Árbók Landsbókasafns Íslands - Nýr flokkur - 01.01.1985, Blaðsíða 60
EYSTEINN SIGURÐSSON
Bólu-Hjálmar þýðir úr dönsku
Ljóðaþýðingar eru gildur þáttur í verkum rómantísku skáldanna á
öldinni sem leið. Heita má að öll hafi þau fengist meira eða minna við
slík viðfangsefni.
Bólu-Hjálmar er þó undantekning frá þessu. Það er skiljanlegt, ef
menn hafa hugfast að hann naut ekki skólagöngu og haíði því lítil sem
engin tök á erlendum tungumálum. Af þeim sökum hafði hann
vægast sagt mjög takmarkaðan beinan aðgang að útlendum skáld-
skap, jafnt eldri sem yngri; erlend áhrif eru þess vegna torfundin í
verkum hans. Nánar til tekið er þýðingarstörfum hans þannig háttað
að alls er ekki vitað til að hann hafi þýtt utan eitt kvæði, sálm úr
dönsku.
Að vísu tel ég þá ekki með tvö þýdd latínukvæði, verk sem í Rit-
safni Hjálmars (Rv. 1949—60 og síðar) nefnast Latínuvísur Snorra
Jónssonar og Latínuvísur Guðmundar Steinssonar. Þetta eru lofkvæði um
Vídalínspostillu frá byrjun átjándu aldar; verk Hjálmars við þau er
þannig til komið að ónafngreindur latínulærður maður úr vinahópi
hans sneri þeirn á laust mál en hann færði síðan í ljóð. Þetta eru því
ekki eiginlegar ljóðaþýðingar.
En kvæðinu, sem Hjálmar þýddi, hefur hann gefið fyrirsögnina
„Sálmur, frumkveðinn afjesper presti Rasmussyni Rachlov, yfirsett-
ur á íslensku af H.J.“ Þetta er laglegt verk, og þótt það sé ekki eitt af
höfuðkvæðum Hjálmars er það samt fróðlegt til skoðunar: þetta er nú
einu sinni eina ljóðaþýðing hans.
Jesper þessi Rasmussen Rachlov var danskt seytjándu aldar sálma-
skáld (d. um 1691). Hann var allmikils metinn á sinni tíð, og sálma-
safn hans, „Taare-Perse“, sem kom fyrst út 1684, hafði verið prentað
a. m. k. 16 sinnum í Danmörku og Noregi á þessum tíma.1 Þessa bók
1 Skv. Dansk biografisk leksikon, grundlagt afC.F. Bricka, redigeret af Povl Engelstoft;(XIX,
Kh. 1940).