Sunnudagur fylgirit Þjóðviljans - 26.09.1965, Síða 3

Hann er fæddur í Austurbænum, ólst upp þar og stráklingur sótti hann vatn í
Móakotslindina, þar sem Kvöldúlfur byggði síðar mikil hús á velmaktartíma
sínum.
Svo gerðist Gísli ekill og flutti möl, sand og sement í hús borgaranna og ók
mjólk í hestvögnum austan úr Ölvesi veturinn þegar frostið komst upp í 34 st.
Svo sá hann stúlku — þau áttu eina sæng og urðu ásátt um að láta eitt yfir
bæði ganga, fluttu suður í Garð, þar sem Gísli ók fyrir frúrnar, „gerði allt fyr-
ir alla“, veiddi þorska og tamdi naut, — væri gaman að frétta ef aðrir menn
hér á landi hafa tamið naut til reiðar.
Og svo var það vordag einn að kveðinn var yfir honum „dauðadómur'1, og
hann varð að hverfa frá 7 móðurlausum börnum og setjast að innan veggja
Vífilstaðahælis, þar sem hann lifir enn góðu lífi, og þar mun hann ellidauð-
ur verða á sínum tíma.
ÖKUMADUR-
ÞORSKABANI-
NAUTATEMJARI
Gísli Sigurðsson segir frá
— Hvaðan ert þú af land-
inu, Gísli?
— Ég er Reykvíkingur, fædd-
ur í gamla Brandshúsinu á
Bergstaðastígnum 7. júlí 1895.
— Kominn af „gömlum“
reykvískum ættum?
— Móðir mín var Þórhildur
Gísladóttir Gottskálkssonar frá
Hraunsmúla í Kolbeinsstaða-
hreppi. Faðir minn var Sigurð-
ur Hansson, fæddur og uppal-
inn í ölvesi. Hann bjó lengi
í Hull í Englandi og hafði þar
nokkurskonar sjómannaheim-
ili, dó í Húll gamall maður.
Þetta svar Gísla læt ég mér
ekki nægja og fer að hnýsast
betur i ættlegg hans að vestan
og kemur þá á daginn að hann
er 16. maður frá Lofti Gutt-
ormssyni, ríka, 19. frá Snorra
Narfasyni lögmanni á Skarði,
24. maður frá Húnboga Þor-
gilssyni bróður Ara fróða, 27.
maður frá Guðrúnu Ósvífurs-
dóttur og Þorkeli Eyjólfssyni
á Helgafelli og 31. frá Þor-
steini rauð Ölafssyni.
— Og þú hefur alizt upp í
Reykjavík.
— Já, í Austurbænum, Berg-
staðastíg, Vatnsstíg — þar
man ég fyrst eftir mér —
Hverfisgötunni og Laugavegin-
um.
— Hvað manstu fyrst eftir
þér?
— Það var aldamótaárið.
1900, ég var þá enn á brjósti
(5 ára) en fékk þá tannkýli og
varð að hætta á brjósti. Ann-
að man ég frá því ég var 5
eða 6 ára, það var draumur.
Ég átti þá heima við Hverfis-
götu og þóttist vera kominn að
grænu húsi á horni Vatnsstígs
og Hverfisgötu að vestanverðu.
Mér þótti ég vera að sækja
vatn í Móakotsbrunninn og .>é
þá allt í einu hund, einn af
þessum frönsku hrokknu hund-
um sem voru' á skútunum,
hann kemur að mér og bítur
af mér fótinn. Ég held samt
áfram — og finn ekkert til!
Þegar ég er kominn heim á
tröppurnar sé ég hvar hund-
urinn er að sleikja sárið á
stúfnum sem hann hafði klippt
af.
— Og þýddi þessi draumur
nokkuð?
— Draumurinn kom fljótt
fram: þegar faðir minn yfirgaf
mig og móður mína og fór til
Englands, — og auðvitað fann
ég ekki mikið til af því, svo
ungt barn.
— Dreymdi þig mikið og oft?
— Ég man annan draum.
Haustið 1918 dreymdi mig
að ég er á gangi niðri við
höfn, en þá var ég byrjaður
á ökumannsstarfinu. Mér byk-
ir vera hálfrokkið, en sé að
menn við höfnina stara út á
Engeyjarsund og allt í einu
sé ég þar mörg skip. Þegar við
höfum horft á þetta förum við
að tala saman um að skrýtið
sé að þau séu öll svört og ó-
hugnanleg. Þá sé ég menn á
þilfarinu — og þeir eru alveg
eins búnir og Þjóðverjarnir
sem voru á togurunum sem
urðu innlyksa í Hafnarfirði
sumarið 1914, allir í frekar
ljósbláum bykkum peysum.
Svo skiptir það engum tog-
um að skipin fara að skjóta
á bæinn, og vitanlega flýjum
við frá höfninni. Ég flúði upp
fyrir Barónsstíginn og faldi
mig þar bak við stóran stein.
Þaðan þykist ég sjá að þeir
séu að skjóta bæinn niður, —
byrjuðu neðst í bænum og
héldu áfram þar til aðeins
1—2 hús stóðu eftir.
Svo vakna ég við vondan
draum, og hugsa lítið um
þetta, eins og unglingum er
gjarnt.
— Og þýddi þessi draumur
nokkuð?
— Já, ég tel að draumurinn
hafi komið fram nokkrum
dögum seinna: inflúenzan kom
í bæinn og lagði hann allan
undir sig. Draumurinn var
fyrir því og engu öðru.
— Ert þú mjög • trúaður á
„dularfull fyrirbæri"?
—Nei, ég trúi ekki á nein
hindurvitni — og heldur ekki
á neitt framhaldslíf. Tilgangur
þessa lífs og innihald þess er
að láta gott af sér leiða eftir
því sem maður getur.
Ég man líka eftir þegar Ing-
var fórst á Viðeyjarsundi, þá
sá' ég skipið og mennina þegar
ég var að sækja vatn í Móa-
kotsbrunninn.
— Hvar var þessi Móakots-
brunnur?
— Hann var austan við þar
sem Kvöldúlfshúsin (nú vöru-
gleymsla Eimskipafélagsins)
eru, þa.u voru bvggð á Móa-’
kotslandinu.
— Hve langt austur náði
bærinn þegar þú manst fyrst?
— Hverfisgatan náði inn að
Barónsfjósi, þar sem Baróns-
stígurinn er nú, þar fyrir aust-
an voru tún. Lóðirn.ar þar voru
kallaðar einu nafnl „Skellir“.
Ingibjörg Guðmundsdóttir.
Þegar ég var 10—11 ára átt-
um við heima á Laugavegi 27,
og þá var Skúli járnsmiður á
Laugavegi 29, en þar var þá
líka sláturhús er Jón Magnús-
son kjötkaupmaður átti, en
hann reið um sveitir með
Birni Kristjánssyni og prédik-
aði bændum ágæti kaupmanna-
verzlunar. Þorsteinn slátrari
skar allar kindurnar á háls —
og á þetta horfði maður, þvi
það blasti við okkur
Þarna fyrir neðan var kál-
garður, eins og þá var hjá fjöl-
mörgum húsum og viðloðandl
smiðjuna hjá Skúla var maður
sem kallaður var Jón Garri
Hann svaf í garðshorninu um
vorið og breiddi yfir sig striga-
poka. Hvar hann hefur fengið
viðurværi sitt veit ég ekkt, en
eitt var víst: að hann hirtl
mikið af hrútseistum á haustin
og sauð þau í smiðjunni hjá
Skúla, því það horfði ég á.
Hann var víst skútukarl, — og
ég held að hann hafi flutt inn
í smiðjuna á haustin, búið í
garðinum á vorin og sumrin
en í smiðjunni á veturna. Síð-
ar mun hann hafa verið flutt-
ur á sveit sína, sem var Akra-
neshreppur. — Þetta hefur lík-
lega verið um 1905.
— Manstu eftir einhverju
nafnkunnu fólki?
— Ég man eftir ýmsum borg-
urum, spákerlingum og föru-
mönnum.
— Voru spásagnir atvLnnu-
Framha'ld á næstu síðu.
SUNNUDAGUR — 231