Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1962, Síða 135

135
650 þús. ár aftur í tímann og komst að þeirri niðurstöðu,
að samverkandi áhtif þeirra til íssöfnunar á norðurhveli
jarðar séu í mjög nánu samræmi við ísskeið ísaldar. En þótt
hægt sé að útskýra hitasveiflurnar á ísöld á þennan hátt, þá
þarf eitthvað meira til að valda ísöld, því ella hefðu ísaldir
orðið að vera reglubundin fyrirbæri í jarðsögunni. Yfir
þennan vanda hefur verið reynt að stíga með því að setja
upphaf ísalda í samband við hinar miklu byltingar og fjall-
garðamyndanir í jarðsögunni, svo sem áður hefur verið vik-
ið að. iÞeir, sem þessa kenningu aðhyllast, telja þá, að um-
bylting sú og fellingar jarðskorpunnar, er hófst fyrir um
40 millj. ára og nefnt er Cainozoic byltingin, sé enn í fullu
gengi og því megi vænta nýs ísaldarskeið næst, þegar áður-
nefndir faktorar, undir A, B og C, leggjast á eitt um að
hrinda því af stað og svo áfram, meðan fjallgarðar þeir eru
við líði, er þetta byltingarskeið jarðskorpunnar hlóð.
Þótt þessi kenning sýnist að ýmsu leyti sennileg, þá hefur
hún þó sínar veilur. Ekki liggur sambandið milli fjallgarða-
myndunar og ísaldar í augum uppi hér á norðurhveli jarð-
ar og talið er, að rannsóknir hafi sýnt, að loftslag hafi kóln-
að á öllum hnettinum nokkuð samtímis og íssöfnun því
orðið samtímis á norður- og suðurhveli hans, en það fær
varla staðizt, ef framangreind kenning er rétt, því þá ætti
að hafa verið hlýviðrisskeið á suðurhlutanum, þegar ísskeið
geisaði á norðurhvelinu og öfugt.
8. Vatnseimurinn í gufuhvolfinu og geimryk. Þótt kol-
sýrukenning Arrheniusar sé ekki lengur í fullu gildi, þá
er ekki þar með sagt, að hún sé að fullu og öllu lögð á hill-
una. Hún hefur hins vegar tekið verulegum breytingum.
Nú er talið, að ekki kolsýran heldur vatnseimurinn í gufu-
hjúp jarðar eigi menginþáttinn í því, að tefja hitaútgeislun
frá jörðinni. Einkum er það þó sú vatnsgufa, sem er í all-
mikilli hæð, ca 7000 m yfir sjó, og hefur að öllum jafnaði
lítil skilyrði þar, til að þéttast og verða að regni. Hún helst
því í þessari hæð lítið breytt, nema eitthvað sérstakt beri að