur leikhús-
stjóra. Ég tel hana mjög hæfa konu í
það sæti ef hún fæst til að taka það
að sér.
kvenna sinna. Það er nú svo, að for-
setafrúin hverju sinni hefur sinum
opinberu skyldum að gegna við hlið
manns síns i hans starfi fyrir alþjóð.
Hvi ekki að kynna þessar konur,
störf þeirra og menntun jafnhliða
kynningum á eiginmönnunum?”
Forsetafrúin skiptir máli
F.inn bezti maður landsliðsins, Bjarni Guðmundsson, i kröppum dansi.
JÓHANNINGI
ÁRÉTTRILEH)
Jón Slefánsson hringdi og kvaðst
vilja leggja orð i belg varðandi
frammistöðu íslenzka landsliðsins í
Baltic-cup. „Ýmsir hafa talað um lé-
legan árangur landsliðsins þar. Ég vil
benda á, að þarna unnum við stærsta
sigur okkar yfir Norðmönnum til
þessa, 21 —15. Við höfum tapað með
meiraen 10 marka mun fyrir A-Þjóð-
verjum, einu sinni með 21 marksmun
ef ég man rétt. Leikurinn við V-Þjóð-
verja var í járnum framan af. Það var
helzt í leiknum gegn Dönum sem
frammistaðan varð lakari en búast
hefði mátt við.
Með tilliti til þess, að hér var nán-
ast um unglingalandslið íslendinga
að ræða verður árangurinn að teljast
góður þar sem keppt var við beztu
handknattleiksþjóðir heims. Ég tel að
Jóhann Ingi séá réttri leið með liðið.
Eftir 2—3 ár verðum við komnir í
hóp beztu handknattleiksþjóða
heims. Við eigum því að styðja við
bakið á Jóhanni í stað þess að gagn-
rýna.”