Búnaðarsamband Austurlands - 01.01.1924, Blaðsíða 45

47
V.
Annað er það einnig, sem rekur á eftir að hus-
mæðraskólar séu reistir í sveitum. það er tillitið til
íslenzks þjóðernis.
Annríkið og hringlið á heimilunum, sem áður er á
minst, gerir meira en ræna konurnar starfsgleðinni.
það sem er enn sorglegra og ætti að vera áhyggjuefni
allra hugsandi manna, er að þær hljóta að heimskast.
Þeim gefst aldrei nokkur stund til næðis og um ró
og kyrð er varla lengur að ræða á sveitaheimilum
fyrir nokkurn mann. Eða hvað halda menn annars að
gert hafi íslenzka alþýðu greindari og meira hugsandi
en alþýðu annara þjóða? Talið er vísi, að kynþáttur-
inn hafi verið góður. En hitt er líka jafn víst, að lifn-
aðarhættir íslendinga í sveitum hafa varnað því, að
hann úrkynjaðist. Einvera og margbreytt störf, unniní
ró og næði og tóm til íhugunar hafa vanið fólkið á
að hugsa. Ef þjóðin verður rænd þessu næði, hlýtur
hún að heimskast og úrkynjun er þá óumflýjanleg af-
leiðing.
Annars er óþarfi fyrir mig að fara frekar út í það,
hvaða afleiðingar það hafi fyrir þjóðina í heild sinni,
ef fjárkreppa og fólksleysi ræna sveitirnar möguleikanum
til að leggja fólkinu til þau lífsskilyrði, sem vænlegust
eru til líkamlegrar og andlegrar heilbrigði og vaxtar,
því þetta hefir háttvirtur þingmaður Strandamanna* gert
svo rækilega, eins og áheyrendur mínir muna, að ég
* Hér er átt við ræðu, sem séra Tryggvi Þórhallsson hélt á
stjómmálafundi á Egilsstöðum 16. júní 1926.