Takmark - Lítið fréttabréf um heilbrigðismál - 01.03.1979, Blaðsíða 4

SKYNDILEG
. DAUÐSFÖLL
Ivj »■ Reykingar virðast flýta mjog tyrir
N s hrornun kransæðanna og auka þannig
// stórlega áhættuna á skyndidauða Á
fundi bandariska hjartafélagsins skýrði
dr Richard Naeye við Hershey lækna-
skólann fréttamónnum frá því að í fer-
tugum manni sem væri búinn að reykja
í 20 ár litu þessar smáu slagæðar út
eins og í sjötugum manni sem hefði
ekki reykt. Þessa staðhæfingu byggði
hann á nokkur hundruð krufningum
CCSH Newsletter, 2/1979
Munar um minna
Tóbaksreykingar eru orsakaþáttur
krabbameins í lungum, munni, hálsi,
vélinda, barkakýli og hugsanlega í
blöðru Athuganir á dánarlíkum fólks
með mismunandi reykingavenjur
benda til að ef reykingar hyrfu úr sög-
unni myndi fjöldi karla sem deyja úr
lungnakrabbameini lækka um
90— 95% og úr krabbameinum í heild
um 40%.
Sir Richard Doll, breskur læknir og
prófessor, J.R.C.P., janúar 1977.
HÆGFARA
SJÁLFSMORÐ
Nýjasta skýrsla bandaríska land-
læknisins um reykingar var birt 11.
janúar s. I ( niðurstöðum skýrslunnar
segir að hætturnar sem fylgja reyking-
um hafi verið vanmetnar þegar fyrsta
skýrslan var logð fram árið 1964. I sið-
ustu skýrslu er það sérstaklega dregið
fram hvert hættuspil reykingarnar eru
fyrir konur, iðnverkamenn, börn og
unglinga. Joseph Califano heilbrigðis-
ráðherra Bandaríkjanna, sem lagði
fram skýrsluna, kallar reykingar ,,hæg-
fara sjálfsmorð" (slow motion suicide)
og lýsir þeim sem þjóðarböli sem kunni
að kosta þjóðina 346 000 mannslíf á
ári Talið er að tjón bandaríska þjóðfé-
lagsins vegna reykinga nemi árlega um
18 milljörðum dollara (um 5846 mill-
jörðum islenskra króna). □
Glataðir vinnudagar
Samkvæmt nýjasta fréttabréfi
bresku samtakanna ASH (Action on
Smokmg and Health) glatast breska
iðnaðmum 50 milljón vinnudagar ár-
lega vegna sjúkdóma af völdum reyk-
inga. □
Getraun Takmarks 1978:
165 VINNINGAR
ÚR 5600 LAUSNUM
Þátttakan i getrauninni i desem-
berblaðinu var meiri en i þau tvö
skipti sem sambærileg getraun
hefur verið áður í Takmarki. Alls
bárust meira en 5600 lausnir.
Flestar voru þær réttar, enda var
getraunin byggð þannig upp að
sem flestir gætu leyst spurning-
arnar. Helst varð þátttakendum
það á að rugla saman lungna-
krabbameini og lungnaþembu en
réttar lausnir voru þannig:
1. Reykingar
2. Eldhætta.
3. Kolsýrlingur.
4. Lungnakrabbamein.
5. Andremma.
6. Sígaretta.
7. Tjara.
8. Lungnaþemba.
9. Ammoníak.
10. Nikótín.
Við tengum hinn landsþekkta
trettamann og skemmtikraft Omar
Ragnarsson til að draga úr lausnum
sem bárust. Hann reyndi að velja sem
víðast ur hinum mikla 1 jölda lausna. m.
a. af botninum. eins og sést á mynd-
inni. Þegar Omar var spurður um alit á
reykingum og baráttunni gegn þeim
sagði hann: ..Það er svo ótal margt
skemmtilegt sem hægt er að gera í
staðinn tyrir að reykja. Langbest er að
byrja aldrei. Þess vegna er reykinga-
varnastarfið i skolunum svo mikils
virði. Eg styð það heils hugar."
Ásamt þeim stöfum sem voru
gefnir upp mynduðu upphafsstafir
lausnarorðanna slagorðið: REYK-
LAUST LAND.
Þegar dregið var um verðlaunin
fimmtán sem tilkynnt hafði verið
um komu upp eftirtalin nöfn:
1. verðlaun: Sveinbjörn Stein-
þórsson, 2. bk., Hafnarskóla,
Hornafirði. — 2. verðlaun: Elínrós
Sigurðardóttir, 5. bk., Hvolsskóla,
Hvolsvelli. — 3.-7. verðlaun: Heiða
Jóna Hauksdóttir, 8. F, Víghóla-
skóla. Kópavogi. Ingibjörg A.
Elíasdóttir, 5. bk.. Barnaskóla
Akraness. Gísli Rúnar H jaltason. 5.
bk., Fossvogsskóla, Reykjavík.
Sveinn H. Svansson, 8. D, Víghóla-
skóla, Kópavogi. Hildur B. Haf-
stein, 6. S.S., Vogaskóla, Reykja-
vík. — 8.-15. verðlaun: Gitta Ár-
mannsdóttir, 5. bk., Árskógar-
skóla, Eyjafirði. Þórður Þórðarson
Waldorff. 6. bk.. Grunnskólanum,
Grindavík. Þórhallur Skúlason,
bekk 11, Hólabrekkuskóla,
Reykjavik. Eyþór Ingi Jóhannsson,
9. A, Hagaskóla, fleykjavík. Dóra
Þórðardóttir Waldorff, 8. bk.,
Grunnskólanum, Grindavík. Guð-
mundur Ragnar Steingrímsson, 6.
Z, Víðistaðaskóla, Hafnarfirði. Kol-
brún Helgadóttir, 4. bk„ Grunn-
skólanum. Akranesi. Sigrún Lilja
Guðbjörnsdóttir. Grunnskólanum
Flateyri.
Þar að auki var dregið um 150
hljómplötur sem Samstarfsnefnd
um reykingavarnir ákvað að gefa
vegna hinnar miklu þátttöku. Þetta
var platan „Burt með reykinn" sem
gefin var út í tilefni af reyklausa
deginum.
Skrá um hina heppnu verður
ekki birt hér, vegna takmarkaðs
rýmis í blaðinu. en þeim hefur öll-
um verið send platan.
Þess má geta að vel var „hrært í"
lausnarseðlunum svo að allir ættu
sem jafnasta möguleika á að fá
vinning. Þær lausnir sem bárust á
blöðum sem voru öðruvísi en
lausnarseðlarnir höfðu allar verið
færðar inn á slíka seðla. □