Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1907, Blaðsíða 86

88
nafegjandi pælingar og reyndu menn að draga úr því með
því að berja hólana niður með hnyðjum að vorinu.
A þessari aðferð urðu smásaman allmiklar breytingar og
umbætur og skal nú stuttlega drepið á hið helzta.
a. Ofanafrisfan breyfisf.
Ofanaf- ^ sta® Þess r'sta torfur með torfljá voru rist-
ristunni ar þökur. Þökurnar voru teknar kantaðar og
er breytt. fyrir þeim höggið með skóflu eða skera, eða rist
fyrir þeim með grasljá eða fyrirristuskera, en síðan voru
þær skornar upp með skóflu eða undirristuspaða. Ymsir
tóku þökurnar mjög þykkar og opt vildu þær verða mis-
brýndar hjá mönnum, sem óvanir voru ofanafristu. Einkum
bar þó á þessu þegar skóflur voru hafðar til að rista undir
með. A hvorutveggju þessu hefir þó borið minna á síðari
árum og þökurnar verið á þykt 2—3 þuml. og jafnþykkar.
Það mun mega telja svo að farið sé að rista þökur um
1870 eða litlu fyr, en þá fyrst um sinn með skóflu. Undir-
ristuspaðar verða ekki algengir fyr en á árunum frá 1880—
90, þó þeir væru þektir fyr og einstöku menn notuðu þá,
eins og sjá má á því, að Guðmundnr Olafsson lýsir undir-
ristuspaðanum í ritgerð sinni í Andvara 1. Arg. um þúfna-
sléttun.
b. Meðferð flagsins bafnar.
Meðferð flags- Þegar menn fóru að kynnast betri verk-
ins batnar og færum, þá batnar pælingin. I stað þess að
bteytist. nota pálinn var skóflan notuð, ef ekki var
plægt, en með skóflu pældist að jafnaði dýpra. í stað þess
að mylja moldina með hnyðju koma herfi og með hestreku er
fært til í flaginu, þar sem þörf þykir. Að kveða skýrt á um
það, hvenær þessar umbætur eru teknar upp alment, er nær
því ómögulegt, sökum þess að fullar umbætur og mjög litl-
ar eru samhliða á ferðinni. Plægingar á flaginu eru jafnvel
tíðkaðar á stöku stað samtímis því, sem allur fjöldi manna
notar að eins pálinn og hnyðjuna. Nærri sanni mun þó vera
að segja, að pállinn hverfi að mestu fyrir 1880, að herfi
fari að verða allvíða eftir 1885—90 og að tilfærsla í flög-