Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1962, Side 2
9
ingatilrauna. Hún er því til stór óþæginda og tjóns bæði
fyrir bændur og mjaltara.
Hvernig hefst júgurbólgan!'
Júgurbólgu valda bakteríur, er komast inn í júgrið um
spenagöngin, og valda þar þrota. Bólgur í júgrum, sem
eyðileggja kirtilvefinn og valda breytingum á mjólkinni,
geta orsakazt af mörgum mismunandi bakteríum.
Af hagkvæmum ásneðum er bakteríum þeim, er valda
júgurbólgu, skipt í tvo aðalflokka:
1. Reglulegar júgurbólgubakteríur, sem eingöngu eru
tengdar júgrinu, lifa og æxlast í því. í þessum flokki kveð-
ur mest að B-Streptokokkunum, sem geta sýkt júgrið, þótt
mótstöðukraftur þess sýnis á engan hátt lamaður. Það eru
þessar bakteríur, sem valda svokallaðri „smitandi júgur-
bólgu“. Þær æxlast ekki utan júgursins og eru auk þess við-
kvæmar fyrir penesillini. Ætti því að vera gerlegt að útrýma
þessari tegund af júgurbólgu.
2. Breytilegar júgurbólgubakteríur. Til þessa flokks telst
fjöldi af bakteríutegundum, er allar aukast og margfaldast
utan júgursins, en geta þó allar valdið júgurbólgn. Þó nær
undantekningarlaust svo aðeins, að eðlilegt mótstöðuafl og
varnir júgursins hafi lamazt á einhvern hátt. Flestar þessar
bakteríutegundir eru ónæmar fyrir penesillini og áþekkum
efnum. Það er því mjög erfitt að lækna júgurbólgu, er verð-
ur af þeirra völdum. Það er ógerlegt að útrýma þessum sýkl-
um úr fjósunum, þar sem þeir þrífast ágætlega á tröðum, í
flórum og básum og hvarvetna í nálægð kúnna, en fjós án
þessara hluta verða ekki gerð.
Það er hœgt að hafa hemil d júgurbólgu.
Júgurbólga, sem orsakast af reglulegum júgurbólgubakt-
eríum er viðráðanleg. Henni á dýralæknirinn að geta út-
rýmt, ef eigandi gripanna aðeins vill slátra þeim gripum,