Vísbending - 06.01.1988, Blaðsíða 1

VÍSRENDING
VIKURIT UM ERLEND VIÐSKIPTI OG EFNAHAGSMÁL
1.6 6. JANÚAR 1988
Iðnríkin: Útlit fyrir heldur hægari hagvöxt á árinu, en svipaða verðbólgu
Áhrif veröhrunsins 19. október
Um miðjan desember s.l. höfðu
verðvísitölur hlutabréfa fallið veru-
lega um allan heim frá því að þær
voru hæstar, í lok september. Fallið
nam 13% í Japan, 27% í Bandaríkj-
unum, 30-35% á stærstu mörkuðum í
Evrópu og 45-50% á sumum mörkuð-
um í Austurlöndum fjær. Tengslin á
milli hlutabréfaverðs og hagvaxtar
eru engan veginn ljós, en þó má búast
við einhverjum samdrætti í bæði
neyslu og fjárfestingu og þar með
hagvexti ef einstaklingar og fyrirtæki
verða varkárari, auka sparnað, skera
niður útgjöld og fresta fjárfestingum.
Ef að líkum lætur ættu þessi áhrif að
verða magnaðri í Bandaríkjunum en
annars staðar vegna þess hve hluta-
bréfaeign er þar almenn.
Á hinn bóginn er einnig á það að
líta, að verðvísitölur hlutabréfa eru
víða svipaðar um þessar mundir og
þær voru fyrir ári síðan og af þeim
sökum er ef til vill ekki ástæða lil að
óttast víðtækar afleiðingar af verð-
hruninu. Par að auki hafa stjórnvöld
víða brugðist fljótt við þeirri sam-
dráttarhættu sem felst í verðhruninu
og hagað stjórn peningamála með
viðeigandi hætti, þ.e. stuðlað óbeint
að lækkun vaxta. Engu að síður er nú
almennt búist við heldur hægari hag-
vexti á árinu 1988 en átti sér stað
1987.
Hagvöxtur
í OECD ríkjunum er hagvöxtur tal-
inn verða 2.5% að meðaltali á þessu
ári, en áætlað er að hann hafi orðið
2.9% árið 1987. í Bandaríkjunum er
talið að lækkað gengi dollarans örvi
útflutningsframleiðslu og þar með
hagvöxt, þótt ekki muni það vega upp
samdrátt vegna ntinni heildareftir-
spurnar í kjölfar verðhrunsins. Hag-
vöxtur er því áætlaður lieldur minni á
þessu ári en á því síðasta, eða 2.4% á
móti 2.8%. í Japan hefur hagvöxtur
verið með ólíkindum mikill á seinni
helmingi seinasta árs þegar fall doll-
arans er haft í huga. Japanskir útflytj-
Hagvöxtur Áætluð þjóðarframleiðsla % breyting frá fyrra ári 1987 1988
Bandaríkin 2,8 2,4
Japan 4,0 3,6
Þýskaland 1,5 1,6
Frakkland 2,0 1,8
Italía 2,8 2,2
Bretland 4,0 2,3
Kanada 3,7 2,6
Spánn 3,8 3,0
Ástralía 4,2 2,5
Kórea 12,5 10,0
Taiwan 10,5 7,5
OECD 2,9 2,5
Heimild: World Financial Markets
Morgan Guarantee Trust Company
endur munu hafa stillt sig nú þegar inn
á gengi sem svarar til 120 yen í dollar,
en um þessarmundirergengið 125 yen
í dollar. bví er búist við að minna dragi
úr hagvexti á þessu ári en mátt hefði
ætla og að hann verði 3.6% samanbor-
ið við 4.0% á því síðasta. í Evrópu er
ríkjandi meiri svartsýni en í Japan að
mati Morgan Guarantee Trust. Búist
er við að hagvöxtur minnki úr 2.3% að
meðaltali 1987 í 1.9% á þessu ári, en
fyrir verðhrunið var almennt búist við
2.2% hagvexti á árinu 1988. í þessu
sambandi er bent á að þrýstingur á
Þjóðverja til að örva eftirspurn heima
fyrir hafi ekki borið fullnægjandi
árangur, en gæti orðið til þess að ýta á
eftir meiri samræmingu í hagstjórn
Evrópulandanna eða á uppstokkun
innan Evrópumyntkerfisins.
Verðbólga
Víðast hvar er búist við svipaðri
verðbólgu á árinu 1988 og hún reyndist
vera á árinu sem leið. Framan af síð-
asta ári voru uppi áhyggjur bæði í Jap-
3 S v ö ö 7
an og Evrópu af hækkandi verðbólgu,
en lækkun dollaraverðs og lítilsháttar
lækkun olíuverðs upp á síðkastið hef-
ur dregið úr þeim áhyggjum. í Banda-
Verðbólga
Áætluð I desember 1987
fyrir bæði árin
1987 1988
Bandaríkin 4,4 4,8
Japan 1,0 1,1
Þýskaland 1,0 1,0
Evrópa 2,9 2,7
OECD 3,2 3,3
Heimild: World Financial Markets
Morgan Guarantee Trust Company
ríkjunum hafa menn áhyggjur af áhrif-
um gengissigs dollars á verðlagið og
hækkun launakostnaðar nú þegar
atvinnuleysi er með minna móti. Á
liinn bóginn hefur hóflegri launaþróun
á seinasta ári en búist var við ásamt
vaxandi framleiðni dregið úr áhyggj-
um manna varðandi verðbólgu á þessu
ári. Eftir sem áður er búist við að verð-
bólgan í Bandaríkjunum verði talsvert
fyrir ofan það sem gengur og gerist í
OECD löndunum og eilítiö hærri en
hún var á síðasta ári, eða 4.8%.

Efni:
Hægari hagvöxtur, ert svipud verdbólga 1
Spá um þróun helstu gjaldmiðla 2
Leitin að föstum punkti 2-3
Aðhald i peninga- málum 4