Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1962, Page 20

20
rúminu. Þetta orsakar þá hreyfingu á spenagúmmíinu, sem
við þekkjum svo vel.
Sogtímabilið er sýnt á A fsjá 10. mynd). Það er jafn mikill
undirþrýstingur í báðum rúmum spenahylkisins. Spena-
gúmmíið hefur því eðlilega lögun, mjólkin streymir niður
í spenann og niður úr honum. Blóðið sogast einnig niður í
spenann, en það fer ekki lengra, en við þetta hækkar blóð-
þrýstingurinn í spenanum mjög mikið, og til þess að hindra
sprengingu blóðæða og annað tjón af soginu, verður að taka
fyrir það, og speninn að fá hæfilegt nudd, svo blóðið þrýst-
ist aftur til baka þangað, sem það kom frá.
Þrýstitímabilið sést á B. Það hefst með því, að sogskiptir-
inn sleppir fullum andrúmsloftsþrýstingi inn í slagrúm
spenahylkisins, og þegar allt í einu er kominn fullur þrýst-
ingur í slagrúminu, en aðeins hálfur þrýstingur í spenarúm-
inu, hlýtur spenagúmmíið að þrýstast fast saman. Ef allt er
í lagi verkar þetta þannig, að það lokar alveg neðan við
spenann meðan speninn sjálfur verður fyrir öflugum nún-
ingi.
Langir spenar.
Langir spenar eða stutt spenahylki geta auðveldlega leitt
til spenaskemmda. Sogið togar í spenann með orku, sem
samsvarar 2.5 kg. Af þessu leiðir, að við sogið lengist spen-
inn um þriðjung. Speni, sem er óeðlilega langur, eða ef
spenahylkið er of stutt, fær ekki rúm í spenahylkinu þann-
ig, að gúmmíið geti starfað rétt. Hann sogast svo langt nið-
ur í hylkið, að gúmmíið getur ekki lokazt neðan við spena-
broddinn. Speninn verður þá fyrir stöðugu sogi.
Til lengdar sjúga slíkar mjaltir slímhúðina út úr spena-
ganginum, svo hún birtist eins og varta á spenabroddinum.
Þetta er sýnt á 11. mynd B. Útsognir spenagangar lokast
ekki pétt, svo spenarnir verða hdðir siendurtekinni smitun.