Vísbending - 07.01.1987, Síða 1

VÍSBBNDING
VIKURIT UM ERLEND VIÐSKIPTI OG EFNAHAGSMÁL
Janúar1987
Hagvöxtur mun veröa óbreyttur næstu 18 mánuöina
OECD hvetur til samvinnu milli ríkja á alþjóðagjaldeyrismarkaði
Hagfræðingar Efnahags og fram-
farastofnunar Evrópu (OECD) telja í
nýútkominni efnahagsspá að hag-
vöxtur helstu iðnríkja heims muni
verða sá sami eða svipaður á þessu ári
og var á því ári sem nú er liðið. At-
vinnuleysi er ekki talið að muni
minnka að neinu ráði og að það verði í
kringum 3% að meðaltali í öllum
aðildarríkjunum en um 11% í
aöildarríkjunum í Evrópu. Hagfræð-
ingar benda þá á að lausn á þeim
vandamálum sem brýnast sé að leysa
verði best við komið með samvinnu
ríkjanna. Þannig er nauðsynlegt fyrir
Bandaríkin að halda áfram að vinna
að minnkun viðskiptahallans sem er
við útlönd. Hins vegar, eins og bent
hefur verið á hér í Vísbendingu áður,
þá þarf að koma til betri samvinna
milli landanna til þess að leiðrétta
þann mikla vanda sem Bandaríkin
eiga við að etja í þessum málum. f
þessum efnum er því gjarnan haldið
fram að óhagstæður viðskiptajöfnuð-
ur sé alvarlegt vandamál og á sama
tíma þá er það algeng skoðun að hag-
stæður viðskiptajöfnuður sé ekki
vandamál. Þetta er auðvitað alrangt
því viðskiptahalli hjá einu landi hlítur
að þýða að eitt eða fleiri lönd hafa
viðskiptaafgang við það land og þar
með sé þetta eitt og sama vandamálið
en með tvær hliðar. Jafnvel þótt hag-
fræðingar OECD séu ekki í hópi
þeirra er hvetja til beinnar aukningar
ríkisútgjalda í Vestur Þýskalandi og
Japan til að örva framleiðslu og sér-
lega innlenda eftirspurn þá benda
þeir á að viðkomandi lönd þurfa að
gera meira en gert hefur verið til þess
að efla ákveðna innlenda efnahags-
þætti í löndunum. Alþjóðagjaldeyris-
markaður hefur undanfarið endur-
speglað þetta vandamál og sést það
m.a. á því að gengi mynta þeirra landa
sem hafa hagstæðastan viðskipta-
jöfnuð hefur hækkað frá því í byrjun
árs 1985 s.b.r. yen og þýskt mark en
viðskiptajöfnuður þeirra landa er
lang hagstæðastur. A sama tíma hefur
t.d. gengi Bandaríkjadollara lækkað
stöðugt en viðskiptajöfnuður Banda-
ríkjanna er mjög óhagstæður. Þar
með má segja að ákveðin leiðrétt-
ingaröfl hafa verið að verki á gjald-
eyrismarkaði við að leiðrétta þennan
vanda. Það má Ijóst vera að rót-
tækar breytingar til lausnar þessum
vanda eru ekki fyrirsjáanlegar í nán-
ustu framtíð. Jöfnuð í alþjóðavið-
skiptum er eflaust ekki hægt að ná fyrr
en eftir nokkuð langan tíma, jafnvel
nokkur ár. Það þýðir aftur á móti að
hættan á tilraunum til þess að koma á
ýmis konar viðskiptahöftum verði að
veruleika vegna tímans sem það tekur
að leiðrétta vandann. I löndum Evr-
ópu, eins og Vestur- Þýskalandi og
Bretlandi, liggur hættan fyrst og
fremst í miklu atvinnuleysi sem hrjáir
þarlend efnahagskerfi. Þegar mikið er
um atvinnuleysi þá heyrast gjarnan
Framhald á bls 4
Efni:
Efnahagsspá OECD fyrir 1987: 1
Gjaldeyrismarkaður: Spár um gengisþróun helstu mynta 2
Töflur:
Eurovextir 4
Gengi helstu gjaldmiðla 4
Gengi íslensku krónunnar 4
Yfirlit um efnahagsspá OECD Hagvöxtur Breytingar frá fyrra ári, % 1985 1986 1987 1988
Bandarikin 2,7 2,75 3,0 3,0
Japan 4,5 2,25 2,75 3,25
Vestur Þýskaland 2,5 2,75 3,0 2,0
Evrópulönd OECD 2,5 2,5 2,5
OECD lönd alls 3,0 2,5 2,75 2,75
Verðbólga
Bandaríkin 3,5 2,25 3,0 3.5
Japan 2,2 0,75 0,0 0,5
Vestur Þýskal. 2,1 -0,75 0,75 1,5
Evrópulönd OECD 6,2 3,75 3,5
OECDIöndalls 4,5 2,75 3,0 3,0
Atvinnuleysi í %
Bandaríkin 7,2 7,0 6,75 6,5
Japan 2,6 2,25 3,25 3,25
Vestur Þýskal. 8,3 7,75 7,50 7,50
Evrópulönd OECD 10,9 11,00 11,00 11,00
OECD lönd alls 8,3 8,25 8,25 8,25
Viöskipatjöfnuður í miljörðum Bandaríkjadollara
Bandaríkin -117,7 -138 -136 -133
Japan 49,2 82 77 72
Vestur Þýskal. 13,2 32 26 21
Evrópulönd OECD 21,2 54,5 40
OECD lönd alls -57,5 -20 -34 -47
Heimild: OECD, Financial Times