Vísbending - 25.05.1988, Blaðsíða 4

VÍSBENDING
EB:____________________________
Farið fram á samræmingu virðis-
aukaskatts, en óvístum aðgerðir
Nýlega komu fjármálaráðherrar EB
saman til að ræða tillögu æðsta ráðs
Evrópubandalagsins um að aðildarrík-
in samræmi virðisaukaskattsprósentur.
Skv. tillögunni mega aðeins vera
tvenns konar prósentur í hverju landi;
sú efri á bilinu 14-20%, sú neðri á bil-
inu 4-9%.
Á fundinum kom fram, að mikill
ágreiningur ríkir um tillöguna, enda
um að ræða talsverðar breytingar hjá
mörgum aðildarlandanna. Mestar
breytingar yrðu t.d. hjá Dönum, sem
hafa hæstu skattprósentuna; hjá Lúx-
emborgurum, sem hafa lægstu skatt-
prósentuna og svo hjá þjóðum sem
undanþiggja vissar vörur, en það gera
Bretland, írland og Portúgal.
Út á við virðast Bretar eiga einna
erfiðast með að kyngja þessum tillög-
um og hefur málið snúist á þann veg,
að einn helsti talsmaður tillagnanna og
fulltrúi Breta hjá EB, Lord Cockfield,
á það nú á hættu að verða ekki endur-
kjönnn fyrir vikið. En einnig írland,
Danmörk og Lúxemburg hafa hreyft
andmælum.
Til þess að tillagan nái fram að ganga
þarf samþykki allra aðildarþjóðanna
og þess vegna ólíklegt að það gerist,
nema þá í eitthvað breyttri mynd. Ein
málamiðlunartillagan kemur frá Pjóð-
verjum og hljóðar upp á þrjú prósentu-
bil í stað tveggja. Slíkt á þó ekki upp á
pallborðið hjá hvorki Lord Cockfield
né fjármálaráðherra Breta, Nigel Law-
son.
SPANN:______________________________
Mikil aukning erlendra fjárfestinga á
s.l.ári og mest frá Japan
Á síðasta ári fjárfestu erlend fyrir-
tæki fyrir 6,5 milljarða dollara á Spáni
og höfðu erlendar fjárfestingar þá tvö-
faldast frá árinu áður. Á sama tíma
þrefölduðust fjárfestingar japanskra
fyrirtækja og námu þær um 300 millj-
ónum dollara í fyrra. Vafalítið er á-
stæðan fyrir þessum aukna áhuga fyrir
Spáni sem fjárfestingarlandi aðallega
sú, að þar með opnast EB markaður-
inn.
Um þessar mundir eru á Spáni alls 75
japönsk fyrirtæki á sviði iðnaðar og
fjármálastarfsemi. En það er ekki bara
væntingin um frjálsan aðgang að mörk-
uðum annarra Evrópulanda sem vekur
áhuga Japana. Þeir hafa t.d. haft á orði
ERLEND
FRÉHBROT
að Spánn henti þeim best allra Evrópu-
landa vegna veðurfars, vingjarnleika
fólksins og vegna matarins, sem sam-
anstendur mikið til af nýjum fiski.
Andstætt því sem víða hefur gerst
hafa Japanir mætt velvild fólks á Spáni.
Spánverjar hafa gert sér grein fyrir því
að japönsk fyrirtæki kynna þeim
tækninýjungar og skapa atvinnutæki-
færi, sem ekki veitir af þar sem at-
vinnuleysi er um 20%. Og svo borga
þeir hærri laun en gengur og gerist á
Spáni.
MEXlKÓ:
Efnahagsaðgerðir virðast vera farn-
ar að bera árangur
í desember s.l. voru kynntar í
Mexíkó efnahagsráðstafanir til að
vinna bug á óðaverðbólgu og nú hreyk-
ir forsetinn, Miguel de la Madrid, sér
af því að honum hafi tekist það sem
Argentína og Brasilía ætluðu sér en
tókst ekki með efnahagsráðstöfunum
árið 1986. í desember s.l. var verð-
bólga nefnilega 15% þann eina mánuð,
en var komin niður í 3% í Apríl. Ólíkt
nágrönnum sínum í Suður Ameríku
lögðu Mexíkanar áherslu á að ná verð-
bólgu niður áður en gripið yrði til að-
gerða til að örva hagvöxt.
Efnahagsaðgerðirnar sem kynntar
voru í desember byggja á víðtæku sam-
komulagi við bæði atvinnurekendur og
verkalýðsfélög. Stjórnvöld riðu á vaðið
með því að draga úr ríkisútgjöldum og
selja ríkisfyrirtæki, sem ætlað er að
draga úr miklum ríkissjóðshalla. Sam-
tímis gera fyrirtækin það sem í þeirra
valdi stendur til að hamla gegn verð-
hækkunum og verkalýðsfélög hafa
gengist inná að takmarka launahækk-
anir í samræmi við væntingar um verð-
verðbólguhjöðnun. Þessu til viðbótar
hafa stjórnvöld fryst verð á bensíni og
rafmagni eftir að verð þessara vara
hafði næstum tvöfaldast í desember. Þá
hafa lánamöguleikar verið skertir og
með þessu móti hefur tekist að halda
gengi gjaldmiðilsins stöðugu gagnvart
bandaríkjadollar.
SVIIJOD:
Útiloka aðild að EB, en mælast til ná-
innar samvinnu_____________________
Svíar, sem eru aðilar að EFTA, hafa
að undanfömu haft verulegar áhyggjur
af samkeppnisstöðu sinni í ljósi áforma
EB um sameiginlegan markað árið
1992. Hins vegar hafa þeir margoft lýst
því yfir að aðild að EB kæmi ekki til
greina, þar sem hlutleysisstefna þeirra
yrði þar með fyrir bí. Þessi afstaða var
nýlega ítrekuð á fundi forsætisráðherr-
ans, Ingvar Carlsson, og æðstu yfir-
manna hjá EB. Hins vegar mæltist
Carlson jafnframt til mjög náinnar
samvinnu á öllum sviðum öðrum en ut-
anríkis- og varnarmálum.
í þessu máli hefur sænska stjórnin
verið undir miklum þrýstingi frá
sænskum iðnrekendum, sem óttast
mjög að stöðu sænskra fyrirtækja verði
ógnað. Nýlega sendu þeir frá sér
skýrslu um áhrif þess á sænskan efna-
hag, að Svíar standi utan við sameigin-
lega markaðinn. Kemur þar fram mikil
svartsýni um afdrif sænskra fyrirtækja,
sem nú flytja 50% alls útflutnings til
landa EB, og er eindregið varað við af-
leiðingum þess fyrir hagvöxt og al-
menn lífskjör. Jafnframt áfellast
sænskir iðnrekendur stjórnvöld fyrir
takmarkaðan skilning á því hversu al-
varlegt málið sé. Það er svo væntanlega
svar við þessari gagnrýni, að nýlega
skipaði stjórnin ráðgjafanefnd forvíg-
ismanna í atvinnulífinu, þar sem í eiga
sæti menn eins og Peter Wallenberg,
Pehr Gyllenhammer, seðlabankastjór-
inn Bengt Dennis og verkalýðsleiðtog-
inn Leif Blomberg.
Ritstj. og ábm.: Finnur Geirsson.
Útg.: Kaupþing hf. Húsi Verslunarinnar,
Kringlunni 7. 103 Reykjavík. Sími 68 69 88.
Umbrot og útlitshönnun: Kristján Svansson.
Prentun: Isafoldarprentsmiðja hf.
Öll réttindi áskilin. Rit þetta má ekki afrita með
neinum hætti svo sem með Ijósritun eða á
annan hátt að hluta eða í heild sinni án leyfis
útgefanda.