Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1962, Síða 118

118
Ofvitinn er ekki lengur skotspónn samferðamannanna,
heldur eru þeir orðnir ginningarfífl ofvitans.
Sumir ástunda einhvers konar fræðagrúsk, oft algerlega
tilgangslaust og ófrjótt. Þeir taka sjálfa sig mjög hátíðlega,
safna gögnum og heimildum ævilangt, en vinna aldrei úr
neinu, og ef til vill er söfnun þeirra með þeim ósköpum,
að enginn getur bolnað í henni og varla þeir sjálfir. Þessir
menn eru ekki þurftafrekir, þeir geta lifað á litlu, fái þeir
aðeins aðstöðu til að dunda við grúsk sitt. Þeir snapa sér
máltíð eða kaffisopa öðru hvoru hjá kunningjum, styrk til
fræðiiðkana, þar sem þá er að hafa og það, sem á vantar,
fá þeir út á örorkuvottorð eða bara sveitarstyrk.
í flokki þessara manna, er hér hafa verið nefndir og ann-
arra áþekkra, eru þeir nú niðurkomnir, er áður voru
nefndir ofvitar, en enginn dirfist lengur að nefna þá því
gamla nafni. Þeir eru í hæsta lagi taldir sérvitringar, en
venjulega hljóta þeir mikla virðingu og aðdáun og og hafa
nú fengið nýtt og miklu virðulegra heiti, sem að vísu er
útlent, en það er „geni“. Ofvitinn hefur breytzt í „Geni“.
iÞó er nú hætt við, að í raun og veru sé þetta allt eitt og
hið sama, og á þar við vísa Páls Ólafssonar um Gísla rusl:
„Íslenzk písl með usl og busl
yptir sljóum frama.
Gísli er Gísli og rusl er rusl,
reyndar þó hið sama.“
Þessi svokölluðu „geni“ koma oft undarlega fyrir sjónir.
Astunda margvíslegar skegg- og hártízkur, sérvizkulegan
klæðaburð og tilburði, en þeir eru fínir menn, eins og of-
vitarnir gömlu þóttust oftast vera og fyrirlíta líkamlega
vinnu, hafa heldur aldrei valdið henni. Læt ég svo útrætt
um þá og ætla, að þeim sé vel borgið.
En hvað þá um alla hina mörgu, er áður lentu á rangri
hillu í lífinu, vegna rangsnúinna örlaga og aðstæðna. Eru