Sunnudagur fylgirit Þjóðviljans - 26.09.1965, Blaðsíða 8
■*
SJOSKEPNA
Níels hét vinnumaður
prestsins á Kolfreyjustað í
Fáskrúðsfirði um 1890 (ekki
víst ártal).
Níels þessi var frískleika-
maður, snar í snúningum og
svo fljótur á skautum að hann
rann fram úr hvaða gæðing
sem var.
Þannig var háttað á Kol-
freyjustað að staðurinn átti
<• stóran skreiðarhjall niðri á
sjávarbakkanum og var 5
mínútna gangur frá prestsetr-
inu niður að hjallinum. Þótt
Níels væri fjármaður var
hann oft beðinn, vegna
skautaíþróttar sinnar, að
sækja skreið í hjaliinn.
Þenna vetur voru búnar að
ganga frosthörkur svo það var
komið mjög gott skautafæri
niður að skreiðarhjallinum.
Svo er það eitt kvöld I stillu-
veðri, en mjög hörðu frosti,
þegar Níels kemur heim frá
gegningum, að hann hefur
orð á því að sig vanti tvær
ær og bezt að skyggnast eftir
þeim, en spyr prestmaddöm-
una hvort ekkl vanti skreið í
kvöldmatinn og kveður hún
svo vera.
Níels snárar sér nú af stað
og segir ekki af ferðum hans
fyrr en hann er búinn að
finna ærnar, og er kominn í
hjallinn eftir skreiðinni. Af
vana hafði hann skauta sína
með sér. Nú fer hann að taka
til harðfisk þann sem hann
ætlaði með heim. Þegar hann
er búinn að setja í hæfilega
kippu verður honum litið nið-
ur á bakkann, sér hann þar
ókennilega skepnu, og að hún
stefnir á hjallinn. Ekki vildi
hann bíða eftir henni innikró-
aður í hjallinum heldur bind-
ur skautana á sig og er æði
hraðhentur. Að því búnu snar-
ar hann sér út um hjalldyrn-
236 — SUNNUDAGUR
ar og tekur strax fljúgandi
sprettinn.
Þegar hann er kominn hálfa
leið heim lítur hann aftur fyr-
ir sig og sér þá að óvættur
þessi er komin á hlið við sig
og fer mikínn. Hann hraðar
þvl ferð sinni sem mest hann
má og man þá eftir því að
það er skarð í kirkjugarðs-
Það var einhverntíma í
gamla daga að fátækur bóndi
bjó á Austfjörðum. Hann
hafði heyrt margar hrollvekj-
andi sögur af sjóskrímslum.
Og þótt þessar sögur væru
þess eðlis, að honum fannst
kalt vatn seitlast niður bakið
á sér þegar hann heyrði þær,
þá gat hann ekki annað en
lagt við hlustirnar þegar hann
heyrði einhvern fjármanninn
segja frá einhverri óþekktri
ókind, sem hann hefði séð
þegar hann var að reka féð
- upp frá sjónum.
Nú vantaði ekki að þessi á-
gæti bóndi væri fær í flestan
sjó þegar hann var að segja
nábúum sínum að það væri
nógu gaman að hitta svona
skepnur, og auðvitað lét hann
þess getið, að það væri ekki
neitt þrekvirki að leggja þær
að velli. Það var ekki frítt við
að gárungarnir hefðu gaman
af þessu hreystiskrafi bónda,
og jafnvel óskuðu þeir þess
að karl fengi að sýna karl-
mennsku sína.
Meðal þeirra fáu gripa sem
bóndi átti var Ieirljós meri,
mesti stólpagripur, sem bóndi
veggnum og með því að fara
I gegnum skarðið styttir hann
leiðina svolítið. Hann hugsar
slg ekki lengi um, til þess var
enginn tími, rennir sér í gegn-
um skarðið í veggnum og eins
og örskot heim á hlaðið. Um
leið opnast bæjarhurðin og út
hendist hundaþvagan. Níels
hendir sér inn í bæjardyrnar,
og um leið finnur hann að
það er þrifið æði sterklega í
bakið á honum, en ferðin á
Níels mikil svo hann losnar.
Þar skildi með Níels og
skrimslinu, en svo var Níels
hafði ofurást á, svo nábúarn-
ir voru að pískra um sín á
milli að víst þætti lcarli
vænna um þá leirljósu en
kerlu sína.
Svo var það einn frostavet-
ur allt hljóp í gadd, og allir
sem áttu fénað, hver sem
hann var, komu honum í hús
og á fulla gjöf, en það hafði
tafizt fyrir vini okkar að hýsa
þá leirljósu. Svo var landi
háttað þarna, að það voru
sléttir mýraflákar sem lágu
mjög lágt og þarafleiðandi
votlent mjög. Áður en frost-
hörkurnar byrjuðu höfðu
gengið blotar og allar mýr-
arnar voru spegilgljáandi
svell, aðeins stærstu þúfna-
kollar stóðu upp úr þessu
svellhafi.
Nú finnst bónda tíml til
kominn að vitja þeirrar leir-
Ijósu og býr sig nú af stað
sem bezt hann kunni, meðal
annars tekur hann með sér
fjögurra álna langa brodd-
stöng með hálfrar álnar
fjaðrabroddi neðan í; mjög
biturt vopn í traustum hönd-
um. Hann ætlaði ekki að vera
varbúin neinu sem kynni að
verða á vegi hans.
langt leiddur af mæði að hann
lá þar sem hann var kominn
og gat ekki hreyft sig þar til
fólk úr bænum fann hann
þarna. Hann var borinn í bað-
stofu og kom þá í ljós að
hann var skaðskemmdur á
bakinu; þessi óvættur hafði
slegið klónum í bakið á hon-
um gegnum föt og hold og
inní bein.
Hann bar örin til dauða-
dags og sönnuðu þau svo ekki
þurfti um að deila, að saga
hans var sönn.
Allur sá tími sem gengið
hafði hjá honum í að vígbú-
ast varð til þess að bóndi
varð heldur síðbúinn. Hann
leggur svo leið sína á fyrr-
nefndar freðmýrar. Nú fór
myrkur í hönd og bóndi Var
ekki búinn að finna merina,
svo hann labbar heim á leið
og ákveður að taka morguu-
daginn snemma. Og þar sem
hann þrammar í myrkrinu á
mannbroddum sínum nemur
hann staðar —: þarna úti f
myrkrinu sér hann móta fyr-
ir einhverju fyrirferðarmiklu
ferlíki, og nú tók ímyndunar-
aflið við 'stýrinu.
Þetta var — já það gat
ekki annað verið — það var
sjóskrímsli!
Því var nú ver að hann var
kominn of nærri þassari voða-
skepnu til þess að hægt væri
að flýja. Annaðhvort varð
haun að drepa hana eða hún
hann!
Og hann sleypti öllum þeim
kjarki í sig sem hann átti
yfir að ráða. Hann mundaði
sinn ægilega staf, hljóp beint
af augum og rak broddinn í
Framhald á bls. 237.
SJÓSKRÍMSLI