Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1961, Blaðsíða 77
út rit, er kemur út nokkuð óreglulega, en þó líklega oftast
einu sinni eða tvisvar á ári og nefnist Félagstíðindi. Efni:
Myndir frá starfseminni, fundargerðir, reikningar, tilkynn-
ingar o. fl. Rit íþetta fá allir félagar óumbeðið og greiða
andvirðið óaðspurðir af viðskiptum. Engan hef ég lieyrt
ræða um óþolandi þvingun í því sambandi. Þá má nefna að
bændur greiða lögbundið gjald af öllu, er þeir framleiða til
sölu, í Búnaðarmálasjóð. Það nemur nú 1.5% af söluverði
búvara og skiptist að l/3 til Stéttarsanrbands bænda, y3 til
búnaðarsambandanna og i/3 til bændahallar. Hvers vegna
var að því horfið að afla þessara tekna, er telja má að mestu
félagsgjöld, með lögþvingun? Vegna þess, að enginn grund-
völlur var fyrir öflun þess að frjálsum leiðum. Svo má halda
dæminu áfram: Stéttarsamband bænda gefur árlega út fjög-
ur stór hefti af Frey og sendir þau öllum bændum landsins.
Þau eru félagsrit þess, gefin út fyrir þvingað framlag bænda.
Þvinganir eru engin nýlunda í viðskiptum við bændur.
Nefna má t. d. fjósskoðun, sem er lögboðin og á að fram-
kvæmast árlega, þar sem mjólk er framleidd til sölu og bað-
anir sauðfjár, er lengi hafa verið í lögum. Slíkra lögþving-
ana væri ekki þörf, ef ekki væri alltaf innan um bændur, er
vanrækja sjálfsagðan þrifnað og aldrei gera skyldu sína ó-
tilneyddir.
Þegar athugaðar eru allar þær dulbúnu eða beinu þving-
anir, er nefndar hafa verið hér að framan, er broslegt að
heyra rætt um það sem óviðurkvæmilega þvingun, þótt bún-
aðarsamböndin í Norðlendingafjórgungi gerðu Arsrit Rf.
Nl. að félagsriti sínu og málgagni og skylduðu alla sína með-
limi til að kaupa það. Þeir, sem þannig tala, vilja vissulega
Ársritið feigt og telja þess ekki þörf lengur.
f því sambandi þýðir ekkert að þrástagast á þeirri ósk-
hyggju, er þeir nefna frjálsa leið, sem þegar hefur veriðþaul-
reynd. Þá er lireinlegra að viðurkenna staðreyndir og segja
eins og karlinn, er vildi milda áhrif voveiflegra tíðinda með
orðunum: ,,Dauði er daglegt ]>rauð“.