Alþýðublaðið - 14.12.1921, Blaðsíða 1

Alþýðublaðið
G«i&A
1921
Miðvikudaginn 14. desemfaer.
288 tölnbl.
Ijvita uppretsnin.
Þ*ð er engum blöðum um það
nð fletta lengur, að það sem fór
frarn hér í bæ hinn 23 nóv., og
og dagana á undan, var hvorki
meira né minna en það, að auð-
va*dið safnaði liði og kúgaði Jón
Magnússon, sem flest er betur
gefið en einurðin, til þess að gefa
sér lögregluvald Herkóngar auð-
valdsins heimtuðu Jón Hermanns’
son lögreglustjóra settan af, líkleg-
ast af því að þeir hafa ekki treyst
sér ti! þess að hafa hann í vas-
anum, en Jón Magnússon þorði
hvorugt, hvorki að setja Jón
Hermannsson af, né heldur að
óhlýðnast auðvaldinu. Hann fann
þá um það heillaráð að setja einn
lögreglustjóra til, án tillits til
þess að slfkt vitanlega er með
öllu gersamlega ólöglegt og óleyfi-
legt En hvað gerði þaðf Þeir
voru hvorki þá né síðar að hugsa
um hvort þeir brytu lögin, enda
er allur ferili hvíta liðsins ein
löng keðja af iagabrotum, eins
og sýat mun verða fram á hér í
blaðinu þegar rúm vinst til.
Og þó þóttust þeir vsra að
þessu af því að þeim ofbyði
lagabrot óiafs Friðrikssonar.
En auðvitað var slíkt bara
átylla. Tilgangurinn var að nota
nú þctta tækifæri til þess að
losna við Ólaf, annaðhvort um
stundarsakir eða þá fyrir fult ög
alt. Einstaka auðvaldsmaður lét
sér um munn fara að það væri
nú svo sem enginn skaði að þvf
þó að óiaíur yrði .óvart" fyrir
skoti, þó munu fæstir hafa gert
sér von um svo „heppileg* máls-
lok. En hitt hugðu þeir, að koma
Ólafi f fangeisi í nokkur ár, 2 tii
3 sögðu sumir, en aðrir komust
upp f 6 til 8 ár! En þeir voru
að minsta kosti lðusir við hann á
meðan, og svo getur margt breyzt
á nokkrum árum. Sumir bogna
andlega við slíka fangelsisvist, og
þó kannske að vonlftið væri urn
slíkt með Ólaf, þá fá sunair tær-
ingu af henni og deyja alveg
eðlilegum dauðal
En hvernig gerðu þeir sér von
um, að hægt væri að dæma Ólaf
til margra ára fangelsisvistar? Ja,
sumir gerðu sér auðvltað enga
hugmynd um það; þeir nautsterku
eins og Sigurjón og Hallgrímur
Benediktsson hafa vafalsust hugs-
að, að ef Ólafur bara væri lltinn
inn, þá þyrfti ekki að láta hann
út aftur fyrst um sinn. Þetta eru
hvorttveggja menn sem ganga
röskan án þess vitið flækist fyrir
þeiml Hinir, sem meir hugsuðu,
sáu, að það þurfti einhverja átyllu,
eitthvert tilefci, og þeir voru held-
ur ekki i vandræðum. Erlendís
hefír auðvaldinu oft gefist það vel
að stofna til óeirða, og kenna svo
verkaiýðnum um. Þess vegna var
ráðið hér að safna liði, fá mönn-
um byssur, skotfærí og brennivín,
þá mátti alt af búast við mann-
drápum, og svo mátti alt af kenna
Ólafi Friðrikssyni um, segja að
alt væri „æsingum" hans að kenna.
Og þeir sem drepnir væru, það
var svo sem ekki hætta á þvf,
að það yrðu menn af auðvalds-
flokknuts, heldur bara óbreyttir
verkamenu, sem engin eftirsjón
væri fl En þetta fór’nú eitthvað
öðru vfsi en ætlast var til. Hvít-
liðarnfr komu í hendingskasti með
líkbörur upp að húsinu í Suður
götu, en þeir urSu hryggir frá að
hverfa á ný, þeir fengu ekki tæki-
færi tii þess,. að drepa einn ein-
asta naaunl Atlagan var því ger
samlega mishepuuð. Úr þvf ekki
tókst að kotna af stað neinum
manndrápum, þá var óþarfi að
safna saman 400 manns, þá hefðu
fjórir menn eins ve!, eins og fjög-
ur hundruð, getað handtekið Ólaf
á götunni, þvf allir vissu, að hann
fór allra riana ferða og einn sfns
liðs, ait fram að þeira degi er
hann var handtekinn.
Hér þurfti því eitthvað uýtt.
Þess vegna var gerð húsrannsókn
hjá Olafi, vafalaust aí þvf, að hvít-
líðið gerði sér þá tálvon, að það
mundu finnast einhverjir pappírar
bjá Olafi, sem hægt væri að byggja
á ákæru urn, sð hann hefði ætlað
að gera bolsivika-uppreist, enda
gengu ýmsar sögur um það bæði
á undan og eftir, t. d. að Olafur
mundi ætla að hertaka stjórnar-
ráðið, Islandsbanka og mjólkur-
búðina f Tjarnargötu I
Hverc árangur húsrannsóknin
raundi bera, gat nú hver maður
með nokkurnveginn heilbrigða
skynsemi gert sér í hugarlund
fyrlrfram, því hér hefir vfst eng-
um dottið í hug að gera uppreist
fyr eu auðvaídinu hugkvæmdist
uppreist sú, er þeir gerðu 23.
nóvember.
En hvað hefir auðvaldið' unnið
á með uppreist sinni? Hafa ekki
áhrifin orðið alveg gagnstæð þeim
sem það ætlaðht til, sem sé, þau
að vekja. verkalýðinn eftlr endi-
löngu íslandi til meðvitundar um
hættu þá er stafar af auðvaldÍKu,
sem vel má bú&st við að þá og
þegar úthiuti meðal dáta sinna
skotvopnum og brennivíni og líti
Iffiáta alþýðumenn.
Eitt er áreiðaniegt, það er að
alþýðan ætlar engan vopnaðann
fiokk, sem þá og þegar ræðst á
hana, að þola hér f landi. x.
Kveikja ber á bifreiða- og
reiðhjólaljóskerum eigi síðar ea
kl. 3 f kvöld.
f