Takmark - Lítið fréttabréf um heilbrigðismál - 01.03.1979, Blaðsíða 3

Fleiri reyklausa daga!
Hvernig fannst ykkur reyklausi dag-
urinn heppnast? Merkilega vel, þótti
okkur hér hjá Krabbameinsfélaginu
Auðvitaö voru ekki allir landsmenn jafn
snortnir af hugmyndinni, við þvi var
ekki að búast, svona í fyrsta sinn.
Sumum fannst þetfa víst of mikil af-
skiptasemi og aðrir trúðu ekki á ár-
angur af þessu nýstárlega uppátæki þó
að þeir væru ekki mótfallnir því í sjáltu
sér. En miklu fleiri, já ótrúlega margir,
tóku hugmyndinni vel og ákváðu að
vera með — reyna það að minnsta
kosti — ef ekki til að sýna velþóknun á
málstaðnum þá af eins konar keppnis-
anda! Allt bendir til að þúsundir reyk-
ingamanna, ef ekki tugþúsundir, hafi
annað hvort sleppt því að reykja þenn-
an dag eða reykt mun minna en
endranær. Og víst er að fjölmargir not-
uðu tækifærið til að segja skilið við
sígarettuna, vindilinn eða pípuna til
frambúðar
Undirbúningurinn undir reyklausa
daginn og áróðurinn fyrir honum varð
til þess að víða, bæði á vinnustöðum
og heimilum, var meira rætt en venju-
lega um reykingamál og þá ekki sist um
rétt þeirra sem reykja ekki. Og marg-
vísleg fræðsla um áhrif og afleiðingar
reykinga kom fram í fjölmiðlum í sam-
bandi við þennan minnisstæða dag
Allt þetta ætti að stuðla að minnkandi
tóbaksreykingum á íslandi — og þá er
tilganginum náð.
Þetta veggspjald var prentað í tuttugu
þusund eintökum og því dreift víða um
land til að minna á fyrsta reyklausa daginn
hér á landi.
Munió
rcyklausan
dag
þriöjudagínn
ll.jjanúar
Bornin og unglingarnir létu ekki sitt
eftir liggja að þessi fyrsta tilraun með
reyklausan dag á íslandi tækist vel
Nemendur í 7. bekkjum grunnskólanna
á höfuðborgarsvæðinu dreifðu þús-
undum veggspjalda sem minntu á
reyklausa daginn og trúlega hafa
grunnskólanemar víða annars staðar
tekið að sér að dreifa spjaldinu Tak-
marki er auk þess kunnugt um að sums
staðar gáfu skólabörnin út sin eigin
dreifirit til að minna á reyklausa dag-
inn, svo sem á Seyðisfirði, þar sem ný-
stofnað félag nokkurra sjöttubekkinga
dreifði slíku blaði í hvert hús 22. janúar.
i Breiðholtsskóla í Reykjavík gáfu
stelpur i 6. A út blað af tilefni dagsins
Sjöttubekkingar í grunnskólanum í
Stykkishólmi fóru á alla vinnustaði á
reyklausa daginn og könnuðu hve vel
menn héldu boðorð dagsins. Víða
fylgdust nemendurnir rækilega með
því hvort kennarar þeirra „dirfóust að
reykja" í skólunum á þessum degi
hreina loftsins.
Meðal þess athyglisverðasta sem
gerðist þennan margumrædda dag var
sú ákvörðun nokkurra kaupmanna að
selja ekki tóbak þann daginn Ferfalt
SÍGARETTAN
OG ELDURINN
Páll var búinn að reykja í mörg ár svo
að hann var orðinn hálfgerður sjúkl-
ingur af völdum nikótínsins
Hann var búinn að liggja nokkuð
lengi á spítala. Þar var brýnt fyrir hon-
um að hætta að reykja og honum gefin
nokkur góð ráð til hjálpar.
Þegar hann var kominn heim byrjaði
hann aftur, en þó minna en áður. Svo
var það eitt kvöldið að Páll hafði verið
að horfa á sjónvarpið og var með síga-
rettu. Hann lá í sófanum en fór svo
smám saman að dotta og svo fór að
hann sofnaði. En þegar hann var sofn-
aður féll sígarettan úr hendi hans niður
á gólf svo að glóðin féll í teppið. Þar fór
smám saman að loga. Er eldurinn náði
til hans, svo að hann hrökk upp, var
kominn mikill eldur í húsið. Páll slapp
undan eldinum en það sama var ekki
hægt að segja um húsið því það var
mjög mikið brunnið.
Eftir þetta reykti Páll ekki.
Tumi H. Helgason, 1 1 ára,
Urðarteigi, S.-Múl.
húrra fyrir þeim! Vonandi verða miklu
fleiri til þess næst að taka tóbakið úr
hillunum og loka það niðri.
Vel á minnst, hvaða verslun ætlar að
verða fyrst til þess að gera kunnugt að
hún sé alveg hætt að bjóða viðskipta-
vinum sínum upp á þessa heilsuspill-
andi vöru?
Eftir undirtektunum nú að dæma
virðist sjálfsagt að stefna að reyklaus-
um degi á svipuðum tíma á næsta ári.
Eflaust munu margir kjósa að fá fleiri
en einn slíkan árlega og markmiðið er
auðvitað að reyklausu dagarnir komi
sjálfkrafa, hver á fætur öðrum, þegar
fram í sækir. □
HVAÐ ER
ÆXLI?
Æxli er óeðlilegur vefur sem
vex örar en vefirnir umhverfis
hann og án tillits til þeirra eða
þarfa líkamans og tekur ekki
þátt í eðlilegri starfsemi líffær-
anna Æxli geta myndast hvar
sem er í likamanum Þau eru
mjög ólík að byggingu og flest
líkjast þau nokkuð þeim vef eða
því líffæri sem þau eru vaxin frá.
Oft myndast þau í vefjum sem
eðlilegt er að séu sifellt að end-
urnýjast, t. d. i húð eða slímhúð.
Greint er á milli tvenns konar
æxlistegunda, góðkynja æxla
og illkynja.
Góðkynja æxli kemur fyrst í
Ijós sem lítil arða eða kúla,
stækkar hægt og hægt og getur
með tíð og tíma orðið stærðar-
hnútur. Þess konar æxlisvöxtur
er yfirleitt meinlaus. skemmir
ekki vefina i kring og breiðist
ekki út um líkamann. Dæmi um
góðkynja æxli eru fituæxli undir
húð sem eru algengt fyrirbæri
lllkynja æxli, öðru nafni
krabbamein, vaxa aftur á móti
oftast hratt og taka með tíman-
um að ryðjast inn í vefina i kring,
auk jaess sem frumur geta borist
frá æxlisvefnum til nálægra og
fjarlægra liffæra og myndað þar
ný æxli, svonefnd meinvörp. Ef
ekki tekst að stöðva aexlisvöxt-
inn dregur hann sjúklinginn til
dauða □