Vísbending - 17.02.1988, Side 4

VÍSBENDING
4
neska banka, en hún er þó ætluð
til þess og nær að nokkru tilgangi
sínum.
Svissneskir bankar eru mjög ör-
uggir. Pjóðaröryggi landsins er
mikið: Hlutleysisstefna, landslag,
lega og óárennilegur þjóðarher
gera líkur á innrás eða styrjöld
afar litlar. Stöðugleiki í þjóðmál-
um helgast af styrkri en
lýðræðislegri sambandsstjórn sem
heimilar fylkjum og jafnvel sveit-
arfélögum mikla sjálfsstjórn.
Svisslendingar eru öfundsverðir af
öryggi í efnahagsmálum. Aðhalds-
semi, ábyrgð og varkárni í þeim
málum eiga sér þar langa hefð;
einkum er þeim annt um að
vernda gjaldmiðil sinn, svissneska
frankann fyrir áföllum.
Öryggi svissneska bankakerfis-
ins bæði styður og endurspeglar
styrkleika efnahagslífs svisslend-
inga. Grónar hefðir í bankamál-
um, og einkum og sér í lagi fag-
mennska og áreiðanleiki, eru
grundvöllur þessa kerfis og gerir
svisslendingum kleift að leysa
margan vanda með óformlegum
samþykktum eða samningum.
Svissneskur bankamaður orðaði
þetta svo: „Svisslendingar hafa
alltaf verið á móti því að setja lög
um það sem hægt er að ná fram
með gagnkvæmum skilningi og til-
hliðrun.“
Ströng bankalöggjöf setur þess-
um óformlegu leiðum skorður, og
hefur til dæmis að geyma einhverj-
ar ströngustu reglur um lausafjár-
stöðu og greiðslugetu sem fyrir-
finnast. Stranglega er gengið eftir
því að hlutföll inn- og útlána séu í
samræmi við settar reglur, og ef
banki veitir áhættusöm lán gilda
hertar reglur. Samt sem áður er
öryggi svissneskra banka ekki
fullkomið. Nokkrir hafa orðið
gjaldþrota, þó það gerist sjaldan,
og innlán í svissneska banka eru
ekki ríkistryggð eins og til dæmis í
Bandaríkjunum.
í svissnesku bankakerfi eru
leynd og öryggi í hávegum höfð,
en kerfið er ekki lagað sérstaklega
að óskum þeirra sem vilja skjóta
undan skatti. Það er þó ljóst að
margir útlendingar nota svissneska
banka í þeim tilgangi.
Tegundir svissneskra banka
Svissneskir bankar eru af nokkr-
um gerðum. Stóru bankarnir svo-
nefndu eru best þekktir á alþjóða-
vettvangi, einkum þrír þeirra sem
allir hafa höfuðstöðvar í Zurich:
Schweitzerische Kreditanstalt
(Credit Suisse), Schweitzerische
Bankverein, og Schweitzerische
Bankgesellschaft. Þetta eru stórir
bankar, hlutafélög, sem starfa á
alþjóðavettvangi og veita alhliða
bankaþjónustu, einstaklingum,
stórfyrirtækjum, og öðrum bönk-
um. Fylkisbankarnir 28 eru ekki
eins vel þekktir en mjög mikilvæg-
ir. Þeir eru í eigu svissnesku fylkj-
anna og eru stórir, þó ekki eins
stórir og ,,stóru bankarnir“. Þeir
eru miðstöðvar fjármálalífs í fylkj-
unum, og enda þótt þeir sinni er-
lendum viðskiptum, leita þeir ekki
sérstaklega eftir erlendum við-
skiptavinum. Eitt er það þó sem
gerir fylkisbanka freistandi kost:
Fylkin ábyrgjast innlán í þá sem
gerir þá jafnvel öruggari en aðra
svissneska banka. í þriðja lagi eru
svonefndir ,,einkabankar.“ Þar er
oftast um að ræða litla banka í
eigu frekar fárra, sem einbeita sér
að þjónustu við útvalda hópa við-
skiptavina. Einkabankarnir líta
út, og eru reknir eins og fjárfest-
ingarfyrirtæki en veita einnig alla
almenna bankaþjónustu. í fjórða
og síðasta lagi flokkast allmargir
ólíkir svissneskir bankar. Flestir
eru þeir eins og „stóru bankarnir“
um útlit, rekstur og eignarhald, en
þó ekki eins stórir. Margir slíkir
eru í litlum svissneskum borgum
og bæjum; sumir eru svissnesk
útibú erlendra banka, en falla þó
undir svissneska bankalöggjöf.
Sumir einbeita sér að þjónustu við
tiltekin lönd, Bandaríki eða Ítalíu,
og sumir eru fyrst og fremst spari-
sjóðir í kaupstöðum.
Fjárhælisþjónusta í Sviss
Það ætti að vera augljóst að ekki
veita allir svissneskir bankar út-
Iendingum fjárhælisþjónustu;
reyndar gera fæstir þeirra það.
Svissneska bankakerfið er fyrst og
fremst sniðið að þörfum svisslend-
inga. Hefðir og venjur sem lúta að
öryggi og leynd hafa þróast innan
þessa kerfis einkum vegna þess að
slíkar hefðir eru í samræmi við
kröfur og gildi svisslendinga sjálf-
ra. Kerfið verður síðan áhugavert í
augum útlendinga sem meta
öryggi og leynd. Og þannig hefur
Sviss orðið að þeirri alþjóða-
miðstöð fjármála sem það nú er.
Þeir bankar sem einbeita sér að
þjónustu við útlendinga jafnt og
landsmenn, einkum „stórir bank-
ar“ eða eftirlíkingar þeirra, veita
þjónustu á mörgum þjóðtungum
auk þýsku og frönsku, einkum á
ensku. Það er hægt að opna reikn-
ing og stunda almenn bankavið-
skipti í flestum þessum bönkum í
síma eða bréflega. Margir útlend-
ingar sem eiga fé í svissneskum
bönkum hafa þannig aldrei stigið
fæti á Svissneska jörð. Flestir
svissneskir bankar velja þó við-
skiptavini af nokkurri kostgæfni,
þeir krefjast ekki bara skilríkja af
væntanlegum viðskiptavinum,
heldur einnig meðmæla.
Svissneska bankakerfið er fyrir-
myndarkerfi sem er tileinkað þeim
eðlilegu markmiðum að viðskipta-
vinir banka njóti öryggis og
leyndar. Það er einkum lagað að
innanlandsþörfum og hefur upp-
byggileg áhrif á allt þjóðlíf. Um
leið þjóna svissneskir bankar fólki
frá öllum heimshornum, sem
metur leynd og öryggi í slíkum við-
skiptum. Það var skynsamlega að
verki staðið hjá Lúxemburgarbú-
um fyrir nokkrum áratugum þegar
þeir völdu svissneska kerfið að fyr-
irmynd við endurskipulagningu
bankakerfis síns. Þeim tókst ágæt-
lega að laga svissneska kerfið að
aðstæðum og þörfum lítillar
þjóðar.
Ritstj. og ábm.: FinnurGeirsson. Útg.: Kaupþing hf. Húsi Verslunarinnar, Kringlunni 7.103 Reykjavik. Simi 68 69 88. Umbrotog útlitshönnun: Kristján Svansson.
Prentun: Isafoldarprentsmiðja hf. öll róttindi áskilin. Rit þetta má ekki afrita með neinum hætti svo sem með Ijósritun eða á annan hátt að hluta eða I heild sinni án leyfis útgefanda.