Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1976, Blaðsíða 70
að velia úr til ræktunar stofna grastegunda, sem kalsvepp-
urinn lee^st ekki á, en í liós kemur, að grastegundir og
stofnar eru rnisbolnir gegn sveppnum, enda kom hér fram
að haman, að sveppurinn leggst ekki á ýmsar tegundir tví-
kímblöðunea, sem við síðan köllum illgresi.
Nú er bað alkunna hér á landi, að sáðsléttur geta skipt
um srróður á nokkrum árum að verulegu leyti og í stað sáð-
srresis af srasaætt koma yfirleitt innlendir stofnar af grasa-
ætt. í srömlum túnum heima við bæi má þó víða sjá tún
vaxin sóleyium og fíflum. Lengi hafði nlér verið kunnugt,
að í nálæomm löndum plæs:ia menn upp tún þrem til fimm
árum eftir sáningu. Með íslenzk tún í huga, hafði mér löng-
um bótt þetta undarlegt, þar sem vel heppnuð tún hér á
landi trefa sróða uppskeru áratugum saman. Það mátti sætta
sig við, að í sunnanverðri Skandinavíu og sunnar væri eðli-
legt að plægia upp tún til að koma akuryrkjunni að, en hið
sama gilti ekki fyrir Norður-Skandinavíu, sem liggur jafn-
vel miklu norðar en ísland.
Mér varð hins vegar þóst í þessu ferðalagi, að það er ekki
af fordild að menn plægja upp tún sín aðeins fárra ára gömul.
Þess er vissulega þörf. Hitt er mér þó enn óljóst, livað því
veldur, að gróður í túnum hagar sér öðru vísi hér á landi en
í norðanverðri Skandinavíu. Rotkalið getur skýrt einhvern
hlutann. Það skiptir litlu máli hér á landi, þótt það hafi
fundist, en N-Noregur liggur líka að sjó eins og ísland og
meðfram ströndinni eru umhleypingar eins og hér, sem
greiða ekki rotkali aðgöngu. Auðséð er hve gróður f úthaga
er mikill á þessum slóðum og fræsetning þar af leiðandi
mikil og berast því illgresisfræ auðveldar inn á ræktunar-
lönd en hér á landi. Á íslandi virðist gróður meira dreifa
sér með skriðulum jarðstönglum og rótum og má vera að
grastegundir hafi þar forskot. Þá mætti láta sér detta í hug,
hvort jarðvegsskilyrði séu önnur ytra. Vitað er að berg-
grunnur er þar mjög gamall jarðfræðilega og veðrast seint
og er þar af leiðandi kalksnauður og a.m.k. hundasúra er
einkennisjurt fyrir súran jarðveg.
það er áberandi innan tilraunastarfseminnar í jarðrækt
72