AvangnâmioK - 01.05.1955, Blaðsíða 3
99
nr. 1 ' AVANGNÅMIOK’
neKariartuinalersimavdlune. nalunångilardle, sordlu-
me nunane ardlaligssuarne pissusiussartoK, åipag-
ssiaringnialerneK pingårnerunane, matumunåkutdle:
tåssa kigsautiginartineKariartumalersimangmat ukiut
kingugdlerpiait erssersikalugtuinagåt pissariaKardlui-
nalersitåtdlo åiparingnerup soraersfnaunigsså pivdlu-
go inatsiseKartariaKalerdluta nunavtine lamamit ator-
sinaussumik.
taimåitumik tupigineKarsinåungilaK 1949-me må-
ne Danmarkime atautsimititat autdlartinialermata nu-
navtinit (radiukut) suliagssissutigineKarmat, atautsi-
mitut tåuko (grønlandskommission) tamatumunga tu-
ngassumik åma sulissuteKarniarKuvdlugit. tamatu-
munga pissutauvoK takornartaujungnaerdluinarsi-
mangmat nunavtine åiparft avigsårtalernerat ingmi-
kutdlo inulerdlutik, taimåitordle inatsisinik maligta-
rissagssaKångineK pissutigalugo avdlatut ajornartu-
mik nålagkersuissut akuerssineratigut uviussoK nu-
liaussumut méraussunutdlo ikiuissugssångortitaugi-
nartardlune. tamånale kisime pissutåungilaK, pissu-
taunerussunutdle angnernut ilauvoK nunavtine åssi-
glngitsumik inatsiseKartitauneK pissutigalugo inui-
naussut tungånit takuneKartartuåinalermat atorfigdlit
angnerit, ilame pissortaunerpaussut agdlåt akornåne
pissusiulermat åiparissamik KimatsissarneK (avitar-
neK), tåukuinaitdle akornåne åma pinane, åniåtaor-
dle åiparit Kavdlunåjussup kalåliussuvdlo akornåne
avitarneK ilerKorineKaralugtuinalerdlune. ilåne arnaK
kalåliussoK Danmarkime uvilik angerdlartariaKartar-
poK nunaminut åiparissanilo inoKatigigsinaujungnae-
rångamik, taimatutdlo åma kalåleK Kavdlunåmik nu-
lialik taimailissalerpoK tamåkule Kavdlunånik aipa-
Karaluartut taimailissarnere suliagssaulersarnerilo tå-
ssaKalunimåko iluamik suliarineKartarsimaneripat tåu-
kununga nåmaginartumik? nunavta inuisa ilåinaisa
taimailiorsinaunerat pissuteKartineKartarpoK måssåkut
inatsisip pisoKalerérsup sule atugaugatdlarneranik,
tåssa „Kavdlunåt inatsisåinut atassutut" issigineKar-
taramik taimailiorsinautineKartardlutigdlo „inatsisit"
åtavigitineKartut maligdlugit. taimailiortartutdle nå-
pertuivdluartumik suliarineKarsimassåsagunik ajuså-
ngilaK. kisiåne tamatumarpiaup kingunera imailer-
poK: pissusiulersut tamåko, nunavtine inuinaussunut
agdlåt taimak sarKumitigilersut, issigingnågaugina-
lersutut itdlutik, nangmingnerdle taiinailiorsinauti-
taunatik, tauva pissusiulerpoK nåmaginartUtut issi-
gissariaerutoK, uvdluvtinutdlo nalerKutigungnaer-
dlune.
taimåitumik måssåkut uvagut nunarputdlo dan-
skit nålagauvfiånut ilångusimaleravta, nunavtinut pi-
ssortautitaussut pinaratik inatsissartutaoK atarKinar-
tut pingitsugagssariungnaerpåt sulissutiginiåsavdlugo
inatsisigssat perKussutigssatdlo åssigingnerussut nu-
navtine nunaKartunut tamanut atortugssångortugssat
pilersiniåsavdlugit, pivfigssaussoK nagdlerångat ta-
manitdlo kigsautigineKarångat, måssåkut ilemugssa-
tut aulajangiusimassariaerungtnat måna: „Kavdlunåt"
ingmikut „kalåtdlitdlo" ingmikut, nauk tamarmik
nunavtinitdlutik, inatsiseKåsassut. taimailiornivtigut
aitsåt „åssigingissuseK" angivatdlårtoK nunavtine
måna tikitdlugo pissusiussoK migdlisarnerulersinåu-
savarput. taimåitumik OKartariaKarpugut inatsisigssaK
måssåkut suliaussoK inertugssångortordlo, kalåleKa-
tivtinik ilisarssisimassugut isumaliortauseKaKatauv-
dlutalo, kigsautigeKårput inatsissartunit [tamarmiu-
ssunit akuerineKarKuvdlugo atortugssångortitaorKuv-
dlugulo, nalunginavtigo tamanut nåmaginartumik
aitsåt malingneKångitsortugssåungitsumik, tåssa „åi-
parilersinaunermik åiparingneruvdlo taimaitineKarsi-
naunigssånik inatsimik" kalåtdlit nunåne tamanut
atortugssamik peKalisangmat, tamatumalo aitsåt pi-
ssuseK alianaraluaKalune nuåningikaluaKalunilo nu-
navtine ilerKuleralugtuinartoK unigtinerulersinauvå
maligtarissagssaKalersitdlugulo, ilåinainut pinane ta-
manutdle atortugssåusagame.
tamatumuna inatsisingortugssåkut soruname kig-
sautigineKångitdluinardle kalåleKatigut imailisassut,
åiparissatik avårutinarångamikit taimaitisinaulisagait.
tamåname sule nalinginåinaK ilerKulingingmat Kuja-
nartuvoK, sulilo åiparingnerup pingåssusianik ilu-
morfigeKatigigfigssatutdlo misigisimavtigineKarnera
amerdlanerpagssuarnit atorneKarmat atorneKartuåsav-
dlunilo kalåtdlip misigissusiata ilordliup tamåna pi-
ngitsailissutigingmagulusoK sule. avdlauvordle må-
na, inatsimik maligtarissagssaKalerpat tauva pissu-
sigssaK erKornerussoK pissusiulisaoK, erKortumigdlo
pineKarnigssaK angnerussoK atulisaoK, inatsisit ig-
dlersuissusangmatåtaoK erKungitsuliorfigineKartugssa-
nut. inatsiseKångitsutiime inuneK ajornarpoK.
Københavnime, september 1954.
/>. Lynge.