Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1962, Blaðsíða 119
119
þeir horfnir af sjónarsviðinu eins og ofvitarnir? Ætla mætti
að svo væri. Þær aðstæður, sem við nú búum við, virðast
gefa öllum, sem eigi skortir vilja og áhuga, kost á að verða
það, sem hugur þeirra helzt stefnir til. iÞað ætti því enginn
lengur að þurfa að lenda í starfsgrein, sem honum er hvim-
leið og ekki að skapi, eða þurfa að þjást til langframa yfir
viðfangsefnum, sem eru í ósamræmi við eðli þeirra eða
langanir. Slíkt öfugstreymi ætti að minnsta kosti að vera
hreinar undantekningar, en því miður uggir mig, að þessu
sé ekki á þann veg farið. Ef til vill eru þeir fleiri nú, sem
lenda á rangri hillu og njóta því ekki hæfileika sinna, held-
ur en nokkurn tíma átti sér stað í úrræðaleysinu og vand-
ræðunum fyrr á tímur. Sá er aðeins munurinn, að þá ollu
þessu óviðráðanlegar, aðsteðjandi orsakir, en nú veldur því
oft fordild eða flónska.
Eldra fólkið, sem margt telur sig hafa orðið fyrir barðinu
á óblíðum örlögum, hættir til að vanmeta stöðu sína og
viðfangsefni. Það reynir að ná sér niðri á tilverunni, með
því að senda börn sín til náms, sem það fór á mis við, og
koma þeim í stétt eða störf, sem það dreymdi um, án þess
að gera sér rellu út af því, hvað börnunum kann að henta
bezt. Einkum hefur það verið áberandi ástríða hjá eldri
kynslóðinni, sem fór svo mjög á mis við fræðslu í uppvexti
sínum, að setja börn sín til mennta, senda þau í mennta-
skóla og svo áfram til háskólanáms. Börnunum er svo ung-
um ýtt út á þessa braut, að þau eru alls ekki búin að átta
sig á tilverunni og tilhneigingum sínum og gera það ekki
fyrr en það er um seinan. Námið verður mörgum þessum
unglingum allt annað, en það var í draumum hinna eldri.
Af því stendur enginn dýrðarljómi, frekar hið gagnstæða.
Oft skiptir námið sjálft þá engu máli, aðeins prófið, sem
bæði veitir nokkura reisn og er lykill að ýmsum leiðum.
Vafalaust lenda margir nú á rangri hillu vegna þess, að
þeim er þrýst út á langskólabrautina, meðan þeir eru enn
ómótaðir eða gegn vilja sínum.