Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1962, Blaðsíða 38
38
þvottavatnið, sem er lútkennt og skola sýrublöndunni nið-
ur með því, svo sýran mettist.
Fortinaðir járndunkar þola ekki sýruna, en eyðileggjast á
skömmum tíma ef hún er notuð. Segja má, að það sé bætt-
ur skaði, þar sem dunkar þessir mega kallast úreltir, en þó
geta verið á því viss vandkvæði að skipta um.
Salpéturssýrublöndu má ekki nota á mjaltavélar, sem
hafa miðkerfi og lok úr krómuðum koparblendingi — rauð-
málmi — því krómið eyðist fljótt og því næst tærist rauð-
málmurinn og uppleystur kopar kemst í mjólkina, sem get-
ur verið hættulegt.
Ef mjólkurframleiðendur, þrátt fyrir þetta, vilja nota
saltpéturssýru vegna kosta hennar, verður að taka upp ný-
tízku mjaltavélar, sem þola sýruna. Slík nýbreytni getur
líka haft aðra kosti. Nýju vélarnar eru að flestu leyti hag-
kvæmari en þær eldri, til dæmis við hraðmjaltir og nú á
tímum er það allt of dýrt að mjólka með úreltum vélum.
Styrkur saltpéturssýrublöndu til notkunar á að vera 0.06
normal. Slíka upplausn má gera með því að blanda einum
desil. (1/10 lítra) af 30% saltpéturssýru í 10 lítra af vatni.1)
Önnur sótthreinsunarefni verða ekki notuð við mjalta-
tæki svo hagur sé að, en flest geta þau valdið alvarlegum
óþægindum.
Þurrkun og viðrun.
Eftir dauðhreinsunina má ekki skola tækin úr vatni,
heldur á að hengja þau upp á loftgóðum stað, svo runnið
geti af þeim og þau þornað. Grindur til að hengja tækin á
eiga ekki að vera úr tré, heldur úr galvaníseruðu járni eða
neti. Bezt er að hengja mjólkurföturnar upp á löggunum í
1) Vafasamt er hvort enn er tíinabært hér að nota saltpéturssýru
við dauðhreinsun tækjanna og þá aðeins með ýtrustu varfærni og þar,
sem tækin eru öll úr alumíni eða ryðfríu stáli. Ó. J.